Zondag

Het Noorse Spurv mag aan het begin van de middag het spits afbijten op deze tweede festivaldag. De groep uit Oslo heeft twee albums op zijn naam staan totdat Pelagic Records in 2023 de nieuwe plaat Brefjære uitbrengt. Ondanks het vroege tijdstip is de grote zaal grotendeels gevuld. En dat is maar goed ook, want degenen die ervoor kiezen om uit te slapen, missen een van de hoogtepunten van het festival. Vanaf de sublieme, bijna tien minuten durende openingstrack En Brennende Vogn Over Jordet is het voor alle aanwezigen al duidelijk: dit wordt geweldig! Het zestal – drie gitaristen, basgitarist, drummer en trombone- en xylofoonspeler – bouwt zijn lange, intrigerende composities op fantastische wijze op. De muzikaliteit spat er bovendien vanaf. Vooral het perfect in de nummers verwerkte, machtige trombonegeschal van Simen Eifring zorgt voor kippenvel. Met name het zeer ontroerende Til En Ny Vår, met een vleug Mono in de minimalistische, wonderschone opbouw, blijkt een waar meesterwerk te zijn. Spurv mag een kwartier langer spelen dan gepland en er is helemaal niemand die daar rouwig om is.

Met een gelukzalig gevoel loop ik richting de kleine zaal, waar Bipolar Architecture al aan zijn set bezig is. De zaal is vrijwel vol, dus het is schuifelen op zoek naar een plekje achterin. De nogal drukke en luidruchtige post-metal met death- en doominvloeden ontbeert het echter aan finesse. Zeker na de veel subtieler opbouwende opener vallen de lichtelijk chaotische riffs en tempowisselingen van dit Duits/Turkse viertal wat rauw op het dak. Bipolar Architecture verdeelt de aandacht gelijkmatig over het debuut Depressionland (2022) en de nieuwe langspeler Metaphysicize (2024). De uitvoering is dik in orde en ik kan me ook echt voorstellen dat deze band op plaat een stuk beter tot zijn recht komt, maar achterin de volle zaal, met voortdurend heen en weer lopende bezoekers, nauwelijks zicht op het podium en nog nagenietend van Spurv zijn de omstandigheden niet optimaal om de complexe muziek volledig tot me te nemen. Wie weet volgt er een herkansing.

Met het Zweedse EF blijven we in dromerige post-rocksferen. Het sextet draait al bijna twintig jaar mee, maar desondanks is EF niet de meest productieve groep. Tussen Ceremonies (2013) en het meest recente, vijfde album We Salute You, You And You! (2022) zit negen jaar. Wat mij betreft valt deze band een beetje in dezelfde categorie als Lost In Kiev. Dat wil zeggen: hoewel het logisch zou zijn om te denken dat instrumentale post-rock inmiddels wel wat blase is, slaagt ook EF erin om met eenvoudige middelen zeer sfeervol en gevoelig uit de hoek te komen. Ook visueel gezien is het optreden simpel, maar doeltreffend: de twee simpele Ikea-pitjes zorgen voor een betoverende gloed. Door de fraaie opbouw en uitstekende, geconcentreerde en liefdevolle uitvoering, verrijkt met cello, xylofoon en tamboerijn, weet EF een prima indruk achter te laten.

Na een korte eetpauze, waardoor ik Love Sex Machine aan mij voorbij moet laten gaan, ben ik net op tijd terug in de volle grote zaal om een plekje te zoeken voor het Belgische Briqueville. Het mysterieuze gezelschap uit Oost-Vlaanderen staat zoals altijd gemaskerd en met monnikskappen bedekt op het podium. De combinatie van post-metal, drone, doom en rock is dreigend en zwaar, maar laat ook af en toe wat ademruimte. Ik beschreef het meest recente werkstuk IIII (2023) nog als een als darkambientalbum vermomd als post-metalplaat. Dat komt met name door de traagheid waarmee de muziek zich ontvouwt en de pulserende droneklanken die het geheel een onheilspellende diepte meegeven. Gelukkig speelt Briqueville ook het uitstekende Akte XVIII live – een nummer waarin het samenspel tussen staccato, groezelige post-metalriffs, statig drumwerk en beklemmende en broeierige darkambientklanken het best uit de verf komt. Briqueville overtuigt met een hypnotiserende set die leidt tot een uniforme collectie in trance meedeinende hoofden.

De vreemde eend in de bijt tijdens dit festival is ongetwijfeld de Zweeds-Noorse zangeres en componist Karin Park. Wie haar - net als ondergetekende - alleen kent van haar laatste album Private Collection (2022) en de hierop volgende tournee met A.A. Williams zal op het verkeerde been gezet worden, want deze collectie heropgenomen oude nummers bestaat uit een prachtige, minimalistische mengeling van pop, klassiek en indie. Maar vanavond krijgen we een heel andere kant van Park te horen. Zoals ze zelf al aankondigt: “I’m your little electronic sanctuary tonight on this wonderful festival”. En dat wil zeggen: een ijzersterke elektronicaset waarin kleverige synths en broeierige, donkere en subtiele beats het voor het zeggen hebben. Door de zeer sterke opbouw komen de tracks lekker hypnotiserend over. Door de zang van Park moet ik denken aan een combinatie van VNV Nation en Madonna (denk aan een track als Frozen) – onwaarschijnlijk maar zeer boeiend. Terwijl het achterste deel van de zaal nog even de kat uit de boom kijkt, verandert het voorste gedeelte al snel in één grote dansvloer. Karin Park krijgt niet alleen de voetjes van de vloer, maar ook de handen op elkaar met deze heerlijke set.

De Franse post-metalgroep Year Of No Light draait al meer dan twintig jaar mee. Ten tijde van Ausserwelt (2010) leerde ik het gezelschap kennen als een van de vele verdienstelijke groepen die zich in de slipstream van het succes van Neurosis wisten mee te ontwikkelen. Hoewel Year Of No Light in muzikaal opzicht precies in mijn straatje past – en ik de groep ook al best wat keren live heb gezien – hebben ze me nooit volledig weten te overtuigen. En helaas: ook vanavond gaat dat niet gebeuren. Voor een deel ligt dat aan het geluid, dat eigenlijk voor de eerste keer dit festival echt matig is. Veel details vallen weg door het allesoverheersende drum- en basgitaargeluid. En dan is de brommerige post-metal van de band al redelijk monotoon van zichzelf. De groep staat bovendien redelijk in zichzelf gekeerd te spelen, waardoor de vonk niet echt wil overslaan naar het publiek. Zo blijft een vrij anoniem en inwisselbaar optreden over. Jammer, want je hoort dat er ergens een geniaal album in de vezels van deze groep zit.

Na haar zeer geslaagde solo-optreden mag Karin Park opnieuw aantreden in de kleine zaal, ditmaal met haar echtgenoot Kjetil Nernes, die eveneens zang en gitaar voor zijn rekening neemt, en drummer Dahm Majuri Cipolla. Onder de noemer Årabrot maken zij een buitengewoon smeuïge mengeling van hardrock, sludge, americana en gothic, die er bijzonder lekker op los rockt. Wie de meest recente albums American Gothic (2021) en Of Darkness And Light (2023) heeft beluisterd, weet dat deze band een bijzondere sound heeft gevonden die tegelijkertijd rauw, stijlvol en energiek is. Het drietal, dat in volledig witte outfits het podium betreedt, heeft wel zin in een feestje en vuurt de ene na de andere vuige rocktrack op het publiek af. Zoals Nernes het bondig samenvat: ““We play dirty, ugly rock ‘n-roll”. Daar is geen woord aan gelogen. De wisselwerking en chemie tussen Park en Nernes is ijzersterk en hun zang vult elkaar perfect aan. Vooral de relatief recente nummer Kinks Of The Heart en We Want Blood nodigen uit tot wilde headbangtaferelen. Tegen het eind duikt Park als een waar podiumbeest nog even het publiek in. Een fantastische show, die een van de hoogtepunten van het festival blijkt.

Het is even schakelen als we teruglopen naar de foyer, waar in een hoekje een soort sit-in gaande is. Hier speelt Dávid Makó met zijn project The Devil’s Trade een korte, akoestische set. Begonnen als soloproject is de “gut-wrenching post-doom” van Makó inmiddels uitgegroeid tot een volledige band, maar vanavond verzorgt hij in zijn eentje het optreden, gewapend met slechts een akoestische gitaar. En natuurlijk met zijn unieke, donkere en melancholische stemgeluid, waarmee hij door de ziel van de toehoorders snijdt. Terwijl het achtergrondgeroezemoes aan de bar verder naar de grens van de perceptie wordt gedrongen, zorgt Makó met zijn ingetogen, vol gevoel gespeelde composities van het meest recente album Vidékek Vannak Idebenn (2023) voor enkele kippenvelmomenten. Aan het eind van het optreden verklapt hij bovendien dat zijn optreden hier geen toeval is – dikke kans dus dat The Devil’s Trade volgend jaar met volledige band te bewonderen is.

Het kan niet anders of de mannen van The Ocean moeten een stressvolle dag hebben gehad. Ze werden immers niet alleen verrast met het afzeggen van Psychonaut, maar kregen eerder op de dag ook nog eens te horen dat de headliner (Ihsahn) wegens stakingen niet in staat was om vanuit Noorwegen naar Maastricht te komen. Zo vallen zowel de headliner van de kleine als de grote zaal uit. Er zijn mensen die om minder gillend gek zouden worden. De Berlijnse formatie lost het echter uitstekend op. Zo is het last-minute opgetrommelde Cobra The Impaler de vervanger in de kleine zaal en besluit de band om dan maar zelf nóg een headlinershow te spelen, met een volledig andere setlist dan de avond ervoor. En dat is een oplossing waar iedereen blij van wordt. Vooral omdat The Ocean vanavond alle frustratie van zich af lijkt te spelen, want de mannen leggen hun ziel en zaligheid in het optreden. Badend in een sfeervolle, blauwe mist krijgt de performance een mysterieus tintje. De band put uit de twee meest recente langspelers Phanerozoic II: Mesozoic | Cenozoic (2020) en Holocene (2023), waarbij vooral het afsluitende, dertien minuten durende Jurassic | Cretaceous een waar huzarenstuk is. The Ocean slaagt erin om zelfs nog beter voor de dag te komen dan gisteren. Het zal een van de laatste keren zijn dat we The Ocean in deze samenstelling kunnen zien, want de band kondigt onlangs op sociale media aan dat er nog maar een handvol shows aankomt met de huidige line-up.

Aan het eind van het optreden richt frontman Loïc Rossetti zich nog even tot de aanwezigen en spreekt hij zijn dank uit voor de support en voor de toewijding van het publiek (waardoor ook bands die al vroeg begonnen voor volle zalen speelden). Hij excuseert zich voor de afmeldingen maar heeft ook heuglijk nieuws: volgend jaar zal het festival wederom in Maastricht georganiseerd worden. Eerste bevestigingen? Psychonaut en Ihsahn.

Zo komt er een passend eind aan een heerlijk weekend. De Muziekgieterij blijkt een uitstekende locatie. Het publiek is internationaal – naast Duits en Engels hoor ik ook veel Frans – en de opzet, met twee zalen, een ruime foyer, een apart gedeelde voor de merchandise, en een mooi buitengebied met enkele restaurants, zorgt voor een klein festivalgevoel. Het charmante centrum van de Limburgse hoofdstad ligt bovendien op slechts enkele minuten lopen. Voor 2025 zijn Psychonaut en Ihsahn dus al al bevestigd – en daar zullen ongetwijfeld nog heel wat mooie namen bijkomen.