De nieuwe plaat heet At The Crack Of Dawn en komt op 10 oktober uit.
Dat is correct. Die datum is ook gelijk ons eerste optreden in Het Paard in Den Haag. Ik hoop dat alles goed gaat. Die laatste week voor een release is het altijd enorm stressen. Je hoopt dat die plaat er dan ook echt is. In principe is onze taak gedaan. Het album is af, wij hebben hem opgenomen, maar die wordt dus momenteel in de fabriek gedrukt. Op een of andere manier lukt het om dan in die laatste week nog iets te laten gebeuren. Dan gaat er een machine stuk, of dan is er nog wat mis met de hoes. Totale controle heb je dus niet. Maar tot dusver hebben we de plaat elke keer op de ochtend voor de eerste show binnen gehad. Dus net op tijd. Je rekent er altijd maar op dat het goed komt maar echt rust biedt het niet.
De vorige platen kwamen altijd zo rond december uit.
We hebben er voor gekozen om het nu wat eerder te doen. In december komt er al heel veel uit en zijn er veel bands op tour. We hebben er nu voor gekozen om het iets eerder te doen. Het is de strategie van onze manager. Die mag dat soort dingen regelen.
Op de hoes staat een of andere leuke meid die een lijk staat te begraven. Hoe komen jullie daar bij?
We houden zelf van foto's die open voor interpretatie zijn. Dat iedereen er zelf zijn eigen verhaal in kan zien.
Het heeft echter niets met de tekst van het nummer te maken.
Nee. Nou ja, At The Crack Of Dawn en dat andere nummer, In The Dead Of Night, zijn zo die kantelmomenten in de avond of in de ochtend. Daar gebeuren altijd opmerkelijke dingen. Een nieuwe dag begint daar, een nieuw leven misschien. Voor deze vrouw misschien wel een nieuwe stap in haar leven. Je kan in meerdere teksten wel dit soort dingen vinden. We hebben geprobeerd om de teksten toch redelijk open te houden, hoewel ze ook redelijk persoonlijk zijn. Dat hebben we met de hoes ook geprobeerd, al zie je al redelijk snel dingen er in.
Tussen de vorige albums zat steeds ongeveer een jaar, maar nu ineens twee. Hebben jullie pauze genomen, of gewoon langer er over gedaan?
We hebben er langer over gedaan. Het had makkelijk gekund om een jaar na Flying Dutchmen al een plaat op te nemen. De nummers waren in principe al klaar. Maar als we dat hadden gedaan zou het gewoon een Flying Dutchmen deel twee zijn. Dat wilden we niet. We vonden het tijd om een andere stap te zetten. Om onszelf weer opnieuw uit te dagen. We hebben gezocht naar met welke mensen we wilden werken, welke kant we op wilden. Dit voelt voor ons best als een grote stap. Het geluid is bijvoorbeeld wel wat moderner dan voorheen. Die beslissing maak je niet in n keer. Daar hadden we wel wat tijd voor nodig. Maar ik denk dat ik voor dit album wel vijfentwintig dertig nummers heb geschreven. Uiteindelijk maak je een selectie van wat je op gaat nemen, maar die twee jaar hebben we dan toch wel nodig gehad om tot deze nummers te komen.
In de tussentijd is nog wel de Little Sister single van jullie uitgekomen.
Dat hadden we gedaan omdat we op tour gingen met Skull Fist en Enforcer. We wilden de fans toch wat geven, want ze waren al een jaar aan het wachten op wat nieuws. De echte fans hadden dan toch iets om ze zoet mee te houden.
Ik las dat die heel snel uitverkocht was.
Die ging hard, vooral bij de platenbaas. Daar zijn er niet heel veel meer van. Volgens mij hebben we zelf nog wel wat stapeltjes liggen maar ook niet zo heel veel. Maar er waren er ook maar 500 van gemaakt. Het is echt iets voor de verzamelaar. Voor de fan.
Maar uiteindelijk moest er toch een nieuwe plaat komen, die dus langer op zich liet wachten. Hebben jullie ook meer tijd in de studio doorgebracht?
Nee, dat niet. We hebben wel voor de eerste keer de pre-productie in de studio gedaan. Normaal deden we dat altijd thuis en dan gingen we in de oefenruimte er mee aan de slag, waar we dan nog wel wat dingen er aan veranderden. Nu hebben we dat redelijk hetzelfde gedaan, maar een maand voordat we gingen opnemen hebben we met de producer al alle nummers aangepakt. Daar hebben we heel veel tijd ingestoken. Vroeger, in de jaren '80, deden ze dat allemaal in de studio maar nu doe je dat gewoon thuis. Wat dat betreft hebben we wel veel meer studio-werk gedaan dan voorheen, maar niet per s in de studio.
Jullie hebben nu ook met een nieuwe producer en in een nieuwe studio gewerkt.
Ja. Een frisse start. We hadden wat mensen gezocht waarvan we dachten dat ze misschien wel met ons wilden werken. We hadden het gevoel dat het misschien goed was om wat touwtjes uit handen te geven. Een producer kijkt toch van een andere kant op je muziek en durft misschien wat beslissingen te nemen die je zelf niet zo 1-2-3 zou doen.
Zoals?
Bijvoorbeeld het drumgeluid. Dat zou ik zelf nooit zo gedaan hebben. Ik vind het nogal hard. Achteraf ben ik wel blij met de beslissing. Maar dat is iets waar een producer je juist dus wel mee kan helpen. Het is zijn visie. Hij hoort de band zo. En hij is onze geluidsman voor de liveshows dus hij weet hoe we live klinken. We horen heel vaak dat het live veel stoerder klinkt dan op plaat. Dus we dachten dat hij dat ook wel op plaat voor elkaar kon krijgen. Hij was in ieder geval niet bang om het wat stoerder te laten klinken. Ik ben er heel blij mee.
Het geluid is ook wel wat voller dan op de vorige plaat.
Ja, ja. Maar dat is juist wel gek, want er is in principe minder gespeeld. Op Flying Dutchmen hadden we soms wel twintig verschillende gitaarmelodien door elkaar lopen. Dat hoor je niet gelijk, maar het zit er wel in. Nu is het redelijk uitgekleed. De gitaar is meer zoals op de eerste plaat. Dat hebben we ook bewust gedaan. We zijn een driemanformatie, dus live moeten we het ook met z'n drien doen. We hebben de gitaar weer meer riffs laten spelen in plaats van driestemmige melodien zoals Iron Maiden dat zou doen. Zij hebben drie gitaristen, wij niet. Daar kwamen we live dus wel eens achter. Bij Flying Dutchmen bijvoorbeeld. Hoe kunnen we dat in godsnaam zo live spelen? Dat past dus gewoon niet. Het zijn nu weer meer gitaarriffjes en best wel open. Maar toch klinkt het voller. Het ademt wat meer, denk ik.
Qua stijl zijn jullie wat Amerikaanser geworden, denk ik.
Dat komt ook wel door het geluid. Bij Flying Dutchmen zag je al meer de hardrockband. Die eerste plaat was redelijk heavy metal, maar we zijn steeds meer de hardrock-kant op gegaan. Bij At The Crack Of Dawn heeft zich dat helemaal uitgekristalliseerd. De nummers zijn echte hardrocknummers. Dat geluid geeft het nog meer die Amerikaanse feel. Ik heb het zelf niet bewust zo gedaan maar ik snap het wel als mensen dat vinden.
Maar ook bijvoorbeeld een nummer als Lost In Discotheques, dat klinkt wel erg als zo'n Amerikaans hardrockdisconummer.
Het is wel grappig... Onze producer is een Argentijn. Hij vertelde me dat in Argentini het publiek echt gestoord is. Dat die helemaal los gaan en alle teksten en solo's meezingen. Maar ze verstaan er geen reet van, dus ze doen een beetje fonetisch meebrullen. Dus hij mailde me "schrijf mij een nummer waarbij ik dat gevoel krijg dat ik dat mee wil doen." 's Avonds in een paar uur heb ik Lost In Discotheques geschreven. De producer gaf dus wel hele goeie input. We hebben natuurlijk al vaker met hem samengewerkt, maar nu was hij ook bij de pre-productie heel intensief betrokken. Dan gaf hij ook zijn eerlijke mening. Bij sommige nummers voelde hij helemaal niets, die zijn er dan soms ook uitgegooid. Hop, volgend nummer. "Deze brug is teveel. Dat moet er uit." Hij ging er flink met het mes in. In het begin voelt dat toch wel een beetje gek, want het zijn toch een beetje je baby's. Als iemand dan zegt "daar vind ik geen donder aan" dan heb je zelf toch wel zoiets van "eeehm ok dan..." Maar op een gegeven moment merk je dat er toch wel een soort chemie is. Dat je samen tot betere dingen komt.
Je hoort uiteindelijk toch wel waarom hij zegt "dit moet weg" ?
Ja. Op een gegeven moment begin je dat te snappen. Vanaf dat moment ga je elkaar uitdagen. Dan breng je het naar een hoger niveau. Dat is heel tof.
In dat nummer, Lost In Discotheques zit een regel: "out of my comfort zone." Zijn jullie bij het maken van deze plaat ook buiten je comfort zone gegaan?
Je kan dat nummer heel plat nemen en dan gaat het over iemand die verloren in een discotheek achter de grieten aanloopt, maar het is natuurlijk ook een metafoor. Soms maak je keuzes met de band die wat gek voelen maar je moet op zoek naar iets dat het vorm geeft. Wat dat betreft kun je het zeker wel naar de band vertalen, we zijn zeker wel buiten onze comfort zone gegaan.
Het voelde dus wel goed om bij het opnemen wat meer gepusht te worden?
Dat was heel goed. De studio was ook te gek. Voorheen namen we altijd op in The Void studio in Eindhoven, maar nu zaten we in Antwerpen in een vrij nieuwe studio. Daar was heel veel daglicht. Er was een tuin en het was midden in de zomer, dus tijdens de sessies zaten we gewoon te barbecuen bij het voetballen. Het was tijdens het wereldkampioenschap voetballen en als je daar dus een Argentijn en Nederlanders hebt zitten is dat natuurlijk wel een te gekke sfeer. En we hebben het album gemixt in de Sterling Sound studio in New York. We besloten om er wat geld voor uit te trekken. Het kost wat meer, maar het was het waard.
Denk je dat je deze stap nodig had met Vanderbuyst?
Het voelt wel goed. We hadden al heel veel gespeeld en elk jaar een plaat uitgebracht. Zoals ik zei, het had makkelijk gekund om een jaar eerder met een plaat te komen om hetzelfde verhaal verder te laten gaan. Maar dat hebben we al. Het is moeilijk. Aan de ene kant is er het gevaar dat als je iets nieuws doet, je bestaande fans er geen donder aan vinden en meer van die oude Vanderbuyst willen. Dus je neemt wel een risico. Aan de andere kant, je maakt muziek met je hart en voor ons voelde dit als een goede stap. Het is heel fris, het daagt weer uit. Ik denk dat we met deze plaat ook wel weer een redelijk publiek kunnen aanspreken. Het voelt goed, in ieder geval.
Jullie hebben onlangs een clip opgenomen bij het titelnummer.
Dat hebben we in twee dagen gedaan. Daar zaten we op de hei bij Eindhoven. We hebben daar Jrme Sieglaar voor gevraagd. Hij heeft wel eens wat gemaakt voor ondermeer Enslaved en Selim van The Devil's Blood. Hij is iemand die heel veel met natuur werkt. Het is altijd redelijk abstract en mensen kunnen daar zelf heel veel invullen. Dat vond ik wel toepasselijk bij dit nummer. Het is eigenlijk wel een persoonlijk nummer maar het is zo open dat iedereen er zijn eigen verhaal in kan lezen. Ik moest meteen aan Jrme denken toen het nummer af was, dus hebben we hem gevraagd voor de clip.
Je had dus ook gelijk het idee dat er bij dat nummer een videoclip moest?
Ja. Ik vind het een van de gavere nummers van de plaat. Het is niet meteen waar je aan denkt bij Vanderbuyst. Ik denk dat als mensen het voor het eerst horen, dat ze denken "what the fuck is dit?" Maar ik vind het wel een heel sterk nummer. Ik had wel het gevoel dat er een clip bij moest.
Ik zie een stuk of acht liveshows voor de komende tijd. Wat kunnen de fans daar verwachten?
We gaan toch wel een stuk of zeven acht nieuwe nummers spelen. Tenminste, dat gaan we proberen. Het is altijd moeilijk, want de mensen kennen toch vooral de oude nummers en willen die dan ook het liefst horen. De nieuwe kennen ze nog niet goed, dus daar zie je ze dan nog niet helemaal op los gaan. Je merkt dat er vooral veel aandacht is vanuit het publiek, mensen staan echt te luisteren. Maar wat ik zelf toch het gaafste vind is als je ze los ziet gaan. Dus het is moeilijk om een set op te bouwen omdat je niet teveel nieuwe nummers moet spelen, maar toch ook niet teveel oude. We gaan denk ik toch wel redelijk wat nieuw werk spelen.
Jullie zijn dus al volop aan het oefenen.
Ja, we zijn al dagen achter elkaar aan het oefenen. Ik ben net terug van een oefensessie. Het is ook wel gaaf weer hoor. We hebben twee jaar voor dezelfde plaat getourd, dus het voelt lekker om wat nieuws te kunnen spelen. En we gaan met de nieuwe nummers ook wat improviseren. We zijn al wat aan het uitzoeken hoe we ze toch weer net iets anders kunnen maken dan op plaat. Daar kijk ik wel naar uit.
Wat staat er na deze eerste shows in de planning?
Dat is nog niet helemaal duidelijk. Er komen nog wel wat meer shows in Duitsland bij. Het liefst zou ik ook gewoon weer een nightliner-tour doen. Met dertig shows in de maand. Het is even zoeken hoe dat weer kan. Je zou als voorprogramma mee kunnen met wat grotere bands. Zoals toen met Saxon in Spanje, op zoiets zou ik meteen weer ja zeggen. Dat was perfect. Dat klikte enorm goed. Maar zoiets als we in januari hebben gedaan, met bands van onze leeftijd, dat was ook geweldig. Met Enforcer en Skull Fist. Dat was echt een gave package. Daar zaten we met twintig van die jonge honden in een bus. Je merkt wel dat je met zo'n package best veel publiek trekt.
Hoeveel shows hebben jullie toen gedaan?
Dertig shows in 31 dagen. Dat was wel redelijk intensief. Maar dat is het voordeel van zo'n nightliner. Je speelt je show, je drinkt een biertje, je gaat de bus in en je wordt wakker op de plek van de volgende show. Je hoeft niet zelf te rijden. Het is wel echte luxe hoor. Op een gegeven moment weet je dan niet meer waar je bent. Maar dat is het gave van touren. Je leeft echt zo naar dat moment van de show toe. Daar draait alles om. Dat is een uitbarsting van energie, niet normaal. En dan hup, de volgende dag weer. Zonder dat je daartussen nog echt veel moet doen.
Gaan niet alle zalen dan op elkaar lijken?
Jawel. Soms moet je wel drie keer nadenken, "ben ik nou in Londen of Parijs?" Dat klinkt eigenlijk heel stom, maar toch heb je dat dan wel eens. Dan kijk je nog eens goed op de pasjes met de tourdata en dan zie je het.
Dan snap je Spinal Tap ook ineens.
Ja! Daar zit wel een deel van waarheid in.
Heb je ook een "hello Cleveland"-moment gehad?
Haha ja. Ik doe gelukkig dan niet de aankondigingen, maar ik heb Jochem wel eens "hallo HammmBerlin" horen zeggen. Hij heeft het ook wel eens in Nederland gehad. Maar goed, Jochem heeft genoeg charisma om dat weer recht te breien op tijd voor het volgende nummer. Maar ach, het gebeurt wel eens.
Wat gaat er op zo'n moment dan door jouw kop heen?
Ik kan er wel om lachen. Vijf jaar geleden had ik daar niet om kunnen lachen omdat ik dat niet professioneel zou vinden, maar nu zie ik de humor er wel van in. Als het maar niet expres is, dan is het namelijk niet leuk meer.
Je noemde al Duitsland en Spanje. In die landen gaat Vanderbuyst heel goed, he?
Inderdaad. Die plekken zijn ook heel gaaf om te spelen. We hebben twee keer in Spanje getourd en daarvoor al een keer met Saxon. Die mensen zijn heel enthousiast. Je voelt je daar heel welkom. Dat is in Duitsland ook wel zo. Het genre leeft daar nog zo.
Heeft die tour met Saxon daar dan veel deuren geopend?
Met Saxon hebben we daar twee of drie shows gedaan. Ik had toen niet het idee dat dat veel betekende, maar we zijn daarna nog tien dagen zelf geweest en dat heeft wel veel voor ons gedaan.
Hoe zet je zoiets op, als je besluit om twee weken door Spanje te touren?
Dan moet je geluk hebben dat je de juiste man vindt die bereid is tijd te steken in je band. Je moet veel mensen willen bellen en proberen kroegen enthousiast te maken om daar te kunnen spelen. We hebben wat dat betreft altijd wel goeie mensen om ons heen. Onze manager Bidi is een super enthousiaste vent. Daar in Spanje hebben we ook zo'n soort figuur, ook heel enthousiast. Je moet als band toch een beetje geluk hebben. Je kan wel zo hard werken als je wil, maar je hebt toch ook de juiste mensen nodig.
De afgelopen jaren hebben jullie zowat op elk festival gestaan. Gaat dat volgend jaar weer gebeuren?
Het idee is om wat meer exclusief te spelen. Zeker het komende jaar. Vorige keer hebben we bij de release een week lang elke dag in een kroeg gespeeld voor maximaal 80 man. En daarna een tour van twintig dagen. Deze keer hebben we maar vijf plekken in Nederland gekozen waar we de show gaan doen. In Duitsland zullen het er ook niet teveel zijn. Ook omdat er heel veel bands op tour zijn en we hebben zelf natuurlijk ook al heel veel gespeeld. Dus we dachten "laten we dit eens proberen." Iets exclusiever. En voor de zomer: we hebben in het verleden al heel veel festivals gedaan. Er zijn denk ik weinig festivals te noemen waar we niet gestaan hebben. Dus dat doen we ook wat rustiger aan komend jaar. Maar ik ga er wel van uit dat we op een paar festivals staan.
Zeven dagen in kroegjes spelen, is dat nog wel rendabel?
Je verkoopt ook platen en t-shirtjes. Als je alleen maar in kroegen zou spelen zou het niet lukken. Maar als je in een zaal of op een festival speelt krijg je wel een gage en houden we wel wat over. Maar het is geen vetpot hoor. Ik lees op Facebook ook wel eens berichten van muzikanten van grote bands die zeggen dat ze er al niet meer van kunnen rondkomen. Het is moeilijk om in de metal of heavy rock een goede boterham te verdienen. De jaren '80 zijn wat dat betreft echt duidelijk voorbij.
En van de platenverkoop hoef je het tegenwoordig ook niet te hebben.
Nee, dat is geen dikke pik. Maar aan de andere kant, ik denk dat de metalscne wel een scne is die platen koopt. Ik denk dat je het in de popscne lastiger hebt. Maar je ziet het he, er zijn veel vinylliefhebbers tegenwoordig. Dat is wel typisch iets voor dit genre, ook.
Ben je zelf een vinylliefhebber?
Ik heb hier wel wat staan, maar al mijn spullen staan over heel het land verspreid. Ik heb nog een deel van mijn platencollectie bij mijn vader gestald. Ik woon te klein. Maar ik heb wel een tijd verzameld. Op een gegeven moment stop je. Je kan wel blijven stapelen, maar op den duur heb je ook geen tijd meer om ze allemaal te draaien. Bovendien, ik betrap me er steeds meer op dat het toch even via de laptop gaat. Ik heb sinds een half jaar Spotify. Dat is iets waarvan ik altijd heb gezegd dat ik er niet aan zou beginnen. Maar je hebt in n keer heel veel muziek tot je beschikking, zo is het nu eenmaal.
En je hebt niet het gevoel dat je "illegaal" bezig bent.
Precies. Dat vind ik het mooie aan Spotify. Ik zat vroeger veel op YouTube te zoeken naar obscure plaatjes enzo. Maar op een gegeven moment voelde dat toch niet ok. Ik luister hele dagen naar muziek, maar met Spotify is dat precies hetzelfde maar dan wel een soort betaald. Niet dat de muzikanten er iets aan verdienen, hoor. Ik geloof dat als je een miljoen keer gedraaid wordt kun je een potje jam kopen. Maar het is een begin.
Welke kant zie jij dat opgaan?
Ik denk dat streaming zich nog wel door gaat ontwikkelen. Dat het nog wel iets eerlijker wordt voor de muzikant. Dat er een iets groter aandeel die kant op zal gaan. De verkoop van fysieke platen zal alleen nog maar afnemen, ben ik bang. Het is sowieso wel iets om over na te denken. Muziek, hoe gaat het zich ontwikkelen? Er zijn heel veel bands op tour. Je merkt het zelfs aan de grote bands als Black Sabbath. Die gaan ook ineens weer allemaal op tour want ze merken ook dat de plaatjes niet verkocht worden. Die moeten dus ook dikke shows doen met kaarten van tachtig euro. Als al die bands zoveel geld willen voor liveshows wordt het wel dikke concurrentie overal. Mensen hebben nou eenmaal ook niet zoveel geld om naar elke band te gaan. Maar wij hebben niks te klagen. Ik ben heel blij dat we zoveel kunnen spelen. Maar het is wel spannend waar het heen gaat.