The Gathering werd bekend bij het grote publiek na het uitbrengen van het derde album, Mandylion, met de toen nog onbekende Anneke van Giersbergen. Wat niet iedereen weet, is dat dit album de tweede doorbraak van de band was. In de beginjaren experimenteerde The Gathering met een symfonisch death/doomgeluid. Na een demo in 1990 en optredens met Death en Morbid Angel kwam in 1992 het debuutalbum Always uit en ook die plaat was erg succesvol. In 1995 werd het album opnieuw uitgebracht in een remix-versie, waarop het gitaargeluid wat meer naar voren komt en de sound wat voller en zwaarder klinkt. De plaat is een klassieker en is van grote invloed geweest op mijn muzikale interesse.
De jaren tachtig waren mijn tienerjaren en mijn voorkeur lag voornamelijk bij snelheid en melodie. Het gebruik van toetsen was absoluut niet toegestaan. Een vrij beperkte muzikale interesse zou je kunnen stellen. In 1993 stond Faith No More in Ahoy, met in het voorprogramma The Gathering. Benieuwd naar die jonge band uit Oss en besloot ik in de platenzaak het debuutalbum te luisteren. Al bij de eerste klanken van The Mirror Waters was ik verkocht en helemaal toen ik na anderhalve minuut voor het eerst iemand hoorde grunten. Ik gebaarde de jongen achter de toonbank dat ik genoeg had gehoord, vertrok met de cd in mijn handen naar de parkeergarage en reed snel naar huis. Ik vroeg mijn vrouw, die mijn muzieksmaak nog altijd niet begrijpt, iets in haar oren te stoppen en zette mijn nieuwe aanwinst snoeihard op.
Ademloos luisterde ik naar de symfonische klanken van de synthesizer, het zware, logge geluid van de gitaren en de dreigende vocalen van Bart Smits. Langzame melodien en iemand die gromt in plaats van een geweldige vocale prestatie neer te zetten. Dit is niet te rijmen met alles waar ik van houd in muziek. De opbouw van In Sickness And Health, de pianomelodie in combinatie met de agressie in de vocalen van Bart, is waanzinnig goed. Na drie minuten klinkt de ijle zangstem van Marike Groot door de speakers, kippenvel. Het refrein van King For A Day is geweldig, maar de combinatie tussen de vocalen van Bart en Marike na de break is fantastisch. De uitwerking die de zware riffs, de dreiging in de vocalen van Bart en de akoestische break in Second Sunrise op mij hebben is bijna onbeschrijfelijk en het wordt me duidelijk dat mijn muzikale interesse niet meer hetzelfde is.
Niet alleen op mij had dit debuutalbum van The Gathering een grote impact. Het album was zowel succesvol in eigen land als in andere Europese landen. Deze plaat vormt ook mede de basis voor gothic metal als subgenre. De productie van het album is allesbehalve geweldig, maar dat heeft mij nooit echt gestoord. Ondanks de droomstart was niet iedereen in de band tevreden met het zware geluid en door onenigheid over de muzikale toekomst verliet medeoprichter Barts Smits de band. De opvolger Almost A Dance lijkt vooral gekocht te zijn door fans die, net als ik, de plaat hebben aangeschaft zonder er naar te luisteren en het lijkt of de band zelf dat album ook maar liever helemaal vergeet.
Twintig jaar na het uitbrengen van Always was de band weer even in de originele bezetting te zien tijdens de Reunion Tour (2012). Bart liet horen na al die jaren nog altijd over machtige grunts te beschikken, hoewel hij dat na Always... nauwelijks meer heeft laten horen. En ook vorig jaar, toen de band het vijfentwintig jarig jubileum vierde, kreeg hij van de band de erkenning waar hij recht op heeft. Hoe mooi de akoestische versie van The Mirror Waters (Sleepy Buildings) ook gezongen is door Anneke van Giersbergen, het is de versie met Bart Smits die de fans van het eerste uur willen horen.
Tracklist:
1. The Mirror Waters
2. Subzero
3. In Sickness and Health
4. King for a Day
5. Second Sunrise
6. Stonegarden
7. Always...
8. Gaya's Dream