Een van de optredens waar ik het meest naar uitkeek tijdens de succesvolle afgelopen editie van het in Maastricht georganiseerde, tweedaagse extreme metalfestival Samhain, was dat van Darkspace. Het Zwitserse ambient blackmetalcollectief staat bekend om zijn kolossale, hypnotiserende composities, die regelmatig de grens van de tien en zelfs twintig minuten overschrijden. Met name de drie albums die in het eerste decennium van deze eeuw verschenen, hebben toch wel een legendarische status verworven in de underground. Helaas viel het optreden enorm tegen. Het publiek kreeg n enkel, nieuw nummer te horen, dat in totaal bijna vijftig minuten duurt, maar dat de hypnotiserende intensiteit van het oude materiaal volledig ontbeert.
Het blijkt een voorbode te zijn van het nieuwe album Dark Space -II, waarop deze compositie te horen is. De plaat is het eerste nieuwe wapenfeit van Darkspace sinds de vorige langspeler Dark Space III I (2014). De stilte van een decennium heeft ermee te maken dat Wroth (Tobias Mckl) in de tussentijd ook actiever is geweest met zijn andere undergroundproject Paysage d'Hiver. Bassiste Zorgh is inmiddels vervangen door nieuwe bassist Yhs. Qua stijl blijkt het nieuwe album een terugkeer te zijn naar de eerste demo Darkspace I (2002), wat inhoudt dat de blackmetalinvloeden grotendeels hebben plaatsgemaakt voor een aanpak die meer lijkt op een amalgaam van ambient, industrial en drone.
Nu kan de lichte deceptie van het optreden in Maastricht natuurlijk een momentopname zijn een geval van uiteenlopende verwachtingen. Daarom heb ik Dark Space -II heel wat luisterbeurten gegeven. En toegegeven het album heeft zo zijn momenten. De minimalistische aanpak, waarbij de nadruk ligt op drone-achtig gitaarwerk, samples van een hypnotiserende vrouwenstem die vrijwel het gehele album op de achtergrond te horen zijn, subtiele industrial beats en bezwerende keyboardeffecten, werkt bij vlagen best goed. Het voornaamste probleem is dat het totale gebrek aan afwisseling uiteindelijk ieder gevoel van sfeer doet oplossen in het luchtledige. Typerend is de manier waarop het nummer na tien minuten opbouw eindelijk op gang lijkt te komen door middel van enkele getergde achtergrondvocalen. Het momentum wordt al enkele minuten later tenietgedaan omdat de band terugschakelt naar hetzelfde minimalistische, slaapverwekkende ritme.
Monotonie kan zo zijn charme hebben. In de beste gevallen weet de betreffende band het publiek in een staat van collectieve ontvankelijkheid en hypnose te krijgen. In het geval van Darkspace blijf ik echter behoorlijk ambivalent ten opzichte van de gekozen aanpak. In kleine doseringen is deze vorm van 'drone black metal' behoorlijk sfeervol, maar het volledige gebrek aan ontwikkeling leidt vrijwel onontkoombaar tot verslappende aandacht. Uiteindelijk blijkt het toch iedere keer een enorme klus om Dark Space -II tot het eind vol te houden en dat kan toch niet de bedoeling zijn.
Tracklist:
1. Dark -2.-2