Wat doe je als je al jaren aan de top staat? Ga je jezelf dan opnieuw uitvinden, ga je jezelf proberen te overtreffen, of blijf je gewoon lekker doen wat je altijd al deed? Wie de metalscene ook maar enigszins kent, schudt met gemak een handvol bandnamen uit de mouw die in een van deze categorieën valt. Daar heeft u mijn hulp niet bij nodig.
Mijn taak zit hem erin beargumenteerd te duiden in welke categorie de Noorse darkfolkformatie Wardruna vandaag de dag valt. De categorisatie van het sextet, dat zich al sinds 2003 laat inspireren door de Noordse cultuur en haar esoterische tradities, is eenvoudig. De formatie heeft gekozen voor optie 2.
Het begin dit jaar verschenen Birna staat namelijk bol van de hoogstandjes die we van eerdere albums al kennen, maar dan verfijnd en geperfectioneerd. Zo worden we in opener Hertan verwelkomd door frontman Einar Selviks bezwarende spoken word vocals, die vervolgens met aanzwellende, onheilspellende, stuwende oerdrums uitgewerkt worden. De mondharp maakt het sfeertje extra sinister. In het opvolgende Birna is het de beurt aan Lindy-Fay Hella om met haar typerende vocalen te laten horen waar Wardruna vandaag de dag voor staat. Ook deze song wordt vervolgens verder uitgebouwd met divers instrumentarium en bombast, die de urgentie van de muzikale kunst van Wardruna onderstrepen.
Gelukkig zijn niet álle songs dusdanig formulair opgezet, want in Hibjørnen neemt Einar Selvik de vrijheid om de spotlight voor zich op te eisen. Met zijn talharpa als betrouwbare compagnon laat hij horen ook nog steeds in zijn eentje goed uit de voeten te kunnen. Referenties aan Snake Pit Poetry van zijn solo-ep worden u op een presenteerblaadje aangereikt.
Een en ander is uiteraard ook weer rijkelijk gelardeerd met Wardruna-sounds en -soundscapes. De songs zijn niet alleen voorzien van allerlei weergeluiden, vogelgeluiden en natuurgeluiden zoals watervallen en al wat dies meer zij, maar ook de traditionele blaas-, strijk- en slaginstrumenten krijgen weer ruimschoots de aandacht en zorgen voor die typische, ongeëvenaarde Wardruna-vibe.
Vervolgens ben ik aan u verplicht te onderbouwen waar dat 'zichzelf overtreffen' van optie 2 dan uit blijkt. Dat begint al met de productie, die werkelijk waar loepzuiver is. Birna klinkt nergens te gepolijst, maar overal kraakhelder. Er is duidelijk niets aan het toeval overgelaten. Daarnaast is deze plaat simpelweg een showcase van alles waartoe de band in staat is, gegoten in meesterlijke composities.
Is er dan niks nieuws onder de zon? Jawel! Daarvoor moeten we naar track vier. Dvaledraumar klokt namelijk pas in de zestiende minuut uit. Een bedwelmende track met een sjamanistisch karakter dat Wardruna van zijn ingetogen kant laat horen. Met natuurgeluiden als fundament laten de Noren hoorns, tokkels en drums tot leven komen als ware er geen fundamenteel onderscheid tussen mens en natuur. De perfect geplaatste dronende tonen zijn daarbij van gelijke snit. Skald (2018) bevat met Sonatorrek weliswaar een nóg langere track dan deze - hoewel dat ook maar een half minuutje meer is - maar dat album is dusdanig anders van opzet en inhoud, dat het niet eerlijk is om mee te laten dingen om de prijzen. Daarmee is Dvaledraumar het langste nummer dat de band ooit gemaakt heeft. Het is daarnaast ook nog eens een van de traagste en meest minimalistische uit de discografie, maar het weet moeiteloos de aandacht vast te houden. Het is om voor u het doorheeft, dus ga er maar eens goed voor zitten.
Het blijft indrukwekkend dat een band na 22 jaar nog altijd in staat is om de noodzaak en drang te voelen om albums van dergelijke kwaliteit te maken. Het zou zo makkelijk zijn om te vervallen in degelijkheid, maar dat is niet aan Einar Selvik en zijn kompanen besteed. Waar menig band allang uitgeblust is - het rijtje is droevig lang - en op de automatische piloot albums uitpoept, houdt Wardruna ons met deze topplaat bij de les, en zorgt het ongetwijfeld weer voor uitverkochte shows.
Tracklist:
1. Hertan
2. Birna
3. Ljos Til Jord
4. Dvaledraumar
5. Jord Til Ljos
6. Himinndotter
7. Hibjørnen
8. Skuggehesten
9. Tretale
10. Lyfjaberg