We hebben er lang op moeten wachten, dit derde album van de Nederlandse 'darkrock'-groep Dool. Nadat het gezelschap rondom vocalist Raven van Dorst, bassist Job van de Zande en drummer Micha Haring (beiden voorheen The Devil's Blood) naam en faam vergaart met een stomend optreden in Cul De Sac op Roadburn 2016 en het heerlijke debuutalbum Here Now, There Then, dat in 2017 via het gerespecteerde Prophecy Productions verschijnt, ontwikkelt de band zich op knappe en gedurfde wijze verder met het rijkere en gelaagdere Summerland (2020). Deze langspeler is minder makkelijk te behappen, maar laat wel een enorme compositorische ontwikkeling horen. Na verloop van tijd ben ik deze plaat dan ook nog een stuk meer gaan waarderen dan het debuut.
De band presenteert onlangs het langverwachte, derde album The Shape Of Fluidity integraal tijdens het internationaal vermaarde Roadburn-festival. Ditmaal niet meer in een achterafzaaltje, maar op het hoofdpodium, voor een volledig volgepakte zaal. Het is tekenend voor de groeiende status van Dool. Het album laat een nog verdere verrijking en verdieping horen. De plaat is zowel in artistiek als conceptueel opzicht dapper en ambitieus. The Shape Of Fluidity is namelijk geworteld in Raven's eigen ervaringen als geboren hermafrodiet hen werd geboren met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken, maar de artsen kozen ervoor de mannelijke kenmerken te verwijderen die na een vroege operatie jarenlang heeft geworsteld met gevoelens van onbestemdheid en onbegrip. Dat thema wordt verbreed tot het omgaan met fluditeit en verandering in meerdere betekenissen: een veranderende wereld, persoonlijke verandering en psychologische verandering.
Die thematische urgentie wordt kracht bijgezet door negen ijzersterke composities, waarin we Dool dynamischer en diverser dan ooit tevoren horen. Niet alleen klinkt Raven zelfverzekerder en krachtiger dan ooit, ook in muzikaal opzicht is The Shape Of Fluidity een tour de force. De tracks vloeien op volstrekt natuurlijke wijze, terwijl ze ook vol herkenbare hooks en vette riffs staan. Zo nestelt het materiaal zich al bij de eerste kennismaking in de schedel, maar vallen er bij iedere nieuwe luisterbeurt meer details en knappe overgangen op, waardoor de plaat rijker en rijker wordt. Typerend is de werkelijk fantastische opener Venus In Flames. Na een fraai, dromerig begin volgt een stuwende uitbarsting die het nummer in vuur en vlam zet. Het magistrale, uitgesponnen gitaarwerk meandert tussen gevoelige post-rockritmes, psychedelische vertakkingen en massief beukende rockpassages.
Hoewel The Shape Of Fluidity behoorlijk veel lagen kent en dus ook een echt groeialbum is, blijkt wel al direct dat de muziek enorm goed in elkaar zit. Dool klinkt zowel dynamisch en beukend, als ook artistiek en gevoelig. Het contrast tussen het uit drukke, progressieve drumroffels bestaande Self-Dissect (dat uitmondt in een machtig refrein) en het dromerige House Of A Thousand Dreams (waarin Raven zich ook met minimale instrumentale ondersteuning prima staande houdt) is behoorlijk groot, maar in beide nummers is de klasse onmiskenbaar. In het melancholische en haast plechtige titelnummer komt dat contrast ook tot uiting. In deze track experimenteert de band op subtiele wijze met kille synthlijnen en nemen de basgitaar en drums in het eerste deel een plek op de voorgrond in. Het prachtige refrein dient als anker en vervolgens bloeit de compositie in de tweede helft weer op wonderschone wijze open dankzij het ijzersterke gitaarwerk.
Op andere momenten horen we de ongetemde rockkant van Dool de overhand nemen. In Evil In You nemen stuwende ritmes en stoere riffs de overhand, terwijl Hermagorgon kan bogen op machtige, slepende post-metalpassages. Deze tracks zullen ongetwijfeld tot de livefavorieten uitgroeien. Tegelijkertijd herbergen ook deze composities een diepgang en finesse die ze ver boven de status van simpele rockers verheffen. De band bewaart het beste tot het eind. Met het schitterende The Hand Of Creation dat zeer traag en minimalistisch opbouwt eindigt Dool namelijk op grootse wijze.
Als we deze lofzang nog even aanhouden, is er nog n aspect dat niet onvermeld mag blijven. Dat is de ronduit fantastische productie van Magnus Lindberg (Cult Of Luna, Russian Circles, Tribulation), die ervoor heeft gezorgd dat The Shape Of Fluidity in volle glorie, met aandacht voor alle details uit de speakers komt knallen. Er kan maar n conclusie worden getrokken: als dit niet het definitieve doorbraakalbum van Dool wordt, weet ik het ook niet meer!
Tracklist:
1. Venus In Flames
2. Self-Dissect
3. The Shape Of Fluidity
4. Currents
5. Evil In You
6. House Of A Thousand Dreams
7. Hermagorgon
8. Hymn For A Memory Lost
9. The Hand Of Creation