Is het nog spannend om een album uit te brengen?
Tommy: Het is altijd spannend, maar wel een goed soort spannend. Het gaat echter nooit vervelen om een album uit te brengen.
Maar jullie zijn toch vrij zeker dat het een goed album is.
Thomas: We brengen alleen een album uit wanneer we vinden dat het onze eigen maatstaven gehaald heeft. En die liggen vrij hoog. We werken allen hard aan een album om de details goed te krijgen. Toen ik de laatste mix van het album hoorde, stemde me dat heel blij.
Jullie zijn eind 2016 begonnen met het schrijven voor dit album. Wanneer vonden de opnames plaats?
Thomas: In december 2016 zijn we inderdaad begonnen. Toen hebben we wat demo's opgenomen. Enkele van de vroege opnames hebben het album wel gehaald, maar pas afgelopen oktober zijn we serieus de studio ingegaan om alles goed op te nemen. Ik denk dat dit wel een van de albums is waar we het langst aan gewerkt hebben. Ghost Opera duurde destijds ook vrij lang en The Shadow Theory nu dus ook. Vanaf het schrijven tot het moment dat het album af is.
Welk deel van de pre-productie nam de meeste tijd in beslag?
Thomas: De idee�n samenvoegen tot echte Kamelot-nummers.
Tommy: Thomas houdt meestal het overzicht. Hij zorgt ervoor dat we elk soort nummer hebben. Nu duurde het gewoon even wat langer voordat we alles hadden. Soms duurt het even voordat een nummer op zijn plek valt. Het moet rijpen. Enkele idee�n deden we van de hand, andere oude idee�n hebben we nader bekeken. En uiteindelijk komt er dan een album uit. Net als bij het mixen. Sascha Paeth, onze producer, kan ook niet even het album mixen en dan gelijk klaar zijn. Ook hij moest het soms even laten rusten en opnieuw mixen, om tot de juiste versie te komen.
Thomas: We hadden ook heel veel idee�n. Veel meer dan anders. Daarom staan er nu elf songs op het album, waar we er normaal maar tien doen. We hadden gewoon te veel goede idee�n voor liedjes. En dan zijn er nog idee�n gestrand omdat we er al te veel hadden. Want na alle schrijfsessies ligt er gewoon heel veel materiaal om uit te kiezen. Zoals Tommy al zei, houd ik meestal het overzicht. Het muzikale gevoel dat we willen overbrengen, het tempo van het album, al dat soort dingen zijn cruciaal om een uitstekend album te maken. En ik wil benadrukken dat we ook echt albums maken. Albums die je van begin tot eind luistert. Dat is ons doel. Ik ga ervan uit dat negentig procent van de fans het album helemaal luistert. Dan ervaar je de ups en downs, net als in een achtbaan. In de praktijk doet misschien slechts twintig procent dat ook echt, maar laat mij maar dromen.
Tommy: Mensen die dit soort muziek luisteren, zijn wel de mensen die een album recht willen aandoen door het integraal te beluisteren. Het is niet zoals bij popmuziek, waar het gaat om de snelle hits en losse songs. Onze fans willen de rit meemaken; de emotionele achtbaan. Ze willen ervaren wat de artiest wil dat ze ervaren. Dat vind ik het mooie van dit genre.
Is alles op de juiste plek op het moment dat jullie de studio ingaan voor de opnames?
Tommy: Het is een organisch proces, van begin tot eind. We hebben wel een idee hoe het moet worden, maar ook in de studio gebeuren er dingen die de songs be�nvloeden. Sommige dingen nemen we vele malen op, maar elke keer net iets anders. En uiteindelijk moeten we kiezen welke versie het beste past. En het is ook wat raar om te zeggen: "We zijn de studio ingegaan," want we hebben een studio in Duitsland waar we opnamen, maar ook in Tampa, Florida. En ik heb thuis een studio waar ik wat dingen kan doen. Eigenlijk werken we constant.
Thomas: In de thuisstudio's kunnen we zo vaak opnemen als we willen. En wanneer we willen. Vroeger moesten we een studio huren en in een bepaalde tijd moest het af zijn, maar nu hebben we de luxe dat we de tijd kunnen nemen.
Dus er was geen druk?
Thomas: Er was wel druk, maar dat is anders dan wanneer je driehonderd dollar per uur moet betalen voor een studio. Dat is iets waar ik eigenlijk nooit echt bij stilgestaan heb, totdat je dat nu noemt, want eigenlijk is het wel cool dat we die luxe hebben. En erg lekker.
Maar ging alles dan soepel bij de opnames?
Tommy: Ik denk van wel. Ik ben nog een tijdje bij Sascha in de studio geweest om aan de zanglijnen en teksten te werken. Dat is dan toch wel productiever dan wanneer ik thuis werk. Je bent namelijk echt even uit je normale omgeving en daardoor kan je je beter focussen. Dan zit je een bepaalde tijd echt helemaal 'in the zone.' Thuis word ik dan wel weer afgeleid, want dan moet ik de afwas nog doen of dan komt er iemand langs. Ik heb dan wel geen gezin, maar toch zijn er thuis dingen die makkelijk afleiden. Als ik dan in Duitsland ben en omringd ben door de creatieve geesten waar we het album mee maken, geeft mij dat ook veel zin om door te gaan.
Thomas: Ik heb twee kinderen en een vrouw, dus ik snap heel goed dat je thuis afgeleid wordt. Ik houd heel veel van ze, maar als ik dan naar Duitsland ga voor de opnames kan ik me er wel beter op focussen. Thuis neem ik ook wel idee�n op, maar dat zijn dan de ruwe versies. Het is ook wel luxe dat we dus het vliegtuig kunnen nemen om in Duitsland aan het album te werken. Maar het is wel belangrijk dat we dat centraal doen. We zouden alles thuis kunnen opnemen en via Skype chatten, maar ik denk niet dat we daar creatiever van worden. Voor demo's te versturen werkt dat, maar niet om alles 'voor het echie' op te nemen.
Aan welk nummer hebben jullie de meeste tijd besteed omdat het maar niet goed wilde komen?
Tommy: Voor mij duurde het heel lang voordat ik tevreden was over Phantom Divine (Shadow Empire). Ik had echt duizenden idee�n voor dat nummer, maar ik kon het maar niet precies zo krijgen als ik het wilde. Zowel met de tekst als de melodie wilde het net niet lukken. Ik probeerde dit en ik probeerde dat, maar telkens voelde het n�t niet zoals ik het wilde. Ik voelde het gewoon niet. En dan opeens had ik het.
Thomas: Ik weet nog dat je me toen belde en me de melodie voor het refrein liet horen. Toen dacht ik ook: ja, dat is het!
Tommy: Het duurde dus echt een eeuwigheid. Ik had het hele nummer al bijna de vuilnisbak ingegooid. Toen ik het eindelijk gevonden had, viel er echt een last van mijn schouders. Het is namelijk echt zo'n klotegevoel, als je maar steeds net niet dat juiste stukje kan vinden. Dan voel je je de slechtste songwriter ter wereld.
Thomas: Ik denk dat het het hele album ten goede komt als je honderd procent gelooft in wat je maakt. Stel nu dat hij was doorgegaan met een melodie waar hij net niet helemaal tevreden over was, dan zou je dat terughoren in zijn opnames. En ook bij de liveshows zou je het merken. Nu is hij er blij mee en geeft hij dus net dat beetje meer.
Tommy: Het was heel frustrerend. Ik had echt heel veel ideetjes, maar ze voelden net niet lekker. Ik wou het nummer echt bijna aan de kant schuiven, maar Thomas zei me dat als ik wel de juiste stukjes zou vinden, het een goede song zou worden. Ik heb hem vertrouwd en ben doorgegaan en ik ben nu heel blij met het resultaat.
Dat nummer waar we het over hadden, Phantom Divine, heeft Lauren Hart als gastzangeres.
Thomas: Ja. Ze is te horen in dat nummer en in Mindfall Remedy. Ze is zangeres in een band genaamd Once Human. Dat is de band van Logan Mader. Hij is producer en zat ooit in Machine Head. Erg toffe gast. We hebben vorige zomer in Californi� gespeeld als voorprogramma van Iron Maiden. Laurens naam kwam naar boven voor gastzangeres bij de show, want dat doen we wel vaker. Toen hebben we haar voor het eerst ontmoet en ze is een erg coole meid. Ik ben altijd wel opzoek naar zangeressen, dus ik kende haar stem wel, maar had haar nog nooit ontmoet. Het klikte wel goed en ze leek me een goede toevoeging voor het album. Ik denk dat we van haar en haar band nog wel meer gaan horen. Ze heeft cleane vocalen en agressieve vocalen voor het album opgenomen.
Jullie hebben ook Jennifer Haben van Beyond The Black op het album. Hoe zijn jullie bij haar terechtgekomen?
Tommy: Ze is een vriendin van Sascha. Hij heeft songs geschreven en geproduceerd voor Beyond The Black. Dus zij werken wel vaker samen. Hij heeft dus een goed woordje voor haar gedaan en wij zijn die band eens gaan beluisteren. Ze heeft een geweldige stem, al is het wel meer meer een popstem. Maar dat paste goed bij het nummer In Twilight Hours. En we hebben ook Oliver Hartmann nog op een song.
In de bijgeleverde infosheet staat dat "onder meer Oliver Hartman, Jennifer Haben en Lauren Hart" gastrollen hebben. Dat suggereert dat er nog meer zijn.
Thomas: Sascha doet ook mee. Hij doet ook wat heavy vocalen. En mijn zoon is ook te horen. Hem hoor je in het koor.
Is dit de eerste keer dat hij meedoet?
Thomas: Ja. Ik heb hem bij ons thuis opgenomen. Ik ben zo trots op hem. Gelukkig heb ik het ook allemaal op video vastgelegd. Dat zijn de dingen die het echt heel leuk maken: als je je kinderen, vrienden of uniek talent op je album kunt hebben.
Je zoon zal vast ook heel trots zijn als hij zijn naam in het cd-boekje ziet.
Thomas: Ongetwijfeld!
Tommy: Hij deed het echt heel goed. Het was namelijk geen makkelijke melodie die hij moest zingen, maar het klinkt heel goed.
De infosheet noemt ook dat er in de tekst van Amnesia wat verwijzingen zijn naar Liar Liar van het vorige album. Zijn deze albums verbonden?
Tommy: Jazeker. Ook al is het verhaal heel anders, we wilden wel dezelfde sfeer neerzetten. Een duistere sfeer.
Zit er een verhaal in het album dat in alle songs terugkomt?
Tommy: Ja. Net als op Haven zijn de nummers wel verbonden.
Thomas: De nummers vormen niet een verhaal van begin tot eind zoals Silverthorn of The Black Halo, maar er is wel een rode draad. De songs maken wel onderdeel uit van de duistere wereld die wel proberen te maken met het album. Nu men tegenwoordig op Spotify veel losse nummers luistert, moet elk nummer wel op zichzelf kunnen staan. Dat gaat wel in tegen wat ik eerder zei, dat we albums maken die je van begin tot eind kunt luisteren. De songs staan op zichzelf, maar vormen ook een groter geheel.
Waar in het hele proces van het maken van een album besluiten jullie dat er een thema in het hele album moet komen?
Tommy: Dat hadden we al heel vroeg besloten. En toen ik de albumhoes zag, wist ik ook dat ik de teksten daarbij wilde laten aansluiten.
Dus de hoes was er al heel vroeg?
Tommy: Ergens halverwege, denk ik. De hoes gaf mij extra inspiratie voor de songteksten.
Thomas: Het is een verlengstuk van Haven. Ik ben al langer gefascineerd door het idee dat het brein kan doorleven nadat het lichaam gestorven is. Dat het brein in een kunstmatig wezen gestopt wordt en zo nog tweehonderd jaar kan doorleven. Stel je eens voor dat dat met de grote genie�n gebeurt. Dat zou heel veel kunnen veranderen op deze wereld.
Dit najaar gaat Kamelot op tour door Europa en jullie gaan in Tilburg een dvd opnemen. Thomas, de vorige keer dat jullie daar speelden, spraken wij elkaar even voor de show en zei je al dat je aan het kijken was of de zaal goed zou zijn om een dvd op te nemen.
Thomas: En dat is hij! De zaal is uitstekend en de Nederlandse fans zijn fantastisch. We hebben hier al veel uitverkochte shows gespeeld en steeds in grotere zalen. We hebben er hard voor gewerkt, maar zonder de fans zouden we dat dus nooit kunnen volhouden. We gaan dus de show in Tilburg opnemen. Dat wordt het hoofddeel van de dvd. Ik zal je eerlijk zeggen: we gaan ook nog bij andere shows wat filmen met een of twee camera's, maar in Tilburg gaan we de hele show goed vastleggen. Er was sprake van om het in een nog grotere zaal te doen, zoals de Heineken Hal [AFAS Live - red.] in Amsterdam, maar ik heb liever 013. Dat is een grote zaal maar heeft toch een intiem gevoel. Een belangrijk deel van een Kamelot-show is de interactie met de fans. Als we een dvd opnemen in een grote arena of op een festival, is het toch minder persoonlijk. Daarom kozen we voor Tilburg.
Jullie hebben daar al eens gestaan toen de zaal nog kleiner was en jullie waren een van de eerste bands die er optraden na de verbouwing.
Thomas: Backstage was het toen nog niet af zelfs. Dat was wel leuk om te zien. Zoals ik zei, er was ook sprake van om het in Amsterdam te doen, maar Tilburg ligt voor mijn gevoel centraler. Het is namelijk ook dichterbij Belgi� en Duitsland. We verwachten sowieso fans van over de hele wereld bij die show.
Noem nog even de datum.
Thomas: 14 september. We beginnen de tour in K�ln, daarna hebben we gelijk een dag vrij om ons voor te bereiden, en dan komt de show in Tilburg.
Wie nemen jullie mee als gastzangeres?
Thomas: We hebben diverse gasten, zoals Elize Ryd. En waarschijnlijk laten we Lauren Hart ook invliegen voor de dvd-opnames.
Nog even terug naar enkele maanden geleden: jullie brachten toen nog een videoclip uit voor het vorige album Haven, terwijl het nieuwe album al letterlijk voor de deur stond. Wat was de gedachte daarachter?
Thomas: Die video hadden we voor de zomer al opgenomen, maar een van de producenten is daarna bijna overleden. Gelukkig heeft hij het gehaald, maar we moesten wel wachten tot hij weer beter was. Dat heeft dus de nodige vertraging opgeleverd. Maar daarna had hij geen tijd meer, dus moesten we de rest van de productie aan iemand anders overlaten. Maar omdat we de clip hadden, wilden we hem wel uitbrengen. En het was ook wel als teaser voor de Amerikaanse tournee met Delain, want Charlotte van Delain zit ook in de clip en is te horen in dat nummer Under Grey Skies. Het idee was wel om die clip enkele maanden eerder uit te brengen.
En om mee af te sluiten: welke van de ridders uit het verhaal van Koning Arthur, waar de naam Kamelot vandaan komt, zouden jullie zijn?
Thomas: Vijftien jaar geleden zou ik zeggen dat ik Lancelot ben. Maar nu denk ik dat Tommy Lancelot is. Ik ben Merlin of Koning Arthur.
Tommy: Ik kan wel leven met Lancelot.
Thomas: Lancelot krijgt alle vrouwen.
Tommy: Oh, dat ben ik dus niet.
Hoe goed ken je het verhaal?
Tommy: Niet heel goed. De basis. Ik heb er wat films over gezien, maar nooit het originele verhaal gelezen.
Dat was dus geen vereiste om bij de band te komen?
Tommy: Nee hahah. Ik denk trouwens dat ik Excalibur ben.