Drie jaar geleden wist Spectrum Of Delusion mij volledig te overdonderden met Esoteric Entity. De technische death van de Katwijkers is van een dermate hoog niveau dat het debuutalbum wereldwijd lovende kritiek opleverde. De opvolger Neoconception wordt dan ook niet in eigen beheer uitgebracht, maar verschijnt via The Artisan Era.
Er is vier jaar intensief gewerkt aan deze plaat en het eindresultaat mag er zijn. De composities evenaren de muzikale hoogstandjes van het debuut, maar met Neoconception bewijzen de heren ook het aspect van songwriting tot in de puntjes te beheersen. In vergelijking tot veel progressieve muziek zijn de nummers compact, maar in die korte tijdsduur gebeurt waanzinnig veel. De stijl van Spectrum Of Delusion doet het meest denken aan Beyond Creation, maar heeft ook raakvlakken met bijvoorbeeld Spawn Of Possession en Obscura. De muziek van Spectrum Of Delusion is geen easy listening. Neoconception is een plaat waar je even rustig de tijd voor moet nemen.
In eerste instantie overheerst het chaotische karakter. Naarmate het album vordert, blijken de complexe en atypische songstructuren goed doordachte huzarenstukjes. Jerry Kamer lijkt op zijn fretloze basgitaar volledig zijn eigen gang te gaan, maar de baslijnen blijken slim verweven in de gitaarpartijen van Nathan Bonkerk en Frank van Rijswijk. De orkestratie en de akoestische gitaarpartijen van Nick Padovani (Equipoise, Virulent Depravity) vallen in eerste instantie nauwelijks op (met uitzondering van de ingetogen stukken), maar dragen zeker bij aan de sfeer, het gevarieerde karakter en daarmee ook aan het luisterplezier. De diepe Canibal Corpse-achtige grunts van Douwe Negenman (in dit genre een pluspunt) zijn minder monotoon dan op het debuutalbum. Zijn vocalen bevatten sowieso meer variatie, want in een aantal nummers wisselt hij grunts af met screams.
Neoconception is letterlijk en figuurlijk het begin van iets nieuws. Het is een conceptalbum met een apocalyptisch thema over de ervaring van een persoon wiens realiteit plotseling verdwijnt als een asterode een einde maakt aan al het leven zoals we dat kennen. De diepe grunts van Douwe zijn lastig te verstaan, waardoor de lyrics moeilijk te volgen zijn. Het verhaal wordt daarentegen deels verteld door stemacteurs Ariel Hack, Joseph Beacham, Alexander de Vries en Bonnie Bogovic, waardoor de strekking wel meteen duidelijk wordt. Verder is Neoconception dermate complex dat er sowieso meerdere luisterbeurten nodig zijn om alle details te ontdekken. Daardoor krijgen de lyrics ook meer de kans. Muzikaal is het een voortdenderende rollercoaster, maar zo nu en dan kun je op de hoogste punten even genieten van het uitzicht.
Grofweg bestaat de plaat uit drie delen. Als de ramp zich voltrekt, overheerst hectiek en schijnbare chaos. Ik zeg bewust schijnbaar, want de geoefende luisteraar van technische death prikt daar al snel doorheen. De nummers vloeien in elkaar over als de gebeurtenissen elkaar in hoog tempo opvolgen. Al snel weet vooral het slagwerk van Jeroen Mostert eveneens de aandacht te trekken. Hij zorgt voor de solide basis om al die tempowisselingen en virtuoze uitspattingen in goede banen te leiden. Pointless Endeavour en het furieuze Torment Of Being bevatten meer variatie en ademruimte. In deze tracks worden ook de grunts afgewisseld met screams.
Het leven zoals we dat kennen, wordt weggevaagd en met Welcome Death breekt een nieuwe fase aan. De persoon over wie het gaat, wordt geselecteerd om digitaal in het heelal verder te leven. Mede door de vrouwelijke computerstem ontstaat in de nummers die volgen soms een Ayreon-achtig sfeertje, waarin de orkestratie van Nathan Bonkerk meer ruimte krijgt. De tracks die volgen staan op zichzelf. Na het epische Into Another Dimension vormt het ingetogen instrumentale rustpunt Bringing Serenity de overgang naar de derde en laatste fase. Het veelzijdige Destruction is nog een relatief toegankelijk nummer. Daarna barst de hectiek weer in volle glorie los met Through Mankinds True Ambition, gevolgd door To Tower Over All Other met gastvocalen van Robbert Kok (Disavowed, Arsebreed). De verhaallijn in deze laatste fase heb ik nog niet volledig ontrafeld, maar de titel van de ingetogen, instrumentale afsluiter Alone laat ruimte voor mijn eigen interpretatie.
Spectrum Of Delusion heeft met Neoconeption een plaat afgeleverd waarbij liefhebbers van technische death hun vingers af kunnen likken. Het is geen muziek die je even opzet bij het uitvoeren van huishoudelijke taken, want de dynamiek is zeker in eerste instantie overweldigend. Er gebeurt zo enorm veel in muzikaal opzicht, dat het op zich al een hele prestatie is om dat allemaal in iets meer dan veertig minuten te proppen. De productie is simpelweg perfect. Alle details komen goed uit de verf en toch klinkt het niet te clean. Een absolute aanrader voor liefhebbers van Beyond Creation, Spawn Of Possession, Obscura, Suffocation, The Faceless en Defeated Sanity.
Tracklist:
1. Downfall
2. Defunct Reality
3. Animosity
4. Pointless Endeavour
5. Torment Of Being
6. Welcome Death
7. Await The Transition
8. Into Another Formation
9. Bringing Serenity
10. Destruction
11. Through Mankinds True Ambition
12. To Tower Over All Other
13. Alone
