De geschiedenis van de Noorse black metal bestaat voornamelijk uit bands die de klassieke blackmetalsound op de kaart hebben gezet in de zogeheten tweede golf, die in het begin van de jaren negentig opkomt. Toch wordt ook in die jaren door sommige groepen al flink gexperimenteerd. Emperor is natuurlijk het bekendste voorbeeld, maar ook groepen als Solefald, Borknagar en Enslaved hanteren een bredere, progressieve kijk op het genre - hoewel de twee laatstgenoemden pas na de eeuwwisseling het experiment opzoeken.
Het meest eigenzinnige gezelschap uit Noorwegen is toch wel de progressieve blackmetalformatie Arcturus, opgericht in 1990. Het is een band die bovendien niet al te vaak met nieuw werk op de proppen komt, waardoor de zeldzame releases van de Noren altijd bijzondere aangelegenheden zijn. Sinds de band in 2011 weer bij elkaar is gekomen (nadat de heren er in 2007 het bijltje bij neergooiden), zijn we slechts op n nieuwe plaat getrakteerd in de vorm van het magistrale Arcturian (2015), met nog altijd geen nieuws over een mogelijke opvolger.
Ondanks de stilte rondom het gezelschap biedt 2022 een mooie gelegenheid om een van de oudere werken in de schijnwerpers te plaatsen. Het is dit jaar namelijk op de kop af vijfentwintig jaar geleden dat de band zijn tweede langspeler uitbrengt. La Masquerade Infernale verschijnt amper een jaar na het debuutalbum Aspera Hiems Symfonia, in een periode dat de band enorme ontwikkelingen doormaakt. Het is namelijk moeilijk voor te stellen dat dit album zo kort verschijnt na het grimmige, maar melodieuze debuut.
La Masquarade Infernale is een progressief, avantgardistisch kunststuk pur sang. Arcturus laat de grenzen van de black metal hier mijlenver achter zich en experimenteert geestdriftig met invloeden uit klassieke muziek en opera, psychedelica, progressieve rock en zelfs filmmuziek. Het resultaat is een muzikale achtbaanrit die ook een kwart eeuw na verschijning niets aan impact heeft ingeboet. De plaat valt nog het best te omschrijven als een soort galavoorstelling in het vagevuur, waar psychedelische delicatessen als chocolaatjes over de toonbank gaan. De muziek is volstrekt eigenzinnig, theatraal, meanderend en exploratief. De rijkheid blijkt ook uit het gebruik van klassieke instrumenten als de cello, viool, fluit en hoorn.
Het is moeilijk om hoogtepunten uit te kiezen, maar het trage, filmische Ad Astra mag niet onvermeld blijven. Het is een ronduit meesterlijke track, die z als soundtrack in een John Woo-film gebruikt zou kunnen worden, als muzikale begeleiding van een in kunstzinnige slow-motion uitgebeelde afrekening, waarbij de kogels de kijker om de oren vliegen. Prachtig hoe het nummer steeds verder uitbouwt, om te culmineren in een heerlijk, vurig duet tussen klassiek en metal. De vioolpartijen, het avontuurlijke toetsenwerk en spetterende gitaarwerk gaan hier een geweldige symbiose aan. The Chaos Path voegt er nog een flinke schep theatrale grandeur aan toe. Simen Hestns (ICS Vortex) neemt hier de leadvocalen voor zijn rekening (hij levert in sommige nummers ook achtergrondzang) en doet dat in zijn eigen volstrekt unieke en briljante stijl.
Los van deze nummers zijn eigenlijk alle composities op La Masquerade Infernale buitengewoon spannend en houden ze je als luisteraar op het puntje van de stoel. Maar naast de intrigerende, muzikale uitspattingen verdient ook de zang van G. Wolf die we tegenwoordig vooral kennen als Kristoffer Rygg, mastermind achter Ulver een aparte vermelding. In tegenstelling tot het debuut laat hij de typische blackmetalscreams hier achterwege. Zijn theatrale, cleane stemgeluid past perfect bij de muziek.
Het moge duidelijk zijn: La Masquerade Infernale heeft niet alleen de tand des tijds doorstaan, maar geldt ook naar de huidige standaarden nog steeds als een innovatief meesterwerkje. Natuurlijk kan de wat doffe productie wel een opfrisbeurt gebruiken, maar een kniesoor die erover struikelt. Er gebeurt zo ontzettend veel in de drie kwartier die het album klokt dat er iedere keer weer nieuwe details opvallen. En ondanks de bizarre klanken, de vaak onnavolgbare songstructuren en de enorme reikwijdte qua invloeden en ideen, slaagt de band erin om er n geheel van te maken. Eigenlijk is La Masquerade Infernale een ode aan creativiteit en compromisloosheid. Een pionierswerk dat niets aan kracht en vernuft heeft ingeboet.
Tracklist:
1. Master Of Disguise
2. Ad Astra
3. The Chaos Path
4. La Masquerade Infernale
5. Alone
6. The Throne Of Tragedy
7. Painting My Horror
8. Of Nails And Sinners
