De reden dat ik specifiek Nicke Andersson noem in deze review, is dat hij de voornaamste componist en tekstenschrijver is op de tweede full-length Clandestine (1991). Hij neemt bovendien de vocalen en drumpartijen voor zijn rekening. Het heeft grote invloed op de totaalsound van de opvolger van Left Hand Path (waarop Lars Gran Petrov nog te horen is). De zang van Nicke is sprekend, rommelig (soms uit de maat), agressief, schreeuwerig en dynamisch. Wie van de twee de beste vocalen bezit, is een kwestie van smaak. De fans zijn erover verdeeld, net als over het feit of het debuut of de tweede full-length nu de beste plaat is. Sommige liefhebbers missen het zware, logge, smerige en het vrij constante, hoge tempo op de nieuweling. Anderen prijzen de diversiteit en het agressieve karakter.
Beide platen zijn legendarisch en nog steeds van invloed op veel muzikanten. Toch verschilt Clandestine (ondanks dat er in de vorm van Severe Burns nog een Nihilist-nummer op staat) enorm van zijn voorganger. Niet alleen qua vocalen, maar zeker ook wat drumpartijen betreft. Die eisen veel aandacht op. Niet alleen doordat ze prominent in de mix staan (ook dit album is overigens geproduceerd door Tomas Skogsberg in Sunlight Studios), maar vooral vanwege de complexiteit. De ritmetwists, fills en accentverleggingen zijn interessant en veelvuldig (en achteraf te complex volgens Nicke). Op Left Hand Path waren er ook hier en daar al vooruitstrevende drumpartijen, maar in veel mindere mate.
Een ander verschil met de klassieker van een jaar eerder is de diversiteit. Alleen al in Sinners Bleed zijn er veel tempowisselingen (en een gave creepy middenpassage). De geweldige opener Living Dead en Chaos Breed zijn razendsnel, in tegenstelling tot Stranger Aeons en Evilyn, die aankondigen wat er op Wolverine te horen is. Het tempo gaat veel vaker naar beneden dan voorheen. De kracht van Clandestine is dat deze een constant niveau en horrorsfeer vasthoudt, waar Left Hand Path wat monotoner was en beperkt bleef tot een aantal pieken. Clandestine bevat een constante aanvoering van gave riffs, agressieve vocalen plus energiek en gevarieerd drumwerk. De transparante en levendige productie houdt het adrenalinepijl hoog.
Clandestine is net als Left Hand Path een magnum opus, een plaat met veel variatie en legendarische tracks die van een agressieve en heldere productie zijn voorzien. Het is een creepy monument met de bijzondere, zieke en extreme vocalen en ritmetwists van mastermind Nicke Andersson. Over de hele lengte consistenter qua kwaliteit dan het debuut met een mooie mix tussen de oude en toekomstige sound.
Nog altijd sieren de oude tracks de setlist. Andersson, die al eerder verklaarde open te staan voor een renie met de formatie die hij in 1997 verliet (al is het maar om de lol of om iets te vieren, zoals een speciale Nihilist-show), gaat in oktober samen met Alex Hellid en Ulf "Uffe" Cederlund Scandinavische metalcruise Close-Up Bten materiaal uit de beginperiode van Entombed ten gehore brengen. De contacten met de anderen zijn nog goed wat hem betreft. Hij verklaart evenwel dat het hem wel even tijd gaat kosten om fysiek in staat te zijn om het niveau van vijfentwintig jaar geleden te halen. Of het bij dit eenmalige optreden blijft of dat we straks naast Entombed A.D. nog een andere variant van Entombed erbij krijgen, is nog onduidelijk.
Tracklist:
1. Living Dead
2. Sinners Bleed
3. Evilyn
4. Blessed Be
5. Stranger Aeons
6. Chaos Breed
7. Crawl
8. Severe Burns
9. Through The Collonades