Met het schaamrood op de kaken moesten wij van Metalfan concluderen dat we jullie nummer drie van 2009 niet eens gereviewed hebben. Daar moest maar eens gauw verandering in komen, vonden we. Dus bij deze dan met bijna een jaar vertraging alsnog de review van Mastodon's Crack The Skye.
Mastodon, gevormd in 1999, heeft intussen een behoorlijke reputatie opgebouwd. Met de eerste release Remission in 2002 werd gelijk een dijk van een plaat neergezet en sindsdien is het hard gegaan en niet in de laatste plaats door de tours met Metallica. Maar ook zonder hen was het Amerikaanse kwartet gedoemd groot te worden. Mastodon heeft namelijk een geheel eigen stijl die een breed publiek aanspreekt. Fervente aanhangers vind je dan ook zowel onder de die hard kenners en muziekfreaks, die bijkans verliefd worden als ze de zoveelste idiote ritmesectie over zich heen gespoeld krijgen, als onder het mainstream publiek, dat het hoge meeblr-gehalte adoreert.
Hoge verwachtingen dus van de nieuwe plaat, en om maar meteen met de deur in huis te vallen: Mastodon is gelukkig niet bezweken onder die druk. Verre van! Dat wisten jullie natuurlijk allang gezien de eerdergenoemde derde plaats, maar in alle opzichten heeft Mastodon zichzelf naar een hoger niveau getild. Neem bijvoorbeeld het artwork: Crack The Skye is wederom ontworpen door Paul Romano en bij de limited edition is een originele litho van het artwork gevoegd. Die versie is een soort psychedelische kijkdoos geworden. Een echt collector's item. De vreemde spelwijze van het laatste woord van de titel is overigens niet te danken aan het gelijknamige Schotse eiland, maar komt van het zusje van drummer Brann Dailor, Skye Dailor, die op 14-jarige leeftijd zelfmoord heeft gepleegd. In de tunnel van die kijkdoos is ook grafisch een hommage aan haar gebracht. Maar genoeg over de achtergronden.
Want wat maakt deze plaat nou zo'n topplaat dat hij bij jullie in de top 10 belandt? Die vraag wordt al gelijk beantwoord als de hemel zich langzaam opent met openingstrack Oblivion. De genialiteit van Mastodon breekt als een frisse lentezon door de wolken heen. Een onheilspellend trage gitaarintro wordt ondersteund door Dailor's drums die er geheel in eigen stijl een tegendraads ritme tegenaan gooit. Vervolgens brengen de afgeknepen stemmen van bassist Troy Sanders, gitarist Brent Hinds en die van Dailor je in een geheel wereldvreemde trance. Het speelse gemak waarmee de band de meeste vreemde secties aan elkaar rijgt is verbluffend.
Maar dit ontdek je eigenlijk pas na een sessie of vijf. Deze schijf ligt namelijk zo lekker in het gehoor dat je in eerste instantie nauwelijks doorhebt hoeveel lagen er wel niet in de tracks zitten. Maar juist doordat het zo lekker wegluistert ga je vaker luisteren en ontdek je elke keer weer nieuwe dingen. Moderne metal op zijn best.
Luister bijvoorbeeld naar de dynamische dertien minuten van The Last Baron, dat het album afrondt (als je tenminste de instrumentale versies van Oblivion en Divinations niet meetelt). Het nummer begint uiterst traag en het duurt lang voor hij op gang komt maar als het dan na iets meer dan drie minuten losbarst is het eigenlijk alleen nog maar genieten van het tegendraadse rariteitenkabinet dat Mastodon als handelsmerk heeft ingelijfd. Dat chaotische loopje na zes minuten is heerlijk genieten. En de herhaling van het trage intro na een minuut of negen is perfect geplaatst. Je voelt die climax weer komen.
En zo staat deze plaat bol met geniale riffs. Het is weer een juweeltje geworden. Nergens te zoetsappig en 'teeny', maar ook geen technisch geneuzel in de categorie 'kijk eens wat ik kan'. Mastodon heeft een meesterwerkje afgeleverd en 6 februari komen ze de plaat promoten in de Melkweg. Komt dat zien! Komt dat zien!
Tracklist:
1. Oblivion
2. Divinations
3. Quintessence
4. The Czar
1. Usurper
2. Escape
3. Martyr
4. Spiral
5. Ghost of Karelia
6. Crack the Skye
7. The Last Baron
8. Oblivion (Instrumental)
9. Divinations (Instrumental)