Dit is de eerste plaat met drummer Johan 'Jo' Nunez (Firewind), die Casey Grillo opvolgt. Het twaalfde album is een psychologische reis door de complexiteit van de menselijke geest en gaat in op de vraag of we vanwege alle prikkels en technologisering over een aantal jaren nog wel sociale wezens kunnen zijn.
De nieuwe collectie songs bevat weinig verrassingen. Je oordeel hangt dus gedeeltelijk af van je hang naar vernieuwing of herhaling. De een zal zeggen dat dit Kamelot by the numbers is, de ander zal de herkenbaarheid van de refreinen die teruggrijpen op Ghost Opera en Haven (Amnesiac, dat het live goed gaat doen, is een vervolg op Insomnia) heerlijk vinden.
De symfonische elementen van Oliver Palotai zijn wat meer op de voorgrond komen te staan en de gitaren wat meer op de achtergrond, maar ze zijn nog wel duidelijk aanwezig. De productie verdient een compliment. Alhoewel het geheel gepolijst is, zit er wel kracht in de sound.
Hoogtepunten zijn er in de vorm van RavenLight, dat gekenmerkt wordt door vurige riffs met squealies, goede tempowisselingen en een proggy brug, en Burns To Embrace, dat Keltische melodien en een meezinggedeelte bevat met een kinderkoor. In Twilight, met een geslaagde bijdrage van Beyond The Black-zangeres Jennifer Haben, is de enige ballad. Andere nummers hebben zo hun momenten (de orkestraties in Static en Tommys zang in The Proud And The Broken, dat een connectie heeft met Burns To Embrace, maar vanuit een ander perspectief verteld wordt), maar er zijn ook experimenten die minder geslaagd uitpakken, zoals de extreme vocalen van Lauren Hart (Only Human) in MindFall Remedy, die relatief zacht in de mix staan. Zij is ook nog te horen in het krachtige Phantom Divine (Shadow Empire).
De tweede helft van de plaat kent weinig uitschieters. Met name Stories Unheard en Vespertine (My Crimson Bride) gaan relatief ongemerkt voorbij en het orkestrale outro Ministrium (Shadow Key) is zelfs overbodig. Static kan op meer enthousiasme rekenen. The Shadow Theory is zeker geen slecht album, maar het zal gemengde reacties oproepen. De een zal van Kamelot toch wat meer inventiviteit verwachten dan nu geboden is, de ander stelt zich tevreden met dat de groep op safe speelt. De groep heeft in het verleden bewezen tot geweldige prestaties in staat te zijn, maar The Shadow Theory is 'slechts' een solide plaat die evenwel hoog in de lijst met Billboard Top Rock Albums zal eindigen.
Tracklist:
1. The Mission
2. Phantom Divine (Shadow Empire)
3. RavenLight
4. Amnesiac
5. Burns To Embrace
6. In Twilight Hours
7. Kevlar Skin
8. Static
9. MindFall Remedy
10. Stories Unheard
11. Vespertine (My Crimson Bride)
12. The Proud And The Broken
13. Ministrium (Shadow Key)