Dat zijn het zeker. Maar het is rap gegaan. We hebben het bewust in een hogere versnelling gezet, zo hoog als dat het kon. In het verleden hebben we de platen steeds met eenvre andere platenmaatschappij moeten opnemen, maar nu kon het team hetzelfde blijven dus kon het wat sneller. Nou ja, bijna hetzelfde team, afgezien van Nienke natuurlijk, maar dat had weinig invloed op het componeren. Maar hierdoor konden we ons focussen op het schrijven en opnemen van een nieuwe plaat. De zaak aan het rollende houden, zeg maar.

Maar in het verleden kon je toch ook wel hetzelfde team houden, afgezien van de platenmaatschappij?

In wezen wel, natuurlijk. Bij onze eerste plaat had de platenmaatschappij ook een soort management-functie. Bij de tweede gold hetzelfde, en dus verlies je van de 1e plaat naar de 2e je management. Daarna heb je bijvoorbeeld weer geluidsmensen die afhaken. Het is lastig om naast de band ook nog het omringende team hetzelfde te houden. Nu hebben we voor de laatste drie platen hetzelfde management, en de booker, platenmaatschappij, lichttechnicus, tourmanager etc zijn bij de laatste twee nu steeds hetzelfde gebleven. Dus nu voelt het als een echt team, los van de zes muzikanten.

En ben je tevreden met Metal Blade?

Jazeker. Ik kende ze al van toen ik bij God Dethroned zat, en toen we met Autumn bij Universal moesten vertrekken zat ik al te denken om eens bij Metal Blade aan te kloppen. Ik had daar al goeie contacten, en zij waren al heel snel heel enthousiast. Als ze gaan voor een band gaan ze ervoor, en dan hoeven ze ook niet gelijk demo's te horen. Ze hadden vertrouwen in het werk dat we ze gingen leveren. Ook na het vertrek van Nienke bleven ze vertrouwen in ons houden, dat wij met een goeie zangeres op de proppen zouden komen.

Ik had het idee dat ze bij de vorige plaat de kat uit de boom aan het kijken waren.

Voor hen was het met name een nieuw marktsegment dat ze moesten aftasten. Ze waren erg enthousiast om een subgenre van hun metalgerelateerde gebeuren op te zoeken en kijken wat ze met die markt konden. Ze moesten de bladen en webzines warm maken voor iets wat in wezen niet Metal Blade-eigen was. Dat gaf voor hun denk ik ook wat opstartproblemen. Maar ik heb het gevoel dat ze er voor 100% achter staan, en ik weet dat een aantal mensen van het label de nieuwe plaat ook echt heel goed vinden. Ze hebben de eerste stappen gezet en ze weten nu hoe ze het aan moeten pakken. En ze hebben ook naar ons geluisterd, als wij zeiden dat ze bepaalde media eens moesten benaderen. Ook qua promotie gaat het hopelijk wat meer in de breedte en diepte deze keer.

Maar je zit op een Duits label, dus ik denk dat dat op bijvoorbeeld Duitse festivals wel wat meer mogelijkheden geeft.

Ja. Vorig jaar hadden we natuurlijk gelijk al Wacken en Summer Breeze. Dat zijn toch wel de festivals waar je met een maatschappij als Metal Blade achter je toch wat makkelijker binnen komt. In Nederland helpt het bij festivals heel erg als je bijvoorbeeld Mojo achter je hebt staan.

Maar ja, in Nederland hebben we nu niet zo heel veel meer...

Ik hoorde dat Fields Of Rock dit jaar ook weer niet doorgaat, en Dynamo is natuurlijk al jaren weg. Maar goed, Graspop blijft aan populariteit winnen en ook Wacken is niet zo heel ver weg.

Door naar het album. Op My New Time staan behoorlijk depressieve teksten. Ik heb het idee dat het op de nieuwe wat minder is.

Dat is maar net hoe je het bekijkt. Aan de ene kant is My New Time een wat energiekere versie van Altitude, of is deze wat meer down-to-earth. Je schrijft de teksten vanuit een bepaald gevoel, maar als ik voor mezelf spreek denk ik dat deze plaat juist wat "minder hoog van de toren blaast"; wat nuchterder is.

Was My New Time persoonlijker?

Nee, beide zijn erg persoonlijk. Waar My new Time een beetje een statement was van "we gaan er tegenaan" met natuurlijk ook wat melancholischere klanken daarin, is deze nieuwe toch een wat behoudendere plaat. Dat wil niet zeggen dat de teksten minder persoonlijk zijn, want ze zijn denk ik even persoonlijk als de vorige. Maar het is een wat ander gevoel. De nummers zijn misschien wat minder fel en compact, maar wat meer gelaagd en uitgesponnen, en ik denk dat dat voor de teksten ook geldt. Iedereen haalt wat anders uit de tekst, en het kan best zijn dat ze op jouw wat minder donker overkomen dan de vorige plaat.

Ik vind dat jullie met Paradise Nox een gewaagde opener hebben. Het is wel catchy, maar er zit geen echt refrein in, er zitten vele tempowisselingen in, en diverse verschillende melodieën. En aan begin was ik even bang dat het een cliché gothic-metal nummer werd, met die harde opening en dan rustig zodra de zang kwam.

Ik denk dat je Paradise Nox kan zien als een bloemlezing van wat je op de hele plaat kan verwachten. Het nummer is wat minder voor de hand liggend dan de vorige plaat, en ik denk dat hij representatief is voor de rest van de nummers. Er staan wat nummers op die compacter zijn, en meer op een bepaalde melodie gericht zijn, zoals een nummer als Skydancer, wat meer een kop en staart heeft. Of juist zoals Altitude, die behoorlijk lang blijft doorgaan met een veelvoud aan ideeën en tempo's. Daarom hebben we Paradise Nox aan het begin gezet, omdat hij behoorlijk heavy opent, en daarna Marjan echt alle ruimte geeft om zich voor te stellen, bij wijze van. Dat maakt het qua melodieën en groove hard en rustig, en alles bij elkaar tot een nummer dat de aandacht meteen trekt. Of het leidt tot positieve reacties is altijd maar de vraag, maar het is inderdaad een niet voor de hand liggende keuze voor een opener.

Zijn jij en je broer weer verantwoordelijk voor de meeste teksten?

Ja. Op één tekst na, eigenlijk. Wij hebben de teksten weer in elkaar geflanst. Het is wel dat er vanuit de rest van de band steeds meer inbreng komt, gelukkig. Bepaalde nummers die als basis door ons geschreven zijn worden door Marjan aangepakt, en dan gaat ze de volgorde soms wat veranderen, of de zinnen iets anders zodat het beter loopt qua zanglijnen.

Heeft Marjan ook nog ideeën aangedragen?

Dat heeft ze zeker. Een van de bonustracks, Closure, is qua tekst van Jan Grijpstra, onze drummer, maar zij heeft eigenlijk het hele nummer gevormd qua zang, melodie en vorm. En de nummers die Mats en ik in onze privéstudiotjes hadden ingezongen als pre-producties heeft zij zo'n draai aan gegeven dat ze niet meer te vergelijken zijn met het oorspronkelijke idee. De tekst is nog hetzelfde, maar zonder haar inbreng zou alles een stuk vlakker klinken.

Wat is trouwens een goede reden om twee nummers als bonustracks te gebruiken? Zijn die niet goed genoeg voor het normale album?

Oh, dat zijn ze zeker wel. We hadden eigenlijk iets van 40 nummers. Daar zijn er een stuk of twintig van afgevallen omdat we niet allemaal even tevreden er mee waren. De rest was door ons allen goedgekeurd om de studio mee in te gaan, maar je moet op een bepaald moment gaan schrappen. Je kunt moeilijk twintig nummers opnemen en alles uitbrengen. En dan moet je dus gaan meten en passen hoe het interessant blijft van begin tot eind. Daar vielen twee nummers eigenlijk net niet lekker in, dus die zijn er buiten gevallen. Die zijn dus nu als bonustrack toegevoegd.

Dus eigenlijk zijn ze nèt niet goed genoeg..

Net niet helemaal in het totaalplaatje. Als song zijn ze perfect, maar niet in de spanningsboog die de cd tot een eenheid maakt. Als je kijkt naar deze cd... Answers Never Questioned kwam aan het eind van My New Time al er bij, maar toen was het al te laat om hem nog op die cd te zetten. Die is dus doorgeschoven naar deze cd, en voor deze cd hebben we nog nummers die we misschien op de volgende zetten, omdat ze dan wel goed binnen het geheel passen.

Bij het vorige album hebben jullie voor Satellites een clip opgenomen. Zijn er nu weer plannen voor een clip?

Er zijn wel plannen, maar die zijn nog niet zo uitgekristaliseerd dat we al weten welk nummer het wordt, en met welke mensen. De vorige is wel regelmatig gedraaid op MTV en TMF, maar op de Duitse markt viel het wat tegen. We gaan nu kijken hoe we met beperkte middelen een opvallendere clip kunnen maken.

Begin vorig jaar was er de aankondiging dat Nienke de band ging verlaten, maar hoe lang wisten jullie dat zelf al?

We wisten het zelf al een tijdje, en hadden het om eerlijk te zijn ook al langer zien aankomen. Ze had geruime tijd eerder al aangegeven dat ze het zwaar kreeg en dat de kans aanwezig was dat ze zou stoppen. Maar ze heeft zichzelf altijd herpakt, en is er voor blijven gaan totdat het qua gezondheid minder met haar ging. Ze heeft toen moeten kiezen voor de dingen die ze leuk vindt, en de stress van bepaalde dingen van haar afschudden. In haar rol als frontvrouw en spreekbuis heeft ze ons in de jaren ook door alle tegenslagen heengeslagen, maar op een gegeven moment was voor haar de koek ook op. Ze heeft wat dat betreft wel alles gedaan om het leuk te houden, en alles er in te stoppen wat er in zat. En dat is haar goed gelukt.

En jullie begrepen haar beslissing wel gelijk?

Absoluut. Wat dat betreft zijn we ook als goeie vrienden uit elkaar gegaan. Wat ik al zei over hetzelfde team houden, dat hield ook in dat we de nieuwe plaat weer hebben opgenomen in de studio van haar en Arno. Wat dat betreft respecteren we elkaars beslissing. Zij doet nu waar ze zich lekker bij voelt, dus in de studio aan de gang en met haar band Dejafuse wat nieuws opbouwen, en voor ons zijn alle remmen los en met volle energie vooruit.

Voelde het in het begin toch niet een beetje vreemd om in haar studio de nieuwe cd op te nemen?

We hebben het van te voren er al over gehad, en van beide kanten zeiden we al dat het wel moest kunnen. Als er kwaad bloed of oud zeer zit zou het natuurlijk wel tot problemen kunnen leiden, maar dat was niet het geval. Het werkte in het verleden perfect, dus waarom nu dan niet? Ik geef toe, het is wel wat onorthodox.

Is ze nog wel bij de opnames geweest?

Ze is regelmatig aanwezig geweest, gewoon als toeschouwer. Ze heeft zich niet met ons doen en laten bemoeid. Maar we zijn sowieso goeie vrienden van elkaar, dus we hadden tijd zat om bij te praten. En daarna ging ze weer in het studio-gedeelte aan het werk.

Nog voor haar allerlaatste show hadden jullie al bekend gemaakt dat Marjan haar ging opvolgen. In hoeverre heeft Nienke nog meegezocht, goedkeuring moeten geven, etc?

Eigenlijk niet. Ze heeft dat niet hoeven doen, en niemand heeft dat haar opgelegd. Ze had haar beslissing genomen, maar we wisten wel al dat toen ze wilde stoppen we nog wel een afscheid wilden doen. Sowieso waren er al wat shows vastgelegd, en die wilde ze ook zeker doen, en daarna zijn er nog twee shows toegevoegd als afscheidshows. Maar die stonden een aantal maanden later, en in de tussentijd hadden we al wat kandidaten gecheckt. Marjan bleek daarvan de beste. Nienke was bij dat proces al niet meer betrokken. Ze wilde daar ook niets mee te maken hebben. Het was al lastig genoeg om afscheid te nemen, en dat was een lang proces. Daarvoor had ze al wat afstand genomen, zodat wij ons ding konden doen bij het zoeken naar een nieuwe zangeres.

Had Marjan auditie gedaan; hebben jullie haar gevraagd? Hoe ging dat?

Ik had al contact met haar, want enkele jaren geleden hadden we al eens op hetzelfde festival gespeeld. Ik met Autumn, zij met Elister. Zij zong toen zo de sterren van de hemel dat ik bij mezelf dacht van "als ik ooit nog eens een projectje ga doen wil ik haar op zang hebben." Dat was ten tijde van Summer's End, en van een projectje is nooit iets gekomen, want die koers is wat Autumn nu ongeveer doet dus was er geen reden meer voor. Ik geloof dat zij op onze MySpace ook wel eens een bericht had achtergelaten dat ze Autumn ook wel goed vond. Toen het er op ging lijken dat Nienke wilde stoppen ben ik gaan denken van hoe we dan verder zouden moeten. Aangezien het binnen de band goed klikt leek het er niet op dat we echt zouden stoppen, dus zouden we een andere zangeres moeten zoeken. Bij mij stond Marjan's naam toen al heel hoog in het lijstje, en bij Mats ook al.

Maar toen die aankondiging kwam dat Nienke ging stoppen, waren jullie toen al bezig met audities, of met Marjan?

Nee dat is daarna pas gekomen. Wel vlak erna, want we hadden wel al besloten dat we door zouden gaan, maar dan was het een kwestie van zo snel mogelijk de draad oppakken. We waren ook al redelijk ver gevorderd met het schrijven van nieuw materiaal, en eigenlijk wilden we ook zo snel mogelijk de studio in. Maar dat werd daarvoor afgeremd doordat Nienke aangaf binnen afzienbare tijd te gaan stoppen. We wilden dus ook echt snel duidelijkheid over de opvolgster. Als je een jaar niets van je laat horen en dan pas met een nieuwe persoon komt ben je het momentum ook kwijt. Je moet echt door blijven rollen.

En dan hadden jullie Marjan, en dan werd ze gelijk in het diepe gegooid, met ondermeer een optreden op Wacken Open Air.

Hahaha ja, zo kun je het wel noemen. De eerste show was geloof ik in Leipzich, het Wave gothic Treffen, in een joekel van een ijsstadion. Daar sta je dan voor je eerste show...

Hoe nerveus was ze?

Toch wel behoorlijk nerveus. Het is wel een dame die zich niet makkelijk uit het veld laat slaan. Ze is een behoorlijke spring-in-het-veld, en staat haar mannetje. Maar hiervoor was ze toch wel lichtelijk nerveus, ja. Dat is op zich ook wel logisch, als er een enorme lading mensen voor je neus staat, en je materiaal moet zingen wat je in het verleden niet zelf hebt gezongen, en er nog maar kort mee bezig bent geweest. En ze was ook naar nieuw materiaal aan het luisteren, dus ze moest heel veel tegelijk doen. Dat zorgde er wel voor dat ze niet geheel zelfverzekerd het podium op stapte. Maar dat was niet erg.

Maar vorig jaar hebben jullie nog wel wat pech gehad met optredens die werden afgezegd, waardoor er dus nog wat minder werd opgetreden.

Dat klopt. Jan z'n vader overleed plotselings, en dat koste dus een paar optredens. En er waren er nog een paar die niet doorgingen, geloof ik.

En ik zag dat er voor dit jaar nog maar een handjevol shows bevestigd zijn, maar daar gaat toch nog wel verandering in komen?

Het is wel onze bedoeling om deze plaat goed te promoten. Maar ook de kredietcrisis is merkbaar bij zalen. Je merkt dat ze wat terughoudender zijn met bands boeken. Als er in zo'n crisis ergens klappen vallen is het natuurlijk wel in de cultuurwereld, want subsidies en dergelijke gaan er dan als eerste aan. Zalen kijken nu wel eerst goed naar hoe de recensies zijn. Maar de laatste weken begint het aan te trekken en komen er weer meer verzoeken binnen. En als de plaat uit is hopelijk nog meer. Ik ga er vanuit dat we sowieso nog een flink aantal shows in het land kunnen toevoegen. We hebben sowieso weer het Metal Female Voices festival in België, dat we twee jaar geleden niet hebben kunnen doen. Dus dat gaan we sowieso inhalen.

Trouwens, zijn er bij die allerlaatste show van Nienke nou nog opnames gemaakt?

Ja, daar is een cameraploeg langsgeweest, en opnames via het mengpaneel gemaakt. Maar zoals je zal begrijpen hebben we nu onze pijlen gericht op het nieuwe werk en de optredens. Maar er is wel vraag naar die opnames, dus dat gaan we waarschijnlijk nog wel uitbrengen. Ik denk wel als bonus, bij bijvoorbeeld een volgend album of bij live opnames met Marjan.