Nu is het natuurlijk niet zo dat de leden van Flying Colors in de tussentijd hebben stilgezeten. De band rondom zanger Casey McPherson bestaat namelijk uit rasmuzikanten, die meer dan genoeg andere projecten om handen hebben. Neal Morse is vast en zeker de drukst bezette persoon van het gezelschap, maar ook Mike Portnoy klust natuurlijk vaak bij. In die zin is het niet verbazingwekkend dat Third Degree vijf jaar op zich heeft laten wachten. Heeft die lange stilte hernieuwde inspiratie opgeleverd, of is Third Degree een herhaling van zetten?
De waarheid ligt in het midden. Enerzijds sluit Third Degree qua stijl op hoofdlijnen aan bij zijn voorgangers. Dat wil zeggen: voor progrockbegrippen korte, puntige rocknummers die met frisheid en een lichte, progressieve touch worden gebracht. Toch experimenteert Flying Colors iets meer dan op met name het debuut. De nummers vallen iets langer uit, met meer ruimte voor met name de gitaristen en toetsenist om hun kwaliteiten te etaleren. Dat resulteert in spannende, instrumentale bevliegingen, die tevens weer ingekaderd worden door de vaak prettig in het gehoor liggende zanglijnen van McPherson. Opener The Loss Inside geeft wat dat betreft een goed visitekaartje af van hoe de band de balans bewaakt tussen instrumentale krachtpatserij en toegankelijkheid.
Gek genoeg zijn juist de ingetogen nummers het sterkst op Third Degree. Het fraaie, met veel gevoel vertolkte Cadence bijvoorbeeld. Ook het frisse, opzwepende rocknummer Guardian en het bijna Bee Gees-achtige Love Letter (een guilty pleasure) behoren tot de betere tracks op het album. Het hoogtepunt wordt gevormd door het tien minuten klokkende, erg fraai opgebouwde Last Train Home. Het folky middengedeelte, inclusief de warme zang van Neal Morse, getuigt van grote klasse. Hoewel Third Degree hetzelfde sprankelende sfeertje heeft als de twee vorige platen, is de muziek wel iets minder spannend en beklijvend dan op zijn voorganger. Zo behoren de wat schreeuwerige, Muse-achtige zanglijnen in More niet de sterkste momenten van het album. Ook Geronimo valt wat tegen door zijn overdreven frivole basloopjes en houterige ritme.
De puzzelstukjes vallen niet zo perfect samen als op Second Nature, dat een uitstekende balans tussen korte, catchy nummers en imponerende prog-epossen bevat, maar desondanks is Third Degree een prettig album geworden. De schijf duurt met zesenzestig minuten iets te lang, maar daar staan meer dan voldoende mooie momenten tegenover. Een prettige plaat die best nog wel eens verrassend vaak gedraaid kan gaan worden de komende jaren.
Tracklist:
1. The Loss Inside
2. More
3. Cadence
4. Guardian
5. Last Train Home
6. Geronimo
7. You Are Not Alone
8. Love Letter
9. Crawl
