HDK is jouw project, maar je hebt meerdere muzikanten op het album. Heb jij alles geschreven?

De muziek heb ik geschreven samen met Amanda Sommerville en Geert Kroes. Geert is degene die de mannelijke vocalen op zich heeft genomen, en Amanda is uiteraard de zangeres. Dat was een heel gaaf team om mee te werken. Geert kun je kennen van vroeger van Blind Sight en nu van Dead Man's Curse. Zeer getalenteerde zanger maar met name ook een hele goeie songwriter. Ik heb alle instrumentale gedeeltes geschreven, Geert en Amanda hebben de zanglijnen en teksten geschreven. Ik denk dat het een hele gave combinatie is - samen met de andere muzikanten - om wellicht ook een volgend project mee op te zetten. Ik zie de nieuwe cd ook veel meer als een band dan de vorige cd. Dat was met veel verschillende zangers enzo. Nu is het meer een stabiel geheel. Misschien wordt de volgende HDK wel weer dezelfde groep. Maar misschien wordt het wel weer totaal anders, al denk ik dat het qua zang wel hetzelfde blijft. Daar heb ik mijn twee sounds gevonden.

Op de vorige heb je zelf ook nog wat gezongen.

Ja, dat is waar. Op de nieuwe doe ik trouwens ook nog op twee nummers wat grunts, maar het is niet veel.

Wie heb je nog op de plaat?

Koen Herfst achter de drumkit, Uri Dijk en Erik Van Ittersum op toetsen. Ik doe alle gitaren en basgitaren. Het is door mijzelf geproduceerd, maar gemixt door Joost Van Den Broek. Ik wilde het eventjes helemaal loslaten en door iemand anders laten mixen.

Had je het eerste album wel zelf gemixt?

Ja, samen met Joost. Toen heb ik daar heel veel tijd aan besteed, maar als ik er nu aan terugdenk dan denk ik "best leuk, maar er gebeurt wel h��l veel." Misschien ga ik dat nu ook weer krijgen, dat is moeilijk te zeggen. Feit is, wat ik gaaf vond aan After Forever heb ik nu weer teruggekregen, en gecombineerd met een veel hardere stijl. Dit is eigenlijk hoe ik After Forever graag had gehoord op een nieuw album. Destijds wilde ik een extremere richting op, als we een nieuw album zouden maken. Een aantal bandleden wilde juist meer de poppy richting op. Ik denk dat ik nu wel de sound heb gevonden zoals ik het zelf had voorgesteld. Ik denk dat je het ook wel hoort dat er weer wat meer After Forever in zit dan op System Overload.

Moest je op System Overload voor jezelf even een andere richting op, om wat afstand te nemen van After Forever?

Ik heb jarenlang naar veel extremere muziek geluisterd en zoals ik zei, dat wilde ik ook in After Forever stoppen. Maar het kwam er maar niet uit, omdat dat daar de band niet voor was. Alles wat ik daar niet in kwijt kon, kwam in het eerste HDK album terecht.

Hoe lang na het eerste album begon je aan Serenades Of The Netherworld?

Dit nieuwe album is eigenlijk ook al vrij lang af. Ik heb die nummers gedurende de afgelopen jaren geschreven. Maar het was een heel natuurlijk proces waarin ik eigenlijk heel extreem wilde schrijven, maar het werd steeds melodischer. Alles wat ik de jaren ervoor heb gedaan bij After Forever kwam er weer in terug, in tegenstelling tot het eerste album waar ik dat dus bewust niet had. Dit was voor mij heel erg leuk. Dit is echt mijn ding. Ik ben altijd verzot geweest op solo's, dus die zitten er ook genoeg in. Hetzelfde met riffs, die zitten er ook in. En ik houd niet alleen van vrouwenzang. Ik wil ook altijd wel wat mannelijk zang. Dit is de symbiose van alles wat ik voorheen heb gedaan. Voor mij was dat echt te gek om te doen. Je doet het in de eerste plaats voor jezelf. Daarom past een band ook niet zo zeer bij mij, want hoe dan ook moet je je toch aanpassen. Of het nu aan je bandmaten is, of aan je fans of aan het label. Je zult altijd, bewust of onbewust, met een andere gedachte schrijven. Nu was de muziek klaar en daarna ben ik met Amanda en Geert gaan nadenken over de zanglijnen. Ook dat vond ik super gaaf, want we kennen nu wel de combinatie van grunts met female vocals, of de cleane zang met female vocals. Geert legt er toch een thrash-stem overheen, een beetje Machine Head achtig, wat toch een andere sfeer geeft.

Een ander soort agressieviteit.

Ja, precies! Dat combineert net datgege dat ik gaaf vind. Het is niet zo dat ik niets meer aan grunts vind, maar ik zocht een stijl die iets melodieuzer is, maar toch agressief is. En dan kom je op zoiets uit.

Hoe verhouden de stemmen zich tot elkaar? Is het een beetje in evenwicht?

Het is redelijk in evenwicht. Ik denk misschien iets meer Geert dan Amanda. Er zijn een aantal nummers waarbij ze allebei zingen. Maar er zijn ook wat nummers waarop Geert alleen zingt, en een aantal waarop Amanda alleen zingt. Dat komt denk ik omdat ik ook een aantal andere dingen heb waar ik met Amanda werk, dus ik wilde het iets meer afwisselen voor mezelf.

De nummers zijn nu wel veel gelaagder, heb ik het idee.

Wat ik nu meer gdaan heb, is het progressievere meer opgezocht. Het is allemaal wat meer in beweging. Op de eerste had ik vooral korte, krachtige nummers. Op Serenades Of The Netherworld is het toch een ander recept. Dat is het mooie van een project als dit: je kan doen wat je voelt dat je op dat moment moet doen. Met een band zit je toch vast aan een stijl. Mensen verwachten dan toch precies datgene.

Je hebt nu twee toetsenisten op het album.

Ik vond het nu heel leuk om weer samen te werken met toetsenisten. Zij hebben voor een groot sfeeraspect gezorgd. Op de eerste HDK had ik expres de toetsen weggelaten. Daarvoor heb ik gekeken wat goede opties zijn. Ik wilde niet altijd dezelfde soort orkestrale toetsenpartijen. Ik wilde ook een wat meer industrialgeluid op sommige stukken. Uri kwam naar voren. Toen heb ik met hem gesproken, en hij zei dat Erik Van Ittersum ook mee zou kunnen werken. Uri was op dat moment aan het touren, dus had weinig tijd. Mij leek het wel wat, maar ik wilde Uri toch ook wel. We hebben de taken verdeeld en zij hebben samengewerkt. Maar ik wilde het orkestrale toch ook niet mijden, ik wilde dat ook er in. Zij kunnen beide, dus dat kwam mooi uit.

Was je niet bang dat, omdat je al die dingen er in wilde hebben, het zou uitdraaien op een allegaartje van stijlen?

Ik denk dat dat meer een probleem van het eerste album was. Daar had ik allemaal verschillende gastzangers, waardoor er veel meer verschillende geluiden te horen waren. Het was knetterhard, maar veel verschillende sounds. Nu vormen de twee stemmen een samenspel, een eenheid. Ik denk dat mensen die mijn vroegere werk hebben gehoord, in dit album meer raakvlakken zullen vinden dan in het vorige HDK album. Maar dit is wat je krijgt als je je volledig onafhankelijk kan maken. Dan krijg je iets wat de artiest zelf echt wil maken.

Rijk zal ik daardoor niet worden van deze cd. Ik heb niet de illusie dat er nu miljoenen mensen in spanning afwachten tot de cd uitkomt. De reden voor mij om dit uit te brengen is heel simpel: als je muziek in je hebt is het zo frustrerend dat het er niet uit kan. Je wilt het wel laten horen aan anderen. Er wordt je tegenwoordig in de muziekscene opgelegd dat als je niet live wil spelen, dan lukt het niet. Dat is nu een mentaliteit die heel erg heerst. Iedere band gaat touren omdat ze te weinig verdienen aan cd-verkoop. De tourprogramma's staan bomvol. Elke dag kun je wel ergens een band zien. Iedereen speelt zich te pletter.

Twee jaar geleden was je al aan het album bezig, en toen was er ook al veel opgenomen. Waarom heeft het zo lang geduurd?

De basis was toen allemaal al opgenomen. Het meeste van de muziek, dus. De vocalen moesten er nog bij. Maar het probleem was dat Amanda in veel projecten zat en Geert op dat moment ook met veel dingen bezig was. Daarom hebben we gewacht. Ik heb de tijd, dus dat kon. Zelf was ik toch ontzettend druk met het opzetten van The Rock Station. Het leek mij daarom beter om het te releasen op het moment dat we met The Rock Station ook klaar waren. De muziek zelf is al zo'n drie jaar geleden geschreven. Maar ik heb toen ook veel voor anderen geschreven. Bijvoorbeeld voor Amanda's band Trillium, en ook voor Ralf Scheepers. Daarnaast heb ik me ook heel erg gericht op producties en met bands workshops doen. Ik ben niet de muzikant die zijn leven wijdt aan muziek en daardoor kan blijven schrijven. Mijn schema zit compleet vol. Schrijven doe ik dan 's nachts. Het is echt gekkenwerk eigenlijk. Maar daardoor is het voor mij ook bijzonder dat het uitkomt. Eindelijk weer iets helemaal van mezelf. Iets waar ik de tijd voor heb kunnen nemen.

Er loopt een soort rode draad door de nummers. Wat kun je daar over vertellen?

Er is een boek dat ik een paar jaar terug eens heb gelezen, getiteld Return From Tomorrow. Dat is geschreven door een arts die mensen behandeld heeft die allemaal een bijna-dood-ervaring hebben gehad, en hun ervaringen hebben gedeeld. Ik vond dat boek zo fascinerend, dat ik daar meerdere dingen over heb opgezocht, diverse documentaires heb gekeken en met mensen gesproken die dit hebben meegemaakt. Wat mij fascineert aan dit thema is het feit dat wij nog steeds niet weten of die ervaringen alleen een chemische reactie in het brein is, of daadwerkelijk iets bovennatuurlijks. Als je sommige verhalen hoort... Mensen komen terug met een bepaalde kennis van zaken die ze absoluut niet horen te kennen. Bijvoorbeeld dat ze weten wat mensen verteld hebben, terwijl ze daar absoluut niet bij aanwezig waren. Er zijn aanwijzingen dat er iets gebeurt wat het natuurlijke overstijgt. De nummers gaan over zowel negatieve als positieve ervaringen hiermee. Het is als het ware een reis door de persoonlijkheid van de mens die eigenlijk dood aan het gaan is. Die merkt wat er gaat gebeuren.

Er zijn wel een paar nummers die daar van afwijken. Book Of Lies gaat bijvoorbeeld over muzikanten die teveel opscheppen over wat ze allemaal wel niet kunnen en doen, maar uiteindelijk een leger van mensen nodig hebben om die muziek �berhaupt te schrijven en produceren. Dat is iets wat je helaas ook in de metalscene vaak ziet. Het is iets waardoor ik ook een stapje terug heb gedaan.

Amanda en Geert hebben ook meegeschreven aan de teksten. Je had echter wel al dat onderwerp. Hoe hebben zij daar aan meegeholpen?

Ik heb bij ieder nummer een tekst geschreven en een onderwerp. Zij hebben dat aangepast wat beter was voor hun stemmen en stijlen, en ook suggesties gedaan over de teksten. Het was wat dat betreft een symbiose. Het voelde meer als een band. Hierdoor was het eindresultaat voor mij ook verrassend.

Je gaat niet op tour, dus daar hoeven we het ook niet over te hebben.

Nee, nee.

Wanneer was eigenlijk de laatste keer dat je live gespeeld hebt?

Ik zou het niet eens meer weten. Ik heb nog wel eens een gastshow meegedaan met Trillium. Dat was denk ik de laatste. Ik krijg ook regelmatig aanvragen om eens mee te doen. En onlangs nog voor Metal Female Voices Fest, of we met After Forever weer bij elkaar wilden komen. Er wordt dan weer een hoop geboden.

Boden ze niet genoeg, of heb je daar gewoon geen zin in?

Het geld doet niet ter zake. Ik heb wel andere dingen waar ik mijn geld mee verdien. Ik heb genoeg werk. Net zoals muziek maken: als het niet echt is, doe ik het niet. Dat is net als met After Forever: als het niet echt is moet je het niet doen.

Dus voor jou hoeft het nu dus niet.

Nee, absoluut niet.

Sluit je het uit?

Ik sluit nooit iets uit. Daar kun je alleen maar op moeten terugkomen. Ik sluit het niet uit, maar ik beloof ook niets. Als Floor nu ver aan de drugs was en Joost als alcoholist aan de kant van de weg lag, dan zou ik om hun te redden nu wel een benefietconcert willen doen. Maar iedereen heeft genoeg werk, dus waarom zou je het doen? Ik begrijp dat er genoeg mensen zijn die het wel zouden waarderen, maar van de andere kant: we moeten ook echt allemaal denken "dit is gaaf, dit moeten we doen." Totdat dat moment komt, doen we het niet.

Jullie zijn ook nog niet eens zo heel lang uit elkaar.

Dat is ook nog eens zo. Wat was het, 2007 ofzoiets? Nee, we zien het nog wel.

Je bent nu natuurlijk ook druk bezig met je werk in The Rock Station.

Precies. We hebben hier inmiddels meerdere projecten gedaan. Het zijn wel tot nu toe allemaal bands waar we zelf het gevoel van hadden dat er wat mee te halen is. Daarmee bedoel ik dat ze goed genoeg zijn om mee te werken, maar ook niet te ver om ook wat mee te kunnen testen in het gebouw. Ik ben nu met een Braziliaanse band aan het werken, en heb onlangs een Duitse band hier gehad.

In welk genre zit het meestal?

Tot nu toe bijna allemaal wel in het female fronted genre. Maar dan toch wel verschillende hoeken daarbinnen.

Dat is vast geen toeval.

Nee, ze weten ook wel dat ik in After Forever zat en komen daardoor naar mij toe. Waar ik me op ga toeleggen is zeker dat soort bands, maar ook wel andere stijlen. Anders gaat je inspiratie ook snel weg, als je alleen maar bijvoorbeeld die female fronted bands doet. Dan gaat alles hetzelfde klinken.