Op zaterdag begint het programma al vroeg in de middag . Er zijn al best wat bezoekers naar de grote zaal gekomen voor de modeshow van ontwerpster Ingeborg Steenhorst. Verschillende modellen, waaronder Monique Op Heij (van het helaas recentelijk opgeheven Seventh Sin) en Lisette van den Berg (onder andere Scarlet Stories en Karmaflow), die ook als zangeres optreden tijdens de show, lopen over de catwalk om de creaties te tonen. Ondertussen verschijnen aan weerszijden van het podium beelden en teksten op schermen over de connectie met onze wortles, de natuurlijke bronnen. De show, die ook nog een gevarieerde muzikale omlijsting bevat, heeft dan ook de toepasselijke titel Back To Roots meegekregen. Er is veel werk ingestopt en ook al heb je niet heel veel met mode, het is toch interessant genoeg omdat er veel gebeurt. Het sluit mooi aan bij de Dutch Design Week die in Eindhoven georganiseerd is. Leuk om eens bijgewoond te hebben en na afloop is er terecht veel applaus.

In de wandelgang beneden is er onder andere ruimte voor Ingeborg om haar creaties te tonen, voor Dianne van Giersbergen (Ex Libris, Xandria) om haar zelfgemaakte sierraden te tonen, voor bands om hun merchandise te verkopen en voor de barbiepoppen (van frontvrouwen in de metal) van Cats’n’Dolls Creations. Er is jammer genoeg slechts een stand waar je wat eten kunt krijgen. Het zou mooi zijn als er bij de volgende editie wat meer keuze uit eten is. De ruimte zelf is wat krap, maar zeer gezellig en het stroomt over het algemeen goed door.

De eerste band in de kleine zaal is Unshine. Het is er nog rustig. Er komen wat geïnteresseerden kijken, maar er gaan ook na verloop van tijd wat mensen weg. De Finse druïdemetalformatie speelt een originele mix van heavy, doom en folkmetal en dat levert zeker op Dark Half Rising (2013) een aantal sterke songs op. Het ligt voornamelijk aan het gebrek aan promotie en de te bescheiden houding van de band zelf dat er niet meer fans zijn van deze muziek. Ook vandaag op het podium is de presentatie wat te lief, al is er een lichte verbetering waarneembaar ten opzichte van het optreden van vorig jaar in Hoogeveen. Wat meer overtuigingskracht helpt Unshine vast verder. Volgend jaar verschijnt er trouwens een nieuwe cd.

Op het hoofdpodium staat nog een aantal attributen van de modeshow, maar Karmaflow gaat gewoon van start, alhoewel…de tape loopt even vast. Aan de linkerzijkant van het podium kun je overigens de game spelen van het multidisciplinaire project. Op de schermen aan weerszijden van het podium kun je de beelden van het spel volgen. Op het podium verschijnen de verschillende personages in mooie kostuums en beelden ze een verhaal uit. Het is vooral het theater dat in positieve zin opvalt. Muzikaal is het wat minder interessant en krachtig, al zijn er sterke momenten. De gastbijdrage van Mariangela Demurtas van Tristania tijdens Bird Goddess valt op, vooral qua verschijning. De afwisseling van vocalen tussen Jesper de Kruyff, Arjan Janissen, Bas Dolmans en Lisette van den Berg werkt goed. Met name de ballads met Lisette op zang en het middelste gedeelte van de set, met daarin de wat rustigere tracks (Conductor's Grief, The Hero/The Heart en The Sacrifice), komen het sterkst uit de verf. Karmaflow, de enige band die vorig jaar ook op FemME stond, maakt echter in de stevigere passages een wat wisselvallige indruk. Dat komt vooral door de fluctuerende prestaties van Arjan en Bas en de geluidsmix, die later wel beter wordt. Het optreden is niet over de hele lengte even overtuigend, maar vooraan zijn de mensen wel enthousiast.

Het is het eerste optreden van Sin7sinS na de geboorte van Wolf (de zoon van zangeres Lotus Sin en zanger/gitarist Gen Morphine), maar het is beslist geen zware bevalling. Met een energieke presentatie vuurt het kwintet de catchy rocktracks op het in groten getale aanwezige publiek af. No Tears Left, Jerusalem en Touch Of Pandora zijn de tracks die licht boven de rest uitsteken. De relatief eenvoudige mix van rock en metal weet zich gezegend van een goed geluid en zodoende is het optreden van Sin7sinS bijzonder geslaagd.

Zo lig je lekker uit te slapen op de zondagochtend, en een paar uur later sta je onverwacht op de main stage voor honderden mensen te spelen. Het overkomt Nymeria, dat in de ochtenduren uit bed gebeld wordt na een last minute-afzegging van Xandria (vanwege een rugblessure bij Gerit Lamm, een drummer die beslist niet kleinzerig is, getuige het in het verleden optreden met een gebroken knie). De metal uit Tiel is weer eens wat anders dan de doorsneeband op het festival. Dat komt doordat achter de microfoon een zanger (Marnix van Malsen) staat in plaats van een zangeres. Het enige vrouwelijke lid, Nathalia Hoogkamer, staat achter het keyboard. Nymeria staat te boek als melodische deathmetalband, maar dat zet de luisteraar op het verkeerde been. De sound ligt veel dichterbij de symfonische black metal van bands als Dimmu Borgir en Cradle Of Filth. De vergelijking met laatstgenoemde komt mede vanwege de Dani Filth-achtige screams. Nymeria, dat tien jaar actief is en twee albums achter haar naam heeft staan (het derde, The Art Of Deception, volgt begin 2016), doet het niet onaardig (Vampire Manifesto en Blasphemy (met een sporadische solo) komen het beste uit de verf), maar het publiek zit toch niet echt te wachten op dit soort muziek en er is dan ook weinig beleving in de zaal. Toch hartstikke tof dat ze op het laatste moment als vervanger van Xandria op komen draven.

Het is wat met die drummers. Ook die van Effloresce was niet in staat om te spelen. De Duitse progressieve metalband staat daardoor zijn plek af aan End Of The Dream. Het jonge, Bossche gezelschap blijkt een uitstekende vervanger. Het kwintet staat met veel enthousiasme en plezier te spelen en die energie slaat over op de goed gevulde kleine zaal. De muziek doet aan een kruising tussen Evanescence, Muse, After Forever en Stream Of Passion denken. Nummers als Colder en Collide (een van de uitschieters, waarbij het publiek spontaan meeklapt) zijn zeer catchy en blijven goed hangen. Follow The Angels en Dark Reflection bieden de luisteraar meer uitdaging. Deze langere tracks bevatten wat progressieve elementen die goed geïntegreerd zijn. Ze komen live goed tot hun recht.

De heavy ondertoon vormt een mooi contrast met het melodieuze keyboardspel (dat helaas van tape afkomstig is) en de memorabele zanglijnen van zangeres Micky Huijsmans. Ze is uitstekend bij stem en zingt mooi zuiver. Een compliment is tevens op zijn plaats voor het technisch verzorgde soleerwerk van de gitarist. Eigenlijk klopt alles aan de show. Er staat echt een eenheid op het podium te spelen, Micky betrekt het publiek er goed bij, het geluid staat goed afgesteld en een ovationeel applaus is dan ook op zijn plaats. Na afloop van de show kunnen de jongens achter de merchandisestand hun geluk niet op. Trots vertellen ze dat bijna alle cd’s zijn verkocht en ook de vandaag gearriveerde t-shirts staan in de belangstelling. End Of The Dream is een van de positieve verrassingen van FemME.

Van het ene hoogtepunt naar het andere. In de grote zaal verzorgt Stream Of Passion namelijk een energieke en overtuigende show. Er is veel beweging op het podium. Bassist Johan van Stratum en gitarist Stephan Schultz spannen de kroon met hun actieve performance. Zangeres Marcela Bovio is vandaag jarig, maar niet helemaal fit. Dat kun je ook wel een beetje horen, maar desondanks brengt ze het gezien de omstandigheden er goed vanaf. Wel staat er wat veel galm op de vocalen en de keyboardpartijen staan iets te prominent in de mix. Afgezien van deze puntjes, is het voor een volle zaal genieten met een mooie mix van oudere tracks van de eerste twee albums en de Sonata Arctica-cover I Have A Right en nieuwelingen als Curse, dat goed meegezongen wordt.

Op de begane grond staat de volgende band op het punt om te spelen. Over het algemeen kun je alles dus (bijna) alles volgen, alleen heb je dan geen pauze. Maar tot relatieve rust komen, kan bij Scarlet Stories. De spannende en verhalende muziek is mystiek en sfeervol, middels helder getokkel van gitarist Bram te Kamp en Carmen Raats en de karaktervolle, gevarieerde zang van Lisette van den Berg. Buiten de rustige passages pakt de muziek ook stevig uit middels progrock en –metal. Opvallend daarbij is de goede opbouw van de tracks en de vele fraaie solo's van Bram. Een buitengewoon geslaagde combinatie van rust en headbangen, die bovendien verpakt is in mooie, melancholische songs als Nostalgia In A Closed Mind en Resurrection. Scarlet Stories wint fans en we gaan ongetwijfeld nog meer goeds van deze sfeervolle rockband horen.

Deze foto van Scarlet Stories is gemaakt door Ria van den Berg.

Het eerste optreden ooit van Luciferian Light Orchestra vindt plaats op FemME 2015. Christofer Johnsson creëerde deze entiteit om zijn ideeën qua jarenzeventigrock kwijt te kunnen die hij niet geschikt vond voor Therion. De line-up bestaat uit gemaskerde leden van Therion en zangeres Mari Karhunen. De presentatie van de groep is wat statisch en Mari lijkt zelfs last te hebben van plankenkoorts. Ze staat wat te wiebelen tijdens haar mysterieuze aankondigingen. De muziek van het gelijknamige debuut van eerder dit jaar klinkt wel sfeervol, maar de main stage is nog een maatje te groot. De sfeer van de plaat mis ik in de grote ruimte. In de kleine zaal had de occulte, verhalende rock wellicht meer tot haar recht gekomen. Desalniettemin blijft Church Of Carmel een mooi nummer en klinken de andere nummers wel aardig. Bijval is er wel vanuit de zaal, maar de meeste bezoekers lijken niet helemaal te weten wat ze met Luciferian Light Orchestra aan moeten. Gewoon de gelijknamige plaat een paar keer gaan beluisteren.

Van een hele andere orde is Dyonisis. De Engelse formatie heeft geen drummer, maar de beats komen van tape (op een nummer zonder beats na). De mix van trip-hop, new-wave, atmospheric rock is lang niet aan iedereen besteed, maar er zijn toch wat bezoekers die zich laten raken door de ‘psychedelica for the broken hearted’. De muziek zit relatief eenvoudig in elkaar. Het draait ook niet om het technisch vermogen, maar om de sfeer. Nel Cave en Louisa Welsby zijn de twee zangeressen die verhalen over persoonlijke zaken. Nel is luid en duidelijk aanwezig terwijl Louisa met haar operazang op de achtergrond blijft. Het is een contrast dat tijd nodig heeft om aan te wennen, zowel aan de balans als de verschillen tussen de twee. Er blijven niet veel mensen kijken, maar Dyonisis doet het zo slecht nog niet. De set eindigt sterk met Magpie en Lunatic.

Het grootste feest van twee dagen FemME vindt plaats bij The Gentle Storm. Een feest der herkenning met onder andere Endless Sea, Heart Of Amsterdam en Shores Of India plus covers van The Gathering (Eléanor en Strange Machines). Een feest ook vanwege het plezier dat de muzikanten op het podium uitstralen. Ze hebben er veel zin in. De band rond Anneke van Giersbergen krijgt de volgepakte grote zaal aan het springen, dansen en meezingen. Zelfs achter de merchandisestand doen ze mee. Welk nummer er ook wordt gespeeld (de Agua De Annique-cover Witnesses is een van de hoogtepunten). Alleen de cover van Devin Townsend (“Wie?”, roept Anneke van Giersbergen nog) is niet bij iedereen bekend. The Gentle Storm is zonder meer het feestelijke hoogtepunt van FemME.

Na alle symfonische metal is het wel even lekker om de beuk erin te gooien en dat doet Cripper goed. De Duitse thrashmetalformatie trekt niet heel veel publiek, maar bouwt wel een klein feestje. Britta Görtz verschijnt met snor en pet ten tonele, maar na het titelnummer van het meest recente album Hyëna verdwijnen deze attributen weer achter de coulissen. Damocles is een vroeg hoogtepunt in de set. Verder zijn de tracks van een aardig niveau, maar het is vooral de energieke daadkracht van de oosterburen die lof oogst. Cripper dacht wat meer speeltijd te hebben, maar het is toch echt afgelopen na de uitblinker FAQU.

Mariangela Demurtas staat vandaag voor de tweede keer op het grote podium. De zangeres van Tristania brengt het er met haar eigen band beter van af dan eerder op de dag met Karmaflow. Qua show is er niet heel veel te beleven (al is het contact tussen Mariangela en Kjetil Nordhus tijdens Shadowman wel weer mooi). Ze zorgt er samen met Kjetil (wat kan die man mooi laag zingen) voor dat The Wretched en Shadowman vroege highlights op de setlist zijn. De bijzondere combi van symfonische, gothic, dark, death en doom metal is mooi, maar komt niet optimaal tot zijn recht. Dat heeft vooral met het niet optimaal afgestelde geluid te maken. Beyond The Veil mist de unieke sfeer van het album bijvoorbeeld. Op een bepaald moment is er zelfs wat gepiep en gekraak, maar de problemen zijn gelukkig hersteld voor een mooie finale met Tender Trip To Earth. Tristania heeft wat pech met de sound, maar een goed gevulde zaal heeft de show met belangstelling gevolgd.

Voor drummer Joey De Boer is het de eerste keer dat hij optreedt met Purest Of Pain. Hij brengt het er net als de anderen prima van af. De mix van moderne thrash, metalcore en death is niet aan iedereen besteed getuige de halfgevulde kleine zaal, maar met de single Momentum (2013) en de nieuwe tracks Tidebreaker, Vessels en Crown Of Worms laten ze horen dat we met vertrouwen mogen uitkijken naar het full-lengthdebuut. Zanger Jesper de Kruyff buldert lekker door de zaal heen en het gitaristenduo (waaronder de recentelijk tot de vaste line-up van Delain toegetreden Merel Bechtold) staat er flink bij te headbangen. Niet alle tracks blijven even goed hangen, maar Purest Of Pain laat zich middels een energieke performance van de goede kant zien.

Een volgepakte, bijna uitverkochte zaal is getuige van wellicht het meest professionele optreden van de dag. Therion combineert prachtige muziek met een uitstekend geregisseerde show. De gitaristen treden op de voorgrond tijdens de solo’s in het sterke Son Of The Sun en Asgård en ze maken plaats voor de zanger en zangeressen (de klassieke vocalen van Chiara Malvestiti vormen een groot, maar goed werkend contrast met de rockstem van Linnéa Vikström, dochter van frontman Thomas) voor de mooie combinatie van zang in Flesh Of The Gods.

De setlist bevat een mix tussen populaire en minder populaire nummers, waarbij de hoogtepunten verhoudingsgewijs veelvuldig aanwezig zijn. Zo komen Sitra Ahra en Lemuria goed uit de verf. Na een prima vertolking van Son Of The Staves Of Time verdwijnen de heren en dames even van het podium om vrij volt weer terug te keren voor een geweldige toegift. Met de klassiekers The Rise Of Sodom And Gomorrah en To Mega Therion (waarbij de gitaristen de trukendoos opengooien) sluit Therion een zeer geslaagde editie van FemME 2015 af.

Of toch niet…alhoewel de meeste bezoekers naar huis gaan, speelt Lovelorn Dolls nog vrolijk drie kwartier verder. De dark gothic poprock ligt lekker in het gehoor. Al vroeg in de set klinkt het goed met The Thrill en Purple. Het is wel jammer dat zowel de keyboardpartijen als de backingvocals van tape komen. Je hebt daardoor af en toe het gevoel naar een cd te staan luisteren. Voor de nieuwe single Happy Valentine verschijnt Margriet Mol van Asrai op het podium om samen met Kristell ‘Ladyhell’ Lowagie een duet te vormen. Deze samenwerking is een van de hoogtepunten en terwijl de zondag inmiddels is aangebroken, sluit Miss Friday Night dan toch echt het evenement definitief af.

FemME 2015 gaat als zeer geslaagd evenement de boeken in. Er heerste een gezellige sfeer, het tijdschema werd over het algemeen strak gehanteerd en veel bands lieten zich van de goede kant zien en horen. De extra evenementen zoals de film, het akoestische optreden van Stream Of Passion samen met Anneke van Giersbergen en modeshow zijn pluspunten. De symfonische metal was favoriet bij het publiek, maar het was verfrissend om de thrash-, death- en elektronica-acts te zien en horen spelen. Teleurstelling was dat Xandria niet kon spelen. Een verbeterpunt is dat het menu beslist wat uitgebreid mag worden. Verder waren het vooral hoogtepunten en een goede organisatie die het evenement sierden dankzij organisator Ton Dekkers en vele vrijwilligers. Volgend jaar is er weer een editie, en wel op 23 en 24 september. Namen zijn nog niet bekend gemaakt, maar we gokken op Effloresce en zeker Xandria.

Met dank aan Wendy Steenmans voor de foto's.

Pagina 1: donderdag 15 oktober
Pagina 2: vrijdag 16 oktober
Pagina 3: zaterdag 17 oktober
Pagina 4: setlists