Vorig jaar tourden jullie door Europa, maar was je niet helemaal fit. Hoe heb je die tour ervaren?
Het was zwaar omdat ik niet fit was. Bovendien had ik problemen met mijn in-ears. Desondanks vind ik het leuk om de fans te ontmoeten en probeer ik te onthouden wie ik allemaal heb ontmoet en gesproken. Ik hou van die verbinding. Nederland heeft de beste zalen, maar het eten viel me helaas tegen. Ik kon wel relaxen, maar herstellen ging moeizaam. Meer dan de helft van de tour was ik ziek. Soms voelde ik me een dag iets beter, maar omdat de shows door moesten gaan, kon ik niet goed herstellen en werd ik weer ziek. Dat viel me zwaar, zowel fysiek als mentaal. Toch ben ik blij dat ik heb doorgezet en veel nieuwe vrienden heb gemaakt.
In april krijg je een herkansing, want dan staan jullie als special guest in het voorprogramma van Delain.
Daar kijk ik enorm naar uit, want ik ben al sinds het eerste album een fan van Delain. Het kon niet beter. We zijn goed bevriend met Martijn, dus ik heb er veel zin in. Je gaat een groot verschil zien en horen tussen de show in Hengelo en de nieuwe shows. De releaseshows voor het nieuwe album gingen al een stuk beter dan de tour van vorig jaar.
Alles was nieuw in september. Het was jullie eerste tour in de nieuwe bezetting.
Alles was nieuw en elke show leerde ik de andere bandleden steeds beter kennen. Het was een leerproces en een ontdekkingsreis. Aan het einde hadden we een goede band met elkaar. Voorafgaand aan de tour kende ik Marco aardig goed, maar de anderen had ik alleen tijdens de rehearsals ontmoet. Gelukkig was er al snel een prettige manier van communiceren en samenwerken.
Ook op het album hoor je dat zoeken, aftasten en experimenteren terug.
Inderdaad. Experimenteren is het juiste woord. Enkele nummers zijn een experiment, een combinatie van waar we van houden. Sommige dingen verwacht je niet in symfonische metal. In Mirror Of Time hoor je bijvoorbeeld een orgel uit de jaren zeventig. Ik had niet verwacht dat het in het nummer zou passen, maar toch werkt het.
Het songmateriaal is zo nu en dan ook steviger dan voorheen.
Dat klopt. Het is wat zwaarder dan in het verleden en je hoort bijvoorbeeld elementen uit de extreme metal terug.
Tegelijkertijd blijft het symfonische metal met een epische touch.
Het is een ambitieus project en we wilden dat de muziek grootser dan ooit zou klinken. We hebben dan ook met een groter koor gewerkt en meer soundtracks gebruikt.
Asteria is wat dat betreft n van mijn favorieten.
Ik hoor dat van veel mensen. Het is een ambitieus nummer en het langste op de plaat. Het is niet makkelijk om de hele tijd de aandacht van de luisteraar erbij te houden, maar dat is me dit keer wel gelukt, terwijl ik normaal nooit naar lange nummers luister. Dit keer vind ik elk onderdeel juist wel gaaf, waardoor ik mezelf ook maximaal kon geven en de emotie over kon brengen. We wilden er een coherent geheel van maken en de luisteraar meenemen op reis. Two Worlds heeft ook tijd nodig, omdat daarin wat complexere overgangen zitten, die meerdere luisterbeurten vergen om ze te doorgronden.
Het album klinkt bovendien genspireerder dan zijn voorganger. Theater Of Dimensions is niet mijn favoriet.
Dat geldt ook voor mij en Marco zal hetzelfde zeggen. Er speelden destijds meerdere dingen in de band, maar dat was vr mijn tijd bij Xandria, dus ik kan daar niets over zeggen.
Vlak daarvoor verscheen de Fire And Ashes-ep met nummers uit het verleden in een nieuw jasje. Komt daar nu een tweede deel van?
Die vraag heb ik meerdere keren gekregen. Het zou kunnen, maar ik denk niet dat we de oude nummers met andere zangeressen daarvoor gaan gebruiken. We hebben nu net een nieuwe line-up en daarmee zijn we volop aan het experimenteren. Ik ben ook blij dat ik mijn extreme vocalen kan inzetten, want die passen bij de extremere secties. Ik heb metal ontdekt via symfonische metal, maar ik luister ook naar death, black en power metal. Ook prog hoor je terug, in Mirror Of Time bijvoorbeeld. Het was moeilijk om iets Pink Floyd-achtigs toe te passen in het geheel, maar we hebben het toch gedaan. Ik denk dat we in de toekomst ook op deze manier verder zullen gaan. Ik hoop het in ieder geval.
Heb jij dat als muzikant ook nodig?
Ja, ik wil groeien, nieuwe dingen proberen, anders raak ik verveeld. Ik heb op Reborn dan ook elke klankkleur die ik in huis heb, toegepast. Het opnameproces behoorde tot mijn favoriete onderdelen, want ik heb naar hartenlust kunnen ontdekken en experimenteren. Elk nummer vroeg weer om een andere expressie. Ik heb dingen gedaan waarvan ik dacht dat ik daartoe niet in staat was, zoals het outro van Mirror Of Time, dat gemproviseerd is in de studio. Ik hou van uitdagingen, dus ik heb een noot bereikt waarvan ik niet dacht dat ik die in me had. Het was bevrijdend. In Scars zing ik juist heel laag in het couplet. Ik had verwacht dat dat geen probleem zou zijn omdat mijn stem in het dagelijks leven vrij laag is, maar het bleek wel een uitdaging om ook zo laag te zingen.
Het grote voordeel was dat je ook de tijd had om te experimenteren.
Dat klopt. We hadden de tijd en hebben die ook benut. Het resultaat is er ook naar. Ik denk dat dit Marcos beste werk is. Hij is enorm gegroeid als songwriter.
Het album is deels uit experimenteerdrift ontstaan, want jij en Marco hadden een extreme metal-project.
Het eerste nummer dat we geschreven hebben, is inderdaad een symfonische blackmetaltrack en dat is uiteindelijk Asteria geworden. De helft daarvan bestaat dus eigenlijk uit een oud nummer van het project, waarin we elementen van Cradle Of Filth en Dimmu Borgir toepasten.
Hebben de andere bandleden ook nog ideen bijgedragen?
Ik heb zelf geen zangmelodien geschreven, want Marco kwam elke keer met betere aanzetten. Wel heb ik ideen aangedragen om een bepaalde richting op te gaan in verschillende nummers en heb ik feedback gegeven op de ideen die er al waren. De anderen kwamen later in het proces en hebben niet kunnen bijdragen aan de songwriting, al heeft de drummer wel wat aanpassingen gedaan.
Je bent opgegroeid met Griekse popmuziek, maar musicals en zingen in een koor hoorden bij je muzikale ontwikkeling.
Mijn vader luisterde veel naar Griekse popmuziek, dus popmuziek kreeg ik vanuit huis mee. Ook luisterde ik naar veel alternatieve en Britse rock. Op school zong ik in een koor en speelde ik in musicals. Metal ontdekte ik op mijn elfde via Within Temptation en Nightwish en daarna raakte ik genteresseerd in Cradle Of Filth en Dimmu Borgir. Ik ben altijd blijven zingen, ook al concentreerde ik me op mijn studies.
Hoe heb je je extreme vocalen ontwikkeld?
In eerste instantie door zelf uit te proberen toen ik Amorphis en Arch Enemy hoorde. Later ben ik met een vocal coach gaan werken en heb ik veel verschillende technieken onder de knie leren krijgen.
Heb je nog kunnen samenwerken met het koor op het album, of hebben jullie alleen separaat van elkaar gewerkt aan jullie eigen partijen?
Via streaming hadden we contact. Het was tijdens de lockdown en we konden niet naar Bulgarije. We hebben echter online het hele proces gevolgd. Het waren verschillende sessies. De geluidskwaliteit was super, ook die van het kinderkoor, dus dat was prettig werken. We hebben niet veel aan supervisie hoeven doen, want de koorleden wisten precies wat ze moesten doen en waren goed voorbereid.
Je bent afgestudeerd in de Filosofie en hebt ook Literatuur gestudeerd. Wat vinden we van die vakgebieden terug in de teksten?
Het heeft me in staat gesteld om wat dieper in bepaalde onderwerpen te duiken. Het filosofische aspect van een vraag gaat net even wat verder. Het is misschien niet altijd praktisch, maar werpt wel een bepaald licht op iets. Het zorgt ervoor dat de geest aan het werk gezet wordt en dat je teksten anders benadert. Sommige teksten zijn heel direct en dat kan heel mooi zijn, zoals Charlotte Wessels bij Delain heel mooi kon doen. Ik benader graag de symbolische kant en hou ervan om de luisteraars aan het denken te zetten. Hopelijk vinden luisteraars die andere benadering interessant.
Het zorgt voor teksten met een boodschap en met inhoud. Dat is Marco wel toevertrouwd, want hij is genteresseerd in wetenschap. Wat zijn de belangrijkste thema's? Ik heb het gevoel dat politiek wel een belangrijk onderwerp is. You Will Never Be Our God gaat bijvoorbeeld over anti-extremisme.
Het negatieve in de politiek, de maatschappij, het vernietigen van de natuur door de mens zijn terugkerende themas, maar er is ook hoop.
Wie zijn je favoriete filosofen en hoe benvloeden die jouw manier van denken en leven?
Nietzsche, Pascal en Plato. Niet alle dingen ben ik het met ze eens, maar van iedereen spreekt weer iets me aan, hoe ze vragen benaderen bijvoorbeeld. Pascal heeft bijvoorbeeld een interessante zienswijze met betrekking tot religie en hoe we afleidingen gebruiken om ons af te leiden van de dood. Ik probeer vervolgens te bekijken hoe dat betrekking op mij heeft door mijn ervaringen te evalueren. Waarom en wanneer heb ik afleiding nodig bijvoorbeeld. Wat me aanspreekt in filosofie is dat het me aanspoort om mezelf en mijn handelen te evalueren.
