Hey Andreas, goed om je te spreken. Hoe gaat het ermee?
Met mij gaat het prima! Ik zit lekker in mijn vel en ook onze tour gaat erg goed. We zijn op dit moment op tournee in Brazilië, ter ere van het veertigjarige bestaan van Sepultura en het is geweldig om onze geschiedenis op deze manier te vieren.
Dat is fijn om te horen. De reden dat we dit interview hebben, is in mijn ogen echter minder fijn. Jullie vieren momenteel het veertigjarige bestaan van Sepultura, maar daarna houden jullie er ook mee op. Is het een opluchting nu het hoge woord eruit is?
Absoluut. Het is zelfs overweldigend. Het mooie aan de aankondiging is, dat het de mensen nostalgisch maakt. Fans halen herinneringen op over hun eerste Sepultura-show, of over hoe ze in aanraking kwamen met de band en het eerste album dat ze kochten. Ook veel liefhebbers zijn inmiddels op de leeftijd gekomen dat ze nu samen met hun kinderen onze shows bezoeken. Dat is hartverwarmend om te horen en ik ben er trots op dat wij met onze muziek belangrijk zijn geweest in zoveel levens.
Ik ben dan ook niet rouwig. Deze beslissing hebben we goed doordacht en in harmonie met elkaar gemaakt. Daarbij laten we de band in topvorm achter. Ons laatste studio-album Quadra (2020) is hartstikke goed en ook de pandemie zijn we prima doorgekomen. In die moeilijke lockdown-tijd hebben we zelfs nog Sepulquarta (2021) opgenomen en uitgebracht en nu zijn we aangekomen bij een tournee waarbij we veertig jaar geschiedenis vieren. Overigens gaan we van deze tournee een live-release uitbrengen. Het is echt een groot project, waarbij we veertig nummers opnemen in veertig verschillende steden. Hier ben ik heel enthousiast over, mede omdat we eigenlijk nooit eerder een echte officiële live-release hebben uitgebracht. Dat werd dus ook wel eens tijd.
Maar waarom stoppen jullie dan? Het nieuws kwam voor veel mensen heel onverwacht. Met Quadra hebben jullie één van jullie beste en meest diverse platen uitgebracht en de show die jullie vorig jaar op Dynamo Metal Fest gaven, behoort tot één van de beste die ik van jullie heb gezien. Kwalitatief gezien gaat het dus nog uitstekend.
Die show op Dynamo Metal Fest was inderdaad episch en behoort tot één van mijn favoriete shows van die tour. Het publiek reageerde ook zo goed. Het was een fantastische dag. Maar om je vraag te beantwoorden; ik denk dat fans van Sepultura inmiddels wel gewend zijn om het onverwachte van ons te verwachten. We hebben altijd geprobeerd om onszelf te vernieuwen en creatief uit te dagen. En wat betreft het stoppen; waarom niet? We zijn niemand iets verplicht en willen ook geen slaaf van ons eigen succes zijn. Nu voelen we ons nog jong en energiek, maar ook gemotiveerd om iets nieuws op te starten. Wat dat dan ook mag zijn in de toekomst.
Persoonlijk vind ik het geweldig dat de band de mijlpaal van het veertigjarige bestaan heeft bereikt. Toch merkte ik dat ik moeite had om me weer op te laden voor het opnemen van een nieuwe plaat. Het idee voelde eigenlijk zelfs verstikkend. Het moment was voor mij niet juist en vervolgens komt er dan enige druk bij van bijvoorbeeld labels die wat van je verwachten. Dat is uiteraard ook hoe het muzikale systeem werkt, maar ditmaal voelde ik hier niets voor. Ik had eigenlijk heel erg de behoefte om wat anders te gaan doen. Ik had een nieuw perspectief nodig en dat heeft geleid tot het einde van de band. Of dit ook echt daadwerkelijk het einde is? Dat weet ik niet. Wellicht komen we in de toekomst weer bij elkaar, maar misschien ook niet. Dat is nu ook helemaal niet aan de orde. Dit is gewoon een speciaal moment en ik wil dan ook niet rouwen. Ik wil juist onze nalatenschap vieren. Hoe mooi is het dat we Sepultura beëindigen op onze eigen voorwaarden. We stoppen omdat we die behoefte voelen en niet omdat er sprake is van drama of problemen.
Ik weet nog dat in 1968 Eric Clapton en Cream hun vaarwel aankondigden, al heb ik er zelf geen herinnering aan, want ik ben in dat jaar geboren, haha. Maar die band was op dat moment op zijn top. Deze was destijds revolutionair en heeft ook een gigantische invloed gehad op de ontwikkeling van heavy metal. Ik vind het heroïsch dat als je dan op je hoogtepunt bent, je gewoonweg besluit om te stoppen om wat anders te doen. Dat je zo'n grote beslissing neemt zonder angst of schaamte, maar omdat je die behoefte voelt, dat vind ik dapper. Ik denk dat het voor ons ook als een privilege voelt, nu we nog in deze topconditie zijn, om dan te kunnen zeggen dat we stoppen.
Er valt genoeg voor te zeggen om te stoppen op je hoogtepunt. Er zijn genoeg voorbeelden van bands die wel te lang door zijn gegaan. Dat moet je ook niet altijd willen.
Nou precies, dat ja. Vaak doet het afbreuk, al is er in sommige gevallen ook niets mis mee. Ik kan best er nog van genieten om Paul McCartney, die al ergens in de tachtig is, te zien schitteren op het podium. Maar wij zijn ook nog niet op een leeftijd dat ouderdom ons belemmert in ons werk. We zijn nog steeds relevant en muzikaal op de top van ons kunnen en we worden alleen maar beter. Ik bestudeer bijvoorbeeld nog steeds elke dag nieuwe gitaartechnieken en we proberen ons ook altijd te vernieuwen en verbeteren. Ik denk dat dit ons de laatste jaren ook goed gelukt is. Gelukkig kun je muzikanten niet vergelijken met topsporters, want die hebben maar zo weinig tijd om te excelleren voordat ouderdom ze inhaalt en ze iets anders moeten gaan doen. Onze beslissing heeft daar dus niets mee te maken. We stoppen omdat we dat willen, niet omdat andere factoren die keuze voor ons maken.
Wanneer kwam dan voor het eerst het idee om te stoppen?
Ik denk ongeveer twee jaar geleden toen mijn vrouw met kanker gediagnosticeerd werd. Op dat moment staat alles stil en bestaat het leven uit ziekenhuisbezoeken. In die tijd dacht ik constant na over de zin van het leven en de dood. Toen mijn vrouw overleed, stierf er ook een groot deel van mijzelf. Aan de andere kant leerde ik daarna ook weer een heel andere, nieuwe kant van mezelf kennen. Een levendige en gemotiveerde kant, die besefte dat je uit het leven moet halen wat er in zit. Ik heb een prachtig leven met mijn vrouw gehad. We waren tweeëndertig jaar samen en hebben twee prachtige kinderen. Was ze nu nog in leven, dan waren we nu nog gewoon samen en zouden dat voor altijd blijven. Ik ben gewoon heel erg dankbaar dat ik al die jaren met haar heb kunnen doorbrengen. En ze is nog steeds bij me. Ik voel haar in alles om me heen. Ik zie haar als ik naar mijn kinderen kijk, maar ook wie ik ben en hoe ik in het leven sta, komt mede door haar.
En een einde betekent afsluiting. En als iets afgesloten is, dan openen er ook weer nieuwe mogelijkheden. De corona-pandemie liet ons bijvoorbeeld zien dat we lang niet altijd controle over ons leven hebben. Het leven kan zo maar ineens een hele rare wending nemen. Je hebt niet altijd de controle. Er zijn bijvoorbeeld mensen die hun hele leven tot aan hun pensioen al lang hebben uitgestippeld en alleen daarmee bezig zijn. Dat is stom en onrealistisch, want je weet niet hoe het leven gaat en wat er op je pad komt. Het is beter om stil te staan bij het heden en in het hier en nu te gaan leven.
En mijn leven heeft een wending genomen, maar ook de band kreeg het voor de kiezen en moest zich aanpassen tijdens de lockdowns. In mijn ogen was Sepultura alleen maar relevant als we aan het touren waren. Op het podium voelt een muzikant zich het beste en daar vindt de connectie met het publiek plaats. Toen moesten we ineens alle optredens cancelen en konden we elkaar ook niet meer zien of samen oefenen. Ineens was er helemaal niets. Dat was heel raar. Om de band in leven te houden, hebben we Sepulquarta bedacht. Iedere week organiseerden we een livestream-evenement en zo bleven we in contact met onze fans en speelden we online muziek samen met vrienden. Daaruit kwam vervolgens het album Sepulquarta (2021) voort, waarbij we oude nummers opnieuw opnamen, maar dan met bevriende gast-artiesten. We haalden het beste uit die tijd, met de mogelijkheden die we hadden. Dat wil ik dus ook zeggen. Wanneer één deur sluit, dan gaan andere open. Het is aan iedereen zelf wat ze er mee doen. Hou je rug recht en ga de uitdaging aan en zie dat nieuwe kansen zich vanzelf aanbieden.
Ik kan me heel goed inbeelden als je zo'n heftig verlies meemaakt, dat je heel anders in het leven gaat staan en hierdoor mogelijk tot de conclusie komt om het anders te gaan doen. Heb jij al nagedacht wat je gaat doen als Sepultura straks geëindigd is?
Nee, nog niet echt. Iedereen in de band heeft naast Sepultura nog andere projecten. Ik heb bijvoorbeeld samen met mijn zoon nog een radioshow. Straks heb ik gewoon heel veel tijd over en ik ben niet bang dat ik mij ga vervelen. Zoals gezegd als één deur sluit, dan gaan anderen weer open en ik ben benieuwd wat de toekomst me brengt. Maar ik ben er ook nog niet heel veel mee bezig. Ik hou me aan mijn eigen advies en dat is in het hier en nu leven. Dus mijn focus ligt nu op Sepultura. Wanneer dat boek gesloten is, dan zie ik wel wat ik ga doen. Ik kan je wel met zekerheid zeggen dat het iets met muziek te maken zal hebben.
Het gevoel dat de toekomst open ligt en je geen verplichtingen hebt, moet vast heerlijk voelen. Dat is vrijheid.
Haha, ik zal je zeggen, het is doodeng en aan de andere kant voelt het fantastisch. Vrijheid is inderdaad het juiste woord.
Maar voordat je zover bent, ondernemen jullie eerst nog een gigantische tour. Is het laatste optreden al gepland en wat is nou de ideale locatie daarvoor?
Het laatste concert zal vanzelfsprekend in Brazilië plaatsvinden, maar dat zal pas ergens aan het einde van 2026 zijn. We willen voor het afscheid uitgebreid de tijd nemen en het vooral niet gehaast doen. Er zijn veel plekken waar we graag nog naartoe willen en ook een aantal waar we nog niet eerder zijn geweest, zoals IJsland en Alaska. Belangrijk is dat we ervan genieten. De laatste show willen we dus graag in Brazilië spelen en het lijkt me fantastisch om alle oud-bandleden uit te nodigen om met ons mee te spelen. Dus niet alleen de Cavalera-broers, maar ook bijvoorbeeld Jean Dolabella of Jairo Guedz. Eigenlijk alle geweldige muzikanten die aan de wieg hebben gestaan van wat Sepultura hedendaags is. Hoe mooi zou het zijn als we dat gezamenlijk kunnen vieren. En we zien wel of het gebeurt of niet. Wie erbij wil zijn is van harte welkom en als iemand niet wil, dan is dat ook goed. Hoe dan ook, we gaan er een knallend eindfeest van maken. Ik wil het dan ook allemaal goed afsluiten. Ik wil vier decennia vieren en wat het iedereen heeft gebracht. Van de kleine jongens met een droom die we ooit waren, tot aan de mannen die we nu zijn. Ik wil geen ruzie en heb ook helemaal geen zin om de discussie te voeren over wie wel of niet ooit gelijk had. Dat is voor mij niet relevant.
Die discussie duurt inmiddels ook al veel te lang. Het is overigens opmerkelijk dat je begint over de Cavalera-broers, want ik had het voornemen om bij dit interview voor de verandering niet over hun te beginnen.
Ja, ik weet het. Het zit zo: Het einde creëert veel verwachtingen en vragen bij mensen en ik wil daar open over zijn. Het is ook maar gewoon een optreden waar ik het over heb. Niets meer. Gewoon lekker gezamenlijk jammen met elkaar. Ik denk dat het leuk voor hen zal zijn om zich weer eens bij ons te voegen en wij zouden het ook geweldig vinden om nog één keer gezamenlijk te spelen. Hoe mooi zou het zijn als wij samen ons verleden zouden kunnen eren? We hebben ooit zoiets moois en bijzonders met elkaar gecreëerd en ik heb nog steeds enorm veel respect voor de mannen. Dus wie weet of het gaat gebeuren. Het is een mooie kans, maar er zijn veel mensen mee gemoeid en ik weet niet hoe iedereen erin staat.
Je kunt niet voor altijd boos op elkaar blijven.
Precies! Al is het niet dat we boos zijn. We hebben gewoon een meningsverschil over een aantal dingen. Dat is het.
Het zou mooi zijn als het zo uitkomt in ieder geval. Maar voordat jullie bij dat optreden aangekomen zijn, spelen jullie ook nog in Nederland. Jullie hebben dit keer zelfs een eigen festival; Sepulfest.
Ja, Sepulfest! Dat is erg tof en voordat we gaan stoppen, willen we dat wellicht nog vaker organiseren. Het is fantastisch om dat met een aantal bevriende bands die we tof vinden op te pakken. We hebben in Brazilië al twee keer Sepulfest gehouden en dit is de eerste keer dat we het ergens anders gaan doen. Het is heel gaaf om dat dan voor de eerste keer in Nederland te doen, want onze allereerste festivalshow ooit, was daar ook. Dynamo in Eindhoven. Dat was onze allereerste ervaring met een festivalshow en dan meteen ook voor zoveel mensen. Onvergetelijk! Dus het is ook wel een beetje nostalgisch voor ons dat de eerste editie van Sepulfest (buiten Brazilië om) in Nederland gehouden wordt.
En zoals je eerder benoemde, wordt het einde van Sepultura tevens gevierd met de release van een live-album. Behoort nieuw studiomateriaal ook nog tot de mogelijkheden dan?
Het zou kunnen. We staan overal voor open. Greyson (Nekrutman) is sinds kort onze nieuwe drummer en hij brengt heel veel nieuwe energie met zich mee. Er zijn gesprekken gaande over het opnemen van nog wat nieuw materiaal, maar er is nog niets concreets. Dus geen idee hoe dat eruit gaat zien. Het kan ook zijn dat we misschien aan het live-album een aantal nummers toevoegen. We gaan het zien!
Ik ben benieuwd. En over Greyson gesproken. Hij vervangt Eloy Casagrande, die zich bij Slipknot heeft gevoegd. Van wat ik begreep kwam zijn besluit vrij onverwachts.
Ja, dat kwam totaal onverwacht. Dat zag niemand van ons aankomen. Eloy vertelde ons drie weken voor de aanvang van onze tournee, dat hij ging stoppen. En deze afspraken stonden al twee jaar vast in onze agenda. Iedereen leek er dan ook zin in te hebben, dus dit was niet iets wat we aan zagen komen. Los van de verrassing dat Eloy ons ging verlaten, was het moment van zijn aankondiging ook lastig. We waren helemaal gereed voor de tournee en toen moesten we dus gauw omschakelen. Ik kende Greyson al een tijdje en ik volgde hem ook op Instagram en zag zo veel van zijn drumvideo's. Hij speelde op dat moment bij Suicidal Tendencies en we zijn heel goed bevriend met die band. Daarnaast woont hij in Los Angeles, waar ook onze zanger Derrick (Green) woonachtig is. Toen Eloy besloot om te stoppen, was Greyson meteen de persoon aan wie ik moest denken. Ik belde hem vervolgens op, legde hem onze situatie uit en hij was meteen enthousiast. Binnen een week was hij in Brazilië en kon hij aan het werk om vijfentwintig nummers uit zijn hoofd te leren. Gekkenwerk, maar hij deed het perfect.
En weet je, dit is ook de Sepultura-manier. We hebben vaker met dit soort onverwachte omstandigheden te maken gehad en altijd weten we het op te lossen. Alle shows konden uiteindelijk gewoon doorgaan en ondanks dat het even spannend was, zijn we al onze contractuele afspraken gewoon nagekomen. We zijn dan ook heel blij met Greyson. Hij past goed in de band. Er is uiteindelijk ook niks mis met dat Eloy naar Slipknot is gegaan. Slipknot is een fantastische en een grote band. Voor Eloy is dit een gigantische kans en ik denk dat hij daar ook van toegevoegde waarde is. Uiteindelijk is het wel een opmerkelijke drummerswissel geworden. Jay Weinberg zat in Slipknot en drumt nu bij Suicidal Tendencies. Greyson zat eerst in die band en drumt nu voor ons en Eloy is van Sepultura overgestapt naar Slipknot.
En als jij nu terugkijkt, hoe is dat nu voor jou? Het grootste gedeelte van je leven ben je onderdeel geweest van Sepultura. Hoe kijk jij terug op al die jaren?
Ik kijk het liefst gewoon naar het heden. Ik zou ook lang niet alles meer in chronologische volgorde qua tijd kunnen plaatsen, maar ook niet wat nou het meest belangrijke of mooie moment voor mij is geweest. Er zijn zoveel prachtige momenten geweest, maar daarnaast ook heel veel nare dingen zoals ruzies, uitdagingen, veranderingen en contractuele zooi. Uiteindelijk ben ik door al die ervaringen wel geworden tot de man die ik nu ben. Als ik moet kiezen voor het beste moment, dan is dat voor mij het hier en nu. Het verleden is het verleden. Dat kun je niet veranderen en dat is geweest en de toekomst is ongewis. Geen idee wat die brengt. En ik voel evenveel liefde voor het jaar 1994 als voor 1987 toen ik in de band kwam. Ik ben gewoon een tevreden mens.
Dat is mooi om te horen. Veertig jaar is dan ook een geweldige mijlpaal! Wat een reis hebben jullie gehad en ik ben blij dat jullie die kunnen afsluiten op de manier hoe jullie dat graag willen. Toch hoop ik dat Sepultura in de toekomst een manier vindt om weer bij elkaar te komen en terugkeert.
Haha, wie weet. Zeg nooit nooit!
Sepultura speelt op zondag 3 november op Sepulfest in Mainstage te Den Bosch, samen met Jinjer, Obituary, Gatecreeper, Jesus Piece, 200 Stab Wounds en Enforced.
