De mannen van Inner Vitriol mogen de aftrap verzorgen. De band is al in 2007 opgericht, maar zal voor veel aanwezigen (inclusief ondergetekende) nog onbekend zijn. De groep heeft immers tot nu toe slechts één full-length uitgebracht. Het in 2012 verschenen Into The Silence I Sink verschijnt bovendien via een nogal obscuur label. Er valt dus heel wat te winnen voor het viertal uit Bologna. Vooral zanger Gabriele Gozzi (sommigen kennen hem wellicht van Eternal Idol of Fallen Sanctuary) doet er alles aan om het publiek een beetje op te zwepen. Na een wat aarzelend begin sorteren zijn pogingen redelijk wat effect. Het helpt dat zijn stemgeluid vooral in de hogere regionen heel verdienstelijk is. Muzikaal gezien is de zelfbenoemde “dark progressive” metal van Inner Vitriol zeker in orde – zo produceert gitarist Michele Di Lauro een flink aantal lekker stoere riffs en weet ook bassist Francesco Lombardo wel raad met zijn instrument - maar ook niet zo onderscheidend. Toch wordt de nieuwe single Butterflies behoorlijk goed onthaald. Opmerkelijk is de cover van de Italiaanse progband Premiata Forneria Marconi (Impressioni Di Settembre). De muziek zit aardig in elkaar en de vele kabbelende passages zijn aangenaam, maar Inner Vitriol laat geen blijvende indruk achter.
Met het eveneens uit Italië afkomstige Klogr staat er een groep in het voorprogramma die in muzikaal opzicht een zeer onwaarschijnlijke combinatie vormt met Evergrey. De alternatieve metal van de groep klinkt namelijk behoorlijk ‘in your face’, stoer en wat brallerig. Eigenlijk houdt de band er met zijn nadruk op logge, vette riffs, grooves en relatief monotoon beukende drumwerk een behoorlijk Amerikaanse sound op na. Het viertal presenteert zich in ieder geval professioneel. Het intro met theatrale, horrorachtige beelden, die via twee grote televisieschermen worden getoond, is behoorlijk tof en lekker naargeestig. In muzikaal opzicht is het materiaal beduidend minder theatraal. Het is een soort machinaal beukende ‘stadionmetal’ die de groep ten gehore brengt. Luidruchtig, maar niet zo verfijnd. Zanger Gabriele "Rusty" Rustichelli ziet er met zijn kale hoofd, indrukwekkende grijze baard en zonnebril uit als het maffiosi-neefje van Steve Von Till en klinkt als James Hetfield met een zwaar accent. De nadruk van het optreden ligt vrijwel volledig op het eerder dit jaar verschenen, nieuwe album Fractured Realities. Met liefst negen van de tien nummers afkomstig van die nieuweling is het duidelijk dat Klogr de nadruk legt op het heden. Het is echter het afsluitende Guinea Pigs (van de ep Till You Turn uit 2013) dat de meeste indruk maakt. Deze track is niet alleen technischer, maar ook veel urgenter. Het nummer is opgedragen aan Sea Shepherd en wordt begeleid met gruwelijke beelden van haaien- en walvisjacht. Al met al is het optreden best aardig, maar past de band simpelweg niet goed bij de warmbloedige melancholie van de Zweedse hoofdact.
De zaal is al aardig volgepakt als Evergrey na negen uur aan zijn anderhalf uur durende optreden begint. De band pakt uit qua presentatie. Met enkele grote schermen op de achtergrond wordt op een bijna Dream Theater-achtige wijze afgeteld tot het begin van de show en zien en horen we fragmenten van ouder werk. Maar liefhebbers van de klassieke albums van de Zweden komen er na dit intro bekaaid vanaf, want de nadruk ligt toch wel erg nadrukkelijk op het meest recente werk. Tom Englund en zijn kompanen hebben duidelijk veel vertrouwen in Theories Of Emptiness, want deze eerder dit jaar verschenen langspeler is met liefst vijf nummers hofleverancier op de setlist van vanavond. En in totaal komen zelfs tien van de vijftien tracks van vanavond van de laatste drie albums.
Deels is dat natuurlijk te begrijpen. Want met uitmuntende, zeer aanstekelijke nummers als Falling From The Sun, Say, Eternal Nocturnal, Call Out The Dark en Misfortune heeft de band goud in handen, zeker in een livesetting. De nummers zijn technisch interessant, kunnen bogen op flitsend gitaarwerk, fraaie melodieën en ijzersterke refreinen. Een relatief jong nummer als Midwinter Calls is zelfs al uitgegroeid tot absolute publieksfavoriet en het kost Englund weinig moeite om de hele zaal de centrale melodielijn a capella te laten meezingen. Evergrey kiest er vanavond voor om de nadruk te leggen op technische, progressieve metalknallers en goed meezingbare midtempo-rockers (met het eerder aangehaalde Midwinter Calls en Save Us als passende voorbeelden). In de laatste categorie valt overigens ook One Heart, dat wordt opgeluisterd door de muzikanten van Inner Vitriol en Klogr. Zij nodigen het publiek uit om het refrein mee te zingen en dat gebeurt dan ook uit volle borst.
Het is duidelijk dat Evergrey de laatste jaren aan professionaliteit heeft gewonnen. De band klinkt als een goed geoliede machine. Met name gitarist Henrik Danhage drukt zijn stempel op de sound van de band met zijn eersteklas gitaarspel. De keyboardpartijen van Rikard Zander zijn helaas wel erg ver naar achteren gedrongen in de mix. Englund klinkt zoals altijd prima, maar je merkt wel dat het vele touren zijn sporen heeft achtergelaten. Zijn stem is net iets minder in emotie gedrenkt dan gebruikelijk. Enkele minpunten zijn er ook. De grootste gemiste kans vind ik persoonlijk toch wel het ontbreken van een of meerdere ballads. Want laten we wel wezen – er zijn weinig bands die zoveel kippenvel opwekkende exemplaren hiervan op hun naam hebben staan. Hoewel er genoeg te kiezen valt, richt Evergrey zich vanavond op steviger werk. Daarnaast maakt het prachtige A Touch Of Blessing, afkomstig van het klassieke The Inner Circle (2004), maar weer duidelijk dat de oudere nummers nog steeds zeer veel overtuigingskracht hebben. En hoewel ik me realiseer dat ik als een oude lul klink, zou het mooi zijn als de band ook dat roemrijke verleden iets meer levend houdt en dus voor een iets betere balans in de setlist zorgt.
Desondanks maakt Evergrey met dit anderhalf uur durende optreden vooral duidelijk dat de band nog steeds het tij mee heeft. Het vijftal blijft moeiteloos boeien en meerdere nieuwe tracks hebben de potentie om uit te groeien tot moderne klassiekers. Het accent is iets verschoven – zo is de emotionele lading van het oudere werk enigszins naar de achtergrond verdwenen ten faveure van technisch vernuft en effectieve meezingers – maar de kwaliteit is bij deze Zweden altijd gewaarborgd. Het optreden in Helmond vormt dan ook een waardige afsluiter van een zeer succesvolle tour.
Setlist Evergrey:
1. Falling From The Sun
2. Say
3. Midwinter Calls
4. Distance
5. Eternal Nocturnal
6. A Silent Arc
7. Call Out The Dark
8. One Heart
9. Where August Mourn
10. Weightless
11. Misfortune
12. Save Us
Toegift:
13. A Touch Of Blessing
14. King Of Errors
15. Our Way Through Silence
Setlist Klogr:
1. Hysterical Blindness
2. One Of Eight
3. Face The Unknown
4. Lead Wings
5. Whale Fall
6. Gravity Of Fear
7. Waking World
8. Unspoken Words
9. The Twisted Art
10. Guinea Pigs
Setlist Inner Vitriol:
1. Slowly She Dies
2. The Frozen Wind
3. Butterflies
4. Impressioni Di Settembre (Premiata Forneria Marconi-cover)
5. Endless Spiral
Met dank aan Eus Straver van Metal-Experience voor de foto's.
