Zaterdag

Het uit Brussel afkomstige Thot heeft de eer dit tweedaagse feestje te openen. Hoewel het pas 2 uur in de middag is, mag het vijftal voor een al zeer behoorlijk gevulde grote zaal het spits afbijten. En dat doet de groep met verve: de eclectische muziek meandert tussen dromerige postrock/postmetal, maar heeft door de vocale bijdrage van toetsenist Anaïs Elba (voor wie dit het laatste optreden is) ook af en toe wel wat gothic-achtige elementen. Met wat fantasie horen we in de uitgesponnen, hypnotiserende passages, die rondom percussie en subtiele drones zijn opgebouwd, ook wat raakvlakken met Heilung en Wardruna. Op andere momenten klinkt de muziek een stuk rauwer en chaotischer. Mede dankzij het prima afgestelde geluid en de fantastische lichtshow - een rij gele lichtjes met pijlen naar boven en beneden over de hele breedte van het podium zorgt voor een wonderschoon effect – laat Thot een professionele en sterke indruk achter. Het enige minpuntje is het wat grunge-achtige stemgeluid van zanger Grégoire Fray, maar dat zal een kwestie van smaak zijn. De uitgesponnen instrumentale passages bevallen mij het best.

Met WuW krijgen we ‘avant-garde doom metal’ uit Parijs te horen. Eerlijk gezegd hoor ik vooral de voor dit label toch wel typische, instrumentale post-metal met wat aanvullende effecten. Het klinkt allemaal prima, maar is ook wel iets dat we al tientallen keren eerder hebben gehoord. Het begin is desondanks uitstekend. De muziek van het vijftal – drie gitaristen, een bassist en een drummer – is zorgvuldig opgebouwd, met soms ruimte voor glooiend tremologetokkel en dan weer een overgang naar norsigere riffs. De groep rondom de broers Benjamin and Guillaume Colin speelt vanmiddag zijn meest recente album L'Orchaostre (2023) integraal. De lichtshow is sober, maar sfeervol omdat bij ieder nummer voor een ander kleurpalet wordt gezorgd. Helaas weet WuW de aandacht niet volledig vast te houden met de laatste twee nummers, die wat eentonig zijn, maar het optreden is professioneel en bij vlagen behoorlijk boeiend.

Ook Lost In Kiev komt uit Parijs, maar het instrumentale postrockgezelschap draait alweer wat langer mee. Nu is ook dit genre inmiddels al enorm uitgemolken, maar kwaliteit verloochent zich niet. En over kwaliteit beschikt dit viertal ontegenzeggelijk. Deze mannen weten waar ze mee bezig zijn. Wat een prachtige, vloeiende composities weet deze groep te creëren! En wat nog belangrijker is dan compositorische verfijndheid: Lost In Kiev weet zijn muziek enorm veel emotie en gevoel mee te geven. De nummers zijn niet bijster lang, maar ontpoppen zich stuk voor stuk als kleine cineastische miniwerelden, waarin naast ronkende basgitaarpartijen ook veel ruimte is weggelegd voor het broeierige, sfeervolle toetsenwerk en intrigerende, zelf opgenomen spoken word-passages. Een leuke verrassing is dat Loïc Rossetti (zanger van The Ocean) tijdens Prison Of Mind, afkomstig van het meest recente album Rupture (2022), het podium betreedt voor enkele gastvocalen. Lost In Kiev mag terecht op uitbundige publieksbijval rekenen – zodanig dat de heren er zelf wat verlegen onder worden.

In de kleine zaal is het woord vervolgens aan Playgrounded, een groep die deels uit Rotterdam en deels uit Athene komt. De muziek is in ieder geval behoorlijk eigenzinnig en onderscheidt zich ten opzichte van de vele instrumentale optredens tijdens dit festival. Het is een boeiend allegaartje: de druilerige sfeer doet aan Katatonia denken, maar de hoekige riffs zijn dan weer geworteld in de post-metal. Door de subtiele ondertonen qua toetsenwerk en effecten schemeren ook ambient en zelfs wat triphop-invloeden door, terwijl het wat zeurderige stemgeluid van Stavros Markonis aan alternatieve rock- en metalbands doet denken. Ook Playgrounded speelt zijn meest recente langspeler integraal: het in 2022 verschenen The Death Of Death. De muziek komt mij iets te bestudeerd over. Hoewel de droefgeestige, instrumentale passages intrigerend klinken, is vooral de zang, die af en toe op het valse af is, een afknapper. Het gefröbel tussen de nummers door haalt de vaart bovendien uit het optreden. Wellicht dat Playgrounded beter tot zijn recht komt met een goede koptelefoon.

In de grote zaal blijven we voorlopig in postrocksferen, want ook het Zweedse Oh Hiroshima tapt uit hetzelfde vaatje. Dat wil zeggen: overwegend instrumentaal gitaargetokkel volgens het boekje, met vocalen die zeer sporadisch opduiken (en wat mij betreft ook achterwege mogen blijven). Door de redelijk korte en puntige nummers, die ondanks hun relatief beperkte lengte vrij kunstig in elkaar zitten, doet het materiaal wel wat aan Pelican denken. Tegelijkertijd mist het viertal wel echt een beetje een eigen smoel. Opmerkelijk genoeg is het meest popachtige nummer (Holding Rivers) met zijn subtiele opbouw en repetitieve, melancholische teksten juist het meest onderscheidend. Hoewel Oh Hiroshima iets van de finesse van Lost In Kiev mist, weten de Zweden het publiek toch redelijk goed mee te krijgen en staat het merendeel in respectvolle stilte mee te knikken.

Die respectvolle stilte verdwijnt als sneeuw voor de zon bij het Belgische Hippotraktor. Omdat ik al vermoedde dat het wel eens erg druk zou kunnen worden, spoed ik mij ruim op tijd naar de kleine zaal. En inderdaad: wie het optreden van Oh Hiroshima helemaal afkijkt, zal genoegen moeten nemen met een plekje helemaal achterin. Hippotraktor maakte al indruk tijdens Prognosis 2023 en leverde onlangs met Stasis zijn tweede, goed ontvangen full-length af. Het vijftal wint vandaag in ieder geval de prijs voor de dikste riffs van de avond. De combinatie van sludge, post-metal en groove metal ronkt en ploegt als een op hol geslagen tractor (of nijlpaard zo u wil – de bandnaam spreekt boekdelen!) en zorgt ervoor dat een groot deel van de zaal al snel wordt bevolkt door een kluwen aan headbangende wildebrassen. Dat leidt tot tropische temperaturen. De loodzware en intense, maar tegelijkertijd enorm goed in elkaar zittende muziek maakt des te meer indruk door de machtige vocale prestatie van Stefan De Graef (Psychonaut). Hij staat zijwaarts opgesteld, met zijn gezicht naar de rest van de band, en wisselt ronduit grootse buldergrunts af met epische, cleane uithalen. Door zijn houding en uitstraling lijkt hij wel een soort bezeten prediker. Vooral bij Manifest The Mountain beukt de band alles aan gort. Hippotraktor komt, ziet en overwint - een verzadigd publiek in een poel van zweet achterlatend.

Spijtig genoeg staat A Swarm Of The Sun ongelukkig geprogrammeerd. De muziek van het zestal is namelijk zeer afgewogen en traag qua opbouw. Voor het publiek dat nog in opgefokte extase van het optreden van Hippotraktor komt, is het dus even schakelen. Ook qua podiumpresentatie is het een wereld van verschil. Het zestal oogt geconcentreerd en bedachtzaam, maar staat daardoor ook nogal in zichzelf gekeerd te spelen. Op plaat zijn de ijzersterk opgebouwde geluidsstellages van A Swarm Of The Sun een genot om naar te luisteren, maar in deze livecontext komt de rijke en gedetailleerde totaalsound minder goed over. Daarbij helpt het niet dat de groep tussen de nummers door nodeloos lang met de gitaar staat te fröbelen. Hoewel de band steun kan putten uit een welwillend publiek, moet ik toegeven dat ik hier toch wat meer van had verwacht. Dan thuis maar eens in alle rust het fonkelnieuwe album An Empire (we horen hier vanavond het nummer The Burning Wall van) opzetten.

Tijd voor eetpauzes is er bijna niet, maar omdat de inwendige mens zich steeds nadrukkelijker begint te melden, sla ik het optreden van Glassing over, om na een snel uitstapje richting het centrale marktplein, dat op vijf minuten (door)lopen ligt, net op tijd terug te zijn voor de heren van And So I Watch You From Afar. Het Noord-Ierse kwartet heeft al een behoorlijke discografie opgebouwd en geldt als een van de gevestigde namen binnen de instrumentale post-rock. Verwacht echter geen bloemlezing uit dit oeuvre. De sympathieke groep heeft vanavond een bijzonder optreden voor ons in petto en speelt zijn nieuwe album Megafauna, dat pas net uit is, integraal. Dat is natuurlijk spannend, want hoe landt deze volledig nieuwe muziek? Het plezier waarmee de mannen staan te spelen, slaat echter over op het publiek. De aankleding is wat sober – vooral qua lichtshow – maar muzikaal gezien klinkt het als een klok. De band schakelt tussen rustigere momenten en luidruchtige uitbarstingen vol druk en zenuwachtig gitaarwerk. Daardoor komt de muziek energieker en krachtiger over dan die van veel genregenoten. And So I Watch You From Afar rockt er eigenlijk gewoon erg lekker op los vanavond!

De headliner in de kleine zaal is LLNN. Degenen die de deze groep uit Kopenhagen al eerder aan het werk hebben gezien - zoals ondergetekende op Roadburn 2022, toen de band de vullingen uit de tanden liet trillen om half 1 in de middag - weten dat de zelfgenoemde ‘post-apocalyptische muziek’ beenhard en met een extreme intensiteit uit de speakers komt knallen. De verwachtingen zijn dan ook hoog en de kleine zaal is volledig volgepropt. Na een sfeervol intro opent de groep verrassend met het obscure Gravitated, afkomstig van de in 2017 uitgebrachte split-release met Wovoka, maar de rest van het optreden staat eigenlijk in het teken van de meest recente full-length (en, mogen we toch wel stellen, het ‘doorbraakalbum’) Unmaker (2021). Van die plaat komen liefst zeven nummers voorbij. De muziek van LLNN brengt dankzij de vele ambient- en noise-effecten in de atmosferische stukken een bepaalde dreiging met zich mee die de sound interessanter maakt dan veel genregenoten binnen de sludge en post-metalscene. Bovendien hakken de harde riffs er genadeloos in, terwijl frontman Christian Bonnesen de longen bijkans uit zijn lijf krijst. Het resultaat is een kolkende zaal met een niet aflatende moshpit. Bonnesen duikt aan het eind van het optreden ook nog even het publiek in om al crowdsurfend zijn gal over ons uit te spuwen. LLNN is intens, luidruchtig en moddervet!

De echte afsluiters zijn natuurlijk de mannen van The Ocean zelf. Pelagic Fest is namelijk letterlijk en figuurlijk hun feestje, aangezien de band ook het label runt. In zijn bijna vijfentwintigjarig bestaan is The Ocean uitgegroeid tot een van de absolute vaandeldragers binnen de atmosferische sludge/post-metal, niet alleen vanwege hun intrigerende conceptuele aanpak (zo richten verschillende albums zich op een specifieke geologische tijdsperiode), maar vooral ook door de combinatie van eigenzinnigheid, diversiteit en muzikaliteit. Daardoor spreekt The Ocean ondanks zijn volstrekt eigen invulling een zeer breed publiek aan. Vanavond spelen de mannen Pelagial (2013) integraal. Een uitstekende keuze, want dit album geldt toch wel als een van de hoogtepunten uit het oeuvre van de groep uit Berlijn. En met een perfecte sound en een band in topvorm is het optreden een aaneenschakeling van hoogtepunten, zoals het prachtig opgebouwde, dynamische Mesopelagic: Into The Uncanny (evenzeer dromerig als ruig) Bathyalpelagic II: The Wish In Dreams (met zijn kenmerkende, progressieve loopjes en woeste headbangpassages). De hele groep staat met bezieling te spelen, maar vooral frontman Loïc Rossetti onderscheidt zich, niet alleen door zijn uitstekende vocale prestatie, maar ook door de manier waarop hij in de muziek opgaat. Als we dan toch een enkel minpuntje moeten aanstippen, is het dat de achtergrondvisuals door de lichtshow niet helemaal tot hun recht komen. Het merendeel van het publiek staat echter toch in zijn eigen wereld te genieten van dit vakmanschap. Een waardig einde van een boeiende eerste dag, waarop The Ocean zijn status waarmaakt.