The Ocean is een klasse apart. Een klasse apart als het gaat om conceptalbums. Wie de band kent, weet dat. Al meer dan zeventien jaar staat het muziekcollectief aan de top van de progressieve muziek; in hetzelfde rijtje als Opeth, Mastodon en Devin Townsend. Het zou dan ook prima kunnen headlinen op de grote festivals, maar om de een of andere reden is de band nog niet opgepakt door het grote publiek. Dat is overigens helemaal niet erg. Zo konden we de band dit voorjaar in een louter met fans gevuld Doornroosje zien spelen. Veel fijner dan een grote zaal met semi-genteresseerde, continu kletsende bierdrinkers die alleen een paar hits kennen en veel te duur bier drinken!
Over die show in Nijmegen gesproken: ter ere van het tienjarig bestaan van Precambrian werd het daar integraal gespeeld. Een van de beste concerten van het jaar. Of het nou een vooropgezet plan was of dat de tour de band inspireerde, Phanerozoic I: Palaezoic is de logische opvolger van die plaat. Logisch ja, want de geologische periode genaamd het phanerozocum (541 miljoen jaar geleden tot nu) volgt op het precambrium (de tijd vanaf het ontstaan van de aarde 4,5 miljard jaar geleden tot aan het phanerozocum). Tezamen met het in 2020 te verschijnen tweede deel van dit dubbelalbum wordt in wezen ook het gat naar Heliocentric gedicht. Op dat album maken de heren zich immers druk over de mensheid en religie. Het speelt zich dus af in de afgelopen, pak 'm beet, 10.000 jaar. Bandleider en mastermind van de groep, Robin Staps, trok zich weer eens terug in zijn huisje aan zee en pende dit meesterwerkje bij elkaar.
Phanerozocum betekent zoiets als zichtbaar leven. En daar gaat het dus over. Die 541 miljoen jaar zijn opgedeeld in allerlei kleinere periodes en elke track draagt de naam van zo'n tijdperk. Te beginnen met The Cambrian Explosion: de periode die gekenmerkt wordt door een enorme groei van leven en diversificatie van organismen. De kenner herkent het loopje van de openingstrack van Precambrian, Siderian. Slechts een intro dus. Track twee hoort daar eigenlijk bij. Het behelst cambrian series 2. Het is de tijd van de eerste trilobieten. Na 12.000.000 jaar eindigt cambrian series 2 dramatisch met een grote massa-uitsterving. De eerste van enkele tientallen grotere en kleinere massa-extincties.
Zanger Loc Rossetti bezingt dat als the eternal recurrence. Er zullen altijd oplevingen en uitstervingen zijn. Periodes van groei en inkrimping. Ook op andere gebieden. Alles komt in golven en alles keert terug. Het is een genot om naar die man te luisteren. Zijn karakteristieke, krachtige grunts en zijn typische, dragende, semicleane vocals getuigen van beheersing en vakmanschap.
Geheel in lijn met de uitbundige groei van leven bouwt het nummer op tot een climax om vervolgens langzaam weg te sterven als ware het het einde van het leven. Maar een einde is ook een nieuw begin. En zo begint het ordovicium.
Zo staat het album dus bol van de doorgevoerde concepten. Het is een fantastische belevenis, voor wie zich erin wil verdiepen. Ik zou er een boek over kunnen schrijven; een hele Wiki mee kunnen vullen. Maar dat ga ik niet doen. U wilt immers zelf ook nog dingen ontdekken. Het is een flinke zit, echter ik verzeker u: het is de moeite waard.
De minder wetenschappelijk genclineerde fan die liever gewoon luistert zonder halve encyclopedien te moeten lezen, komt echter ook aan zijn trekken. Phanerozoic I: Palaezoic dicht niet alleen het gat tussen Precambrian en Heliocentric, maar is ook een doorsnee van de discografie. Er zijn zelfs referenties aan de vroege albums Fogdiver (2003) en Fluxion (2004). Maar het zijn vooral kruisverwijzingen naar Heliocentric (2010) en Pelagial (2013). Bombastische, Mastodoniaanse stonersludge wordt dus ook hier afgewisseld met Opethiaanse, complexe songstructuren. Bij vlagen doet het denken aan het sombere, slepende Katatonia. Niet heel gek, gezien Jonas Renkse zijn stem geleend heeft voor Devonian: Nascent. Hij past perfect naast de stem van Loc. Een meesterzet voor deze ruim elf minuten durende krachtpatser. De Duitsers nemen uiteindelijk afscheid met de grote uitsterving in het perm met Permian - The Great Dying:
Sticking to your skin and your open wounds
The sun burns us alive
That's how we got to know
That's how we got to know
That's how we got to know
Wat een plaat! Die moet zeker nog minimaal tien keer beluisterd worden.
Een blik in het cd-boekje verraadt nog meer. Dit in totaal 48 minuten durende meesterwerk is (slechts) uitgesmeerd over zeven tracks. The Ocean zou The Ocean niet zijn als daar niet ook een reden achter zit. En ja hoor, het klopt precies. Als je de eerste twee tracks samenneemt, worden de zes periodes bezongen waaruit het paleozocum (zie ondertitel album) is opgebouwd.
En dan is dit pas het eerste deel van het tweeluik. Het tweede album zal ongetwijfeld de periodes erna behandelen. Te beginnen met de tijd van de dinosaurussen, het mesozocum, dat opgebouwd is uit de bekende tijdperken trias, jura en krijt. Daarna komt het cenozocum, dat eveneens uit drie periodes bestaat. Ik wil niet op de zaken vooruitlopen, maar het zou me niks verbazen als er ook weer zeven meestertracks op die plaat staan. U moet echter wat geduld hebben. Hij komt pas in 2020 uit. Aan de andere kant is twee jaar wachten natuurlijk een peuleschil in vergelijking met de vijf jaar sinds Pelagial. En u heeft met deze plaat voorlopig genoeg om u mee te vermaken.
Tracklist:
1. The Cambrian Explosion
2. Cambrian II: Eternal Recurrence
3. Ordovicium: The Glaciation of Gondwana
4. Silurian: Age of Sea Scorpions
5. Devonian: Nascent
6. The Carboniferous Rainforest Collapse
7. Permian: The Great Dying