Nu 2023 definitief achter ons ligt, de oliebollen verteerd zijn, de vuurwerkresten weggeveegd worden en de kerstbomen opgeruimd zijn, is het de eerste maanden van 2024 nog n keer tijd om achterom te kijken naar het afgelopen muzikale jaar, voordat het vizier weer op de toekomst wordt gericht. Welke platen van vorig jaar zijn onder de radar gebleven, maar zijn interessant genoeg om alsnog in de schijnwerpers te zetten? In deze terugblikkende reeks bespreek ik tien platen uit 2023 die zeker de moeite van het beluisteren waard zijn.
De achtste in deze serie is van een van de grootvaders binnen de Scandinavische blackmetalscene. Ik heb het over het Noorse Taake, de formatie rondom frontman en multi-instrumentalist Hoest, die sinds 1999 de wereld met ruime tussenpozen bestookt met een authentieke vorm van black metal die niet alleen geworteld is in traditie, maar tegelijkertijd ook vaak verrassend veel ruimte laat voor melodieuze riffs. Daardoor is de muziek ondanks de zeer traditionele insteek direct herkenbaar. Het tongbrekend getitelde Et Hav Av Avstand is de achtste full-length en verschijnt zes jaar na Kong Vinter (2017), dat geen slecht album is, maar in de uitmuntende discografie van Taake ietwat ondersneeuwt ten opzichte van klassiekers als Nattestid Ser Porten Vid (1999), Over Bjoergvin Graater Himmerik (2002), Hordalands Doedskvad (2005) en Noregs Vaapen (2011).
Welnu, laat het van de meet af aan duidelijk zijn: Et Hav Av Avstand kan zich meten met deze legendarische albums en steekt er op meerdere momenten zelfs bovenuit. Deze langspeler is de meest ambitieuze en progressieve Taake-plaat tot nu toe, maar slaagt er tegelijkertijd in om de essentie van de typische Taake-sound te bewaken. Wat is die essentie? Je zou het bijna swag kunnen noemen. Ik ken geen enkele andere blackmetalband waarvan de muziek tegelijkertijd zo grimmig en ijskoud uit de speakers komt druipen, maar toch bij vlagen bijna swingend is qua gitaarwerk. De riffs zijn soms verrassend melodieus, maar de muziek blijft tot in zijn diepste vezels bitter en haatdragend, ook al schiet Taake af en toe uit de slof met vuige black-n-roll-invloeden of licht folkorische melodielijnen.
Met het twaalf minuten durende Denne Forblaaste Ruin Av En Bro levert Taake een openingstrack van jewelste af. Wt een nummer is dit! De compositie schiet werkelijk alle kanten op en het gitaarwerk is bij vlagen onnavolgbaar. Zo volgt na vier en een halve minuut een soort wonderlijk tombolaritme dat eigenlijk nauwelijks lijkt te passen bij een blackmetaltrack, maar toch wonderwel werkt. De muziek van Taake kan zelfs progressief genoemd worden, maar tegelijkertijd kleven de ijspegels aan je oren. Alle onderdelen in dit rijke geheel vloeien volstrekt logisch in elkaar over en de twaalf minuten vliegen dan ook voorbij, terwijl de ijskoude, gepekelde strot van Hoest even fenomenaal en krachtig is als hij altijd al is geweest.
Dit magistrale epos loopt naadloos over in Utarmede Gruver, ook zon kolos van ruim elf minuten. Het eerste deel van dit nummer is wat rechtlijniger, met grauwe, ongepolijste riffs zonder veel opsmuk en met wat minder ruimte voor melodieuze elementen, maar is wel zeer effectief en uitstekend uitgevoerd. Gaandeweg glippen er toch steeds meer fijne, melodieuze riffs in de track, zeker als in de tweede helft wat gas wordt teruggenomen voor een geweldige, melancholische passage. Eigenlijk is Gid Sprakk Vi de enige echt typische Taake-track, die ook nadrukkelijk herinnert aan de oudere albums. Het nummer is relatief kort, maar staat boordevol bitterkoude riffs, die zoals altijd toch ook een melodieuze ondertoon hebben en weliswaar traditioneel, maar nooit simplistisch zijn. Ook het afsluitende Et Uhyre Av En Kniv is zeer imponerend. De lange, instrumentale passages zijn weliswaar bij vlagen repetitief, maar ook spannend en innovatief. Daardoor weten ze de aandacht moeiteloos vast te houden.
Het knapst aan Et Hav Av Avstand is hoe Taake zijn eigen stijl verder uitbreidt, maar toch hetzelfde authentieke gevoel in de muziek weet te behouden. Zo roept het progressieve, bij vlagen labyrintische gitaarwerk bij vlagen zelfs lichte herinneringen op aan Blut Aus Nord een vergelijking die ik nooit had gedacht te maken maar blijft de sound van Taake tegelijkertijd totaal anders qua sfeer en intensiteit: veel meer geworteld in de klassieke Noorse sound en zonder de industrial-invloeden van deze Franse pioniers. Een belangrijk onderdeel van die authenticiteit is gelegen in de compromisloze, schelle productie, die ervoor zorgt dat de gevoelstemperatuur nog eens met een paar graden daalt.
Et Hav Av Avstand is een van de hoogtepunten uit het werk van Taake en laat vooral horen hoezeer Hoest zijn eigen pad durft te kiezen. Verplichte kost voor iedere blackmetalliefhebber!
Tracklist:
1. Denne Forblaaste Ruin Av En Bro
2. Utarmede Gruver
3. Gid Sprakk Vi
4. Et Uhyre Av En Kniv