Na drie langspelers (plus het demo-album Abominations Of Desolation) was de verrassing er een beetje af, waarop Morbid Angel besloot tot een koerswijziging. Toen bleek reeds dat sommige deathmetalfans wars zijn van elke vorm van verandering of progressie. De in hun ogen commercile cd Domination kreeg in 1995 veel kritiek te verduren. Met name het trage, toegankelijke Where The Slime Live werd door veel fans van het eerste uur niet geaccepteerd. Zelf vond ik Domination echter een goede plaat en juist Where The Slime Live de grote uitschieter. De tijd heeft me gelijk gegeven, want tegenwoordig behoort het nummer tot de publieksfavorieten bij live-optredens van Morbid Angel.
Anno 2011 lijkt de geschiedenis zich te herhalen. Een kleine acht jaar na Heretic keert Morbid Angel spectaculair terug met het langverwachte Illud Divinum Insanus. Op voorhand was al duidelijk dat er wat aan het geluid zou veranderen, want drummer Pete Sandoval ontbreekt wegens een langdurige blessure voor de eerste maal, terwijl vocalist David Vincent juist terug is op het oude nest. Dat Morbid Angel ditmaal driftig experimenteert met elektronische hulpmiddelen, lijkt voor veel liefhebbers van de band echter een grote schok. Het album is inmiddels een paar weken uit en het wereldwijde web wemelt van de discussies over Illud Divinum Insanus en scheldtirades aan het adres van Morbid Angel. Iedereen met een internetverbinding en een greintje affiniteit met deathmetal heeft al het nodige over deze release gehoord en gelezen. Wat kan ik daar nog aan toevoegen?
Zon omstreden plaat mag op onze site echter niet onbesproken blijven, al was het maar om jullie de kans te geven om als reactie bij deze review je eigen mening over het album te plaatsen. Zo ben ik benieuwd om te horen of ik nou de enige persoon op deze planeet ben die Radikult een gaaf nummer vindt. Jawel, de track die door vrijwel iedere deathmetalfan op internetfora om het hardst wordt uitgekotst, is mijn persoonlijke favoriet van dit album. Natuurlijk doet de ruim zeven minuten lange song nogal denken aan het werk van Rob Zombie en Marilyn Manson. Ook kan het nummer vanzelfsprekend niet tippen aan Morbid Angel-klassiekers als Immortal Rites en Maze Of Torment. Inderdaad is Radikult mijlenver verwijderd van waar dit gezelschap ooit voor stond. Toch vind ik het een heerlijk, verslavend lied. Wie weet behoort Radikult over vijftien jaar net als Where The Slime Live gewoon tot de publieksfavorieten tijdens live-optredens.
De andere industrieel getinte songs zijn minder goed, maar nog altijd niet slecht. Toegegeven, de eerste keer dat ik deze cd afspeelde, was het bij de overgang van het intro Omni Potens naar de openingsklanken van Too Extreme! wel even schrikken. Na herhaalde luisterbeurten vind ik ook dat echter een behoorlijk nummer, evenals I Am Morbid en Destructos Vs. The Earth / Attack. Alleen de afsluiter Profundis - Mea Culpa is overbodig. Daarmee hebben we alle experimentele songs gehad. Zij grijpen overigens terug naar een industrile metalsound die eind jaren negentig populair was, dus echt modern of vernieuwend kun je ze nauwelijks noemen. Voor de rest bevat Illud Divinum Insanus een vijftal ouderwetse deathmetalsongs. Die zijn weliswaar niet zo venijnig en sterk als het vroege werk van Morbid Angel, maar tracks als Blades For Baal, 10 More Dead en Nevermore luisteren desondanks heerlijk weg.
Het hart van de heren lijkt niet meer bij deathmetal te liggen, maar als ze willen kunnen Trey Azagthoth en zijn bandmakkers dus nog altijd een goede deathmetalsong uit hun mouw schudden. Een legitiem punt van kritiek is wel dat, doordat Morbid Angel ditmaal uit verschillende genrevaten tapt, de nieuwe langspeler vrij inconsistent uitvalt. Je moet openstaan voor diverse stijlen om de gehele plaat te kunnen waarderen. Uiteindelijk gaat het echter niet om de stijl, maar om de kwaliteit van het gebodene en die ligt op het niveau dat je van deze band mag verwachten. Zo denk ik er in elk geval over. Volgens een recente poll op onze frontpage beschouwt de gemiddelde lezer van Metalfan.nl daarentegen Illud Divinum Insanus, op enkele Metallica-misbaksels na, als de meest teleurstellende albumrelease ooit. Jullie hebben de cd inmiddels enkele weken kunnen laten bezinken. Denken jullie er nog steeds zo over?
Tracklist:
1. Omni Potens
2. Too Extreme!
3. Existo Vulgor
4. Blades For Baal
5. I Am Morbid
6. 10 More Dead
7. Destructos Vs. The Earth / Attack
8. Nevermore
9. Beauty Meets Beast
10. Radikult
11. Profundis - Mea Culpa