Het heeft heel wat langer geduurd dan op voorhand gedacht, maar het nieuwe album van Scar Symmetry ligt negen jaar na zijn voorganger eindelijk in de schappen. In 2014 brengt de Zweedse progressieve deathmetalformatie The Singularity (Phase I: Neohumanity) uit. Het is een album waarop de mannen in uitstekende vorm verkeren. Conceptueel gezien verkent de groep rondom gitarist Per Nilsson bekende thema's rondom technologische ontwikkelingen (en de utopische en dystopische vergezichten waartoe dat leidt) middels sciencefictionachtige teksten. In muzikaal opzicht is het album een logische voortzetting van de technische, maar tegelijkertijd zeer melodieuze death metal die Scar Symmetry sinds debuutalbum Symmetric In Design (2005) perfect in de vingers heeft.
De vorige langspeler vormt het beginpunt van een trilogie. En hoewel grote delen van de nummers op deze opvolger al in 2016 geschreven zijn, heeft het dus alsnog bijna een decennium geduurd voordat The Singularity (Phase II: Xenotaph) eindelijk is uitgebracht. Er zijn verschillende redenen voor deze vertraging. Zo heeft gitarist Per Nilsson het een stuk drukker gekregen door zijn nieuwe rol als livegitarist van Meshuggah en als nieuw bandlid bij Nocturnal Rites. Daar komt nog eens bij dat de kunstenaar die het artwork verzorgt wegens persoonlijke omstandigheden van de radar verdwijnt. De lange radiostilte roept de vraag op hoe relevant Scar Symmetry nog is anno 2023. Klinkt de muziek van de Zweden nog steeds even fris en sprankelend?
Wie de mannen uit de startblokken hoort schieten met het felle Chrononautilus, hoort in ieder geval geen uitgebluste oudjes. De felle blastpassages en furieus hakkende en groovende riffs vliegen de luisteraar direct om de oren. Scar Symmetry weet deze intense passages zoals altijd sterk te combineren met melodieuze hooks' en een krachtig gezongen, clean refrein. In de eerste helft van het album horen we meer van dit soort tracks, waarin techniek en melodie hand in hand gaan. Nu eens heeft het melodieuze gitaarwerk de overhand, zoals in Overworld (met eveneens een grote rol voor de prima cleane zang van Lars Palmqvist), terwijl de band in andere nummers juist epischer, grimmiger en bombastischer dan ooit klinkt (Altergeist, Reichsfall).
The Singularity (Phase II: Xenotaph) klinkt in alle opzichten als typisch Scar Symmetry. De sound is direct herkenbaar en de band speelt zijn troeven met verve uit. De technische, maar tegelijkertijd melodieuze riffs, de zeer pakkende refreinen, het heerlijke soleerwerk en de ijzersterke combinatie van grunts en cleane zang door de twee zangers (Palmqvist en Roberth Karlsson): we hebben het allemaal al eerder gehoord, maar de uitvoering is werkelijk tot in de puntjes verzorgd. De plaat heeft bovendien een luidruchtige en nogal overdonderende productie aan toe, die ervoor zorgt dat de muziek strak en modern uit de speakers komt knallen. Vooral het indrukwekkende gitaargefrbel is daardoor goed te volgen.
Toch knaagt er iets bij het vaker beluisteren van dit album. Het grootste nadeel is namelijk dat de nummers allemaal hetzelfde template lijken te volgen. Individueel zitten de nummers stuk voor stuk uitstekend in elkaar, maar de onderlinge afwisseling ontbreekt vrijwel volledig. Daardoor wordt met name tweede helft van het album nogal eenvormig, wellicht nog met uitzondering van het met vernuftige riffs doorspekte Soulscanner. Bovendien mis ik op deze nieuwe langspeler de fantastische zanglijnen die Scar Symmetry kenmerkten op melodieuzere platen als Dark Matter Dimensions (2009) en The Unseen Empire (2011), de tijdsperiode waarin de Zweden op hun hoogtepunt verkeren.
Het gaat veel te ver om deze nieuwe langspeler een slap aftreksel te noemen, want daarvoor is de kwaliteit die de mannen leveren te onmiskenbaar aanwezig, maar iets meer variatie en eigenheid had The Singularity (Phase II: Xenotaph) geen kwaad gedaan. Dat zou het verschil zijn tussen een verdienstelijk album en een absolute kraker.
Tracklist:
1. Chrononautilus
2. Scorched Quadrant
3. Overworld
4. Altergeist
5. Reichsfall
6. Digiphrenia Dawn
7. Hyperborean Plains
8. Gridworm
9. A Voyage With Tailed Meteors
10. Soulscanner
11. Xenotaph
