Dank je. Hij is nu eventjes uit dus de eerste reacties komen binnen. Tot dusver is het allemaal best wel positief en daar ben ik blij mee.
Ik heb er gisteren nog eens naar geluisterd, nadat ik er een week niet naar had geluisterd. Daarvoor heb ik er een week lang elke dag naar geluisterd. Wat me opvalt, is dat het album dan anders klinkt. Heb jij dat ook, dat als je er even een tijdje afstand van neemt, van de muziek die je zelf maakt? Hoor je dan andere dingen dan dat je er dagelijks naar luistert?
Ik luister in de aanloop naar de opnames heel veel naar de demo's. Op het moment dat het opgenomen is en de mix binnenkomt, dan ben je er een paar keer heel kritisch naar aan het luisteren, zo van: Wat moet er nog anders? Mist er nog wat? Vaak luister ik er vervolgens misschien nog een keer naar en daarna niet meer, want dan is het gewoon af. Ik ben niet iemand die uitgebreid naar haar eigen platen gaat zitten luisteren. Toen we de video op gingen nemen voor Let It Die, toen zaten Georg en ik ons achter de oren te krabben van dat het toch wel heel vet geworden was. Dat zijn dan wel mooie momenten.
Jullie werken met verschillende gasten samen op het album. Vooral de bijdrage van Chloe Lowery in Try springt eruit.
Ja, fantastisch h?
Ja. Hoe komen jullie op het idee om bepaalde gasten te benaderen? Hebben jullie daar al van tevoren ideen bij, lopen er al contacten of vragen de nummers om een bepaalde zanger of zangeres?
Bij sommige artiesten hadden we van tevoren al een idee. Vaak zijn dat mensen die je via via kent of waar je op muzikaal vlak wel mee zou willen samenwerken. Bij Cloe was het zo dat we eigenlijk iemand anders in gedachten hadden voor dat gedeelte wat ze zingt. We werkten met iemand anders van Trans-Siberian Orchestra in de band samen en die zij op een gegeven moment: Moet je Chloe niet vragen? Ik moet eerlijk zeggen dat ik helemaal niet zo bekend was met haar en haar stem. In mijn geval zing ik dan altijd zelf de partijen in zodat degene, die later de partijen gaat inzingen, ook weet wat waar hoort. Dan krijg je er toch een beetje een binding mee. Ik vind het niet moeilijk om nummers uit handen te geven, maar ik ben wel heel erg benieuwd wat er terugkomt. Ik hoorde de try die ze die had ingezongen en viel zowat van mijn stoel. Ik vond het zo goed, het was zo mooi. Het is een van de redenen waarom het altijd zo interessant is om met gastmuzikanten samen te werken. In dit geval was het ook echt wel een wild card omdat het niet iemand was die ik goed ken of ervaring mee had. Ik ben echt onwijs dankbaar voor wat zij met dat nummer heeft gedaan. Je kunt merken dat ze de song echt voelde en dat is als schrijver weer een heel groot compliment. Heel erg gaaf!
Je bent zelf uiteraard ook veel op het album te horen en wat opvalt, is dat je op bepaalde momenten andere technieken lijkt te gebruiken dan bij Delain.
Dat hoor ik van meer mensen. Qua vocale performance ben ik er echter niet zo heel erg mee bezig dat ik het anders moet doen. In het schrijven van de nummers wel heel bewust. Het is natuurlijk leuk dat je in zon project een nieuwkomer bent: niemand verwacht nog wat van je, dus je kunt alle kanten op qua schrijven. Het enige wat ik voor ogen heb gehad, is dat ik wilde dat het niet teveel op Delain moest lijken. De nummers die ik heb afgewezen van mezelf voor dit album zijn die waarvan ik zelf al zoiets had van: Ja, maar dat had je ook net zo goed met Delain kunnen doen. Ik vind mijn zingen altijd een instrument. Het is voor mij geen doel om zo 'mooi' mogelijk te zingen of om technische dingen te laten horen. Ik kijk naar wat het liedje nodig heeft en welk verhaal ik moet vertellen. Op die manier ga ik erin als ik het moet opnemen. Aangezien er hier een heel concept en specifiek verhaal achter zit, vragen bepaalde nummers om hun eigen interpretatie. Op die manier kan ik het me wel voorstellen dat ik hier en daar anders klink dan gebruikelijk.
Je hebt bij dit project niet alleen de vrijheid gehad om de songs in te zingen zoals jij dit wilde, maar ook het concept te bepalen. Georg had weliswaar het idee opgevat om een verhaalgedreven conceptalbum te maken, maar heb je jouw medewerking toegezegd omdat jij de invulling ervan mocht doen?
Ja, dat was voor mij eigenlijk wel een beetje een voorwaarde. Er werd mij gevraagd om een grotere rol voor het project in te vullen dan aanvankelijk het idee was. Ik ben eerst gevraagd door Georg om hier en daar een stukje te zingen. Dat is natuurlijk fantastisch, maar ik vind het inzingen het makkelijkste gedeelte van een album. In het schrijven van nummers zitten vaak meer bloed, zweet en tranen dus ik dacht inderdaad wel: "Als ik hier veel energie in ga steken, ook omdat het met Delain heel druk is, dan moet het wel creatief interessant genoeg zijn." Daar was gelukkig geen twijfel over, want ik ben gevraagd om wat ik binnen kon brengen op dat vlak.
Eigenlijk is Oliver echt degene die jou heeft overgehaald om mee te doen. Je werkt al sinds Lucidity, het debuut van Delain, met hem samen.
Klopt, al meer dan tien jaar. Ik heb al heel lang met Oliver gewerkt en die weet dat ik eigenlijk altijd de teksten schrijf, dus die dacht: Laten we Charlotte vragen. Ik was compleet vrij en dat maakte het ook leuk voor mij. Ik heb een aantal nummers kunnen aandragen, ik heb de teksten kunnen doen en dus het boek erbij, wat een nieuwe ervaring was. Ik heb een kunstenaar gevraagd waar ik een groot fan van ben. Het visuele gedeelte van onder andere Marco Mazzoni is erg mooi uit de verf gekomen.
Het is voor het eerst dat jij een novelle hebt geschreven. Je schrijft natuurlijk al langer voor Delain, maar dit is toch wel wat anders.
Ja, het heeft me altijd wel een leuk idee geleken. Het is eigenlijk altijd zo dat als ik ergens erg enthousiast of gepassioneerd van wordt, dat ik het lees, zie of hoor, dat ik het dan ook wil doen. Ik hou veel van muziek en daarom wilde ik het ook gaan maken. Ik hou ook van boeken en van lezen, dus voor mij is het een logisch gevolg dat ik dat dan ook zelf ga doen. Tot nu toe had ik nog nooit wat met die ambitie gedaan, omdat ik het druk zat heb, maar dit was een goede aanleiding en stok achter de deur om die ambitie serieus te nemen en aan de slag te gaan.
Een deel van de teksten heb je dan ook geschreven tijdens de tour van Delain in de Verenigde Staten.
Stukken van het boek voornamelijk. Dat deed ik dan s nachts of als ik een paar biertjes op had. Opeens waren er hele fijne momenten om een paar paginas te schrijven. Op tour is het zo dat je soms dagen lang moet pieken, maar er ook wel eens een dag is, waarop je moet wachten. Er waren dus af en toe wel momenten die zich ervoor leenden. Ik heb het desondanks wel onderschat hoeveel werk het is en hoe moeilijk het is, want ik had er geen enkele ervaring mee.
Heb je dan nog contact gezocht met bijvoorbeeld een bevriende schrijver om je te helpen?
In het begin heb ik een dame gevraagd om mij te helpen. Zij stond te boek als schrijfcoach. Ik ben met haar aanwijzingen bezig gegaan, maar dat was m toch eigenlijk niet. Achteraf ben ik het tegenovergestelde gaan doen. Daar ben ik toch eigenlijk gewoon heel eigenwijs in. Toen ik het verhaal in de eerste draft af had, heb ik het verhaal door een aantal mensen om me heen laten lezen. Vrienden waarvan ik weet dat ze kritisch zijn en veel lezen, maar ook een schrijver uit de Verenigde Staten die ik vorig jaar heb leren kennen. Hij heeft zich opgeworpen als editor. Dat is fantastisch. Mensen die zeiden: Dit is nog niet helemaal duidelijk. Vervolgens ben ik het zelf nog eens zes keer gaan lezen en heb ik toch nog aanpassingen gedaan. De proeflezers en editor hebben mij daar goed bij geholpen. Ik heb dus veel hulp gehad bij de versie van het verhaal zoals het in het boek staat, met alle puntjes op de i.
Wat is de naam van die schrijver en wat zijn verder jouw favoriete schrijvers?
Paul Salamoff, hij schrijft zelf veel korte verhalen en filmscripts. George Orwell, met de klassiekers 1984 en Animal Farm. Een van mijn favorieten is Neil Gaiman. Ik vond fantasy eigenlijk nooit leuk, totdat ik zijn boeken ging lezen. Een andere is Nick Cave, die zowel romans als natuurlijk songteksten heeft geschreven. Ik hou ervan hoe donker zijn werk is. Onze eigen Jan Wolkers ben ik ook heel gek op. En dan is er nog Richard Adams, bekend van Watership Down. Ik heb een heleboel favorieten.
Je gebruikt veel fantasie in het verhaal, maar er zit ook een spiegel van de werkelijkheid in verwerkt.
Dat is wel heel bewust gedaan. De reden dat ik vroeger niets met fantasy had, is dat ik vind dat er zoveel interessante dingen zijn in het leven zelf, dat ik nooit de behoefte had om een tovenaar of een draak ertegenaan te gooien. In de beste fantasyverhalen staan die echter ergens voor. Vaak is het gewoon een metafoor van de werkelijkheid. Op die manier vind ik fantasy heel interessant, want het laat een heleboel grenzen wegvallen en het laat je daadwerkelijk zon verhaal vertellen met wat meer middelen dan je in het dagelijks leven hebt. In mijn verhaal gaat het over twee kinderen die een hartaandoening hebben, waardoor hun hart groeit en kleiner wordt naar aanleiding van hun emoties. Dat zou je natuurlijk heel goed naar hypersensitiviteit kunnen vertalen. Uiteindelijk moeten ze keuzes maken. Blijven ze hun hele leven in die beschermde omgeving zitten of gaan ze een avontuur aan waarmee ze een heel groot risico lopen? Dat is eigenlijk voor iedereen wel een heel universeel thema. Blijf je binnen je comfortzone, je eigen omgeving of loop je risicos voor iets wat je heel belangrijk vindt? Er zit dus wel een laag achter.
Is het dan ook deels autobiografisch?
Er zit wel veel van mezelf in.
Want je hebt het over risicos durven nemen, het avontuur willen opzoeken, je dromen nastreven. Dat heb jij natuurlijk ook gedaan, dingen waarvan je hart groter wordt.
Absoluut, ik heb de mooiste baan die er is! Dit hele beroep van muzikant zijn, is in feite een groot avontuur, maar ik heb ook vlakken waar ik compleet bevries en eigenlijk bepaalde stappen niet durf te zetten. Dat frustreert me over het algemeen meer dan de dingen die ik wel heb gedurfd, ook al zijn ze misgegaan. En dat zit ook in het boek. Ik zal geen spoilers weggeven, maar uiteindelijk loopt het verhaal niet onverdeeld positief af. Dat wil echter niet zeggen dat het verloop beter zou zijn geweest als de hoofdpersonen andere keuzes hadden gemaakt. Dat zit er van mijzelf wel heel erg in. Ik heb toch altijd wel meer spijt van de dingen die ik niet heb gedaan of gedurfd, dan van de dingen die ik wel heb gedaan, ook al zijn ze misgegaan. Iedereen heeft wel van die persoonlijke dingen van: Ach, had ik het maar zo gedaan of had ik dat maar eerder gedaan." Ik heb er niet veel behoefte aan uit te wijden over welke zaken dat bij mij zijn, dat lijkt me niet bijster interessant. Als ik het echt autobiografisch had willen schrijven, dan had ik wel een boek over mezelf geschreven en dat heb ik niet gedaan.
Dertien november was de persdag in Parijs, maar ook de dag van de aanslagen in Le Bataclan. Jullie waren toen al weer weg, maar toch. Welke impact heeft dat op jou gehad?
We waren net naar huis. Het heeft best wel een heftige impact gehad. Ik zat in de trein en kreeg op een gegeven moment allemaal smsjes van mensen die zeiden: Er is iemand aan het schieten. Ben je al weg? Ik zag ook wel berichtjes online en toen heb ik gereageerd met de mededeling dat Georg en ik daar al weg waren, compleet niet bevattende wat er aan de hand was en hoe groot het was. De berichten waren nog niet gedetailleerd. Hoe langer ik in de trein zat, hoe meer berichten ik binnenkreeg. Hoe meer ik toen begon te denken: Misschien was dit al gaande toen ik er nog was." Ik kon Georg niet bereiken dus ik wist helemaal niet of hij ergens veilig in een trein of vliegtuig zat. Ik had natuurlijk die dag met allemaal muziekliefhebbers gepraat, waarvan ik nu dacht: Wie zitten er in Le Bataclan? De man waarmee we hebben gewerkt, zou daarheen gaan, maar is op het laatste moment niet gegaan. Zijn collegas echter wel.
En dat is het h, het komt zo dichtbij. Je bent een paar dagen erna gewoon nog aan het checken of iedereen die je kent, veilig is. Dat is wel het verschil met een aanslag die heel ver weg gebeurt of heel dichtbij. Ik zag achteraf hele kritische berichten: Waarom heeft iedereen het nu over Parijs en niet over wat er in Afrika gebeurt? Ik heb genderstudies gestudeerd en ben onwijs maatschappelijk en sociaal kritisch. Als ik ergens racisme op kan drukken, ben ik de eerste die zal zeggen dat het racisme is, maar hierbij is de ervaring wel heel anders. Iedereen kent binnen twee stappen wel iemand die op dat moment in Parijs was of had kunnen zijn. Gewoon die onzekerheid van: Waar zijn mijn vrienden en zijn ze veilig? Pas daarna komt de klap, die je ook voelt als zoiets aan de andere kant van de wereld gebeurt, van waar gaat het naartoe met de wereld en de mensen? Ik weet dat we over de eeuwen heen in een van de meest vreedzame tijdperken leven, maar dat moet je jezelf wel heel hard blijven vertellen op het moment dat er dit soort dingen links en rechts gebeurt. Ik vind dat moeilijk. Ik heb veel mensen om me heen die zeggen dat ik me er niet druk om moet maken. Als ik puur naar mezelf kijk, drukt het wel op mijn hart.
Er is na die gebeurtenissen veel discussie ontstaan over het wel of niet cancellen van optredens. Wat was de gedachtegang bij jullie?
Wij hadden het weekend erna pas weer een optreden en dat was allemaal bijzonder streng beveiligd. Dat was voor mij dus geen reden om het optreden niet te doen. Dan ga je namelijk denk ik ook wel een grens over, dat je de mensen, die als doel hebben angst in te boezemen, te veel macht over je geeft. Maar de mannen van Lamb Of God hebben bijvoorbeeld verklaard dat ze informatie kregen, dat ze niet wilden speculeren over wat dat precies is geweest, maar dat het niet veilig voelde. Dan denk ik ook: Wie ben jij dan dat je zegt dat ze niet hadden mogen cancellen? Die mensen maken een keuze en daar moet eigenlijk iedereen het gewoon maar mee doen. Het feit dat je voor je eigen veiligheid en die van de band en het publiek kiest, terwijl je weet dat je er shit voor gaat krijgen, dat vind ik sterk. In ons geval was er geen sprake van extra dreiging en er was zelfs extra beveiliging, dus geen reden om niet te spelen.
Met Delain stond je op Epic Metal Fest, het festival waar we het net over hadden. Ook al was het geluid bij veel bands niet optimaal, jullie brachten het er goed vanaf en behoorden tot de hoogtepunten van de dag. Het viel me op hoe veel plezier jullie op het podium hebben.
Ja, klopt. Epic Metal Fest was wel geslaagd. Ik heb zelf ook nog wat bands gezien. Fear Factory vond ik heel fijn. Het is een beetje een moeilijke zaal qua akoestiek. We hebben onwijs veel gespeeld in de afgelopen tijd. Het is een van de mooiste dingen die er is om te doen.
Jullie gaan nu weer met je eigen bands verder. Je bent met Delain ook al nieuw materiaal aan het opnemen.
Met Delain zijn we momenteel inderdaad druk aan nieuwe nummers aan het werken. 2016 wordt een absoluut topjaar, met nieuwe releases, bijzondere shows en het tienjarig jubileum als band.
