Het heeft een hele tijd geduurd, maar na vijf jaar ligt er eindelijk een nieuw Borknagar-album in de schappen. Deze Noorse, progressieve viking/folk/blackmetalformatie viert dit jaar zijn dertigjarig jubileum. In die jaren is het gezelschap rondom gitarist ystein G. Brun het enige bandlid dat er sinds die prille begindagen al bij is uitgegroeid tot een wereldwijd gerespecteerde groep, die steeds progressiever is gaan klinken, zonder daarbij zijn roots in de viking en black metal te verloochenen. In die zin valt Borknagar in dezelfde categorie als Enslaved, Amorphis en Katatonia: groepen die altijd kwaliteit bieden en die ondanks hun vernieuwingsdrang nooit hun oude fanschare van zich hebben weten te vervreemden. Met Fall is het vijftal alweer aan zijn twaalfde langspeler toe.
Het in 2019 verschenen True North blijkt zelfs in de rijke discografie van de band een pronkstuk. De plaat heeft zich ontpopt tot absolute hoogvlieger, niet alleen door de zeer dynamische, energieke composities, maar ook door de briljante vocale prestaties van frontman ICS Vortex (Arcturus), die zich in verrukkelijke zanglijnen van zijn beste kant kan laten horen (met Up North als misschien wel een van de beste nummers die de groep ooit schreef). Fall heeft dus grote schoenen om te vullen. Slaagt Borknagar erin om met een inmiddels stabiele line-up het huzarenstuk van een half decennium geleden te evenaren?
De stijlelementen zijn in ieder geval intact gebleven. Borknagar blinkt uit in soepele songwriting, waarin melodieus gitaarwerk, goed getimede versnellingen, weelderige folkinstrumentatie en avontuurlijke, progressieve zijpaden voor een boeiende, avontuurlijke luisterervaring zorgen. De acht nummers zijn zowel toegankelijk als spannend en worden verder kracht bijgezet door het harmonieuze samenspel van gitaristen ystein Brun en Jostein Thomassen. De ijzersterke wisselwerking tussen de theatrale, cleane zang en krachtige screams van ICS Vortex en aanvullende cleane zang van toetsenist Lars Nedland (Solefald) zorgt regelmatig voor vocaal vuurwerk. Producer Jens Bogren heeft weer uitstekend werk afgeleverd: Fall klinkt als de spreekwoordelijke klok, maar de sound is tevens warmbloedig en met ademruimte voor de individuele instrumenten, waaronder ook de viool- en cellopartijen van gastmuzikant John Ryan (van de Ierse folkmetalgroep Cruachan).
De acht nummers zijn stuk voor stuk meer dan de moeite waard. Ze zijn bovendien onderling behoorlijk divers. Zo kent het dromerige, magische Nordic Anthem een Wardruna-achtige vibe dankzij het prachtig gezongen, hymnische refrein. In Afar komt Borknagar juist stevig uit de hoek met agressieve passages, maar de band weeft daar op kunstige wijze melodieuze zanglijnen (en een fijnbesnaard middenstuk) doorheen. In het prachtige Moon komen alle kanten van de band aan bod. Het nummer rockt en swingt bij vlagen de pan uit dankzij stoere riffs, die rijkelijk worden besprenkeld met het uitbundige toetsenwerk van Nedland. Tegelijkertijd zorgen de fraaie, serene zanglijnen wederom voor een plechtige sfeer. Die solemniteit horen we ook op andere momenten, zoals in het melancholische, wat verstilde The Wild Lingers, met mooie, subtiel ondersteunende keyboardpartijen. In het afsluitende Northward met bijna tien minuten het pronkstuk van het album haalt de band nog even alles uit de kast. Het is een zeer dynamische en verhalende afsluiter, met lange, melodieuze gedeelten en af en toe een uitbundige versnelling, die van begin tot eind boeit.
Hoe meer je op de details gaat letten, hoe knapper de harmonieuze vanzelfsprekendheid van de composities wordt. Er gebeurt veel in ieder nummer, maar de band laat de muziek, die vol grandeur zit, op volstrekt natuurlijke wijze vloeien. En, nog knapper: Fall is een plaat waar ontzettend veel gevoel uit spreekt. Voorganger True North is wat mij betreft een moderne klassieker, maar Fall komt gevaarlijk dicht in de buurt. Een van de hoogtepunten van het jaar tot nu toe.
Tracklist:
1. Summits
2. Nordic Anthem
3. Afar
4. Moon
5. Stars Ablaze
6. Unraveling
7. The Wild Lingers
8. Northward
