Het is bewonderenswaardig hoe de Poolse progressieve rockformatie Riverside de draad heeft opgepakt na het plotselinge overlijden van gitarist Piotr Grudzinski in 2016. Het drietal, bestaande uit vocalist/gitarist/bassist Mariusz Duda, drummer Piotr Kozieradzki en toetsenist Michal Lapaj, brengt twee jaar na die dramatische gebeurtenis het donkere album Wasteland uit, waarmee de muziek van de groep een nieuwe kant uitgaat. Vijf jaar heeft een opvolger op zich laten wachten, maar inmiddels ligt ID.Entity dan eindelijk in de schappen. Inmiddels is sessiegitarist Maciej Meller permanent toegetreden tot de line-up. Verder blijft de formatie stabiel, maar geldt dat ook voor de muziek?
Al snel wordt duidelijk dat Riverside zijn grenzen probeert te verleggen op deze achtste langspeler. De muziek klinkt diverser, opener en rijker, waardoor de muziek minder somber overkomt. Er is bovendien meer ruimte voor experimenten, waarschijnlijk ontstaan door de keuze om het album op de ouderwetse manier te schrijven en op te nemen: gezamenlijk in de oefenruimte. Het knappe is dat ID.Entity niet als een soort uitgestrekte jamsessie voelt, maar wel degelijk zeer coherent in elkaar zit. Muzikaal gezien blijkt dit dan ook echt een groeialbum. Niet in de zin dat de schijf nu zo ontoegankelijk is integendeel maar wel omdat de composities bij iedere luisterbeurten aan kwaliteit lijken te winnen en de replay-factor dus hoog is.
Er is duidelijk werk gestoken in de verpakking en het algehele concept van ID.Entity. De plaat richt zich op het thema identiteit, dat vanuit verschillende invalshoeken wordt verkend, visueel weergegeven middels de sfeervolle, fragmentarische albumhoes. De nadruk ligt vooral op hoe onze identiteit vloeibaar en gefragmenteerd is geworden en hoe we onder druk van anderen steeds meer een masker opzetten. Nadrukkelijk hierin verweven vinden we technologiekritiek op met name de toenemende invloed van Big Tech. Het zijn geen nieuwe themas en de teksten voelen soms wat geforceerd, maar tegelijkertijd komt de band soms intrigerend uit de hoek. In ieder geval is de kritiek op de tekstuele inhoud van het album die Riverside ten deel lijkt te vallen wat mij betreft volstrekt misplaatst, zeker gezien de gebrekkige tekstuele diepgang die in het metal- en rockgenre meer regel dan uitzondering is.
Uiteindelijk is de muziek echter doorslaggevend voor de kwaliteit en daarmee zit het op ID.Entity wel goed. Vooral de eerste drie tracks zijn ijzersterk en bouwen op een mooie manier op. Zo begint opener Friend Or Foe? verrassend melodieus met veel nadruk op catchy synthpop en een pront, dansbaar basgitaarritme. In het amper vijf minuten durende Landmine Blast gebeurt er veel onder de oppervlakte. Het is zeer knap hoe de band ingetogen getokkel afwisselt met spannende instrumentatie. En Big Tech Brother swingt werkelijk de pan uit dankzij het uitbundige toetsenwerk en de aanvullende blazers. De track speelt een prachtig spel met contrasten, niet alleen qua instrumentatie, maar zeker ook middels de fantastische zang van Duda, die hier qua flow en dynamiek wel wat doet denken aan Daniel Gildenlw (Pain Of Salvation) ten tijde van Scarsick, ook al is het stemgeluid van Duda veel zalvender.
Van de tweede helft valt vooral het ruim dertien minuten durende epos The Place Where I Belong op. Hier horen we Riverside teruggrijpen op klassieke progressieve rock la Rush en Pink Floyd (de psychedelische gitaarsolo). Ook het afsluitende Self-Aware is bijzonder fijn dankzij de bij vlagen bijna frivole instrumentatie, waarin een hoofdrol is weggelegd voor funky toetsenwerk. Met een speelduur van iets meer dan vijftig minuten bevat de plaat geen overbodige noot. Wie daar niet genoeg aan heeft, kan de speciale editie aanschaffen, waarop vier (deels instrumentale) bonusnummers te vinden zijn. Wat mij betreft voegen die bonustracks echter niet per se iets toe. ID.Entity overtuigt vooral als eenheid. Tel erbij op dat het album een prima productie heeft meegekregen en het mag duidelijk zijn dat het de eerste topplaat van 2023 een feit is.
Tracklist:
1. Friend Or Foe?
2. Landmine Blast
3. Big Tech Brother
4. Post-Truth
5. The Place Where I Belong
6. I'm Done With You
7. Self-Aware
