Onlangs stond het blackmetalinstituut Mayhem voor een exclusief concert op de planken in de Eindhovense Effenaar. Het was een optreden in het kader van het dertigjarig bestaan van deze roemruchte band – en stond dan ook vooral in het teken van het legendarische, oudere werk. Mayhem is echter geen band die alleen maar op het verleden hoeft te teren: op 2 juni verschijnt via Season Of Mist namelijk, na een lange periode van stilte, het vijfde volledige album van de band. Met een geschiedenis die inmiddels dus drie decennia omvat, lijkt de output van deze Noren wat karig, maar ieder album, van debuutplaat De Mysteriis Dom Sathanas tot en met het uit 2007 stammende Ordo Ad Chao, leverde meer dan genoeg voer voor discussie op.

Dat zal met Esoteric Warfare (wederom met Atilla Csihar achter de microfoonstandaard) niet anders zijn, al is het alleen maar vanwege het vertrek van gitarist/bassist Blasphemer (wiens taken worden overgenomen door de nieuwe gitarist Teloch). Maar daar waar het zeer experimentele (en uiteindelijk zich tot meesterwerk ontpoppende) Ordo Ad Chao de meningen tot op het bot wist te verdelen, is Esoteric Warfare iets makkelijker te verteren. Let wel: de bizarre loopjes, vreemde structuren en verwrongen riffs van de vorige plaat hebben ook hun weg gevonden naar dit album. En ook Csihar trekt weer een heel arsenaal aan ijzingwekkende stemmen uit de kast, variërend van grommende keelklanken en bezwerend gefluister tot angstaanjagend gekrijs, galmende recitaties en alles daartussenin.

Tussen alle chaos zijn ditmaal echter ook makkelijker muzikale aanknopingspunten te vinden. De nummers op Esoteric Warfare zijn gestructureerder en minder fragmentarisch dan op zijn voorganger. Vooral de eerste drie nummers zijn heel wat minder experimenteel in vergelijking met Ordo Ad Chao, hoewel daarmee absoluut niet gezegd is dat het materiaal niet interessant is. Wie de tijd ervoor neemt, ontdekt ook hier namelijk meer dan genoeg diepgang. Opener Watcher doet wat denken aan een opgevoerde variant van Satyricon ten tijde van Rebel Extravaganza met zijn tegendraadse, staccato gitaarloopjes. Ook Psywar en Trinity hakken er genadeloos in, vooral vanwege het magistrale drumwerk van Hellhammer.

Vanaf Pandaemon verandert de stijl van de plaat en vallen vooral de voortdurende, onstuimige tempowisselingen en de beklemmende, bij vlagen aan Blut Aus Nord herinnerende manier van componeren op. Het creepy Mylab klinkt daardoor heerlijk onheilspellend. Maar vooral opvallend is de enorme intensiteit van Esoteric Warfare. Zo is een werkelijk fantastisch nummer als Throne Of Time een waar precisiebombardement van dissonante riffs en tierend drumwerk. Esoteric Warfare staat vol van dat soort uitermate intense momenten. De titel doet de muziek dan ook volledig eer aan.

Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat er fans van de band zijn die niet tevreden zullen zijn met dit werkstuk. Esoteric Warfare combineert namelijk de experimenteerdrang en inventiviteit van zijn voorganger met de kracht en gedrevenheid van Chimera. Met dit album bewijst Mayhem na dertig jaar actieve dienst nog lang niet uitgeblust te zijn. Sterker nog: Esoteric Warfare is nu al een van de genrehoogtepunten van 2014 – en dat is niet veel bands met zo’n lange staat van dienst gegeven.

Tracklist:
1. Watcher
2. Psywar
3. Trinity
4. Pandaemon
5. Milab
6. Six Seconds
7. Throne Of Time
8. Corpse Of Care
9. Posthuman
10. Aion Suntalia