We zijn het er snel over eens dat de twee (officile) versies van de band Batushka na Litourgiya (2015) het niveau van dat debuutalbum tot nu toe nog niet hebben gevenaard. Hoewel zowel Hospodi als Panikhda geen slechte albums zijn, mist eerstgenoemde pit en de kenmerkende sfeer van het debuut. Laatstgenoemde komt meer in de buurt van het debuut, maar mist op een paar nummers en passages na de gewenste herinneringswaarde en lijkt deels een haastklus.
De Bartłomiej 'Bart' Krysiuk-versie van Batushka komt nu met de ep Raskol. De titel staat voor afscheiding, verwijzend naar zowel de breuk tussen hem en songwriter/gitarist Krzysztof 'Derph' Drabikowski, als refererend aan het verhaal dat in de vijf tracks verteld wordt. Het is een eigen interpretatie van de teksten uit Sticherarion, het boek dat een van de redenen was van de scheiding in 1666-1667 tussen de oudgelovigen en de Russisch-orthodoxe Kerk. Tot zover de geschiedenisles.
De pauze na het schisma lijkt Bart goedgedaan te hebben. De zanger lijkt zich de kritiek van de buitenwacht te hebben aangetrokken, want de vijf songs klinken feller, urgenter, gemener en genspireerder dan op Hospodi. De sound ligt weer dichterbij Litourgiya, waardoor de sludge weer terug is en het geheel meer sfeer heeft. Het gemiddelde tempo ligt hoger, maar er is ook veel afwisseling, waardoor de secties zelf ook meer impact hebben. Zo wisselt het beste visitekaartje Irmos II zeer geslaagd tussen post-rock-achtige en melancholische heldere gitaarpartijen enerzijds en stevige passages en blastsecties anderzijds. Slechts de overgang naar het getokkel in Irmos III had wat vloeiender gemogen. Ook in Irmos IV versterken de verschillende secties elkaar.
De kenmerkende elementen zijn daarbij alom aanwezig: het tremolowerk op gitaar, de zware, sludgy riffs, extreme en cleane vocalen en de gregoriaanse zang. Raskol klinkt dus vertrouwd, maar bevat voldoende verfrissing om geen kopie te zijn van Litourgiya, zoals bijvoorbeeld het avontuurlijke Irmos IV toont (bezwerende zang, dreigende doom), of het trage en melancholische Irmos V. Het songmateriaal komt overtuigend en krachtig uit de boxen, mede dankzij de prima arbeid op het gebied van mix en mastering. Zo komen niet alleen de massieve riffs in Irmos III goed tot hun recht, maar ook de koorpartijen in Irmos II.
Haters mogen uiteraard blijven haten en de opgelopen imagoschade zal wellicht nooit meer hersteld kunnen worden, maar wie onbevooroordeeld naar deze ep luistert (en daarbij kennis heeft genomen van de andere releases van de Batushkas), zal toch toegeven dat Raskol een geslaagde mix is van enerzijds het rauwe, sludgy geluid van het debuut en anderzijds van vernieuwingen, die goed gentegreerd zijn in het geheel. Bart heeft wat dat betreft een prima formule gevonden om weer wat goodwill terug te winnen door een gefocuste en relevante ep op de markt te brengen.
Tracklist:
1. Irmos I
2. Irmos II
3. Irmos III
4. Irmos IV
5. Irmos V
