Dream Theater's nieuwe album is in de tussentijd alweer een tijdje uit. Dat de review wat langer op zich heeft laten wachten, heeft verscheidene redenen. De belangrijkste is echter dat het mij flink wat tijd gekost voor ik een echt goed beeld van The Astonishing kon krijgen. Het betreft hier dan ook een over twee cd's verspreid conceptalbum met een complete speeltijd van twee uur en tien minuten, niet iets om even op de achtergrond aan te zetten. Dit heeft echter wel voor een flink aantal luisterbeurten gezorgd, waarbij ik mezelf dan ook heb aangezet om zonder onderbrekingen de nummers achter elkaar te blijven luisteren.

Het beluisteren van The Astonishing is in dat opzicht een zwaardere beproeving dan bij de vorige Dream Theater-albums het geval was. Niet vanwege het feit dat de songs zwaar op de maag liggen, maar vooral omdat de nummers losstaand van elkaar een stuk minder goed werken dan als geheel binnen het grotere concept. Dit komt omdat het gros van de songs meteen overvloeit in de volgende track, waardoor een als videoclip vrijgegeven nummer als The Gift Of Music op zichzelf ‘onaf’ aanvoelt. Met het doorstromen naar The Answer en A Better Life valt deze kritiek echter meteen weg en is het album meteen veel meer op waarde te schatten. Desalniettemin is deze cd absoluut niet voor alle fans weggelegd.

The Astonishing is op muzikaal vlak een van de meest vriendelijke albums die de band ooit heeft uitgebracht. De hardere koers die op Train Of Thought werd ingezet, is hier ver te zoeken. In plaats daarvan is de sound meer te vinden in de wat lichtere klanken die we ook vonden op Images And Words en Falling Into Infinity, afgewisseld met lichte hinten naar Six Degrees Of Inner Turbulence. Het album heeft dan ook verbazingwekkend weinig bijtende riffs, ellenlange soloduels of improvisatorische instrumentale passages. Nee, het is allemaal vrij ingetogen in dienst van het concept. Songs waarbij men gebruikmaakt van de standaard couplet/refrein-structuur zijn eveneens weinig te vinden als het niet om ballads gaat. Dream Theater maakt hierbij met het orkest ook gebruik van een flinke dosis musicalinvloeden. Denk aan een Jesus Christ Superstar, maar dan met de rockopera-invloeden van een Tommy. Het is bijna als Dream Theater goes Disney te omschrijven.

Er is genoeg om positief over te zijn. Ondanks alle kritiek die LaBrie door de decennia al over zich heen heeft gekregen, geloof ik niet dat ik de beste man ooit zo gevariëerd heb horen zingen. Dit is niet verbazingwekkend als we ons beseffen dat hij een flinke hoeveelheid personages in zijn eentje moet vertolken. Soms is het op het kitscherige af in ballads als Losing Faythe, maar bij Lord Nafaryus en Three Days zingt hij op zeer overtuigende wijze sinister en jolig tegelijk. Nu Rudess niet constant hoeft te soleren, kan hij zich uitleven op prachtige pianopartijen. Petrucci gooit daarnaast dermate weinig riffs en priegelsolo's eruit, dat hij weer kan tonen dat hij werkelijk prachtige, gevoelige solo's kan spelen. Luister maar naar A New Beginning om een van zijn beste partijen sinds jaren te horen! Het blijft echter onvergeeflijk hoe een man als Myung per album verder en verder in de mix lijkt te verdwijnen. Soms hoor je enkele leuke partijen voorbijkomen, maar voor het grootste gedeelte van de tijd is hij amper op de achtergrond te horen. Mangini is moeilijker weg te mixen en levert wat mij betreft gewoon een prima prestatie zonder al teveel poespas. Zoals de rest van de band: keurig in dienst van het liedje.

Het concept van The Astonishing is als verhaal zelf niet bijster interessant, maar de gebeurtenissen worden wel degelijk goed in songs omvat. A New Beginning biedt de euforie die het onderwerp van de track nodig heeft, terwijl ook de combinatie van The Gift Of Music, The Answer en A Better Life een prima introductie van de hoofdpersonen in dit verhaal weergeven. De passages met keizer Nafaryus zijn echter verreweg het beste, helemaal in het opzwepende Three Days, waarbij we de interessante combinatie van blastbeats en swingorkest te horen krijgen. Mijn absoluut favoriete track blijft echter The Path That Divides, waarbij ik het zeer jammer vind dat het nummer niet langer gerekt is aangezien zowel teksten als muziek en zang hier zo goed werken.

Het album heeft muzikaal echter na My Last Farewell het meest spannende en duistere wel gehad, om erg vrolijk en hoopvol af te sluiten in de nummers die daarop volgen. Voor het verhaal klopt het helemaal, maar het zorgt er tegelijkertijd voor The Astonishing net te gezapig naar mijn smaak eindigt. Hindert dit echt heel erg? Voor mij niet per se, maar ik begrijp in dit geval kritieken waarbij woorden als 'saai' en 'afgezaagd' vallen wel. Desalniettemin vind ik het zeer lovenswaardig dat de band na een aantal meer standaard progmetalreleases is gegaan voor een stuk muziek dat het minder van techniek en meer van melodie moet hebben. The Astonishing blijft echter een lange zit die bij herhaling een hoop moois weergeeft, maar voor een hoop mensen niet zal uitnodigen om vaker beluisterd te worden. Ik ben echter blij dat ik bij de eerste groep hoor en reken het album zeker tot het beste werk dat men na Six Degrees Of Inner Turbulence heeft uitgebracht.

Tracklist cd 1:
1. Descent Of The Nomacs
2. Dystopian Overture
3. The Gift Of Music
4. The Answer
5. A Better Life
6. Lord Nafaryus
7. A Savior In The Square
8. When Your Time
9. Act Of Faythe
10. Three Days
11. The Hovering Sojourn
12. Brother, Can You Hear Me?
13. A Life Left Behind
14. Ravenskill
15. Chosen
16. A Tempting Offer
17. Digital Discord
18. The X Aspect
19. A New Beginning
20. The Road To Revolution

Tracklist cd 2:
1. 2285 Entr’acte
2. Moment Of Betrayal
3. Heaven’s Cove
4. Begin Again
5. The Path That Divides
6. Machine Chatter
7. The Walking Shadow
8. My Last Farewell
9. Losing Faythe
10. Whispers On The Wind
11. Hymn Of A Thousand Voices
12. Our New World
13. Power Down
14. Astonishing