We zijn inmiddels twee zangers verder. De nieuwe frontman is Michael Morris (ex-Hallowed Point). Zijn stemgeluid is wat aan de lichte kant voor de muziek, maar hij heeft een groot bereik. De vocalen staan net als de bas en de drums zacht in de gepolijste, wat vlakke mix. Misschien een bewuste keuze om de vaardigheden van de gitaristen op de voorgrond te zetten.
De mannen proberen een cinematische sfeer neer te zetten door filmmuziek la John Williams en Howard Shore te verwerken in de composities. Daar slagen ze gedeeltelijk in. Het lukt met name in de rustige passages, zoals in de intro Ex Nihilo, de traditionele track Beneath Enriya, de keyboardoutros van Alien Makers Of Discord en Cosmic Emissary en het inleidende, korte intermezzo Distant Anamnesis.
De songs zijn geschreven door gitarist Lee Luland. Dat levert gitaargeorinteerde tracks op, waarin de invloeden van Symphony X, Opeth en Dream Theater duidelijk hoorbaar zijn, zoals in het titelnummer dat gave riffs bevat. Tevens duiken de namen van Shadow Gallery en Seventh Wonder in gedachten op. De tracks zijn wat traditioneler en veel minder djenty dan op voorganger. Het neo-klassieke gitaarwerk is fraai (het begin van Cosmic Emissary en de solo in Beneath Enriya). Het toetsenwerk is vaak functioneel, al treedt dat op bepaalde momenten juist wat meer op de voorgrond, zoals in het bombastische Cosmic Emissary en in mindere mate in Beneath Enriya.
Zoals het een progalbum betaamt, kost het meerdere luisterbeurten om de songs te doorgronden, maar ze worden steeds sterker. In The Shadows Of The Earth is een sterke powermetaltrack met memorabele zanglijnen en een soloduel tussen de gitarist en toetsenist. Ook Alien Makers Of Discord houdt de aandacht goed vast en bevat uitstekend soleerwerk van gastgitarist Greg Howe. Het epische Akaibara en Where Masters Fall sluiten het album sterk af.
Het in vijftien minuten geschreven Akaibara toont de rockballadkant van het kwintet. Hierin past de zang van Michael het beste. Op andere momenten moet hij hard werken en is zijn stem te licht of iets geknepen. Dat leidt af van het luisterplezier. Gastzanger Marc Hudson van DragonForce troeft hem dan ook af in Where Masters Fall, het meest veelzijdige nummer van de release.
The Illuminated Sky combineert het neo-progressieve van Symphony X, het symfonische van Dream Theater, de dissonante loopjes van Opeth en de technische power metal van Shadow Gallery. Deze nieuwe plaat is vooral technisch vakkundig uitgevoerd en qua songmateriaal solide. Het is knap wat Michael Morris en de anderen op technisch vlak laten horen, maar qua songwriting en productie valt er nog de nodige winst te boeken. De stem van Morris is doorslaggevend of je wat met deze release van de formatie uit Oxford kunt of niet. Het is beslist een zeer aardig album, maar verwacht geen wonderen.
Tracklist:
1. Ex Nihilo
2. The Illuminated Sky
3. Titan
4. Distant Anamnesis
5. Beneath Enriya
6. In The Shadows Of The Earth
7. Alien Makers Of Discord
8. Cosmic Emissary
9. Akaibara
10. Where Masters Fall
