Het gaat goed. We zijn met van alles en nog wat bezig. Ik kan me niet herinneren dat we het in 25 jaren zo druk hebben gehad (lacht).
Goed om te horen. In het verleden heb je mindere tijden doorgemaakt die vervolgens invloed hadden op de muziek van While Heaven Wept. Het nieuwe materiaal klinkt sterker dan ooit tevoren. Is het een reflectie op jouw persoonlijke leven?
Elk van onze platen heeft een sterk eigen karakter. Het heeft veel te maken met waar we als mensen staan, hoe we ons voelen, met ons persoonlijke leven en hoe we groeien als muzikanten. Er zitten zeker positieve aspecten aan maar ook donkerdere kanten. Ik wilde dat in de muziek terug laten komen en dat het oprecht zou zijn. Ik wilde op geen enkele wijze benvloed worden en heb daardoor niet naar andermans muziek geluisterd in voorbereiding op het nieuwe album. De muziek wees ons deze keer de weg waardoor we zelf niet heel veel hoefden na te denken. Het ontstond gewoon op een natuurlijke manier en daardoor is het een organisch geheel geworden. We vinden het zelf ons beste album. Er ontstaat een revelatie na meerdere keren luisteren. Als fan zou ik graag een album horen dat mij uitdaagt. Als je de hele tijd hetzelfde speelt, verliest het impact. We wilden stukken in majeur afwisselen met mineur zodat het een contrast vormt met elkaar en het elkaar versterkt. De donkere stukken worden daardoor bijvoorbeeld donkerder. Het is een rollercoaster geworden van verschillende stemmingen en emoties.
Deze keer hebben jullie meer tijd genomen dan bij het vorige album. Er zaten maar achttien maanden tussen Fear Of Infinity en de voorganger Vast Oceans Lacrymose. Waren er al veel songs klaar toen jullie de studio indoken?
Ja, eigenlijk pasten alle songs op Fear Of Infinity binnen het concept van Vast Oceans Lacrymose behalve Finality. Veel van het materiaal was al vijf tot tien jaren oud. To Grieve Forever en Unplentitude zijn zelfs vijftien jaren oud. De reden dat ze niet op Vast Oceans Lacrymose stonden, had te maken met het feit dat The Furthest Shore alsmaar bleef groeien. Dit nummer was zo sterk, dat andere nummers hierbij aan moesten sluiten. De lengte van deze epic nam veel ruimte weg van andere tracks. De nummers op Fear Of Infinity stonden allemaal in dezelfde volgorde om eigenlijk op Vast Oceans Lacrymose te belanden, maar we hebben ze dus even opzij geschoven. Een andere reden voor de scheiding tussen die twee albums, is het natuurlijke genezingsproces dat ervan uitgaat, als je ze achter elkaar beluisterd. Er is acceptatie aan het einde van Fear Of Infinity met Finality. Dit nummer reflecteert de reis van mijn eigen leven. Finality is een keerpunt. Het wordt gespeeld in majeur en markeert het doorgaan met mijn leven. Suspended At Aphelion zou er niet zijn geweest als Finality er niet was.
Het onderwerp van acceptatie komt ook weer terug op Suspended At Aphelion. Waar gaat het concept over?
Aphelion is het punt in de baan van een planeet die om de zon heen draait en het verst van de zon gelegen is. De zon vertegenwoordigt verschillende dingen voor mensen. Een doel in je leven, of dat nou spiritueel is, op het gebied van ambitie ligt of de American dream is. Je geeft alles wat je hebt met de beste intenties, je passie, jouw geloof en vertrouwen maar soms is dat nog niet genoeg om het doel te bereiken. Het album gaat over het omgaan met die realiteit, over een bitter sweet-acceptatie, wetende dat je nooit de zon zal bereiken.
Zijn alle nummers op Suspended At Aphelion nieuw?
Ze zijn allemaal minder dan drie jaren oud. Eind 2011 begon ik met materiaal schrijven voor het nieuwe album. Eind maart 2012 hadden we de structuur al klaar. Daarna is er wel wat veranderd. Heartburst was slechts een piano-interlude maar we voelden dat er iets aan ontbrak. Met name nadat Mark Zonder de drums had opgenomen. Hij voegde veel kleuren en ritmes toe aan het geheel. We wilden graag een einde hebben als The Furthest Shore of Thus With A Kiss I Die. Ook Lifelines Lost is veranderd.
Er was ook nog een ander album, waarvan de bedoeling was dat deze zou verschijnen na Fear Of Infinity. Waarom is er gekozen om Suspended At Aphelion eerst uit te brengen?
Qua muzikale evolutie van de band zou het een logische stap geweest zijn om dat andere album eerst uit te brengen. Het was namelijk muziek die we maakten tussen 2009 en 2011. Maar we hebben altijd voorgelopen op het schema van ontwikkelen van nieuwe muziek ten opzichte van het uitbrengen van reeds opgenomen muziek. Omdat Suspended At Aphelion zo speciaal was voor ons allen, besloten we voorrang te geven aan het uitbrengen daarvan. We waren nog steeds aan het touren in 2011-2012 maar hadden tussendoor genoeg tijd om nieuw materiaal te ontwikkelen. Een voordeel was dat we met hetzelfde team aan het werk waren als op Of Empires Forlorn. Die positieve samenwerking wilden we graag een opvolging geven. Ik denk dat je het enthousiasme ook kunt terughoren. De opnamen verliepen zeer soepel en natuurlijk.
Wanneer kunnen we het album van materiaal van tussen 2009 en 2011 verwachten en zijn er veel veranderingen?
Zodra we er tijd voor hebben, gaan we aan het werk met dat album. Het nieuwe materiaal zit vol met power-akkoorden terwijl Suspended At Aphelion niet veel powerchords bevat. Het is een heel metalgericht album zonder piano- of keyboardpartijen. Het zijn korte songs van drie tot vier minuten. Waar Suspended At Aphelion veel orkestrale passages bevat, is het nieuwe materiaal meer riff-georinteerd. Het tempo varieert van dat van Hour Of Reprisal tot nummers van Of Empires Forlorn en het bevat invloeden van Mercyful Fate en Fates Warning. We hebben ook al plannen voor een album daarna met wellicht vier sinister-getinte epic songs van tien tot vijftien minuten. Het album wordt wellicht uitgebracht op dubbel-lp. Elk album laat zien waar we op dat moment staan. We willen onszelf niet herhalen.
Het doom-element lijkt plaats te maken voor een meer epische powermetalbenadering. Hoe zien jullie die ontwikkeling?
We hebben eigenlijk geen doom-abums meer gemaakt na Sorrow Of The Angels. We hebben wel wat met doomgerelateerde dingen gexperimenteerd zoals recent nog op het nieuwe album. Na Ardor is er een sterkte switch in emotie. Sommigen zien Heartfelt als een AOR-ballad maar het is een van de donkerste tracks. Soms lijkt iets aan de oppervlakte anders maar als je verder kijkt, zie je meer. De kunst van het paradoxale hebben we voor het eerst toegepast op The Drowning Years, dat op Of Empires Forlorn staat. We kunnen ons voorstellen dat sommige fans met bepaalde ontwikkelingen niet gelukkig zijn. We willen beslist mensen gelukkig maken maar we moeten er eerst voor zorgen dat we dat zelf zijn. Dat betekent dat we onszelf niet willen herhalen. Er zijn bands die proberen onze oude platen na te spelen maar als wij dat bij het werk van een andere artiest zouden doen, zou het niet uit het hart komen. Het zou geforceerd klinken. Ik wil de historie niet herschrijven.
Op Suspended At Aphelion experimenteren jullie met neo-progressieve keyboardsecties, bijvoorbeeld tijdens Icarus And I. Waar is dat experiment vandaan gekomen?
Kitaro, een Japanse synthesizerspeler, is een belangrijk punt daarin geweest, specifiek het album In Person uit 1980. Die muziek heeft een spirituele kwaliteit. Verder artiesten als Tangerine Dream, Ash Ra Temple, Klaus Schulze maar ook Yes, Kansas, beginperiode van Queensryche (van Rage For Order tot Promised Land). Buiten muzikanten om zijn de enige nieuwe elementen op Suspended At Aphelion echte strings. We wilden graag een vibrerende geluid. We hebben de duurste en meest geavanceerde keyboards uitgeprobeerd maar die produceerden niet het echte geluid dat we wilden horen. Nu en dan voegen we nieuwe elementen toe. We zullen onszelf nooit herhalen maar we blijven wel naar dezelfde invloeden luisteren. Obscure prog-platen, Epicus Doomicus Metallicus en Awaken the Guardian en viking-era Bathory. Een tijdje zijn This Mortal Coil, Genghis Khan, 4AD invloeden geweest. Ik heb de laatste tijd naar verschillende muziek geluisterd, zowel als muzikant als als muziekleraar. Hoe meer ik luister naar verschillende muziek, het maakt niet uit welke, des te meer kleuren ik heb om te schilderen ik om mijn eigen muziek mee te creren.
Er zijn nogal wat gastartiesten op het album. Er is aangekondigd dat sommigen ervan op het hele album te beluisteren zijn. Hoe verhoudt zich dat met de eigenlijke bandleden?
Christopher Ladd speelt alle klassieke gitaarpartijen. Mark Shuping is verantwoordelijk voor de viool- en cellopartijen. Ex-Fates Warning-gitarist Victor Arduini en ik spelen een meer dan twee minuten durende solo die de overgang van Reminiscence Of Strangers naar Lifelines Lost markeert. Mark Zonder (ook ex-Fates Warning) speelt alle drumpartijen. Vaste drummer Trevor Schrotz doet de percussie. Jason en ik wisselen de keyboardpartijen af. Michelle is prominenter aanwezig als backingvocaliste.
Heb je gedacht aan een samenwerking met John Cobbett van Hammers of Misfortune?
Ik ken hem niet heel goed en heb dus niet veel met hem gepraat. Een andere jongen van Slough Feg, Mark Scalzi, ken ik beter. John is een fantastische songwriter en muzikant en ik sta niet onwelwillend tegenover een samenwerking maar er is weinig contact omdat zijn vrouw nu ook een kleine krijgt. Hammers Of Misfortune bevindt zich momenteel in een soort hiatus in verband met de geboorte van een kind. The August Engine vond ik een mooi album. Ze zijn een belangrijke band door het mixen van stijlen. Het lijkt overigens niet erg op wat wij aan het doen zijn.
Veel fans vinden Sorrow Of The Angels erg gaaf. Hoe verklaar je het succes dat het album nu nog altijd heeft?
Het is een album waar veel mensen een bepaalde emotionele connectie mee hebben. Zelf ben ik niet helemaal tevreden over de opnamen. Live klinken de nummers tegenwoordig beter. Ik zou wellicht de plaat weer opnieuw willen opnemen.
De originele mix van Sorrow Of The Angels en Of Empires Forlorn zouden worden geremixed en geremastered. En er zouden re-issues komen met nieuwe versies van oude nummers, opgenomen met de huidige line up. Is dat nog altijd de bedoeling en wanneer gaat het gebeuren?
Toen we weer terug waren in de zelfde studio waar Of Empires Forlorn was opgenomen, hebben we gezocht naar oud materiaal. Het probleem met het oude materiaal is dat het met verschillende technieken is opgenomen. We zitten nu in een proces om te proberen de gevonden opnamen te behouden. We zijn gelukkig in staat gebleken om wat oude opnamen te redden. We vonden ook een oude harddrive met veel materiaal die de grootte van een lp had had (lacht), maar die was beschadigd en alle materiaal daarop is verloren. We hebben de opnamen van Of Empires Forlorn kunnen redden en in de computer gezet. Ik zou niet veel daaraan willen veranderen, alleen we hebben de mastering wat naar beneden proberen te brengen. De opnamen van de seven inch moesten ook teruggebracht worden om goed te passen bij het andere materiaal. Zelf ben ik niet helemaal tevreden over de mastering van het vroege materiaal zoals Sorrow Of The Angels. Ik heb wat arrangementen gemaakt op een plek waar ze ADAP-machines hebben en ik probeer ze om te zetten naar een ander formaat. Er zijn veel lagen die we niet hebben geactiveerd tijdens de eindmix. Er is nog een opname van To Grieve Forever ten tijde van Sorrow Of The Angels. Er is ook nog een kamerkoor. Vessel die uiteindelijk op Vast Oceans Lacrymose terecht is gekomen, was eigenlijk twintig jaren geleden al opgenomen op de tapes van Lovesongs Of The Forsaken. Er is nog een hele plaat die tussen Lovesongs of The Forsaken en Sorrow Of The Angels zou uitkomen en dat is weer verschillend materiaal.
Er zijn verschillende pogingen gedaan om Sorrow op te nemen, ook nog met leden van Dysrhythmia/Gorguts. Er is enorm veel materiaal waarvan we zelf nog niet eens weten dat het er nog is. Ik ben er wel voorstander van om dingen te re-releasen. We moeten het even binnen de band overleggen. Ik denk niet dat we zover gaan om het helemaal opnieuw op te gaan nemen. Aan Of Empires Forlorn gaan we waarschijnlijk niet veel veranderen. Misschien gaat Rain Irving de leadvocals opnieuw inzingen. We hebben het livealbum Triumph : Tragedy : Transcendence gedaan en live klinkt het oude materiaal sterker dan op de plaat maar het is lastig om de emotie die de albums kenmerkten weer opnieuw naar voren te krijgen op een natuurlijke manier. Ook al zouden we Sorrow Of The Angels gaan remixen, dan zou ik niet veel pro-tooling gaan doen. Het gaat erom dat het gerealiseerd wordt hoe het zou moeten klinken. Wat King Crimson en Deep Purple hebben gedaan is dezelfde cd uitbrengen in een package maar dan op verschillende manieren gemixt. Een met een remix en de andere, originele mix geremasterd zonder leveling en moderne remix en master in hetzelfde pakket. Zoiets moeten we misschien wel gaan doen. Ik dacht er toevallig vandaag aan. Je wilt de oude fans niet tegen het hoofd stoten maar aan de andere kant wil je graag Sorrow Of The Angels uitbrengen zoals die echt zou moeten klinken. Het is wellicht interessant om het oude materiaal als Sorrow Of The Angels en Lovesongs Of The Forsaken uit te brengen op 16-tracks zonder dat het karakter van die platen verloren gaat.
In november vorig jaar hebben jullie opgetreden ter ere van 25 jaren While Heaven Wept. Hoe hebben jullie dat beleefd?
Het optreden vond plaats op een festival en het was eigenlijk niet de beste plek voor een jubileum. We bestonden eigenlijk maar 24 jaar (lacht). We hebben de fans vooraf op Facebook de vraag gesteld welke nummers ze graag wilden horen. Uiteindelijk hebben we alles gespeeld waarvan we wisten hoe we het moesten spelen.
Aangezien jullie toen 24 jaren bestonden, moeten jullie dus eigenlijk nog een keer een feest geven. Wanneer kunnen we dit verwachten?
Misschien doen we er nog een dit jaar, ligt aan de booking. We willen graag in landen optreden waar we nog niet eerder hebben opgetreden zoals Itali dus daar gaan we sowieso wat ouder materiaal spelen. In mei 2015 hebben we een tour waar we Zuid-Europa aandoen (Griekenland, Spanje, Itali) en in de herfst van 2015 komen we touren in Frankrijk, Duitsland, Nederland en Scandinavi ondanks dat het daar dan al kouder wordt. Dutch Doom Days in Rotterdam is wellicht het beste moment om het jubileum te vieren. Ik weet niet of de de promotor genteresseerd is, dat moeten we nog uitzoeken. Toch willen we ook graag het nieuwe album laten horen.
Hoe ga je dat doen? Het nieuwe album bestaat eigenlijk uit n nummer dat in elf delen is opgesplitst.
Dat wilde ik eigenlijk aan jou vragen (lacht).
Ik zou zelf graag zien dat jullie het album in het geheel spelen maar besef dat daar niet altijd de mogelijkheid voor zal zijn, afhankelijk van de tijd die je krijgt tijdens die avond. Als die te beperkt is, zou ik kiezen voor delen die goed bij elkaar passen.
Eigenlijk weten we het momenteel nog niet. We weten nog niet wat de reacties op het album zullen zijn. We willen beslist Icarus And I en Ardor laten horen. Als fan zou ik graag nieuw materiaal horen maar de overgrote meerderheid van de fans wil ook onze klassiekers horen. Prog Power USA heeft verzocht om het hele album te spelen en heeft dit ook aangekondigd op de affiche. We kijken naar hoe andere bands het in het verleden gedaan hebben. Iron Maiden wisselt het af door een tour met nieuwe nummers te spelen en te vervolgen met een tour met alleen oude nummers/classics. Rush is een voorbeeld voor ons. Ze waren zon beetje hun eigen openingsband, ze speelden het eerste uur klassiekers, daarna nieuw materiaal en sloten weer af met klassiekers. Maar wij openen voor Primordial en hebben maar een uur. In 2015 gaan we meer headlineshows doen. Ik weet niet of iedereen op drie uren While Heaven Wept zit te wachten (lacht). Het is moeilijk om de beste plek in de setlist te bepalen voor het erg trage, oude materiaal. We willen dat het een reis is en dat het goed bij elkaar past. We gaan focussen op de Rain Irving-era. Ik zou ook wel nummers willen spelen van het album dat we over hebben geslagen, zoals Pink Floyd dat doet. De meeste fans weten trouwens niet dat Voice Of The Wind een cover van Jane is.
Met welke band zou je graag willen touren? Is Blind Guardian een optie?
Waar we momenteel naar uitkijken is een tour met Psychotic Waltz. Met Primordial zou erg gaaf zijn, dat is n van de beste livebands en het zijn hele toffe gasten die we goed kennen. We zijn op dit moment aan het bedenken wie we graag als openingsband willen hebben. Touren met Blind Guardian heeft als nadeel dat we zelf niets mogen beslissen. Het is hun tour, zij nemen alle beslissingen. Momenteel zijn we bezig om onze eigen tours in 2015 vorm te geven. We komen graag naar Nederland, naar Rotterdam bijvoorbeeld. In 2004 hebben we daar voor het laatst gespeeld. Ook 013 is een mooie zaal. Het wordt steeds drukker voor ons. Het is een passie voor ons om nieuwe muziek uit te brengen en te touren. Ik ben erg tevreden over de kracht die er uitgaat van de promotie van Nuclear Blast.
Waarmee zou je graag willen afsluiten?
Ik wil iedereen bedanken voor de steun die we de laatste 25 jaren hebben mogen ontvangen. Ik hoop dat iedereen Suspended At Aphelion een eerlijke kans wil geven door meerdere keren naar de plaat te luisteren en tevens door verschillende speakers. Na vele luisterbeurten hoor je nog steeds nieuwe dingen. We hopen jullie te zien in 2015!
