Opeth. Altijd mooi. Sinds frontman Mikael als een soort Mozes over de Rode Zee zijn discografie in tween spleet, is er geen beter onderwerp om op een dronken avond ter tafel te brengen. Je hebt zeikstralen die blijven jeremiren over het Grote Schisma en het verloochenen van roots. Je hebt de allround-liefhebbers die het probleem niet zien. Je hebt de neo-Opethadepten die pas na Watershed zijn aangehaakt. En je hebt er altijd wel een paar die het niks kan boeien en vervolgens Slayer roepen. En wat zijn we het lekker oneens met elkaar.
Het meest fascinerend vind ik de verstokte 'ja, maar het is geen Blackwater Park of Ghost Reveries'-bullshitterij. No shit, Sherlock! Dat hoort m'n nichtje van zes nog en als je het troep vindt, dan is daar een heel erg goede oplossing voor: luister het niet. Het is inmiddels acht jaar geleden dat Heritage uitkwam. Move on. Accepteer nou gewoon dat muzikanten kunnen doen waar ze zelf zin in hebben. Sterker nog, dat moet juist aangemoedigd worden! Alleen dan komen er fantastische nieuwe platen. Alleen dan ontstaan er nieuwe genres en kruisbestuivingen. Vergeet niet dat Slayer juist om de reden bekend is geworden: Men wilde iets nieuws. Iets wat er nog niet was. En dat gaat met vallen en opstaan; met wisselend succes.
Als er iemand bewezen heeft dat je heus niet binnen je eigen beperkte subgenre hoeft te musiceren, is het natuurlijk de heer kerfeldt wel. Net als we wel zo'n beetje weten in te schatten waar Opeth mee op de proppen komt, doet hij weer wat anders.
Opeth, de enige zekerheid is onzekerheid. Mikael speelt nou eenmaal graag met tegenstellingen en doet graag waar 'ie zelf zin in heeft. Geef hem eens ongelijk. Neem nou de titel, In Cauda Venenum, Latijn voor 'het venijn zit in de staart'. Het Latijn heeft de beste man nog nooit eerder gebruikt. Requiem tel ik voor het gemak even niet mee; Karma is Sanskriet en Hex Omega en Epilogue zijn Grieks.
Mocht u denken dat hij ineens in het Latijn is gaan zingen, kan ik u gerust stellen, maar er wordt wel gebroken met het verleden. Waar tot nu toe alles in het Engels was, is deze plaat volledig in het Zweeds. Voor de mierenneukers: Den Stndiga Resan is een cover en Mordet I Grottan telt natuurlijk ook niet echt als een Opeth-nummer. Hxprocess is misschien wel de enige uitzondering, maar ook daarvan zijn de teksten in het Engels. En dat is nu anders, want: "Wat is er nou beter dan muziek in je moerstaal?" Althans, ik denk dat hij zoiets gedacht moet hebben. Gek genoeg... Nee, jammer genoeg komt de schijf ook in het Engels uit (de gesamplede stemmen blijven wel Zweeds). Het voegt weinig toe. Wellicht kunt u in het Engels wat makkelijker meeblren dan in het Zweeds, maar mocht u naast me staan bij een concert, verzoek ik u vriendelijk om dat achterwege te laten. Alvast bedankt. Afijn, hij zingt dus in het Zweeds en het Engels. Laten we het over de muziek hebben.
Het ietwat sinistere intro genaamd Livets Trdgrd (tuin van aards genot) zou prima passen bij een DMT-tripfilmpje op YouTube. Na zo'n drieenhalve minuut aan atmosferische keys en dito zweverige tonen, klappen de Zweden er echter vol op. Nadat een kinderstem het intro liefelijk afsluit, is Svekets Prins een frontale confrontatie met Opeth-intensiteit van weleer. Ja, lieve lezers, Opeth is terug! Hallo Ghost Reveries. Nostalgische emoties als Mikael na een ruime twee minuten slechts begeleid door akoestische tokkelgitaren en wat synth-geplingel zijn breekbare kopstem opzet. Om er even onverwacht weer een elektrische gitaar tegenaan te jensen. Och, Opeth, wat hebben we je gemist.
Maar er wordt niet alleen gedweept met het verleden. Gelukkig maar. Dat zou ook niet goed zijn. Die tijd is geweest en komt niet meer terug. Heritage, Pale Communion en Sorceress behoren intussen ook tot de canon van de Zweedse proggoden. Dat zal niemand ontkennen en dat horen we dan ook terug. Maar met een veel moderner geluid en veel meer referenties aan metal. Terug van nooit weggeweest. De scheurende gitaren en driftige progdrums in klassieke Opeth-outfit.
In Cauda Venenum vormt dan ook de missing link tussen Heritage en Watershed. Zo zijn de typische orgelklanken (ik ben geen kenner, maar op die albums werden steevast mellotron, rhodes, hammond, etc. vermeld) weliswaar aanwezig, maar louter in functie van het liedje. De deathgrunts mogen dan ontbreken, maar iedereen weet dat clean ook bruut kan zijn. Zeker bij Opeth. Wie heeft er nou niet mee lopen blren met Reverie/Harlequin Forest?!
Ook daagt Mikael zichzelf vocaal uit. Zo zingt hij vaker met kopstem en hoewel zijn zanglijnen uit duizenden te herkennen zijn, zoekt hij toch nieuwe wegen. De gebaande paden zijn niet zo zijn ding, zullen we maar zeggen. Luister bijvoorbeeld eens naar De Nrmast Srjande, waar hij experimenteert met vibrato in zijn kopstem. Mijns inziens niet zo'n geslaagd experiment. Hij moet er te hard voor werken, maar wie weet wat de toekomst in petto heeft wat dat betreft. De tegen screams aanhangende hoge uithalen zijn gelukkig wel weer regelmatig van de partij. Daarnaast zijn er opvallend veel stukjes spoken word, zoals het eerder genoemde einde van de openingstrack, dus niet door hemzelf ingesproken. Maar het geeft het geheel een (extra) eigenaardig karakter.
En zo kan ik nog wel even doorgaan. Zoals we van Opeth gewend zijn, staat het bol van de wendingen en keringen. Men zou er een boek over kunnen schrijven. Zo kennen we Opeth: voer voor discussie. Er is niets leukers dan discussiren over favoriete albums en fulmineren over de grootste teleurstellingen in een discografie als die van deze Zweden. Wat u er ook van vindt, muzikaal heeft Opeth een meesterstuk afgeleverd en dat belooft weer veel uren luistergenot. Als de heren nou ook op de planken weer eens een beetje uit hun plaat gaan in plaats van erbij te staan als sessiemuzikanten bij hun eigen band, wellicht dat de tijden van weleer ook live herleven.
Tracklist:
1. Livets Trdgrd / Garden Of Earthly Delights (Intro)
2. Svekets Prins / Dignity
3. Hjrtat Vet Vad Handen Gr / Heart In Hand
4. De Nrmast Srjande / Next Of Kin
5. Minnets Yta / Lovelorn Crime
6. Charlatan
7. Ingen Sanning r Allas / Universal Truth
8. Banemannen / The Garroter
9. Kontinuerlig Drift / Continuum
10. Allting Tar Slut / All Things Will Pass
