Ivo: Twee jaar terug speelde ik in de band Sundqvist (cello-metal à la Apocalyptica) waarvan Michael Neuburger een van de cellisten is. Hij zat toen tevens in het bestuur van het USConcert, het orkest waar we dit project samen mee doen.

Hij kwam met de vraag of wij geïnteresseerd waren om in samenwerking met het orkest hun 185-jarig lustrum in te vullen door middel van een rock opera. Een geweldige kans natuurlijk, die we meteen met beide handen hebben aangegrepen.In de loop van de tijd begon het hele idee een beetje uit de hand te lopen en waren er binnen mum van tijd meer dan honderd mensen betrokken bij het op poten zetten van dit project. Zo is er een speciaal productieteam opgezet (stichting Confusio Musica) wat zich bezig houdt met PR, aanvraag van fondsen, sponsorwerving etc. voor Equilibrio. De shows zelf produceren wij natuurlijk niet, dat is niet te doen vanuit een band bestaande uit vijf man, echter zijn we wel nauw betrokken bij het gehele productie proces en zijn wij verantwoordelijk voor de artistieke keuzes die moeten worden gemaakt.

Als ik het goed gelezen heb, dan is de muziek geschreven door Ivo en Joris en de tekst door Bas. Hoe is deze verdeling tot stand gekomen en gaat dit ook zo bij het schrijven van materiaal voor Xystus?

Ivo: Het is inderdaad zo dat Bas altijd de teksten voor zijn rekening neemt binnen het materiaal van Xystus. Normaliter was ik degene die alle muziek schreef, en ben in eerste instantie ook alleen begonnen met het schrijven van de opera. In mei 2007 voegde Joris zich bij de band. We kenden Joris al langer (hij heeft ons bijna twee jaar ondersteund als invaller) dus we wisten wat zijn songwriters capaciteiten waren. Hij is dus midden in het schrijfproces ingestapt, en ik ben vanaf dat moment (er lagen toen wel al een aantal nummers klaar) samen met hem materiaal gaan schrijven.

Bas: Dat is eigenlijk de taakverdeling geweest vanaf het ontstaan van Xystus. Ik heb het altijd heel prettig gevonden te zingen wat ik zelf geschreven had (zowel de tekst als zanglijnen) en dat is bij Equilibrio niet anders. Wat compleet nieuw was voor mij, was het feit dat ik nu ook de tekst en zanglijnen voor de andere solisten heb geschreven. Een grote uitdaging en ik ben erg tevreden met het resultaat.

Wat is het grote verschil tussen het schrijven van een rockopera en een album?

Joris: Naast het feit dat deze rockopera ongeveer even lang is als twee cd’s bij elkaar, is het grootste verschil dat we hebben gewerkt met terugkerende muzikale thema’s. Tijdens het schrijfproces zijn Ivo en ik bij elkaar gaan zitten om verschillende melodieën te schrijven, die we koppelde aan de hoofdrolspelers van het verhaal. De Dood (gespeeld door George Oosterhoek) heeft bijvoorbeeld een terugkerend thema wat altijd in de muziek verwerkt wanneer de Dood in het verhaal actief is. Deze melodieën zijn eigenlijk de bouwstenen van de rockopera en zijn karakters.

Ivo: En we werken uiteraard met honderd instrumenten en 34 vocalisten extra dan normaal.

Bas: Equilibrio is een rockopera, wat inhoudt dat het een doorlopend verhaal is met een kop en een staart. Dat gegeven, gecombineerd met het feit dat ik ook voor andere solisten materiaal moest schrijven, vormde de grootste uitdaging. Normaliter begin ik aan een tekst en verras ik mezelf met het uiteindelijke resultaat. Met Equilibrio was ik duidelijk gebonden aan het verhaal; ik moest als het ware van A naar B schrijven om het verhaal te vertellen. Dit was in eerste instantie zeker even wennen, maar ik heb het uiteindelijk ontzettend leuk gevonden om te doen.

Wat kunnen we muzikaal gezien verwachten van Equilibrio?

Joris: Honderd minuten progressieve rock, metal, film muziek, musical en klassieke muziek met vijf zeer getalenteerde en gevarieerde zangeres en zangeressen! Een van de doelen van Equilibrio is dat de band en het orkest gelijkwaardig aan bod komen. In tegenstelling tot veel metal/rock bands/projecten waar met orkest gewerkt wordt, zal het orkest bij Equilibrio bijna altijd te horen zijn en neemt het een prominente rol in – in de muziek. Het orkest is dus niet ondergeschikt aan de band en vice versa.

Wat kunnen we verder verwachten van Equilibrio? Zal er ook geacteerd en gedanst worden bijvoorbeeld? Is er ook een programmaboekje bij met het verhaal zoals bij een echte opera?

Ivo: Om heel kort door de bocht te gaan, eigenlijk is het een metal-musical: Decors, lichtshow, dans, acteren, spektakel, vuurwerk en daar horen programmaboekjes natuurlijk ook bij.

De mensen die betrokken zijn bij Equilibrio om dit allemaal te realiseren hebben hun sporen ook ruimschoots verdient binnen de musical wereld: Ivo van Leeuwen heeft de artistieke leiding in handen, en was dan ook eerder betrokken in deze functie bij o.a. The Phantom Of The Opera, Aida en The Lion King. Verder is er een choreograaf en zijn kledingontwerpers ingezet voor de dans en de kostuums. Alles wat je dus noemt zal op het podium te zien zijn.

Kunnen jullie kort aangeven waar het verhaal van Equilibrio over gaat? En hoe komt de titel Equilibrio terug in het verhaal?

Bas: Equilibrio betekent balans in het Italiaans. Het is in feite het voornaamste thema dat centraal staat binnen de rockopera. Een beknopte samenvatting van het verhaal: Equilibrio vertelt het verhaal van Diegu de reiziger (dat is het karakter dat ik voor mijn rekening neem), die terecht komt in een wereld verscheurd door twee tegenpolen. Aan de ene zijde staat de heerser Primos (John Vooijs), representatief voor het slechte, die met tirannie het volk onderdrukt. Aan de andere zijde staat de rebel Aveline (Michelle Splietelhof), representatief voor het goede. Zij heeft een trouwe schare volgelingen die altijd achter haar zullen staan.

Gedreven door machtswellust sluit Primos een pact met de Dood (George Oosthoek), om samen te regeren over de wereld waar zij in leven. Na een mislukte bemiddelingspoging van Diegu tussen Aveline en Primos raakt de wereld uit balans en krijgt Primos de totale macht. Door deze noodlottige wending wordt Diegu bij zijn schepster, Lady Sophia (Simone Simons), geroepen. Zij is de godin die over deze aarde waakt en belast Diegu met de taak om Primos en Aveline weer bij elkaar te brengen. Wat Primos en Aveline niet weten, is dat zij ooit gezamenlijk deel uitmaakten van de oorspronkelijke schepping van Lady Sophia.

Aan Diegu de bijna onmogelijke taak om de uitersten te verenigen, om de balans te herstellen: Equilibrio .

Was het lastig om mensen te vinden die wilden meewerken? Zoals het symfonieorkest en leden zoals George Oosterhoek en Simone Simons? En hoe verloopt deze samenwerking?

Ivo: Zoals ik al eerder aangaf is het hele project een samenwerking met het orkest, dus dat verloopt uiteraard allemaal gladjes. En dat geldt voor de andere betrokkenen eigenlijk ook. George en Simone kenden we natuurlijk al van de optredens die we met hun in het verleden hebben gedaan. Wat veel spannender was, was of het zou klikken met de mensen uit de musical wereld. En dat doet het! John Vooijs (speelt momenteel Tarzan in de gelijknamige musical) en Michelle Splietelhof (Les Miserables, Cats) zijn ontzettend betrokken bij het project en doen echt hun stinkende best voor Equilibrio.

Beiden zijn zeer enthousiast over zowel de muziek als het hele concept. De grote uitdaging voor hen zit hem in het feit dat ze natuurlijk gewend zijn om op een andere soort manier te zingen, meer in de ruimte om het zo maar even te zeggen. Tijdens de opnames gingen dan ook alle registers bij hen open om tegen de klapperende double-bass en distorted gitaren in te gaan, en dat lukte ze met verve.

Het unieke van Equilibrio is, dat het dit keer gaat om een rock opera die wél live uitgevoerd zal gaan worden. Nemen jullie daar geen groot (financieel) risico mee?

Joris: Gelukkig wordt het risico van de shows van Equilibrio door de stichting Confusio Musica gedragen, die het project door middel van sponseringen en fondsen realiseerbaar maken. Het is een groot karwei om een productie als deze van de grond te krijgen maar gelukkig zagen verschillende mensen en bedrijven (zoals onder andere de Rabobank en de Large) in dat Equilibrio zeker de moeite waard is.

Naast de shows verschijnen er ook producten als de Equilibrio CD (tevens het derde Xystus studioalbum die in juni verschijnt), merchandise en hopelijk ook nog een live-DVD. De productie van de CD is in handen van Phoenix-Productions (een productie bedrijf van Ivo en mij). Omdat de CD door ons zelf wordt geproduceerd is het mogelijk geworden om deze te maken tegen kostprijs wat natuurlijk scheelt.

En wat zijn de plannen voor de toekomst wat betreft Xystus? Een nieuw label, een nieuwe plaat of een tour bijvoorbeeld?

Ivo: Voorlopig zijn we blij dat we dit zonder label op poten hebben kunnen zetten, maar uiteraard zijn we geïnteresseerd in partijen die onze platen willen distribueren en promoten. In juni verschijnt de CD Equilibrio, vervolgens hebben we de Equilibrio shows op 3, 4, 5 en 6 juli. Daarna willen we snel weer optreden in de clubs om de CD te promoten.

We zijn het afgelopen jaar volledig bezig geweest met het maken van Equilibrio dus na de shows willen we ook snel weer gaan schrijven aan de volgende Xystus-plaat, waarvoor al genoeg ideeën liggen.

We willen met regelmaat producten op de markt blijven zetten, en niet enkel in de vorm van CD's, maar ook zoals nu met Equilibrio. Plannen genoeg kan ik je zeggen!

Heel erg bedankt voor het interview en alvast veel succes begin juli! Is er tot slot nog een vraag die ik heb vergeten of nog iets wat jullie tegen onze lezers willen zeggen?

Xystus: Jij ook bedankt. Uiteraard willen we tegen iedereen zeggen: Kom kijken in juli naar de shows in de Vredenburg Leidsche Rijn!!

Een clip met nieuw beeldmateriaal is hier te bekijken!