Neal Morse is echter geen Dream Theater. Waar laatstgenoemde band al jarenlang stagneert, slaagt Morse erin om keer op keer prachtig nieuw werk te creren. Uiteraard diep geworteld in zijn geloofsovertuiging, maar dat zal inmiddels nog maar weinig mensen afschrikken. Met The Grand Experiment lukte het Morse voor het eerst om de teugels iets te laten vieren en met gelauwerde muzikanten als Randy George, Mike Portnoy, Eric Gillette en Bill Hubauer ook echt als een volwaardige band te opereren. Datzelfde geldt ng meer voor The Similitude Of A Dream, dat verdeeld over twee schijven ruim honderd minuten klokt.
Want hoewel het idee van het conceptalbum, dat losjes is gebaseerd op het boek Pilgrim's Progress van John Bunyan, van Morse afkomstig is, hebben de overige bandleden een groot aandeel gehad in het ontwikkelen van nieuwe ideen en muziek. Het boek verhaalt over de spirituele reis van een man vanuit de 'stad van vernieling' naar een plaats van verlossing. Qua thematiek past het dus goed bij de religieuze basis van Morse' materiaal. De energie die tijdens het uitwerken van de nummers ontstond, heeft ervoor gezorgd dat The Similitude Of A Dream zodanig is uitgedijd dat het materiaal niet meer op n schijf past.
Het enthousiasme is goed hoorbaar en het mag gerust gesteld worden dat dit album zich qua omvang, ambitie en creativiteit kan meten met het fantastische Testimony-tweeluik en het Question Mark-album. De diversiteit is bovendien enorm groot: van herkenbare, maar daarom niet minder spetterende instrumentale ouvertures en frisse, songgerichte prog-nummers (Makes No Sense, So Far Gone) tot complexere tracks (het naar Spock's Beard neigende Slave To Your Mind, het vurige Confrontation en het daarop volgende The Battle).
Verrassende momenten zijn er ook genoeg te vinden. Wat te denken van het donkere, stampende City Of Destruction? Het juist erg frivole The Ways Of A Fool (dat qua sfeer doet denken aan het geweldige nummer Freak, dat te vinden is op Momentum) contrasteert daar mooi mee. Soms treedt de band ver buiten de gangbare progrockpaden. Zo is Breath Of Angels in essentie een gospel-nummer. De bijdrage van het kleine koor, bestaande uit Ann, Alfreda en Regina McCrary, is buitengewoon fraai. Het energieke Freedom Song is dan weer folk-achtig, met een heerlijke 'vibe'.
Zoals altijd staan de muzikale kwaliteiten van Morse en consorten buiten kijf. De souplesse waarmee gemusiceerd wordt, de gepassioneerde, vaak ontroerende zang van Morse en het gemak waarmee beklijvende refreinen en melodien worden geproduceerd - het zijn zaken waar veel bands gekmakend jaloers op zouden worden. The Similitude Of A Dream staat er vol mee. Maar de grootste verdienste is nog wel dat dit dubbelalbum je als luisteraar zodanig meesleept dat de plaat voorbij is voor je er erg in hebt.
In april 2017 is dit spektakelstuk live te horen in de 013. Als dat even waanzinnig wordt als dit album, staat veel progliefhebbers een bijzondere avond te wachten. The Similitude Of A Dream valt gerust te omschrijven als een monumentaal werkstuk. Een absolute aanrader voor iedere liefhebber van progressieve muziek!
Tracklist:
1. Long Day
2. Overture
3. The Dream
4. City Of Destruction
5. We Have Got To Go
6. Makes No Sense
7. Draw The Line
8. The Slough
9. Back To The City
10. The Ways Of A Fool
11. So Far Gone
12. Breath Of Angels
13. Slave To Your Mind
14. Shortcut To Salvation
15. The Man In The Iron Cage
16. The Road Called Home
17. Sloth More
18. Freedom Song
19. I'm Running
20. The Mask
21. Confrontation
22. The Battle
23. Broken Sky / Long Day (Reprise)
