Gitarist/componist Theo Holsheimer (Cilice) kreeg de opdracht muziek te schrijven ter ere van het 25-jarig bestaan van het cultureel centrum Nieuw en Meer te Amsterdam in 2015. Het idee erachter was muziek te maken die genres weet te overstijgen en zo, bijvoorbeeld, metal en jazz met elkaar verbindt. Het resultaat bleek een enorm succes en Holsheimer kreeg de mogelijkheid zijn muziek op te nemen. Die opname is vanaf eind november beschikbaar als Cilice Orchestra.
De compositie bestaat uit drie delen en duurt op plaat een half uur. Holsheimer heeft geprobeerd het tegenwoordige, gehaaste leven in zijn muziek uit te drukken. De compositie lijkt grotendeels gebaseerd te zijn op djent; een genre waar Holsheimer met zijn groep Cilice de nodige ervaring mee heeft, en dat gehaast en enigszins chaotisch voor de dag kan komen. In die zin is het idee van Holsheimer dan ook zeker aanwezig.
Zoals reeds gezegd, is de opzet van Cilice Orchestra echter het overschrijden van genregrenzen. Hoewel de metalelementen dan ook ruimschoots aanwezig zijn, hoor je in het openingsnummer Razor Sting al een enorme variatie aan stijlen en muzieksoorten. Het meest opvallend zijn de jazz- en klezmerelementen, maar ook elektronische stijlen, avant-garde en progressieve rock komen aan bod. De muziek is in die zin dan ook uniek, hoewel er meer artiesten zijn die genre-overstijgend te werk zijn gegaan. Denk bijvoorbeeld eens aan Devin Townsend, Estradasphere, Frank Zappa en enkele freejazzpioniers die de grenzen van de jazz enorm hebben verruimd.
De compositie opent ruig met Razor Sting dat aan het begin vooral bestaat uit een stevige djentpartij met daarbij fantastisch werk van de blazers- en strijkerssectie. Die eerste chaotische indruk gaat vervolgens over in een dromerige episode van progressieve rock om door te denderen als freejazzmachine. Het is een bijzondere combinatie waarin instrumenten niet altijd hun traditionele rol vervullen en allemaal de kans krijgen om even in de spotlights te staan. Ergens halverwege dit eerste deel wordt de klankkleur behoorlijk donker met een focus op industrial-elementen en onheilspellende elektronische soundscapes die enorm goed werken in combinatie met de zoekende blazers.
De twee daaropvolgende delen Hydrocephalus en Spirit Crusher lijken in de basis meer op jazzcomposities dan de meer metalgeorinteerde opener. Met name de polyritmische elementen in Hydrocephalus zijn verrassend en bijzonder spannend. Het accordeon, de klezmerinvloeden en de prominente rol van strijkers geven dit tweede deel een geheel eigen gezicht. Datzelfde geldt voor Spirit Crusher dat een stuk extremer is in zowel jazz- als djent-invloeden en tot een apotheose komt met een verrassende oerkreet; een van de weinige vocale elementen op deze volledig instrumentale plaat.
Cilice Orchestra is een inspirerend album dat iedereen die van genre-overstijgende en progressieve muziek houdt in huis moet hebben. Het is een heerlijk muzikaal avontuur van bijna dertig minuten. Een avontuur dat het live wellicht zelfs nog beter doet dan op plaat. Voor luisteraars voor wie cross-over en de af en toe behoorlijk pittige mengelmoes van stijlen nieuw is, biedt Theo Holsheimer genoeg houvast om de sprong in het diepe toch te wagen. Denk dan bijvoorbeeld aan de prominente ritmesecties. Het is muziek die uitnodigt om andere genres te verkennen en de schoonheid te ontdekken van bijvoorbeeld de muziek van Ornette Coleman.
Tracklist:
1. Razor Sting
2. Hydrocephalus
3. Spirit Crusher