Het verhaal van Cynic is bekend. De Amerikaanse band rond gitarist/zanger Paul Masdival en drummer Sean Reinert startte in 1987 als thrashband met prille deathmetalinvloeden. Technische ontwikkelingen leidden uiteindelijk tot ��n van de meest toonaangevende albums in het progressieve metalgenre. Focus was en is een schot in de roos met z'n complexe mix van technische death metal, thrash metal, progrock en fusion. Een plaat die pas in 2008 een vervolg kreeg met het minstens zo intrigerende Traced In Air, een plaat waarop de bakens enigszins verzet waren naar kalmer, melodieuzer werk, maar nog wel met dezelfde technische hoogstandjes en uiterst complexe componeerdrift.

De bandleden van Cynic doken in de jaren negentig op in allerlei projecten en bands, maar werkten ook aan een aantal demo's die momenteel bekend staan als The Portal Tapes. Eindelijk zijn deze legendarische sessies verschenen als fraaie digipackuitgave, met kenmerkend artwork en productioneel opgevijzeld naar huidige maatstaven. Het gezelschap had geen betere cd kunnen samenstellen om de ontwikkeling van Focus naar Traced In Air in muzikale vorm vast te leggen. Veel metal is er op dit werkstuk namelijk niet te vinden, maar opnieuw blijkt dat hier muzikanten van wereldklasse aan het werk zijn.

Tien schitterende composities met de gelaagdheid van een wolkenkrabber vullen deze schijf. Noem het een combinatie van ambient en jazzrock, experimentele fusion of progressieve sfeermuziek, alle nummers zijn even fraai. Het is te simpel om deze release te beschrijven als Cynic zonder thrashriffs, want het Portalgeluid staat redelijk op zichzelf. Zo is er ruimte voor vrouwenzang en de heldere stem van Masdival (ditmaal zonder effecten). Vooral door de aanwezigheid van een zangeres doet de muziek meermaals denken aan de rustigere passages van de band Aghora, een groep waar Sean Reinert nog een blauwe maandag in speelde.

Ondanks dat het hier demo's betreft, is het geluid uitstekend en komen de vele details kraakhelder uit de speakers. Het is avontuurlijke muziek vol wendingen en spannend instrumentaal vuurwerk, al leidt dat bijna nergens tot gescheur of harde stukken. Nee, songs als Circle en Road To You omvatten vooral de fraaie melodieuze eigenschappen van Cynic en moeten het niet hebben van een robuust karakter. Het mag dan oud materiaal zijn, The Portal Tapes sluit in zekere zin prima aan op de laatste mini-cd's en het eerder genoemde Traced In Air. Wellicht nog een tikje spiritueler geladen en rustgevender van karakter, maar minstens even genietbaar als het stevigere werk van deze geweldig onderlegde muzikanten.

Tracklist:
1. Endless Endeavors
2. Karma's Plight
3. Circle
4. Costumed In Grace
5. Cosmos
6. Crawl Above
7. Mirror Child
8. Road To You
9. Belong
10. Not The Same