Het verhaal achter deze plaat begint enkele jaren geleden met een opdracht van stichting Meertonen uit Amsterdam. Kun je ons iets meer vertellen over Meertonen en hoe is deze stichting bij jou uitgekomen voor deze opdracht?

Op het terrein van ‘Nieuw en Meer’, een kunst- en bedrijvencomplex aan de rand van Amsterdam, hebben in de loop der jaren vele muzikale uitspattingen van zeer grote verscheidenheid de revue gepasseerd. Tijdens de aanloop naar het lustrumjaar 2013 ontstond het idee hieruit enige krachten te bundelen. Meertonen ontsproot als een idee van Nils Krook en Vera Broos. Het idee was een muzikale happening met cross-over muziek; rock, mathmetal, klezmer en jazz op het podium te zetten en daarna de mogelijkheid te bieden het geheel vast te leggen in Warning Studios. Nils Krook ken ik al lang. Hij is een professioneel gitaarbouwer, bij wie ik al jarenlang mijn gitaren laat afstellen. Nils is bekend met mijn band Cilice, maar kent ook mijn verleden met de funk/jazzdance band Mendoza Dance Parti, waar ik jarenlang het clubcircuit mee heb rondgetoerd. Zo werd ik vervolgens door Meertonen benaderd om met mijn band Cilice in combinatie met muzikanten uit de jazz- en klezmerscene muziek te schrijven, met als doel een optreden in het 'Nieuw en Meer’-complex, dat haar 25-jarig jubileum vierde.

De muziek die je schreef voor Meertonen was een enorm succes en gaf jou de mogelijkheid om deze op plaat op te nemen. Is de muziek die nu te vinden is op plaat dezelfde als die je destijds ten gehore bracht, of heb je nog veranderingen aangebracht in de compositie?

Het ei was gelegd bij ons optreden op de Nieuw en Meer, maar nu me de mogelijkheid werd geboden om de studio in te gaan om een album op te nemen, ben ik de composities verder gaan uitwerken. Allereerst ben ik strijkerspartijen gaan schrijven. Daarnaast heb ik er veel muziek bij geschreven, zoals het toevoegen van thema's, ritmische patronen en heb ik grondig gearrangeerd. Ook heb ik er meer soundscapes en elektronische elementen aan toegevoegd. De gitaarpartijen heb ik herzien. Kortom; ik ben veel dieper gegaan.

Wat was voor jou het moeilijkste aan het opnemen van deze muziek op plaat?

Eigenlijk ben ik qua opnames niet veel moeilijkheden tegengekomen. Ik heb de partijen voor alle muzikanten goed uitgewerkt op papier, zodat alles helder is. Wij van Cilice nemen al onze partijen op in onze eigen homestudio’s. De blazers en strijkers stonden er in vier studiodagen op. Dat kan als je met topmuzikanten werkt.

Zijn er retrospectief passages of partijen van deze compositie die voor jou bijzonder moeilijk waren om perfect te krijgen?

Later, tijdens het mixen, kom je wel achter zaken die ik misschien iets anders had moeten schrijven. Perfect is het nooit, het is allemaal een momentopname. Bovendien vind ik het ook wel een uitdaging om in de studio weer creatief om te gaan met het opgenomen materiaal.

Een thema van deze compositie is de gejaagdheid van het hedendaagse bestaan. Was het moeilijk om dat naar instrumentale muziek te vertalen, zonder het gebruik van teksten?

Totaal niet. Ik ben naast muzikant ook componist en schrijf dat wat ik in mijn hoofd hoor. Ik hoef het dus niet ver te zoeken; de melodieën en themaatjes rollen er zo uit. Vanuit het ene idee ontstaat er weer een ander idee. Het is zoiets als een huis bouwen. Eerst de fundering, de muren en het dak. Dan inrichten en schilderen, met alle attributen en kleuren die je voorhanden hebt. Het gaat op een gegeven moment zijn eigen leven leiden, maar ik ben wel degene die het stuurt en het een kant op duwt. Ik heb een sterke visie over wat ik wil horen. Ook het bewaken van een goede spanningsboog vind ik zeer belangrijk. Tja, de gejaagdheid. Je gaat dan dus geen ambientstukje schrijven, maar zoek ik het juist in heftige ritmische patronen, thema's die over elkaar heen struikelen, opgefokte solo's. Ik kan nog wel even doorgaan!

Een van de fijnste zaken aan de plaat vind ik dat ik hem wil blijven herbeluisteren, maar tegelijkertijd enorm geïnspireerd raak om oudere platen nog eens te beluisteren, zoals die van Ornette Coleman, onder andere Shape Of Jazz To Come, of op zoek wil gaan naar vergelijkbaar materiaal. Is dat een reactie die je vaker krijgt?

Leuk dat je dat opmerkt. Dat is precies mijn opzet. Door de gelaagdheid zitten er zoveel muzikale elementen in de muziek verstopt, dat je inderdaad meer luisterbeurten nodig hebt om die te ontdekken. Mensen zeggen dat inderdaad wel vaker tegen me.

Wellicht zijn er luisteraars voor wie free jazz, cross-over of djent nieuw is, die gegrepen zijn door deze plaat, maar toch moeite om hem in één ruk uit te zitten of passages hebben die blijven wringen. Heb je tips hoe deze plaat of andere cross-over te ontleden? Je gebruikt bijvoorbeeld erg sterke ritmes. Is het een goed idee om die te volgen, of te focussen op een bepaalde melodielijn?

Je moet er in ieder geval voor openstaan. Na vele luisterbeurten van op het eerste gehoor complexe muziek zal deze steeds helderder en toegankelijker worden. Hoe vaak ik wel niet naar Meshuggah, Dillinger Escape Plan heb geluisterd voordat het kwartje viel.

Dan de releaseparty van Cilice Orchestra. Het lijkt me een enorme opgave om zoveel muzikanten op één avond bij elkaar te krijgen voor de releaseparty. Kun je ons iets vertellen over de voorbereidingen die nodig waren om dit project live uit te voeren?

Het is inderdaad een grote groep mensen. We hebben voor de voorbereidingen van de releaseparty ongeveer tien repetitiedata gepland voorafgaand aan het optreden. Vaak waren het ochtenden van enkele uurtjes. Het is gezien de drukke agenda's van de muzikanten vrijwel onmogelijk om in de complete bezetting te repeteren. Dus vaak was het met drie blazers en een violist, soms met meer of minder. We hebben één bijna voltallige repetitie gehad naar het optreden toe. In de Melkweg was het voor het eerst dat we echt compleet waren. Heel spannend allemaal, maar ik had er alle vertrouwen in. Iedereen is zeer professioneel, bekwaam en heeft een hoop ervaring. We hebben last minute zelfs nog drie extra stukken ingestudeerd waarvoor we nog arrangementen hebben bijgeschreven.

Hoe was de show in de Melkweg voor jou en hoe waren de reacties?

Live gaat het vooral om de energie. Als die goed is, is een show over het algemeen ook goed. Nou de energie was er zeker. We knalden in de Melkweg, het dak ging eraf en de reacties waren overweldigend.

Zijn er ook opnames gemaakt van die show die wellicht nog worden uitgebracht? Het lijkt me muziek die live nog sterker is dan op plaat.

We hebben wel opnames gemaakt. Misschien dat ik er nog wat van naar buiten breng. Ik moet het nog terughoren. Daar ben ik niet zo goed in. Ik ben kritisch en wil weer verder. Ik weet dat wanneer je deze show tien keer speelt, deze ook weer vele malen gegroeid is. Maar zoals jij zelf al zegt: live is het zeker sterk. Het gaat dan allemaal nog wat verder. Meer ruimte voor solo's, freaky soundscape interludes en we gaan ook het experiment niet uit de weg om er zelfs een geheel losse groove-improvisatie in te passen. Dat breekt dan weer met de strakke arrangementen; goed voor de balans en bovendien spannend, zowel voor ons als voor het publiek.

Krijgt het concert in de Melkweg een vervolg in andere (grote) steden of bijvoorbeeld op een festival als North Sea Jazz?

Dat is wel de bedoeling. De muziek is uitermate geschikt voor de grote festivals, het clubcircuit alsook de jazzpodia. Wij passen ons aan naar gelang de situatie, maar heftig blijft het.

Het geweldige resultaat van deze plaat vraagt om een vervolg. Is dat iets wat je ziet zitten of waar je wellicht al mee bezig bent? En zijn er dan muziekstijlen of instrumenten waar je mee zou willen werken?

Absoluut. Ik heb nog veel in de pocket en veel ideeën, maar loop hier liever nog niet op vooruit. Wel kan ik zeggen dat ik muzikaal nergens aan vast zit. Ik schrijf en speel wat me op dat moment bezighoudt en inspireert. Het houdt me gaande en fris.