Zijn jullie veilig? Wat is het meest recente nieuws?

Evgeny: Gisteren hebben de Russen de beschietingen en het raketten afvuren in (de buitenwijken van) Kiev geïntensiveerd. Ook waren er in heel Oekraïne veel luchtaanvallen.

Helle: Er is veel onzekerheid. Het ene moment denk je dat het rustiger wordt, maar dat is soms slechts een pauze voordat ze weer met aanvallen verdergaan. We weten het niet. Er is veel verdriet en droefenis, maar we proberen positief te blijven en dingen te ondernemen. Onze regering moedigt dat ook aan. Als je kunt werken, is het beter om dat wel te doen, want je helpt de economie draaiende te houden. Ook de soldaten laten ons weten dat het beter is om rustig te blijven en vertrouwen te hebben in een goede afloop.

Jullie zijn nog steeds veelvuldig in contact met de andere bandleden die zich allen in Kiev zelf bevinden?

Helle: Ja, we hebben veel contact met ze en uiteraard met onze families en vrienden. Elke dag zijn we ongeveer een uur bezig om aan elkaar te vragen of alles oké is. Als je ’s morgens wakker wordt, weet je niet of iedereen nog leeft.

Er is veel onzekerheid. Het is ook onduidelijk wat de Russen nu precies willen. De berichten over de tactiek verschillen van elkaar. Men zou zich richten op het oosten en daarnaast verwarring willen zaaien door elders ook actief te blijven, zodat de defensie van het Oekraïense leger verzwakt zou worden. Wat is jullie visie?

Helle: De Russen willen door het hele land angst zaaien. Er is geen dag geweest dat er geen beschietingen zijn geweest. Recentelijk zijn er zeventien raketten op Lviv afgevuurd terwijl men dacht dat men zich alleen zou concentreren op het oosten.

Jullie doen vrijwilligerswerk en coördineren daarnaast vrijwilligersactiviteiten. Kun je daar wat over vertellen?

Helle: We doen het vrijwilligerswerk en het coördineren momenteel vooral op afstand door vanaf onze laptops te werken. We bevinden ons nu buiten Kiev. Anders hadden we wat in de stad kunnen doen in de vrijwilligerscentra. We hebben wel plannen om volgende week naar Kiev te verhuizen, daarbij uiteraard rekening houdende met de situatie van het ogenblik. We willen graag blijven leven en gaan dus geen overbodige risico’s lopen.

Op een Patreon-pagina houden jullie bij wat er gebeurt. Die informatie is voor iedereen gratis beschikbaar. Waarom hebben jullie daarvoor gekozen?

Helle: We vinden het belangrijk dat bepaalde informatie voor iedereen toegankelijk is. Vanaf dag een zijn we bezig met het blokkeren van misinformatie. Daarnaast verkopen we bijvoorbeeld merchandise waarvan de opbrengst naar de bandleden en familieleden gaat. We staan in direct contact met mensen uit het leger. Gelukkig werkt het banksysteem nog en zodoende zijn we in staat om direct geld over te maken op het moment dat ze daar medicijnen, brandstof of voedsel nodig hebben. We zijn blij dat we de merchandise van Ignea weer kunnen verzenden. Er mogen geen vliegtuigen vliegen in Oekraïne, maar de regering heeft het mogelijk gemaakt dat pakketten naar Polen gaan en daarvandaan verzonden worden. De postkantoren waren hier een tijd lang gesloten, maar sinds vorige week zijn ze weer open waardoor we eindelijk de bestellingen de deur uit kunnen doen. We hebben iedereen hierover geïnformeerd.

Zijn jullie verbaasd dat de communicatiesystemen nog steeds werken?

Evgeny: We hadden verwacht dat de Russen de communicatielijnen direct plat zouden leggen. Ik heb dan ook alle landkaarten verzameld om de weg te kunnen vinden als we zouden moeten vluchten. Alle wegaanduidingen zijn verwijderd, omdat we willen voorkomen dat de Russen de weg kunnen vinden. Er zijn veel wegen onbegaanbaar gemaakt. Normaal gesproken zou ik weten hoe ik naar Lviv zou moeten rijden, maar omdat er wegen vernietigd zijn, is die korte route niet mogelijk. We zouden een grote, voor ons onbekende omweg moeten nemen. Daarnaast hebben we apps geïnstalleerd die bluetooth-communicatie mogelijk maken. We zijn dus niet volledig afhankelijk van internet.

Helle: De oorlog wordt niet alleen om het land gevoerd, maar ook om informatie te krijgen. Onze regering doet er alles aan om voor de Oekraïners communicatie mogelijk te blijven maken. Als iets vernietigd is, stuurt men er zo snel als het weer veilig is, technici op af om de kabels te repareren.

Evgeny: Men graaft zelfs greppels zodat het mogelijk is om snel glasvezelkabels aan te leggen. Iedereen in de communicatiebranche is momenteel heel actief.

Hoewel jullie fake news blokkeren, is de Russische mediawereld juist bezig om dat te bevorderen.

Evgeny: Veel media zijn in handen of worden gesponsord door Gazprom. Ze krijgen geen geld van YouTube of andere media, maar wel direct van de regering. Als je twintig vloggers gaat volgen, zal je direct merken dat ze exact hetzelfde nieuws verkondigen.

Helle: Onze president Zelensky heeft recentelijk een twee uur durend interview gegeven aan de Russische onafhankelijke media. Uiteraard heeft de Russische regering ervoor gezorgd dat het interview niet uitgezonden is. Die onafhankelijke media zijn overigens direct naar het buitenland verhuisd op het moment dat hun communicatie door de Russische regering werd geblokkeerd.

Jullie hebben snel nadat de oorlog uitbrak op Facebook een bericht gepost met het verzoek de verspreiding van misinformatie tegen te gaan en geen Russische producten te kopen. Hoe werd daarop gereageerd door jullie Russische fans?

Evgeny: Plotseling waren we nazi’s.

Helle: En dat terwijl Rusland Oekraïne aanviel. Wat we wilden bereiken met het bericht is dat voorkomen wordt dat er geld naar Rusland gaat, want dat zorgt ervoor dat men daar meer middelen krijgt om oorlog te blijven voeren.

Toch zijn er ook wel Russen en bands die kritisch zijn ten opzichte van wat ze horen in het nieuws. Dusdanig, dat ze het land hebben verlaten, zoals Imperial Age.

Helle: Ze vluchten. De sancties zorgen ervoor dat je daar niets meer kunt doen, dus mensen vluchten. Soms zijn ze bang voor hun eigen regime, om opgepakt te worden als ze gaan demonstreren, soms denken ze dat ze het verschil niet kunnen maken.

Evgeny: Ze hebben helaas geen goed zicht op de situatie. Zelfs de onafhankelijke media niet. Het zorgt voor onverschilligheid. Ze maken zich drukker om het sluiten van McDonald's dan om het feit dat er in hun buurland oorlog is.

Helle: Ze worden gebrainwashed door de media. Ze moeten zich realiseren dat ze sterker zijn dan ze denken. In 2013 gingen 1,2 miljoen van de 3 miljoen mensen in Kiev de straat op om te demonstreren. Dan bereik je wat. De Russen zijn met nog veel meer, maar ze zijn bang voor een heel kleine politiemacht. Heel bijzonder en verontrustend. Het verzet is hier veel groter en breder.

Het zijn dan ook twee heel verschillende landen met een andere mentaliteit, en dat terwijl in Oekraïne veel mensen met een Russische achtergrond wonen.

Helle: We worden door de Russen uitgemaakt voor nazi’s terwijl na het opheffen van de Sovjet-Unie de bevolking is gemixt. Mijn moeder is Russisch, spreekt alleen die taal, dus niet Oekraïens, maar heeft een hekel aan Rusland om wat er momenteel gebeurt.

Evgeny: Een van de verschillen is dat Poetin sinds 2000 aan de macht is en Oekraïne in die tijd vijf verschillende presidenten heeft gehad. We hebben veel gezien en hebben daardoor aan onze vaardigheid kunnen werken om voor onszelf te denken en niet blind een regime volgen. Zelfs de NAVO is bang vanwege de Russische propaganda dat het Russische leger er sterk voor zou staan. Kiev zou in twee dagen ingenomen worden. We houden echter al meer dan een maand stand tegen het op een na sterkste leger van de wereld. Als de NAVO ons zou ondersteunen, zouden de Russen binnen maximaal een week teruggedrongen en verslagen zijn.

De NAVO is mogelijk voorzichtig vanwege het escaleren van het conflict. Wat we niet willen, is dat er nucleaire wapens in de strijd gegooid worden.

Helle: Dat van die nucleaire wapens doet Poetin ons geloven, maar er komt nog altijd een procedure bij kijken voordat je ze lanceert, een procedure waar meerdere partijen bij betrokken zijn.

Wat verwachten jullie van de vredesonderhandelingen?

Helle: Sinds week drie zijn we niet meer zo onder de indruk van de NAVO. Het enige waar men zich druk om lijkt te maken, is dat we voldoende wapens hebben. Maar internationaal is er een handel ontstaan in wapens aan de grens met Oekraïne. Duitsland en Frankrijk handelen daar gewoon in. Zonder hulp van de NAVO hebben we uiteraard geen kans, maar het is niet genoeg en we hebben het gevoel er soms alleen voor te staan. We vragen niet eens om extra soldaten uit het buitenland, maar we hebben meer wapens nodig.

Evgeny: Het gaat niet eens om grote hoeveelheden, slechts om 1% van waar de NAVO toegang toe heeft. Bovendien gaat het om oud materieel, zoals Sovjet-vliegtuigen die in Polen zijn opgeslagen. Dat zijn vliegtuigen die onze luchtmacht kan besturen zonder extra opleiding. We hebben de hulp uit buurlanden nodig. Bovendien moeten die zich realiseren dat er plannen zijn om Letland, Litouwen en Estland in te nemen omdat er Russen of Russisch sprekende mensen wonen.

Helle: In Rusland komen er al berichten naar buiten dat Oekraïne de oorlog zou hebben verloren, maar onze president gaat niets opgeven. We hoorden van het verdelen van het land, maar dat gaat niet gebeuren. Het verwarrende is dat er veel verschillende scenario’s zijn. We proberen er het beste van te maken.

Voorlopig wordt er echter nog geen muziek gemaakt, en dat terwijl jullie halverwege waren met het opnemen van het nieuwe album.

Helle: Dat klopt. We proberen momenteel af en toe wat met muziek bezig te zijn, maar de oorlog heeft ons in zijn greep. Onze drummer heeft al een maand niet gedrumd omdat hij niet de beschikking heeft over zijn eigen kit. Bovendien zijn de oefenruimtes gesloten. Ik kijk ernaar uit om het tweede deel van de zang op te nemen. Wellicht dat we daar over enkele weken aan toekomen, maar niets is zeker. Zelfs niet of de studio er nog wel is. Bovendien kunnen we, zelfs als we alles hebben opgenomen, nog niet verder, want we kunnen geen videoclips opnemen. De dames met wie we de clips opnemen, bevinden zich namelijk voor hun eigen veiligheid elders in Europa. Verder hebben we een luchtalarm, waardoor we verplicht binnen moeten blijven.

Evgeny: De studio waarin we onze vorige clip hebben opgenomen, die nog niet uitgebracht is, staat in een dorp dichtbij Kiev. Dat dorp heeft te maken met hevige aanvallen, ook de studio. Ik verwacht niet dat de studio er nog is.

Helle: We hebben al twee jaar niet kunnen touren vanwege corona en dan krijgen we dit erachteraan. Bands uit andere landen kunnen weer touren, maar wij zitten noodgedwongen thuis. De laatste keer dat we de andere bandleden hebben gezien, was in 2019.

Evgeny: En het kan nog wel even duren voordat we samen weer muziek kunnen maken, want ook al is op een moment de oorlog voorbij, dan moet eerst alles weer opgebouwd worden. Niet alleen de studio’s, maar de hele infrastructuur, waaronder vliegvelden en wegen, zodat we weer kunnen reizen naar bijvoorbeeld Polen. Bovendien kunnen we dan pas beginnen met shows plannen en andere plannen maken voor de fotoshoots en het opnemen van clips. Je bent zo weer een half jaar verder.

Helle: Hoewel er vredesonderhandelingen zijn, betekent het niet dat we direct veilig zijn. De raketten vliegen ons dagelijks om de oren. Er is nog geen datum in zicht waarop we veilig zijn. Veel mensen in Oekraïne voelen zich schuldig dat ze niet kunnen vechten, maar wat belangrijk is, is dat je doet wat je kunt doen. Ook al is het maar om op YouTube-video’s van Oekraïense artiesten te bekijken, zodat ze betaald worden of ook al is het maar het delen van correcte informatie tegenover propaganda.

Hebben jullie veel internationale steun ontvangen van bijvoorbeeld nieuwe Patreon-leden?

Helle: We hebben er in de afgelopen maand zo’n honderdzestig nieuwe Patreon-leden bij. Dat is een groot aantal voor ons. We zijn die mensen heel erg dankbaar. We zijn heel blij met de aandacht die we momenteel krijgen. We zijn zelfs geïnterviewd door de grootste tv-zender in Finland. Alle kleine beetjes helpen bovendien.

Evgeny: Belangrijk is dat Europanen eindelijk inzien dat we geen proxy-staat van, of kleine maan zijn die om de planeet Rusland draait. We zijn een Europese natie en willen conform behandeld worden.