Dat viel mee. Ik had voordat ik bij Within Temptation kwam natuurlijk ook wel al wat opname-ervaring, dus bij m'n eerste opnames met Within Temptation was ik ook niet zo gespannen. Goed, aan de andere kant was het voor mij wel de eerste keer dat ik met een echt groot project bezig was, dus wat dat betreft was het wel spannend toen. Maar toch was het heel relaxt. En nu weer, eigenlijk. De gitaarpartijen waren nu wel een stuk ingewikkelder, en ik heb veel meer acoustische dingen gedaan. Dat vond ik wel leuk om te doen. En weer wat gitaarsolo's. Maar ik heb deze keer een hoop thuis op kunnen nemen. Dan werkt het nog wat relaxter.

Heb je thuis een klein studiotje?

Ja. We hebben eigenlijk allemaal een studiotje thuis. En tegenwoordig kun je met je pc ook veel makkelijker opnemen dan enkele jaren geleden.

Jullie zijn nu in Haarlem, Praag en Volendam geweest voor de opnames, naast wat jullie dus thuis gedaan hebben. Wat werd waar opgenomen?

In Volendam zijn we bij Arnold Mühren voor de drums geweest. In Haarlem hebben we de gitaar, bas en zang opgenomen, en in Praag hebben we het orkest en het koor opgenomen.

Was jij ook naar Praag gegaan voor de opnames?

Nee, Stephen en Martijn waren er bij.

In het verleden kwamen de nummers voornamelijk van Robert en Sharon. Was dat nu weer?

Ja. Maar Robert schrijft heel veel met Daniel Gibson, de producer, en Sharon schrijft veel samen met Martijn. Vroeger schreven Robert en Sharon veel samen, maar tegenwoordig schrijven ze meer afzonderlijk, en met anderen. Daar is de klik nog net iets beter mee.

Ik neem aan dat de rest van de band ook nog wel genoeg input heeft.

Natuurlijk. We leveren allemaal zo onze ideeën aan, als we de demo's horen. Of iemand speelt iets waar ik dan op inhaak. Het geraamte wordt duidelijk afgeleverd, en de invulling gaat dan met alle bandleden, en in samenwerking met de producer. Soms hebben we drie of vier verschillende riffs opgenomen, om te proberen wat het beste past. Op het laatst als alles bij elkaar komt kijken we dan welke het beste werkt.

Je had het al over wat gitaarsolo's. Ben jij meer een slaggitarist, of een sologitarist?

Een beetje van beide.

Hoe is dat verdeeld binnen de band?

Op het moment doe ik alle solo's. Tenminste, live dan. Robert is een echte slaggitarist. Bij de opnames doet hij trouwens ook weinig solo's.

Wat is momenteel je favoriete nummer?

The Cross luister ik nu heel veel. Maar dat verschilt wel van tijd tot tijd. Eerst luister je een paar nummers veel, daarna een paar anderen weer veel. Momenteel luister ik ook de nieuwe Pain Of Salvation cd veel. Dan steeds de eerste paar liedjes, want dan kom je niet verder. Na een tijdje skip ik sneller door naar wat volgende nummers, en luister ik die dan weer veel. Zo is dat dan ook met onze eigen cd. Maar het is niet alsof ik de plaat nu hele dagen luister, want ik denk dat ik de nummers in de toekomst nog genoeg ga horen, en spelen.

Heb je nog wel tijd om muziek te luisteren, eigenlijk? Van andere bands, bedoel ik.

In de auto voornamelijk. En soms maak ik er ook wel tijd voor. Want daar is het voor mij toch wel allemaal mee begonnen, natuurlijk.

En nu ben je fulltime muzikant.

Ja, dat is super. De droom van iedere muzikant. Net werd me al gevraagd of ik mezelf niet regelmatig knijp, om te zien of ik droom. De laatste vijf en half jaar sta ik toch wel regelmatig stil bij het feit dat ik sowieso twee keer heb geweigerd voor deze positie in de band, en dat we nu bepaalde dingen aan het doen zijn waar veel muzikanten alleen maar van kunnen dromen. We prijzen onszelf heel erg gelukkig, wat dat betreft.

Jullie zijn dan ook de wereld al een paar keer rond geweest. Hoe is dat, als je voor het eerst naar bijvoorbeeld Zuid-Amerika gaat?

In Zuid-Amerika was m'n derde optreden met de band. Toen fungeerde ik als inval-gitarist. Dat was voor ons allemaal zo'n beetje voor de eerste keer dat we in het buitenland super succes hadden, want daar in Mexico was de response die we kregen echt ongelofelijk. Echt overweldigend. Toen speelden we in Mexico Stad, en van te voren hadden we een signeersessie, in een of ander platenzaakje. Ik zelf dacht nog van dat het net als in Spinal Tap zou zijn, dat ze in die platenzaak zitten en dat er niemand komt opdagen. Niet dat ik dat echt had verwacht hoor, maar als het zo zou zijn gegaan had ik het ook niet vreemd gevonden. We zijn natuurlijk maar een Nederlands bandje, en ik ben maar een boerenlul uit Tilburg die dan in Mexico een beetje handtekeningen gaat zitten uitdelen. Dat verzin je toch niet. Toen we daar aankwamen stonden tot buiten aan toe mensen. Ik denk dat er zo'n 300 waren. Dat is best veel, toch, voor een Nederlands bandje. Ik kan me nog goed herinneren dat we daarna in de bus terug zaten, naar het hotel, en iedereen was er nog stil van. Het was heel onwerkelijk, wat daar was gebeurd.

In Nederland waren jullie toen ook net al doorgebroken. Maar dat was dan net voordat jij erbij kwam?

In de underground scene was Within Temptation toch wel al redelijk bekend, maar een week of twee nadat ik erbij kwam kwam Ice Queen uit, en dat werd inderdaad een hit. Nu weten we natuurlijk allemaal aan wie dat heeft gelegen he, als ik er net twee weken bij zit en we breken door, hahaha...

Van The Silent Force waren meerdere versies. Dat was een soort proefkonijn, met een versie zonder boekje, om het downloaden wat tegen te gaan. Dat is een beetje mislukt, he?

Het was een goed idee, dat wel, maar inderdaad mislukt. Het was een idee van de platenmaatschappij. Van de nieuwe komt een normale versie, en een digipack. Die laatste heeft geloof ik nog de videoclip er op staan, van What Have You Done.

Ik zag dat er op de single nog een extra nummer staat, Blue Eyes. Hebben jullie nog meer nummers opgenomen, die misschien als bonustrack kunnen dienen?

Ja, nog een. Maar die hebben we eigenlijk nog nooit afgemaakt, dus ik weet niet wat daar nog mee gaat gebeuren.

De single wordt veel op 3FM gedraaid. Hoe zit het met andere zenders?

Het is heel onprofessioneel van me, maar ik weet het niet. Ik luister sowieso bijna nooit naar de radio.

Op de single doet Keith Caputo mee. Hoe zijn jullie bij hem gekomen?

Een jaar of tien geleden hebben Robert en Sharon hem een keer gezien, met Life Of Agony, en daar waren ze zodanig van onder de indruk dat dat altijd is blijven hangen. Toen hebben ze dat liedje geschreven, en op de demo had Robert wat zanglijnen ingezongen. Uiteindelijk ging Sharon het toch alleen doen, toen we het nummer echt opnamen. Maar toen bleek dat er toch iets werd gemist, vonden we met z'n allen. Toen ontstond het idee om er toch een duet van te maken, en hebben we een lijstje gemaakt van wie we daarvoor wilden hebben. Buiten een paar dode zangers stond Keith Caputo toch op nummer 1.

Wie waren die doden?

Kurt Cobain, en die zanger van Alice In Chains. Maar dat is natuurlijk erg lastig. En daarna kwam Keith. We wisten dat hij in Nederland woont, dus we hebben hem opgezocht, en gevraagd of hij ons kende. Hij kende ons, en vond ons best goed, en ook het idee vond hij goed, maar hij wilde het nummer natuurlijk wel eerst horen voordat hij z'n beslissing maakte. Je moet je er natuurlijk wel prettig bij voelen om zoiets te doen, vooral als zanger. Maar hij vond het een goed nummer, dus zijn we uiteindelijk bij elkaar gekomen, en heeft hij z'n zanglijnen ingezongen. Het bleek dus dat het goed werkte, gelukkig. Soms kan het zijn dat twee stemmen niet goed bij elkaar passen, maar dat merk je dan soms pas in de studio. Maar dit ging echt perfect. Het klonk goed, en hij is ook een fijne kerel om mee samen te werken. Ik heb 'm overigens pas ontmoet bij de opnames van de videoclip, want in de studio was ik er niet bij. De muziek was op dat moment al helemaal af. Maar bij de clip was hij heel relaxt. Een heel aardige vent.

Ik zag dat er twee verschillende clips zijn. Waarom is dat?

Om de zenders een keuze te geven, zodat ze een clip kunnen kiezen die bij hun format past. Voor de fans is het een soort extratje. Sommige fans waren echter alweer gepikeerd over het feit dat we twee clips bij hetzelfde liedje opnamen.

Wat zeiken ze nu? Clips hoef je toch niet te kopen. Als je nou tien verschillende singles uitbrengt, tsja...

Hahaha ja inderdaad. Nou ja, van deze single komen wel twee versies. Een met twee nummers, en een met meer. Maar dat is normaal tegenwoordig.

Op de single staat dus nog dat nummer Blue Eyes. Op jullie site staat dat het nummer "helaas het album niet heeft gehaald." Waarom "helaas" ?

Nou, het was vanaf het begin af aan al duidelijk dat het een b-kant zou worden. Je wilt toch een homogeen karakter in een plaat brengen. Ondanks dat alle liedjes van The Heart Of Everything onderling toch heel anders zijn, hadden we toch het gevoel dat dit nummer er niet bij zou passen. Blue Eyes, Der Stein noem ik het nog, want dat was de werktitel, maar vraag me niet waarom...

Dat is bij jullie wel vaker he, dat de werktitels heel anders zijn dan de uiteindelijke titels.

Ja eigenlijk altijd. Ik moest echt heel lang wennen aan de officiele titels van de liedjes. Anyway, uiteindelijk is dat liedje, Blue Eyes, toch wel heel erg leuk geworden. Dus daarom staat er "helaas" op onze site. Maar je moet er voor zorgen dat als de cd is afgelopen, dat de persoon die 'm heeft gekocht puur waar voor z'n geld heeft gehad, maar toch nog het gevoel heeft van "ik wil meer." Ook bij concerten moet je daar voor zorgen. Soms heb je concerten waarbij het na twee uur is afgelopen, en je toch een gevoel hebt van "ik wil meer." Dat is een goed teken. Dus ik hoop dat we dat kunnen bereiken met de cd, en de liveshows.

Ik zelf vind het jammer dat The Heart Of Everything eindigt met die pianoballad Forgiven. Het is een beetje een anticlimax, zo na het bombastische The Truth Beneath The Rose. Net als bij Mother Earth, daar eindigt het album ook op zo'n manier.

Om eerlijk te zijn ben ik dat wel een beetje met je eens. Maar aan de andere kant vind ik het ook wel mooi dat het nog even rustig wordt, zo na een climax. Net als bij het sporten. Even goed gas erop, en daarna cooling-down. Misschien dat je het zo moet zien.

Het begin van de tour is in de Melkweg in Amsterdam. Is die zaal niet te klein geworden voor Within Temptation?

Ik weet het niet. Het was redelijk snel uitverkocht, had ik begrepen. Maar hij is wel vernieuwd, en er kunnen meer mensen in dan vroeger. Maar er wordt ons een beetje kritiek opgelegd dat we weinig in Nederland spelen. Dat heeft natuurlijk verschillende redenen. Er komen wat festivals aan, zoals Paaspop in Schijndel. Maar in november gaan we weer een grote eigen show doen, net als vorige keer op Java Eiland. Nu dan in Eindhoven. Dan gaan we alles uit de kast halen, en wordt het weer een hele speciale avond.

Om terug te komen op dat jullie kritiek krijgen van dat jullie te weinig in Nederland spelen: als je teveel speelt krijg je reacties van "komen ze nu alwéér?" Dat heb ik de afgelopen jaren toch regelmatig gehoord toen jullie op de festivals stonden.

Ja dat kan ik me voorstellen. Ik weet niet of we weer op Appelpop spelen, zoals we afgelopen jaren bijna elk jaar gedaan hebben, maar dan krijg je dat, ja. Ik bedoel, er komen nog steeds een hele hoop mensen, en we maken nog steeds een hele hoop mensen blij, dus ik denk dat we toch wel iets goed doen. Maar natuurlijk zijn er mensen die ons op den duur wel zat zijn.

Wanneer kunnen we jullie in Nederland zien, behalve Paaspop?

Ik denk in mei, op Dauwpop. En er zullen vast nog wat meer festivals aankomen, maar ik weet nog niet wat er allemaal bevestigd is.

Maakt het voor jou uit op welk festival je speelt? Is het ene leuker dan het andere, of bijvoorbeeld beter geregeld?

Je hebt wel zo je voorkeuren, maar waar het nou specifiek aan ligt weet ik niet. Maar bijvoorbeeld een Appelpop, wat ik net noemde, daar hebben we in zes jaar tijd vijf keer gespeeld. Maar dat is een super festival. Het is een gratis festival, en dat merk je aan het publiek, want dan zie je ook ouders met kleine kinderen enzo. Niet dat dat zo zeer de doelgroep is waar we voor willen spelen, of niet voor willen spelen, maar het is gewoon leuk om eens voor een ander publiek te spelen. Maar een festival als Wâldrock of Wacken vind ik ook heel leuk, want dat is weer een heel andere kant. Nee ik kan eigenlijk niet echt zo een festival noemen waar ik niet zou willen spelen, want het is overal wel tof. Nou ja, misschien dat het dingen als het klimaat zijn, want bijvoorbeeld Spanje of Italië houd ik niet zo van. Daar is het zo godverdomse warm, dat trek ik niet.

Net als op Graspop twee jaar geleden.

O ja, dat was ook niet te harden nee! Ja dat weet ik nog goed.

Hoe is het leven op tour?

Leuk, maar je ziet eigenlijk niks van het land. Je ziet de binnenkant van de tourbus, of het vliegveld, en het festivalterrein of de zaal. Dan ga je spelen, en daarna zie je weer de snelweg of het hotel. Ik heb het vroeger ook geromantiseerd, maar ik denk dat veel mensen denken dat het mooier is dan het echt is.

Jullie plannen geen vrije dagen, om eens wat te zien?

We zouden wel willen, maar dat gaat niet echt. Elke dag dat je niet speelt kost klauwen met geld. De bus moet je natuurlijk betalen, maar ook de crew moet eten. Een vrije dag op tournee kost veel knaken.

Hoe groot is jullie crew tegenwoordig?

Volgens mij hebben we op de komende tour een achttien-mans bus. Ik denk een man of tien aan crew, want we hebben natuurlijk zes bandleden, en oma gaat mee voor om op Luna, de dochter van Sharon en Robert, te passen.