Het nieuwe album Aspiral komt op 11 april uit. Wat doe jij die dag?

Dan hebben we een van de release-events. We hebben er eentje in Duitsland, eentje in Frankrijk en eentje in Nederland. Die in Nederland is op zondag, dus dan moet het een van die andere zijn.

Wat kunnen we bij die release-events verwachten?

Sowieso zijn we met de hele band aanwezig. Er is een Q&A, dus de mensen zijn in de gelegenheid om vragen te stellen. En er is een Epica-museum. We zullen wat dingen tentoonstellen. Men kan ook een gitaar ter hand nemen en een stukje spelen met onze sound. We hebben wat inspiratie opgedaan toen we te gast waren bij Metallica. Zij hadden ook zo'n mooie tentoonstelling. Dus toen dachten we: dat kunnen wij ook.

Heb je de gitaar van James Hetfield mogen bespelen?

Wij mochten er inderdaad ook naar binnen. De die-hard Metallica-fans stonden daarvoor uren in de rij, dus ik voelde me wel wat bezwaard dat wij een half uur voordat zij naar binnen mochten, er al in konden. We kregen een rondleiding en mochten spelen op de gitaar.

Door naar jullie nieuwe album Aspiral. De albumtitel komt van een beeld van de Poolse kunstenaar Stanislaw Szukalski. Wie van jullie is de kunstliefhebber die ermee aankwam?

Onze bassist Rob [van der Loo]. Hij is ook een verzamelaar. Vooral comicbooks en attributen, maar hij heeft ook interesse in andere kunst. Volgens mij wil hij ook links en rechts wat investeren in kunst. Hij is echt de kunstliefhebber in ons midden.

Ik zag vanmiddag de albumcover weer en nu pas realiseerde ik me waarom er negen armen op staan: het is het negende album.

Haha ja, dat klopt. En sowieso houdt de negen ook veel verband met de teksten op de plaat. Negen staat ook voor het einde van een cyclus en het begin van een volgende cyclus. Dus eigenlijk is vernieuwing ook waar de negen voor staat. Alles kwam mooi samen op deze plaat qua thematiek, het nummer negen en het beeld van Szukalski.

En jullie vorige album heet Omega, wat natuurlijk ook het einde van iets is.

Ja, maar met negen komen we echt tot het eindpunt.

Niet het einde van Epica, mag ik hopen.

Nee, dat stellen we nog wel even uit. Maar we hebben natuurlijk niet alles in eigen hand, in die gekke wereld van tegenwoordig. Je weet niet welke kant het ineens opgaat. Misschien zitten we ineens in een oorlog. Ik ga er niet van uit.

Ik meen me te herinneren dat jullie voor het vorige album allemaal samen in een huisje zaten om nummers te schrijven. Hoe is dat nu gegaan?

Voor Omega hadden we inderdaad een huisje gehuurd om samen aan het album te werken. Nu hebben we dat drie keer gedaan. Drie keer een kleine week in een huisje op de hei. Wel een ander huisje dan bij Omega, het was nu nog meer op de hei in the middle of nowhere. Daar hou ik wel van. 's Ochtends kan ik daar heerlijk hardlopen. Voor anderen die snel afgeleid zijn, was het ook goed, want er was gewoon niet veel. Maar ook als je tussendoor even een frisse neus wilde halen, dan zat je meteen in het bos. Ik vond het echt schitterend. Maar ook om met elkaar samen te werken kon perfect, want je bent dan echt puur met de muziek bezig.

Kwam de inspiratie deze keer makkelijk?

Ja, ik moet zeggen dat het aardig makkelijk kwam. Voor de een misschien wat makkelijker dan voor de ander. Maar als ik voor mezelf spreek, dan was het misschien wel een van mijn meest creatieve periodes. Voor de meesten van ons wel, denk ik. Alle drie de keren bleven er maar ideeën komen om aan de nummers te sleutelen. Ik heb vooral met Isaac [Delahaye, gitarist] aan nummers geschreven. Daarvan kan ik echt zeggen dat wat hij aan mijn nummers heeft aangepakt, ze echt naar een hoger niveau heeft getild. Die man heeft ook een enorme werkethiek. Soms zit hij tot twee of drie uur 's nachts te sleutelen, terwijl anderen al lang lekker in bed liggen. We vonden ook dat iedereen zo lang moest doorgaan als hij of zij zelf wilde. Meestal zaten we wel van 's morgens tot 's avonds etenstijd aan de songs te werken, daarna ging men wat anders doen als ze daar zin in hadden. Wie wilde gamen, ging gamen. Wie een filmpje wilde kijken, kon dat doen. Of soms werd er doorgewerkt aan de nummers. Ik denk dat we wel een goede balans te pakken hadden.

Op welk moment denk je: nu hebben we genoeg, we moeten toch maar eens naar de studio?

We hadden in principe die drie weken gepland en dan moest het ook wel gebeuren. Op de laatste dag hadden we ook wel het gevoel dat we klaar waren, dus het was wel perfect. We hebben ook nog meer materiaal dat we niet gebruikt hebben. Dat komt misschien nog wel op een volgende ep of weer een samenwerkings-ep, dat zou zomaar kunnen. We hebben genoeg goed materiaal. Het is niet afgevallen op kwaliteit, maar puur op basis van wat wij vonden dat het beste bij elkaar past.

Hebben jullie nog wel nummers opgenomen die de plaat niet gehaald hebben?

We hebben nog twee nummers opgenomen die we in eerste instantie er wel bij vonden passen, maar toen we uiteindelijk gingen beslissen wat het beste was voor de flow van de plaat, zijn er dus twee afgevallen. Die zullen vast nog wel eens op een bonus-cd komen.

En natuurlijk dat nummer voor de Efteling: The Ghost In Me (Danse Macabre).

Die hebben we ook nog, ja. Veel mensen dachten dat die ook op het album zou staan, maar dat was eigenlijk een project buiten de plaat, dat wel in dezelfde periode viel.

Ik heb het album inmiddels al een paar weken om te luisteren en het klinkt helemaal als Epica, maar gelukkig wel met nieuwe dingen. Wat me als eerste opviel: er ontbreekt een introtrack. Op alle voorgaande platen is het eerste nummer een opbouwende intro voor het album, maar op Aspiral is die er niet. Is dat bewust?

Toen we gingen schrijven, wisten we nog niet wat we gingen doen. We hadden richtlijnen voor onszelf uitgezet, maar daarbuiten gaan we kijken wat goed voelt. Uiteindelijk hadden we deze tracks, maar het nummer Cross The Divide paste niet lekker in het midden op het album. Dat haalt je uit de flow. Toen opperde iemand om het in het begin te zetten. Ik dacht in eerste instantie: een raar idee, maar wie weet? We hebben het geprobeerd en het nummer werkt daar. Het past ook goed in de filosofie van het album, namelijk dat we nieuwe dingen willen proberen, het kussen opschudden. Daar hoort ook bij dat je mensen een koude plens water in het gezicht gooit. Ik denk dat de nieuwe fans daar naadloos in meegaan, maar de verstokte Epica-fans zullen misschien even gedacht hebben: wat zullen we nou krijgen?

Die komen wel bij het derde nummer aan hun trekken.

Ze hebben pas een paar nummers gehoord, dus ze weten nog niet hoe de hele plaat klinkt. Je ziet ze op de fora wel discussiëren welke kant het album opgaat. "Gaat het meer in de richting van Cross The Divide of wordt het toch zoals het oude Epica?"

Ik denk dat ze wel verwachten dat de drie songs met de subtitel A New Age Dawns wel bij de voorgaande passen. En dan moet ik zeggen: "ja, dat klopt ook wel." En nu we het daarover hebben: op welk moment besluit je dat zo'n nummer hoort bij de A New Age Dawns-reeks?

De nummers waar ik zelf de aanzet toe heb gegeven, zijn meestal de nummers die in dezelfde stijl liggen. Daardoor passen ze wat sneller goed bij elkaar. Ik heb er niet te veel over nagedacht, maar ben vooral met die drie nummers tekstueel erop doorgegaan. Ik was eerst ook niet bewust van plan er A New Age Dawns van te maken, maar gaandeweg klikte het gewoon. Ik had het idee dat er ooit nog een einde van zou komen al opgegeven, om eerlijk te zijn. Maar bij deze plaat voelde het natuurlijk om het te doen. De teksten gingen ook al die kant op.

Het laatste deel ervan, The Grand Saga Of Existence, heeft denk ik wel jullie hardste stuk ooit.

Daar halen we alles nog even uit de kast.

Toen ik het voor het eerst luisterde, dacht ik: what the fuck is dit nu weer? Op een goede manier, hè.

Haha. Dat willen we met Epica ook bereiken. Je weet niet waar, maar ergens ga je verrast worden.

Maar de laatste keer dat jullie zo agressief waren, was denk ik Martyr Of The Free World?

Ik moet zeggen dat ik er wel een beetje voor gepusht heb. Ik denk dat ik degene binnen Epica ben die het gaspedaal toch nog net wat verder wil intrappen. Op een gegeven moment hadden we dat nummer, maar ik miste toch net die 'final touch.' Dus ik wilde toch nog even de gashendel opentrekken. Toen kwam dat eruit. In Metanoia hebben we ook nog een hard stuk dat ik er toch echt nog even bij wilde hebben. Zo brengt iedereen wel iets bij Epica. We hebben eigenlijk vijf muziekschrijvers. Geen van de vijf is belangrijker dan de ander. Iedereen brengt zijn eigen invloeden in en onze kracht is dus dat we altijd wel kunnen putten uit vijf verschillende invalshoeken. Simone [Simons] schrijft wel de zanglijnen, maar meestal is de muziek er dan al. Zij gaat dan met ons samenzitten om aan de zanglijnen en teksten te werken. Zij komt vaak met de ideeën voor de zanglijnen.

Na dat hardste stuk in het album volgt het titelnummer Aspiral, wat dan weer heel rustig begint en opbouwt naar een groots einde.

Mooi hè?

Waarvan is die sample in dat nummer?

Dat is een speech van Stanislaw Szukalski, de kunstenaar die het beeld Aspiral heeft gemaakt. Rob heeft zijn inspiratie voor het nummer uit het kunstwerk gehaald. Het was eigenlijk een soundtrack voor het beeld. Hij liet me het nummer horen en vroeg of we er wat mee konden met Epica. Als we er niets mee zouden kunnen of als het te ver uit onze stijl ligt, zou hij het voor iets anders gebruiken. Maar ik had gelijk een goed gevoel erbij. Het raakte me meteen. Toen wisten we nog niet dat het het titelnummer zou worden. Aspiral bleek een goede paraplu voor de rest van de teksten te zijn. Ze hebben er veel raakvlakken mee. Ook daar gingen we op gevoel en niet op verstand. We zijn iedere keer verder gegaan met wat goed voelde.

Door naar een ander nummer. Waar staat T.I.M.E. voor?

Transformation Integration Metamorphosis Evolution. Ik kwam het tegen in een quote die ik erg mooi vond: "Transformation Integration Metamorphosis Evolution. It's an acronym that encapsulates various processes of change, growth and development. Often used in spiritual development context, each letter represents a stage or aspect of the personal or spiritual transformation, highlighting the journey of self-discovery and evolution." Omdat de tekst ook over tijd gaat, valt het mooi samen.

En het past ook goed bij de albumtitel en de hele thematiek.

Precies. Eigenlijk alle teksten die we geschreven hebben, vallen er heel mooi onder.

Welk van deze nummers zou jij morgen al live willen spelen, als jij het voor het zeggen hebt?

The Grand Saga Of Existence is wel een van mijn favorieten. En naar Darkness Dies In Light kijk ik wel naar uit. Maar ook Fight To Survive lijkt me live ook goed te gaan werken. Arcana hebben we al live gespeeld en die was gaaf om te doen. Die gaan we er zeker inhouden. Dan heb je ook nog nummers waar je van tevoren niet zo bij stilstaat of ze live wel goed werken, maar waar wel veel mensen naar vragen. Dan ga je die spelen en kan dat uitgroeien tot een favoriet. Dat weet je van tevoren niet. Zo hadden we Sancta Terra, wat we niet echt als een livenummer zagen. Maar uiteindelijk hebben we die heel vaak gespeeld. Of Code Of Life van de vorige plaat hadden we in eerste instantie ook niet op de setlist staan.

Mij lijkt Apparition wel leuk om live te horen. Aan de ene kant typisch Epica in de coupletten, maar stiekem gebeurt er veel omheen en het bevat een erg lekkere groove.

Dat is waar we vaak naar op zoek zijn. Dat je het Epica-gevoel krijgt, maar dat het toch anders is dan je gewend bent. We willen voorkomen dat we in de val lopen van hetzelfde doen. Dat het vlammetje langzaam uitgaat. Dat lijkt me een verschrikkelijke dood om te sterven als band zijnde. Je ziet het vaak gebeuren, maar als band zijnde heb je het zelf niet in de gaten. Als het ooit bij ons zover is, moet je het me eerlijk vertellen.

Grappig dat je dat zegt, want je gaat in oktober de eerste twee albums van After Forever eren met een paar liveshows. Dan zit je dus wel weer 'het oude' te doen. Dat vind ik dan weer een leuk contrast.

Ja, maar sowieso hebben we met After Forever bewust gekozen voor de eerste twee albums omdat ik die heb meegemaakt. Ondanks dat er ook een paar nieuwe nummers worden gespeeld.

[Meer over de After Forever-shows lees je binnenkort.]

Even terug naar Aspiral. Als bonus krijg je de Symphonic Synergy-show erbij. Daarvan had ik verwacht dat die los zou uitkomen.

Ik denk dat nog weinig mensen een concert op dvd of blu-ray halen. Op deze manier is het een mooi extraatje voor de fans. Het past goed in de boxset met echt bijzondere dingen. Als fan zijnde zou ik tegenwoordig niet snel meer een dvd aanschaffen. Of een cd. Het zou voor het artwork zijn, of om de band te steunen, maar mijn auto heeft bijvoorbeeld al niet eens meer een cd-speler. Ik moet mijn muziek wel via Deezer luisteren, anders heb ik geen muziek in de auto. Ik draai veel muziek op verschillende plekken, dus dan is Deezer makkelijker. Ik heb geen Spotify, maar Deezer. Ik betaal er wel tien euro per maand voor, want ik kan het niet over m'n hart krijgen dat ik een gratis versie gebruik, terwijl ik wel hoop dat anderen voor mijn muziek betalen.

Hoe doe je dat met jullie eigen, nieuwe album? Want die staat er natuurlijk nog niet op.

Die heb ik in files op m'n telefoon staan. Toevallig had ik het er laatst met Isaac over. Hij luistert het album zelf niet, tenzij hij iets moet checken, terwijl ik het album zeker al dertig keer heb opgezet, gewoon om het te beluisteren. Dat is wel een contrast binnen de band: de een heeft het album nog helemaal niet opgezet, de ander al dertig keer.

Hoor je dan soms nog dingen waarvan je denkt: shit, dat hadden we toch anders moeten doen?

Nee. Als de plaat klaar is, laat ik dat los. Er zijn natuurlijk dingen waar ik het niet mee eens was. We besluiten alles democratisch, dus de meeste stemmen gelden. Als ik dan de plaat luister en er iets besloten was waar ik het niet mee eens was, denk ik soms wel: dat was toch toffer waar ik voor gestemd had. Maar dat kan ik loslaten. Het is zoals het nu is. Er is altijd een reden waarom het zo is als het nu is. Het gaat ook niet om grote dingen hoor, het zijn vaak hele kleine details. We discussiëren over elk detail van de plaat, soms tot in den treure.

Noem eens een voorbeeld van iets waar jij de discussie niet gewonnen hebt.

Er zat een kleine speech in Darkness Dies In Light. Simone en ik stemden dat die speech erin moest, de andere vier wilden hem liever eruit. Het heeft z'n voor- en nadelen. Als de speech erin zit, geeft het wat extra cachet aan het nummer. Maar dan hoor je minder goed wat er instrumentaal gebeurt. Het is een typisch geval van 'you win some, you lose some.' Ik vond 'm net iets mooier met die speech, maar het heeft ook z'n voordelen zonder. Het is niet zo dat ik er 's nachts van wakker lig.

Jullie gaan op tour door Europa, maar pas over bijna een jaar. Hoe voelt het om een tour aan te kondigen die nog een jaar weg is?

Dat is op zich wel apart, maar je moet wel steeds eerder beginnen met het vastleggen van zalen omdat steeds meer bands ver vooruit boeken. Als je last minute gaat kijken, kun je het wel vergeten om nog een goede tour samen te stellen. Dus je moet er wel vroeg bij zijn om die zalen die je in gedachten hebt, ook te kunnen pakken. Daarom hebben we nu ook nog een discussie over Amerika. We weten nog niet eens zeker of we een lange tour in Amerika gaan doen, maar je moet wel nu al beginnen om de opties te nemen. Anders vis je daar ook achter het net. Er zijn ook in Amerika al tal van bands die in dezelfde periode gaan touren. En de visaprocedures worden ook steeds lastiger, dus ook dat kost meer tijd.

Ik zag wel dat jullie drie kleinere shows daar hadden aangekondigd.

Die drie shows vallen nog precies binnen onze huidige visa-periode. Het zou zonde zijn om die dan niet te gebruiken. We hadden eigenlijk gedacht een hele tour te doen, zolang die visa nog geldig waren. Maar we waren bezig met een co-headlinetour die uiteindelijk in duigen viel. We moesten daarna snel schakelen, dus daardoor zijn er slechts drie shows overgebleven. Als zo'n co-headlinetour niet doorgaat, zijn je eigen opties ook weg, want je hebt beide bands nodig om het te laten doorgaan. Zo'n tour samen met een andere band heeft altijd voor- en nadelen. Nu hebben we dus een co-headlinetour met Amaranthe in Europa. Ik denk dat dat goed gaat aanslaan, omdat beide bands ook wel hun eigen fanschare hebben. Dat is echt een win-win-situatie. Maar in de Verenigde Staten hebben we al vaker gehad dat we als support zouden meegaan of als co-headline, maar dat het in het water valt. Hopelijk gaat het de volgende keer wel goed.

Jullie laatste tour door de Verenigde Staten was met Sabaton, denk ik?

Die is zeer goed bevallen. Dat is een fijne band om mee te touren en het zijn toffe mensen. Ook een hele leuke liveband die het publiek goed meekrijgt. Ik denk dat we tijdens die tour een hoop nieuwe zieltjes gewonnen hebben. Er waren een hoop Sabaton-fans die ons nog nooit hadden gehoord. Ik lees nog altijd reacties waarin mensen vragen wanneer we weer naar Amerika komen, want ze hadden ons gezien met Sabaton en vonden het te gek.

Maar jullie gaan dus met Amaranthe op tour door Europa. Met alle respect voor Amaranthe, maar jullie zijn toch wel wat populairder dan zij?

Dat ligt aan het land. Er zijn landen waar Amaranthe juist groter is dan Epica. Natuurlijk in hun eigen contreien, maar het verschilt echt per land. Als je vanuit Nederland kijkt, dan is Epica duidelijk de grootste band. Maar er zijn andere landen waar Amaranthe het beter doet. Dat is dus het mooie aan een co-headlinepackage: in het ene land kun je headlinen en kan de andere band zieltjes winnen, en in het andere land is het andersom.

Maar jullie spelen dan toch wel allebei elke avond even lang?

Ja, zo hebben we het wel aangepakt.

En dan komen jullie naar de Amsterdamse Ziggo Dome. Ik denk dat dat toch wel jullie grootste show in Europa is, afgezien van festivals.

Dat wordt wel de grootste tot nu toe.

Ben je al zenuwachtig?

Nee, ik ben er totaal niet zenuwachtig voor. Ik zag AFAS Live altijd als een enorme zaal, maar nu is Ziggo Dome een stapje groter, maar het voelt niet zo anders als AFAS Live. Het voelt als een hele mooie stap en hopelijk kunnen we die zaal lekker vullen. Dat is natuurlijk geen vanzelfsprekendheid.

In de zomer staan jullie nog op een aantal festivals, volgens mij.

We hebben een zevental festivals. Graspop, Hellfest, eentje in Zwitserland, eentje in Polen die we samen met Powerwolf doen. En ik geloof nog een in Hongarije.

Dus weer niet in Nederland.

Hier zetten we alle pijlen op de Ziggo Dome. Maar Graspop is voor Nederlanders ook goed te doen. Maar Nederlanders zijn soms wel een beetje lui van aard. We krijgen ook wel eens reacties uit andere hoeken van het land: "Jullie komen nooit hier, Amsterdam is te ver!" Dan denk ik: nou, toch niet zo ver, zo groot is Nederland nou ook weer niet.

En jij moet vanuit Sicilië komen!

Dat is een stuk verder, ja! En ik moet dan altijd vliegen, want met de auto kan dat niet. En omdat ik op Eindhoven vlieg, moet het met Ryanair, dus ook niet een van de meest comfortabele maatschappijen. Dus ik heb nogal wat over voor de fans, hahaha.