Wie erbij was in die inmiddels onwerkelijke, vreemd anachronistisch aanvoelende setting van een volgepakt Patronaat tijdens Roadburn 2019, of tijdens het magische optreden een avond eerder op het hoofdpodium van 013, zal het kunnen beamen: de Japanse postrockband Mono is live een van de meest sensationele bands die er bestaan. De manier waarop het gezelschap rondom gitarist Takaakira Goto zijn epische hymnes weet op te bouwen van zeer introvert, prachtig clean getokkel tot een aanzwellende oceaan van gitaarfeedback en noise zorgt keer op keer voor een overweldigende, bijna transcendentale ervaring. Voor mij persoonlijk was het live horen van Ashes In The Snow inclusief een strijkorkest een van de mooiste en meest ontroerende concertervaringen uit mijn leven.
Dergelijke ervaringen zitten er voorlopig helaas niet meer in. En dus moeten we het doen met de kale muziek. Gelukkig weet Mono ook op plaat meestal zeer te overtuigen, hoewel ik er eerlijk bij dien te vermelden dat de echte magie na Hymn To The Immortal Wind (2009) nog slechts sporadisch wordt bereikt (zoals in het magistraal mooie Death In Rebirth, het nummer dat als split met The Ocean verscheen). Twee jaar geleden waren de Japanners met Nowhere Now Here (2019) toe aan hun tiende langspeler, een jubileum om trots op te zijn. Het album laat enkele verrassende nieuwe invloeden horen, zoals de zang van bassiste Tamaki Kunishi in Breathe en kortere, meer songgerichte nummers (After You Comes The Flood).
Pilgrimage Of The Soul lijkt op het eerste gezicht een terugkeer naar de oude albums. De titel belooft in ieder geval veel dramatiek en episch aanzwellende, op de traanklieren werkende tremoloriffs en ondersteunende orkestratie. Toch wordt al na enkele luisterbeurten duidelijk dat Mono zich op deze elfde langspeler wederom heeft ontwikkeld. De band rept zelf van het meest diverse album uit haar carrire. Bij een oppervlakkige luisterbeurt lijkt dat een nogal overtrokken stelling, maar bij nadere inspectie valt toch meer en meer op hoe subtiel de nummers in elkaar zitten en hoe rijk aan details ze zijn. Bovendien valt het Mono te prijzen dat ze met haar composities probeert te verrassen door niet steeds dezelfde formule uit te buiten.
De eerste drie nummers op Pilgrimage Of The Soul maken duidelijk dat Mono inderdaad zeer divers te werk gaat. Openingstrack Riptide laat er na een kort intro weinig gras over groeien. Het nummer behoort tot de stevigste uit het oeuvre, maar blijkt ondanks de genadeloos hakkende postmetalriff wel wat eendimensionaal. Het prachtige Imperfect Things, dat aan het latere werk van Explosions In The Sky doet denken, begint daarentegen juist zeer ingetogen, met fraaie ambient waar direct veel meer sfeer uit spreekt. Na drie minuten zorgen een log basritme en stuwend drumwerk voor een subtiele versnelling, terwijl op de achtergrond de serene ambientklanken voortgezet worden. Heaven In A Wild Flower is zelfs een volledig klassiek stuk: een magisch mooi, minimalistisch nummer, dat puur bestaat uit piano, glockenspiel en ondersteunende strijkinstrumenten.
Mono zoekt op verschillende momenten nadrukkelijk naar nieuwe elementen om zijn sound mee te verrijken. Zo experimenteert de band op kunstige wijze met elektronica en loops (het einde van Innocence, het begin van Hold Infinity In The Palm Of Your Hand) op een manier die intrigeert en naar meer smaakt. Laatstgenoemde track met twaalf minuten de langste van het album zal vooral de liefhebbers van het oudere werk tevreden stellen. Het is een van de weinige momenten waarop Mono nog eens naar een ouderwets crescendo toewerkt. De noisy eruptie is bevredigend als altijd.
Niet alle tracks zijn even sterk. Zo is To See A World weliswaar prachtig opgebouwd, maar duurt het nummer met zijn vier minuten eigenlijk te kort om cht impact te hebben. Het zeven minuten durende The Auguries is daarentegen te lang en eentonig, waardoor de aandacht halverwege wegebt. Toch bekoort en begeestert Mono ook op die momenten meer dan de gemiddelde band in het genre en spreken de muzikaliteit en het gevoel die de band in haar composities legt tot de verbeelding. De werkelijk sublieme, weelderige productie van Steve Albini zorgt ervoor dat alle details goed tot hun recht komen.
Pilgrimage Of The Soul is een mooi, gevoelig en ontroerend album. We horen een volwassen band aan het werk, die zich wil blijven ontwikkelen. De emotionele impact die Mono live heeft, zal de luisteraar niet volledig terugvinden op dit album, maar het album biedt meer dan genoeg diepgang om heerlijk mee weg te zinken in melancholische mijmersessies in het schemerdonker.
Tracklist:
1. Riptide
2. Imperfect Things
3. Heaven In A Wild Flower
4. To See A World
5. Innocence
6. The Auguries
7. Hold Infinity In The Palm Of Your Hand
8. And Eternity In An Hour
