Violent Portraits Of Doomed Escape is duidelijk een resultaat van deze turbulente periode. De plaat klinkt afwisselender en emotioneler dan de voorgaande albums. De teksten zijn erg intiem en er klinkt een heel scala van gevoelens in door. Uiteraard komen woede en agressie naar voren, het blijft immers een deathmetalplaat, maar ook hoop, rauw, verwerking en acceptatie zijn te horen. Gitarist/zanger Andy Thomas, die de zuivere vocalen voor zijn rekening neemt, is vooral verantwoordelijk voor de laatste paar emoties. Zijn engelenzang is intiem en contrasteert met de deathmetalinstrumentatie. Zijn zang was op voorgaande platen al een belangrijk onderdeel van het geluid van Black Crown Initiate en zijn bijdrage is op dit album alleen maar groter geworden.
De plaat opent met het sterke Invitation. Het nummer begint met Andys zuivere zang, begeleid door rustige instrumentatie. Wanneer James zijn strot opentrekt, barst de technisch hoogstaande death metal los. Zijn grunts zijn agressief en doen denken aan die van Wacław "Vogg" Kiełtyka van Decapitated. Het nummer blijft muzikaal wisselen zonder coherentie te verliezen. Zo gaat het ook in Son Of War. Vooral het contrast tussen de hoge stem van Andy en de razendsnelle drumpartijen in het refrein vallen hier op. Trauma Bonds is een mengeling van het bekende deahtmetalgeluid van de band en metalcore. Het refrein heeft qua gitaargeluid wat weg van progrock, wat ook terugkomt in het intermezzo.
Vorig jaar is Years In Frigid Light al uitgebracht als de eerste single van dit album. Het nummer dient als een van de beste voorbeelden van hoe goed de afwisseling tussen James en Andys stemmen kan klinken. Wat opvalt is dat de albumversie van dit nummer een stuk rauwer klinkt dan de single. Dit is ietwat vreemd, aangezien de rest van het album juist heel gestroomlijnd klinkt. De kwaliteit wordt er gelukkig niet minder van. Opvolger Bellow is het meest opvallende nummer. De tribal instrumentatie wordt gecombineerd met keelzang van James. Door deze zangtechniek wordt zijn stem nog lager en klinkt deze haast als een didgeridoo. Hoewel de track compleet anders klinkt dan de rest van de composities misstaat deze niet.
Het experimenteren met nieuwe geluiden gaat op het tweede deel van het album verder. In Death In Reverse wordt de stem van James vervormd om zo een akelig stemgeluid te creren. Dit wordt gecombineerd met zijn normale grunts en Andys zuivere stem. De instrumentatie is ook rustiger. Het is opbouwend zonder ooit echt te ontploffen. Hierdoor wordt een erg ongemakkelijke sfeer neergezet. De zuivere stem van James komt ook onvervormd nog langs, namelijk in de outro He Is The Path. Dezelfde harmonie als in opener Invitation wordt gebruikt, alleen dan met orkestrale partijen. James zingt hier ingetogen een andere tekst overheen. Het is een pakkende afsluiter die de cirkel weer rond maakt.
Het kan lastig zijn om telkens opnieuw te tippen aan je eigen kwaliteitskeurmerk. Gelukkig is het Black Crown Initiate weer gelukt. Violent Portraits Of Doomed Escape is een prachtig album geworden dat schreeuwt om meerdere keren beluisterd te worden. Het is het meest afwisselende en persoonlijk klinkende album van de band tot dusver, wat enkel toevoegt aan de kwaliteit. Hoewel er continu veel verschillende dingen gebeuren en het technisch vernuft voorop staat, is de band niet bang om zo nu en dan snoeihard uit de hoek te komen. De kans is dan ook groot dat zowel een gemiddelde progmetalliefhebber als een doorgewinterde deathmetalveteraan zullen genieten van dit album.
Tracklist:
1. Invitation
2. Son Of War
3. Trauma Bonds
4. Years In Frigid Light
5. Bellow
6. Death Comes In Reverse
7. Sun Of War
8. Holy Silence
9. He Is The Path