Special: De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red

Special

De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red

Door Ruud, oktober 2015

Wat is de reden om een band te starten? Hobby? Frustraties afreageren? Een boodschap willen vertellen? De mogelijkheden zijn eindeloos. Wie zette je aan tot het spelen van metal? Dat zijn hoofdzakelijk grote bands uit de jaren tachtig wiens invloeden tot het heden doordreunen. Zij hebben hier op hun beurt ooit mee te maken gehad en besloten niet zomaar hun helden te kopiëren. Wie die helden zijn, is niet lastig te achterhalen, maar het betreffen artiesten wiens namen niet vaak meer genoemd worden. En dat terwijl ook zij ooit tot de rebelse jeugd behoorden en muziek maakten die de oren hun ouders tergden.

Met de nieuwe rubriek De Stenen Wortels van Heavy Metal duiken we in de veelal vergeten jaren zestig en zeventig. Tijden waarvan de meesten onder ons slechts The Beatles, The Rolling Stones, Led Zeppelin en Black Sabbath kunnen noemen. We werpen een licht op bekende én obscure platen die onze metalhelden ooit hebben bewogen om een instrument te bespelen of achter de microfoon te kruipen. Iedere maand kiezen we een album en laten we vervlogen tijden weer even herleven.

King Crimson - Red

Nu we afgetrapt hebben met een van ’s werelds grootste bands, is het logisch dat we verder gaan met iets obscuurders. We duiken niet meteen het immense rariteitenkabinet in, maar zetten deze rubriek door met een act die aardig wat mensen vooral van naam kennen. Het Londense King Crimson staat bekend als een van de grootsten binnen de progressieve rockkringen. Het verhaal begint in de winter van ’68-‘69 en mede aan de basis staat een zekere Robert Fripp. Ondanks dat de eerste line ups geen lang leven beschoren zijn, brengt King Crimson in die jaren zijn bekendste platen uit. In The Court Of The Crimson King is een regelrechte klassieker en vervolgplaten als In The Wake Of Poseidon en Lizard doen daar weinig voor onder. Omdat gitarist Fripp de constante factor is, wordt hij gezien als de bandleider. Het is een komen en gaan van muzikanten, omdat er met Robert Fripp moeilijk te werken valt. Fripp bevestigt dit zonder blikken of blozen. De wisselende bezetting heeft als gevolg dat de albums van King Crimson divers klinken. De band verslijt aan de lopende band tekstschrijvers, saxofonisten, fluitisten, violisten en andere musici. De bandleider stelt hoge eisen aan zijn sollicitanten, waardoor bepaalde instrumenten niet in al het materiaal te horen zijn. Bovendien wordt er volop geëxperimenteerd met andere genres. Fripp’s liefde voor klassieke muziek, folk en jazz is hoorbaar aanwezig.

In The Court Of The Crimson King is een genrebepalend album dat bijna vijftig jaar nadat het is uitgebracht, nog altijd wordt geëerd en geroemd. Tot diens bekendste fans horen wereldsterren als David Bowie, Kurt Cobain, Kanye West en Merzbow, maar de lijst is natuurlijk veel langer. Het album is een reeks van sublieme moodswings. Van het hectische en snelle 21st Century Schizoid Man (dat eigenlijk zelfs erg heavy metal is) tot de langzame, dramatische titeltrack. Daartussen vind je nog een gelukzalige song als I Talk To The Wind. King Crimson gaat vervolgens de jaren zeventig in om nog eens zes pareltjes uit te brengen, maar als in 1974 de derde line up uit elkaar begint te vallen, verliest Robert Fripp alle plezier in de muziekindustrie. Twee maanden voor de release van wat ‘die andere’ grote klassieker, Red, wordt wereldkundig gemaakt dat de band ‘voor eens en altijd’ gestopt is.

Terwijl Robert Fripp met vervroegd pensioen is, wordt hij na twee jaar al betrokken bij opnames van artiesten als Peter Gabriel, Brian Eno en David Bowie. Zo is hij onder andere te horen in de wereldhit Heroes van Bowie. In 1985 wordt King Crimson nieuw leven ingeblazen en de tweede episode brengt muzikale wijzigingen met zich mee. In de jaren die volgen, zal de geschiedenis zich herhalen en zien we de band vaker stoppen of pauzes nemen. Als een ware feniks herrijst King Crimson iedere keer, zoals dat voor het laatst in 2013 gebeurde.

Binnen vijf jaar na de oprichting bracht King Crimson maar liefst zeven albums uit. Er zijn maar weinig artiesten die dat nadoen en dan hebben we het nog niet eens over de constante kwaliteit. Tegenwoordig kunnen we dit nauwelijks nog voorstellen. Zoals altijd was King Crimson zijn tijd ver vooruit. Toen het debuut in 1969 verscheen, verlichtte dit album het pad van de progressieve rock voor bands als Genesis en Yes en later vele anderen. Fripp zat nooit stil en dat leidde onder andere in 1974 tot Red. Het was de plaat waarop een aantal wijzigingen hoorbaar zijn. Zo is er bijvoorbeeld voor de akoestische gitaar nauwelijks nog ruimte. Wie nu naar Red luistert, zal concluderen dat het geluid opvallend modern klinkt. Was dit album vandaag uitgebracht, dan had niemand geklaagd over de gedateerdheid. Ik denk eerder dat veel fans in 1974 aanvankelijk niet goed wisten wat ze hier mee aan moesten. Het klinkt nogal… metal.

De titeltrack is een nogal ruwe opener van deze plaat. Het gooit je direct in het diepe. De gelaagde gitaarpartijen zorgen voor een duistere sfeer en soms is het alsof ik naar een album van Voivod aan het luisteren ben. Wat zo aanspreekt, is de hectiek. Fripp en kompanen lijken maar wat te doen, maar achter de brei aan klanken zit een retestrak plan. One More Red Nightmare gaat zelfs nog een stap verder en het is Providence waar een aantal fans afhaken. Dit is dan ook veel meer spookachtige jazz. Volgbare ritmes en structuur zul je hier niet aantreffen. Er zijn weinig moderne bands die dit aandurven Zij die dat doen, staan hoog in aanzien, zoals Porcupine Tree en The Mars Volta. Het hoogtepunt is Starless, dat tergend langzaam opbouwt en in de lange finale barst een ware kakofonie los. Het lijkt wel een klassiek stuk van Beethoven, uitgevoerd met vooral moderne instrumenten en spaarzame zangpartijen. Het is groots en meeslepend en daarmee de kroon op Red.

We mogen Robert Fripp dankbaar zijn. Niet alleen leverde hij met King Crimson vele ijzersterke, legendarische platen af, maar door zijn grillige karakter vertrokken er bandleden zoals Gregg Lake, Ian McDonald, Boz Burrell en John Wetton, die na hun tijd in King Crimson respectievelijk Emerson, Lake & Palmer, Foreigner, Bad Company en Asia oprichtten. Zonder King Crimson had de muziekwereld, en dan vooral progressieve rock en metal, er heel anders uitgezien. Tot hun grootste (metal)fans mogen bands als Voivod en Tool gerekend worden. De gelijkenissen kun je op Red erg goed horen. Het boek King Crimson zal weldra definitief gesloten worden, maar de muziek pakken ze ons niet meer af.

Tracklist:
1. Red
2. Fallen Angel
3. One More Red Nightmare
4. Providence
5. Starless

Vorige Stenen Wortels:

Queen - Sheer Heart Attack

[ Terug naar de Artikelen ]

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Don C op 01-10-2015 om 11:32u

Mooi stuk weer! Het gitaarwerk van Robert Fripp is inderdaad een ontzettend grote invloed op het spel van Dennis "Piggy" D''Amour van Voivod geweest, ze hebben zelfs 21st Century Schizoid Man gecoverd. Een plaat die ook vandaag uitgebracht had kunnen worden.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door bakvet op 01-10-2015 om 12:53u

Mooi verhaal. Ik ga deze band een tweede kans geven.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Dennis op 01-10-2015 om 15:19u

Toffe rubriek dit!

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Zardoz op 01-10-2015 om 16:00u

Zeker, toffe rubriek. Kleine verbetering: King Crimson werd niet in 1985 heropgericht, maar in 1981.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door nobody op 01-10-2015 om 17:28u

Uit het verleden is gebleken dat Metalfan vind dat Tool nauw verwant is aan nu-metal.

King Crimson heeft Tool beïnvloed, dat is wel duidelijk.

Dus King Crimson heeft volgens Metalfan (indirect) nu-metal beïnvloed???

Bizar.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Kees op 01-10-2015 om 17:31u

Mooi stuk!

''One Crimson Nightmare'' werd trouwens door de progressieve thrashers van Realm gecoverd: https://www.youtube.com/watch?v=xKzMBF5gCjQ

''21st Century Shizoid Man'' door Forbidden:
https://www.youtube.com/watch?v=_YLZPGflYdc

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door callahan op 01-10-2015 om 17:54u

@ruud mooi geschreven, interessant om te lezen wist niet veel van deze band. Ga zeker luisteren. leuke rubriek complimenten!

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Daniel op 01-10-2015 om 18:56u

Ik luister veel naar jaren 70 bands, maar KC heb ik een tijd links laten liggen. Dit mooie artikel lezend, denk ik dat ik ze toch maar weer een kans ga geven.

Mooi initiatief!

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Een Metalfan op 01-10-2015 om 21:08u

Mooi geschreven!

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Een Metalfan op 01-10-2015 om 22:13u

Beste nummers van KC vind ik: in the wake of poseidon, in the court of the crimsong king, i talk to the wind en natuurlijk 21 century schizoid man.
De mellotron klinkt werkelijk fantastisch in the wake of poseidon en in the cour of the crimson king. Deze nummers zijn misschien de beste kennismaking met KC.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Lul op 01-10-2015 om 22:14u

Leuke rubriek, interessant geschreven, maar in dit geval muziek waar ik werkelijk geen ruk mee kan. Het zal allemaal heel kundig zijn, maar aan mijn niet besteed. Bands als Tool en Voivod daarentegen..,

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Yowannuzz op 01-10-2015 om 22:18u

In the court of ... is een meesterwerk, verder ben ik niet bekend met deze band, maar het clipje dat gelinkt wordt en de recensie wekken mijn interesse.
Ik zal Red eens digitaal binnen hengelen.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Andre Smoor op 02-10-2015 om 17:31u

Ook ik kende deze band niet en het bijgeleverde clipje klinkt heel kundig en progressief, maar ik zou het niet omschrijven als Metal. Vraag me dan ook af hoe groot hun invloed op metal dan is geweest. Het is zeker goeie muziek, maar rebels? En waarom weer een plaat uit de jaren 70, terwijl de wortels van Heavy Metal toch echt in de jaren 60 liggen. Bij rebels denk ik toch eerder aan MC5 (1968), ook zo''n naam die niemand van de huidige generatie kent. Zij durfde in de aankondiging van het nummer Kick Out The Jams het woordje Motherfuckers daar aan toe te voegen. Het was dan ook een heel kunst om in de jaren 70, de ongecensureerde plaat te vinden. En de muziek was snoeihard en vuig, eerder een wortel van Heavy Metal, dan een Queen (wel een favoriet van mij) of King Crimson. Besteed ook aandacht aan The Yardbirds (bekend van de gitaristen Eric Clapton, Jef Beck en Jimi Page), The Kinks (You really got me is misschien wel de eerste metalhit), Blue Cheer, Cream en Grand Funk Railroad. In plaats van de wortels, beginnen jullie nu met het stekkie van Heavy Metal. Leuk rubriek, maar ik mis nog het begin

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Old Mhb op 04-10-2015 om 08:41u

Met King Crimson heb ik niks en Queen vind ik shit. Andre Smoor maakte me wel nieuwsgierig naar MC5. Dus heb ik dat es opgezocht en dat klinkt best lekker. Merci voor de tip, Andre.

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Peter op 05-10-2015 om 20:39u

Zowel van de eerste als ook weer van deze plaatbeschrijving heb ik genoten. Als metalfan is het een verplichting om klassiekers als deze af en toe in de speler te duwen! Ik heb nog wel wat andere platen in de kast staan waarvan ik benieuwd ben of ze ook in deze rubriek voorbij zullen komen. Ik kan niet wachten tot de volgende editie!

Reactie op De Stenen Wortels van Heavy Metal: King Crimson - Red
Door Karel op 09-10-2015 om 23:22u

Wederom weer een tof stuk! En hoe vet dat KC min of meer de progrock uitvond op In The Court of the Crimson King, en 5 jaar later een flinke duit in het zakje doet met Red.