Zaterdag

De tweede festivaldag begint rustig. Hoewel het programma pas om half twee begint, zien sommige bezoekers er niet echt uitgeslapen uit. Dat heeft ongetwijfeld met de after-party van gisteren in de kelder en in het kasteel te maken. Het was nog lang gezellig. Sommige bezoekers zijn zelfs al vanaf donderdag aanwezig en zijn bij de pre-party geweest. Maar terug naar waar we gebleven waren, de tweede festivaldag op zaterdag. Rustig dus, maar met werkende airco. Voordat Cataya het podium betreedt, hoor je vogels fluiten als intro en de ambient klanken brengen de toeschouwers weer terug in dromenland. Echt wakker worden is het dus niet met de muziek van de internationale groep.

De opstelling is bijzonder. De toetsenist zit tegenover de drummer. De andere bandleden staan er in een vierkant omheen. Een mooi showelement, net als de ondersteunende beelden op het projectiescherm, die per nummer anders zijn. Er zijn maar liefst drie gitaristen, maar omdat de geluidsman de nadruk te veel op de ritmesectie legt, zijn die nauwelijks te horen. Erg jammer, want zo komen de mooie lijnen van het gitaarspel niet goed door. Desondanks maken met name het mooi opgebouwde Cumbre En Niebla en afsluiter Vis à Vis veel indruk. Laatstgenoemde leunt veel meer op atmosferische black, net als Tal Sperre. Juist die afwisseling en integratie van blackmetalelementen (inclusief blasts) in de muziek maken Cataya uniek. De groep muzikanten kiest in tegen stelling tot Sleepmakeswaves voor een langere opbouw. De combinatie van post-rock en atmosferische black komt door de te grote nadruk op de ritmesectie weliswaar niet optimaal tot zijn recht, maar de bandleden kijken toch tevreden de zaal in vlak voorafgaand aan de laatste track als ze applaus krijgen.

De tweede band van de dag is Blindead. De groep werd opgericht onder de naam Incorrect Personality in 1999. Vocalist Patryk Zwolinski verliet in 2015 na dertien jaar dienst de groep. Voor hem in de plaats kwam Piotr Pieza en daarmee veranderde ook de stijl. De meest recente full-length Ascension (2016) toont dat aan. Het rauwe van de post-metal van eerdere platen is er grotendeels af. Vandaag veel aandacht voor het nieuwste werk dat je meeneemt naar een koude en eenzame wereld. Blindead speelt een mix van Riverside, Anathema, Karnivool, Radiohead en soortgelijke artiesten. Er zitten diverse stijlen verwerkt in de muziek die het vooral van de sfeer moet hebben. Sfeer die wordt ondersteund door de beelden op de achtergrond. De muziek heeft iets geheimzinnigs. Ook het gebruik van Poolse taal via social media draagt eraan bij dat je moeilijk de wereld van Blindead kunt betreden. Dat intrigeert enerzijds, anderzijds krijg je moeilijk een connectie met het geheel.

De rustige tracks krijgen vandaag de meeste ruimte, al hamert Hunt er als een van de weinige stevige tracks ertussendoor. Net als Pale, een van de hoogtepunten op de setlist, bevat het nummer interessante ritmiek. Zo gebeurt er nog wel meer onder het oppervlak, in het prachtige So It Feels Like Misunderstanding When... en A7bsence bijvoorbeeld. Het experimentele Fall (een combinatie van atmosferische en industriële geluiden en een aantal keer een schreeuw) is net als Hunt een vreemde eend in de bijt. In de meeste nummers zit niet veel melodie in de wat klagende, ingetogen zang, behalve in het mooie Gone. De vocalen komen wat rokeriger uit de boxen dan thuis als je de plaat beluistert, een pluspunt. Het geluid is niet optimaal, maar op wat oneffenheden presteren de Polen goed. Ondanks dat een deel van de aanwezigen in het ongewisse blijft wat men hier nu van moet vinden, is er een waarderend applaus voor het optreden.

Over sfeer gesproken, daar kan Kauan over meepraten. De internationale formatie (Rusland en Oekraïne) raakt de ziel van de luisteraar met elektronische soundscapes, akoestisch gitaarspel en rustige zang op de nieuwste full-length Kaiho. Vreemd genoeg daarvan geen enkele track op de setlist vandaag. Het is death/doom dat de aanwezigen in JC Sjiwa voorgeschoteld krijgen. Progressieve death/doom wel te verstaan, want er zitten veel verschillende stijlen en filmmuziek in verwerkt, zoals het prachtige Aamu Ja Kaste laat horen. Met Koivun Elämä komt er wat meer tempo in en maken de grunts plaats voor cleane zang. Het afsluitende Äidin Laulu toont de diversiteit van Kauan in een nummer samengevat.

De sound heeft veel diepte, mede dankzij de reverb- en depth-effecten. Het spel op de viola is van toegevoegde waarde. Het draagt bij aan de melancholische sfeer die door de trage ritmiek, mineurmelodieën en ambient soundscapes neergezet worden. De cleane zang is toereikend, maar wat minder zeker dan op de plaat. De sfeer wordt verder geïntensiveerd door de donkere setting met rook en blauw licht. Passend bij de muziek. Terwijl voor sommige bezoekers de derde rustige band op rij te veel van het goede is, ontdekken anderen juist een interessante band. Kauan wint vandaag dan ook fans.

Tijdens de dinnerbreak klinkt de veel gehoorde kritiek: "Nou, dat was niet echt een sterke programmering, drie van die postrockbands achter elkaar.” Atrox is de juiste band op het juiste moment. De Noren treden vandaag op zonder Rune Sørgård en Tor Arne Helgesen, maar gelukkig zijn er vervangers in de personen van drummer Andreas Kjøl Berg en gitarist Steffen Berg. Na alle melancholiek en trage muziek komt er met de Noren meer progressiviteit en levendigheid in met een mix die doet denken aan Mr. Bungle, Arcturus, Virus, Opeth en Manes. De zang van de eenarmige Rune Folgerø doet nadrukkelijk aan die van Mike Patton denken.

In Headrush Helmet komen de neo-klassieke invloeden vooral naar voren. Op de setlist veel aandacht voor Binocular, maar vreemd genoeg niet voor Tight Tie. Wel voor Retroglazed en het swingende Traces. For We Are Many sluit het optreden af dat een dikke voldoende scoort, maar niet iedereen kan bekoren. Smaken verschillen zullen we maar zeggen. Atrox is een keer wat anders dan de standaard en het siert de mannen dat ze dat neer durven zetten, maar zowel de nummers als de presentatie laten ruimte voor verbetering.

”15 years of epic metal” zo prijkt het op de backdrop van Pyramaze. 15 jaar waarin de Deense powermetalband, die in beperkte mate progelementen toepast in zijn songs, garantstaat voor goede platen die liefhebbers van Evergrey en Enchant mogelijk aanspreken. Hier en daar zit er een uitschieter tussen, zoals het nieuwe Contingent. Van de elf tracks staan er vandaag vijf op de setlist. Opener A World Divided is al een sterke binnenkomer en ook Symphony Of Tears is een krachtige track met een goed refrein en een episch gevoel, dankzij de bijdrage van toetsenist Jonah Weingarten. Wat de muziek in deze track echter mist, is de zware ondertoon van de bas. De ervaren mannen treden aan zonder bassist en laten de baspartijen minder goed hoorbaar meelopen van vackingtrack. In de studio neemt Jacob Hansen deze voor zijn rekening, maar op het podium speelt de producer gitaar en zorgt hij voor de backing-vocalen. Beide disciplines gaan hem overigens goed af.

Ook in andere tracks mis je het basgeluid, maar afgezien van dat euvel maakt het kwintet een solide tot sterke indruk. Voor sommige progliefhebbers biedt de muziek te weinig uitdaging, voor anderen komt de wat toegankelijkere muziek als een geschenk na Atrox. Meerdere liefhebbers juichen bij het aankondigen van bepaalde titels door Terje Harøy. Uiteraard staan er naast nummers van Contingent veel van Disciples Of The Sun op de setlist, aangezien dat de studioplaten zijn waarop Terje zingt. Ook live maakt hij een prima indruk met zijn melodieuze en rauwe stem, al moet hij wel werken om bepaalde noten te halen. Vanaf The Battle Of Paridas (prachtige combinatie van gitaarpartijen, zang en keyboadsymfonieën) is het een aaneenrijgen van hoogtepunten. Zo komt Star Men aan bod met zijn fraaie melodieën en proggy drumwerk, het epische Land Of Information, de memorabele melodieën van Back For More (met sterke vocale prestatie) en Disciples Of The Sun. Jammer dat de baspartijen ontbraken, dat had het helemaal afgemaakt. Verder zet Pyramaze, dat 24 minuten te laat begint, een degelijk en professioneel optreden neer met weinig franje, maar een sterke, noodgedwongen ingekorte setlist.

Er is voor veel festivalgangers maar één band waarop ze staan te wachten: Soen. Twee jaar geleden werkte de internationale groep die zijn zetel in Zweden heeft zich al op tot een van de hoogtepunten van het festival en met de nieuwe plaat Lykaia, misschien wel de beste in de discografie, onder de arm reist het muzikantengezelschap met vertrouwen naar Baarlo. "It feels like coming home” zegt Joel Ekelöf dan ook. De frontman voelt zich een stuk zekerder op het podium en is de belichaming van de groei die de groep doormaakt, zowel muzikaal, als eenheid en in de performance. Ook de geluidsman verdient een compliment, want hij gaat in die ontwikkeling mee.

Vandaag uiteraard een aantal nieuwe songs op de lijst, vijf op de twaalf maar liefst. En werkelijk alle behoren tot de highlights. Sectarian en Sister vanwege de Opethiaanse riffs, het uitzonderlijk gave Jinn en Lucidity vanwege hun gevoeligheid. Het zijn songs die kippenvel opleveren. Dat doet ook de a capella-zang aan het einde van Kuraman en in Pluton, waarin ook de fans mee mogen ‘oh-oh-oh’en. Het publiek wacht netjes tot de laatste noot is uitgeklonken en ontlaadt vervolgens van ontzag en vreugde. Wat een goede muzikanten, niet alleen vocaal (allen behalve ex-Opeth-drummer Martin Lopez zingen), maar ook instrumentaal. Na een wat moeizame start waarbij niet alle melodieën goed doorkomen, is het genieten van het gevarieerde toetsenspel en de gave leads. Sommige nummers worden extended gespeeld om ruimte te geven aan het soleerwerk van alleskunner Lars Åhlund en gitarist Marcus Jidell, zoals in Lucidity, dat het einde van het optreden markeert met een dikke krul. Soen was voor velen de topact van een dag die voor een grote groep wat moeizaam op gang kwam.

Met dank aan Mattias Norén van ProgArt Media en Alex Blokdijk voor de foto's.