Dat lijkt mij nou een goed idee.
[trekt een ernstig gezicht]
Zo, hoe is het zo met u, mevrouw?

Haha, niet heel vervelend. Twee leuke deathmetaldagen achter de rug, daar word een mens niet verdrietig van. Zeg, hoe lopen de shows ondertussen, want jullie zijn inmiddels al een tijdje aan het touren.

De tour loopt echt waanzinnig, ik kan niet anders zeggen. Het grootste deel is helaas al wel achter de rug, we hebben nog een weekje te gaan. Vanavond gaan we met de boot naar Engeland en dan blijven we in die buurt nog wat dagen plakken. En dan zit het er weer op.

Heb je eigenlijk zelf nog tijd om eens een band te zien? Zo'n deathmetalmenner, maar volgens mij loop je weinig door de zaal...

Vanavond is dat helaas wel het geval ja. Ik doe een hoop interviews en probeer ook tijd te maken voor iedereen. Dat houdt in dat je zelf weinig aan bands kijken toekomt, wat opzich best jammer is, maar het zij zo. Wel wil ik proberen om Behemoth en op z'n minst een stukje Origin te zien vanavond< want Origin is me een partij goed, live. Cephalic Carnage en Decrepit Birth heb ik ook nog een beetje meegekregen, dus hey, zo slecht staan de zaken er bij nader inzien toch niet voor.

Nee, valt mee. We zitten hier verder natuurlijk ook en met name vanwege het nieuwe album. Fury & Flames is alweer een paar maanden uit en als ik de albumtitel zo laat vallen, wat gaat er dan door je heen?

Oprechte voldoening. Ik ben echt heel erg blij met dit album. Het is behalve een muzikaal goed ook een heel emotioneel album geworden, ik bedoel, je weet wat er allemaal aan vooraf ging. Ik ben erg blij dat ik mijn gevoelens, frustratie en emotie allemaal naar de muziek die je op Fury & Flames hoort heb kunnen omzetten. Je hoort het, wat mij betreft, in alles terug. In het spel, in de riffs, in de vocalen, in alles. Ik denk dat dit ons hardste maar ook meest epische plaat is geworden.

Had je van tevoren al gedacht dat het allemaal zo intens ging worden?

Nou, ik voelde natuurlijk wel dat ik het ��n en ander in de cd wilde 'gieten', maar het eindresultaat heb ik natuurlijk niet kunnen voorspellen. Ik wilde het ook niet voorspellen, het is gelopen zoals het is gelopen. Ik heb er �berhaupt niet eens over nagedacht. Om eerlijk te zijn heb ik tijdens het hele Fury & Flames-proces helemaal niet nagedacht. Ik liet alles maar gebeuren. Daarom is de cd uiteindelijk ook best divers geworden. Soms is het hard, soms snel, soms episch en soms is het een totale chaos, want dan was het dus ook even totale chaos in mijn hoofd.

Ik haat het om het te moeten vragen, want dit is een vraag die je geheid al minstens 1743 keer hebt moeten beantwoorden inmiddels, maar Fury & Flames draait natuurlijk om Jared en zijn vertrek naar het hiernamaals. Wat wil je daar nog over kwijt?

Ja, het is inderdaad een album waarop Jared zijn dood centraal staat...
[pauzeert]
...en zo ook mijn emoties die daarmee gepaard gaan. Ik heb dit album aan Jared willen opdragen. Om de herinneringen aan hem levendig te houden. Daarom doe ik al deze interviews ook nog steeds met plezier.
Jared zijn dood kwam hard aan. Hij was ��n van mijn beste vrienden en hij is ook heel belangrijk voor de band geweest. Zelfs toen hij even uit de band was, bleef hij belangrijk en hij heeft natuurlijk een grote rol in de geschiedenis van deze band gespeeld. We hadden zijn herintreding in de band reeds besproken, maar een week voordat hij plots vertrok hadden we het er nog over...
Toen hij er niet meer was kreeg het nieuwe album een hele andere betekenis. Het ging niet meer om het maken van een brute plaat, het werd zaak om Jared er mee te eren. Het werd een persoonlijke en gevoelige zaak en dat was een hele nieuwe ontwikkeling in de muzikale geschiedenis van Hate Eternal. Mijn keuze voor de mensen met wie ik die klus wilde klaren hangt ermee samen. Het zijn mijn vrienden, met wie ik nu samenwerk. Shaune ken ik al meer dan twintig jaar, Alex ken ik ook al j���ren en Jade... Jade is bijna een broer voor me. Zo wilde ik het hebben voor de nieuwe cd, het thema van het album zou op deze manier het beste uit de verf komen. Zij begrepen volkomen wat er aan de hand was en ze hebben onwijs hard gewerkt zodat dat ook de kracht van de cd werd.

Dat was heel zwaar, moet ik zeggen. Enerzijds ben je met een geweldig team hard bezig aan een geweldig album, anderzijds spookt de dood van je beste vriend steeds door je hoofd. Bij alles wat je doet voel je de aanwezigheid van dit gegeven, dat is heel heavy. Het nummer Tombeau geeft dat gevoel erg goed weer. Het is het meest intense nummer dat ik ooit heb geschreven, mijn meest persoonlijke nummer en dat is ook een nummer dat we altijd live zullen spelen, zolang de band nog bestaat wordt dit nummer al-tijd gespeeld.

Dat nummer is inderdaad heel intens. Wat mij opviel is dat er, na de zinsneden 'blessed be my brother, blessed be my friend' een gitaarsolo komt die echt werkelijk door merg en been snijd van ellende.

Dat was ook precies hoe ik mij voelde. Ik ben erg blij dat het goed overkomt. En iedere keer als ik dit nummer live speel komt dat gevoel weer opzetten.

De hekkensluiter van Fury & Flames is een nogal ongewoon nummer, voor Hate Eternal-begrippen, hoewel deze, gezien het thema van het album, niet eens zo uit de toon valt...

Ja, het was ook voor ons een verrassing, maar het kwam zo uit en ook wij vonden dat het er wel bij paste, dus dat was gauw besloten. Eigenlijk is het een voortzetting van Tombeau, sowieso qua thematiek. Coronach is een Keltische traditie [een klaaglied voor de doden, red] die mooi aansluit op Tombeau dus we besloten om het zo te laten. Het was een last minute toevoeging, maar het komt echt mooi uit, al zeg ik het zelf en gevoelsmatig is het perfect. Aanvankelijk dacht wij: 'dit is wel anders dan dat we normaal gesproken doen', maar ja, de hele cd is anders dan anders, dus ik ben uiteindelijk heel blij dat we met Coronach eindigen. Het is tevens onze outro live en ook dat blijkt goed te werken.

Zo rustig als Fury & Flames eindigt, zo furieus is het begin. Nouja, de titel zegt het natuurlijk al, maar ik geloof dat je ook daar iets ernstig kwijt moest.

Welzeker. Het is, nogmaals, pure emotie. Niet alleen verdriet en pijn, maar ook woede. Het voelde echt alsof ik vlammen onder m'n reet had dus dat moest ik gewoon ergens in uiten. Toen Jared er niet meer was voelde ik dat ik met een cd ging komen die dat allemaal zou bevatten. Ik nam aanvankelijk mijn tijd om de eerste emoties te verwerken, om met mensen te werken en wat technische en praktische zaken uit te stippelen, toen begon het echte werk, het gevoel mocht los. Ik liet alles gaan en dat hoor je ook inderdaad terug in de 'intro' van de cd. Sommige mensen zullen het prachtig vinden, anderen zullen het wellicht niet begrijpen, maar het zij zo, ik ben mijn ei in ieder geval kwijt.

Maar zo is het altijd wel, h�. Je hebt altijd mensen die wel of niet door een cd gegrepen worden. Ook daarin schuilt de magie van muziek, als je het mij vraagt...

Absoluut. Dat heb ik sowieso altijd gezegd. Het is geweldig als onze muziek je wat doet. Zo niet, ook goed. Dat houdt de diversiteit in stand. De mensen die dan vervolgens w�l naar onze shows komen zullen grotendeels mensen zijn die wel door de muziek worden gegrepen. Nou, dat is het beste publiek dat je je kan wensen, daar gaat het allemaal om. Dat is voor ons de kwaliteit van de show, de Hate Eternal-fans zijn altijd loyaal, dat is prachtig om te zien. Maar ook daar zal iedereen z'n favoriete cd hebben en ook voor ons blijft het sowieso altijd moeilijk om iedereen tevreden te stellen

Heb je zelf nog een favoriete Hate Eternal-cd, als je puur naar de muzikale prestaties kijkt? Fury & Flames zal je gevoelsmatig natuurlijk het meest aan het hart gaan, maar als je dat even probeert los te laten...?

Hmmm, ik denk dat het inzake Fury & Flames niet zo makkelijk is. Op de drie voorgaande albums kan dat wel, maar hier hangt muziek te veel samen met gevoel. Dit album is zo anders dan dat we voorheen hadden gemaakt. Fury & Flames heeft een directe aanleiding, het speelt zich af in de tegenwoordige tijd. De drie voorgaande albums waren gebaseerd op verleden tijd, op de muzikale ervaringen die we in het verleden hebben opgedaan en deze door middel van de albums lieten uitkomen. Dat is veelal de normale gang van zaken en ik ben er ook nog steeds erg tevreden mee. Maar het laatste album verschilt qua alles gewoonweg te veel van de andere drie. Ik zou niet noodzakelijk willen zeggen dat dit het beste is wat we ooit hebben gemaakt, ieder album heeft z'n kwaliteiten. Maar ik kom hoe dan ook iedere keer terug op die persoonlijke feeling en ja, wat dat betreft is Fury & Flames toch echt mijn album.

Veel mensen hebben een tijd aan mij getwijfeld. Ook dat heeft natuurlijk een beetje meegespeeld. Men was benieuwd hoe ik met de dood van Jared zou omgaan, of er nog ruimte zou zijn voor muziek, en zo ja, hoe dat uit zou pakken. Vaak zijn mensen toch erg terughoudend met hun geloof in 'emotionele muziek', heb ik gemerkt. Ook dat heeft mij gestimuleerd om Fury & Flames te laten vlammen. Je daagt mij uit? Nou...
[trekt een evil gezicht]
...Kom verdomme maar op ook! En krijgen zal ik je, hahaha!

Nou, een beetje olie op het vuur is op z'n tijd ook niet zo slecht. Je draait inmiddels ook al wat jaartjes mee en soms is het misschien best wel de moeit waard om een beetje geprikkeld te worden.

Dat is zeker weten zo, hoewel ik mij eigenlijk nog steeds heel ge�nspireerd voel. Echt, ik weet ook niet hoe dat kan! Ik ben vijftien jaar geleden met Morbid Angel gaan spelen, Hate Eternal bestaat inmiddels ook al zo'n elf jaar...Maar we zijn jong begonnen, wellicht scheelt dat. Iedere keer kom je weer een stap verder en put je je inspiratie weer uit andere dingen. Het gaat mij nog steeds goed af en ik heb er nog altijd onwijs veel plezier in. Met name het live-spelen, dat is mijn kers op de taart. Als ik vanavond dat podium op ga, dan voel ik mij geweldig, want dit is waar het allemaal om draait, het spelen met Hate Eternal. De kroon op je werk.

Nu ben je ook nog producer. Als je zou moeten kiezen tussen spelen en produceren, wat ligt je dan uiteindelijk het meest?

Oef, dat is heel lastig te zeggen. Beide zaken zijn echt mijn ding. Door het spelen ben ik een producer geworden, hoewel ik daar ook de nodige opleidingen voor heb gedaan. Het ��n heeft het ander dus wel aangewakkerd. Mensen komen ook naar mij met hun cd's omdat ik zelf al een geruime tijd in de muziek zit. Ze vinden blijkbaar dat ik verstand heb van muziek, haha.

Verschillende muziek nog wel, want je bent niet alleen bezig met metal...

Inderdaad, ik luister naar een hoop verschillende muziek en ik produceer dus ook van alles. Die variatie is erg leuk en houdt je tevens fris, een fijne bijkomstigheid. Maar goed, om op je vraag terug te komen, ik zou het echt niet weten. Het kan natuurlijk zijn, al is het nu onmogelijk voor te stellen, dat er een dag komt waarop ik constateer dat beide zaken lastig te combineren zijn, waardoor ik een keuze zou moeten maken. Of ik zou het touren niet meer zo leuk vinden, wat ook niet voor te stellen is, want ik ben gek op touren en spelen, zoals ik al zei. Op zo'n avond als deze houden maar twee gedachten mij bezig, als we op het podium staan: Hoe klinken we en hoe spelen we. Ik zie ieder optreden als een persoonlijke uitdaging om mijn krachten te testen. Op het moment dat we op het podium staat voel ik mij een compleet mens en brandt er nog steeds een innerlijk vuur, wat ik dan vervolgens middels gitaar en zang probeer te geleiden. Het is een heel apart gevoel, alsof je een andere dimensie betreedt, maar het is er geweldig en daar voel ik mij heel comfortabel.

Maar nu ben je dus inderdaad on the road en ligt je andere job waarschijnlijk stil...

Ik heb drie jongens die de studio voor mij draaiende houden, dus er gebeurt toch nog van alles op momenten dat ik er zelf niet ben. En als ik straks terug ben, ga ik mij lekker op de nieuwe Cannibal Corpse focussen, in september/oktober...

Aha, kijk aan! Kom, kom, lekken, met die info! Hoe gaat 'ie worden?

Ja, geweldig! Ik heb al vier nummers gehoord, omdat ik met wat opnames heb geholpen in de oefenruimte. Dat klinkt behoorlijk bruut weer, mij hebben ze in ieder geval weer in hun zak. Cannibal Corpse is een geweldige band. Behalve dat het vrienden van mij zijn, zijn het ook absolute professionals, ze staan altijd aan de top van wat ze doen. Altijd goed voorbereid, altijd toegewijd. Ik ben ze een hoop verschuldigd ook, weet je...Ze gaven mij de gelegenheid om mijn eerste 'grote' album te produceren, Kill, en daarmee was het voor mij een droom die uitkwam. Door hen ben ik nu ook meer in trek bij de wat grotere namen.

Buiten Kill heb je inmiddels toch ook wel wat afgeproduceerd...?

Jazeker, en ik ben er ook maar wat te blij mee. Ook al zijn het niet allemaal grote namen, toch voel je je vereerd dat je naam op die plaat staat, dat je je stempel hebt mogen drukken. Soms bekijk ik wel eens de cd's die ik geproduceerd heb en realiseer ik mij dat ik toch ook een stukje geschiedenis heb geschreven. Die cd's zijn er voor altijd. Ja, dat gevoel is heerlijk, hoewel ik eigenlijk een vrij bescheiden iemand ben hoor. In feite word ik met de jaren steeds bescheidener, maar ook zwart-witter. De dingen waar ik om geef, daar geef ik vaak waanzinnig veel om, de dingen waar ik niks om geef, daar geef ik dus ook totaal niet om.
Begrijp mij overigens niet verkeerd, het is niet zo dat ik helemaal niet om bepaalde dingen geef, want dat is simpelweg onmogelijk. Tuurlijk voel ik mij wel degelijk op m'n tenen getrapt als iemand zegt dat m'n album zuigt. Dat gebeurt gewoon. Nou, dan ben ik even beledigd maar dat is het dan ook wel. Het motto is dan: 'Nog beter worden dan dat je al bent'. Het positieve er uit proberen te halen. Wee je, ��n van de dingen die de dood mij heeft doen beseffen is dat het leven �cht kort is. Het kan ieder moment voorbij zijn dus je moet er het best van maken, er van genieten. Ik leef daarom graag in de tegenwoordige tijd ook, nog liever in de toekomst dan in het verleden. Man, ik heb een te lange tijd in het verleden geleefd en alle shit met mij meegedragen. Dat is nu iets wat ik zoveel mogelijk niet probeer te doen, hoewel sommige dingen natuurlijk gewoon meekomen...

[fronst z'n hoofd]

Tjee, je wordt echt oud!

[lacht hartelijk]

I guess so...!

Denk je niet af en toe: "Pfff...krijg allemaal maar de rambam, tijd voor pensioen"?

Haha, ben je gek! Alhoewel...
Nee, uiteindelijk ben ik nog steeds erg blij met alles wat ik doe. Ja, soms is het zwaar en weet ik nauwelijks hoe ik dingen moet combineren, maar aan de andere kant, ik heb die druk ook ergens wel nodig. Ik ben iemand die echt onder druk presteert en deadlines moet hebben, zo ben ik nu eenmaal.

Ik acht mijzelf een gezegend mens, nu ik alles kan doen wat ik doe. De beslissingen vielen niet altijd makkelijk, toen ik Morbid Angel verliet, verklaarden mensen mij voor gek. Ze zeiden dat ik er moest blijven spelen terwijl ik mij echt op Hate Eternal wilde richten. Uiteindelijk is de band er gekomen, maar ook dat brengt zweetmomenten met zich mee. Hoe groter je band wordt hoe meer mensen ervan verwachten. Hoe bekender je als persoon wordt, hoe meer je moet waarmaken. Dat is allemaal niet altijd even simpel. Ook ik heb geregeld stress. Maar sinds ik m'n studio heb, heb ik ook meteen een manier gevonden om er van af te komen. M'n studio ligt aan het strand en dat is werkelijk d� perfecte plek om eens even uit te waaien, je kop leeg te maken...
Ja, ik ben blij als ik na de tour ook weer even naar huis kan.

De cover van Fury & Flames behoeft uitleg. Daar de hele cd zo zwaar beladen is en daar ik op de cover op z'n minst een dodenmasker zie, kan ik het mij niet voorstellen dat het een toevallige samenloop van omstandigheden is.

Nee, dat klopt. De man op de cover draagt inderdaad een Japans dodenmasker, dat heb je goed gezien. De vrouwen, dat zijn de Griekse godinnen van de furie [Erinyen, red] die in de onderwereld leven en waar ze de man met het dodenmasker verwelkomen. Paul Romano, kwam zelf met dit idee aanzetten en ik vond het meteen een uitstekende keuze. Het is een donkere, naargeestige en deprimerende cover en het geeft de sfeer van de cd uitstekend weer.

Zoals het reeds bekend is, is Fury & Flames een eerbetoon aan Jared, dat mag duidelijk zijn. Kun je dat echter iets meer specificeren? Is het JOUW eerbetoon aan Jared of is het een cd waarvan je denkt dat Jared 'm zo gehad zou willen hebben, geluidsmatig, op z'n minst?

Ik denk dat ik het eerlijkst zou zijn door gewoon te zeggen dat het mijn emotionele uitlaatklep is. Het is mijn eerbetoon aan hem en mijn manier om Jared z'n dood een plek te geven; emoties te uiten.

Kun je dan, wat Fury & Flames betreft, uiteindelijk nog van teamwork spreken?

Toen ik ermee begon, was ik aanvankelijk een hele tijd in m'n eentje bezig. Toen kwamen de jongens en uiteindelijk kan ik wel degelijk van teamwork spreken. Kijk, de emoties en de furie en de teksten, die zijn van mij. Maar de rest van de band heeft wel degelijk een steentje bijgedragen aan het album. Er zijn ook riffs van hun hand en buiten dat... we hebben een hele tijd samen opgetrokken, samen gerepeteerd, dag in, dag uit, ze hebben hun instrumenten ingespeeld, hun skills gebruikt om het allemaal naar een hoger niveau te trekken. Dus ja, teamwork, for sure!

Op deze cd zijn Alex en jij na tien jaar weer herenigd binnen Hate Eternal. Hoe hebben jullie dat ervaren? Wat is voor jullie het grote verschil tussen toen en nu?

Ja, we zijn inderdaad weer samen bezig en dat is waanzinnig. Ooit waren we huisgenoten dus we kennen elkaar sowieso al lang en behoorlijk goed ook. Mmm... het grote verschil zit 'm denk ik wel in de ervaring, die we allebei inmiddels hebben opgedaan. Alex heeft met Cannibal Corpse inmiddels tien cd's uitgebracht, ik ga, inclusief de Morbid Angel-zaken, ook aardig in de richting, plus dat ik er rond de veertig heb geproduceerd. We zijn dus ervarener en hebben voor deze release van Hate Eternal een comfortabele studio onder de kont...
Het was sowieso erg aangenaam om met alle jongens samen te werken. De zaken verliepen soepel en makkelijk, je kan het je niet beter wensen.

Ik kan mij echter voorstellen dat samenwerken met vrienden ook nadelen kan hebben. Als je kritisch moet zijn, zeg je tegen iemand waar je minder binding mee hebt wellicht wel makkelijker dat hij een motherfucker is, als hij iets verkloot...

Zeker, maar weet je... zo'n iemand ben ik dus niet. Het gaat mij niet alleen om de technische prestaties, een cd staat of valt voor mij ook dankzij de sfeer die je daarop als band neer kan zetten. In dat opzicht ben ik vrij makkelijk om mee te werken, als het klikt, in ieder geval. Ik zorg er voor dat de neuzen dezelfde kant op wijzen en wij hetzelfde einddoel voor ogen hebben, de rest is een soort chemie, of magie, die uiteindelijk het eindresultaat moet verrijken.

Je hebt Fury & Flames zelf geproduceerd, van A tot Z, zoals het er naar uitziet. Dat moet wel een werkje zijn geweest...

Dat kun je wel stellen en ik zal je ook dit zeggen: Ik denk niet dat ik dat nog eens ga doen. De volgende cd laat ik op z'n minst door ��n van m'n jongens in de studio mixen en dat ik dan de rest doe, ofzo, maar ik denk niet dat ik het nog eens van top tot teen zelf ga regelen. Het is zo onwijs veel werk, maand in maand uit ben je er mee bezig. Je wordt er helemaal door geconsumeerd met als gevolg dat je helemaal opgebrand raakt. Dat was in ieder geval wel bij mij het geval. Plus, je verliest, zeker op het laatst, ook de objectiviteit. Naarmate de cd verder vordert wordt het steeds lastiger om bepaalde dingen wel of niet te horen.
Vooralsnog is dit dus niet voor herhaling vatbaar, maar deze cd was gewoonweg t� belangrijk en persoonlijk, dus het kwam niet eens in mij op om werk uit handen te geven. Dit m�est ik gewoon zelf doen, het voelde niet goed om werk af te staan.
De volgende keer doe ik dat dus gewoon wel.

Ok�, even iets ophelderen, nog. Ik heb onlangs een interview met jou gelezen waarin jij het volgende zegt: "Als ik het niet voor Jared zou doen, dan zou er geen Hate Eternal meer zijn". Eeehh...?

Oei, ik denk dat dit een miscommunicatie is geweest...of een foute vertaling van wat ik heb gezegd.
[fronst z'n hoofd]
Wat ik eigenlijk bedoelde is dat Jared al vanaf het vroege stadium van Hate Eternal z� belangrijk voor de band is geweest, dat er zonder hem geen Hate Eternal zou zijn. Hij was niet alleen een ware drijfveer, maar ook echte vriend. We hebben ook mindere tijden gekend. Toen bassist Randy Piro en drummer Derek Roddy waren vertrokken was Jared er voor mij, hij hield mij sterk, beurde mij op. Mede dankzij hem... voor een groot deel dankzij hem heb ik de handdoek nooit in de ring gegooid.
Tuurlijk zijn er wel momenten geweest dat ik het serieus heb overwogen. Ook dat hoort bij het spelen in een band. Soms maak je dingen mee die je aan het denken zetten. We hebben een ongeluk met de tourbus gehad, dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Toen Jared er tussenuit kneep had ik ook zo'n moment. Dan voel je je wanhopig en verloren en weet je gewoon niet wat je met jezelf aan moet, laat staan met de band. Maar uiteindelijk vallen de dieptepunten wel mee, als je naar Hate Eternal kijkt. De band bestaat nu 11 jaar en ik heb misschien maar drie keer even, heel even, serieus overwogen om er mee op te houden.
De uitspraak die ik gedaan heb was dus enkel om aan te geven hoe belangrijk Jared was en nog steeds is. Ook al is hij niet meer onder ons, hij zal altijd deel uitmaken van Hate Eternal. En ik denk nog echt niet aan stoppen hoor dus haal het uit je hoofd om dat te denken!!!

Ik zou niet durven. Tot slot: Jack Daniels of pizza?

Hahahaha!
Mmmm... doe maar een pizza!