... En de plaat die daarna kwam, en in 2018 het dertigjarig jubileum viert: South Of Heaven. Ik zal nooit meer vergeten dat ik als dertienjarige op mijn fiets naar de platenzaak reed. Vol verwachting en vol vertrouwen. De nieuwe van Slayer zou binnen zijn. En dat was zo. Ik weet me ook nog goed te herinneren hoe benieuwd en vervolgens teleurgesteld ik was toen ik de plaat thuis opzette. "Waar is het tempo? Waar is de agressie?" hoor ik mezelf nog denken. Dit was niet de Slayer die ik kende. De plaat belandde na een paar luisterbeurten onderop de stapel op mijn bureau. Pas later kwam de waardering.
South Of Heaven is anders. De wijziging in de stijl van spelen ten opzichte van Reign In Blood kwam er vanwege verschillende redenen. Ten eerste waren er veranderingen in de privésituaties van de bandleden. Zo trouwde Kerry King en verhuisde hij naar Phoenix. Daardoor kwam de pythonverzamelaar slechts beperkt toe aan het bijdragen aan de songwriting. Jeff Hanneman, die op 31 januari aanstaande 54 zou zijn geworden, is derhalve hofleverancier van de gave riffs en leads.
De tweede reden is dat er meer verdieping in de teksten zit en dat deze een andere insteek hebben. Zo neemt de katholieke Tom Araya in Silent Scream (dat geïnspireerd is door de educatieve film The Silent Scream uit 1984) een standpunt in tegen abortus en gaat Behind The Crooked Cross (crooked cross refereert aan het hakenkruis) over het vallen van het kwartje bij Duitse soldaten in de Tweede Wereldoorlog. Ze realiseren zich dat ze voor de verkeerde zaak aan het vechten zijn. De derde reden voor de gewaagde koerswijziging is de belangrijkste: Slayer beseft destijds dat het Reign In Blood nooit kan overtreffen. Harder en sneller is geen goede optie, zo oordelen de bandleden. Het is één van de weinige keren dat de heren van tevoren bij elkaar zitten om te bespreken welke richting ze opgaan.
Het resulteert in een volwassen plaat die meer afwisseling biedt en meer trage secties bevat dan zijn voorganger. De agressie is beteugeld. Het songmateriaal is vooruitstrevender en meer op sfeer gericht. Dat tonen het titelnummer (uitstekende songwriting), Spill The Blood en Mandatory Suicide bijvoorbeeld. In de afsluiter experimenteren de Amerikanen zelfs succesvol met clean gitaargetokkel. En over experimenten gesproken: de in Chili geboren Araya komt soms met cleane zang. Dat is beslist niet zijn sterkste punt in Behind The Crooked Cross, Spill The Blood en de Judas Priest-cover Dissident Aggressor. Het haalt de kracht eruit. Nee, dan hoor je hem toch veel liever “Before you see the light, you must die!” (in South Of Heaven) of “The pain!” (in Live Undead) schreeuwen.
De heldere productie van Rick Rubin (die ook verantwoordelijk is voor de productie van Reign In Blood) is voor sommigen het grootste obstakel. Met name voor de fans van de eerdere platen is het gemis van het standje overdrive een struikelblok. Zij vinden de plaat te clean, te langzaam en het ritmegitaargeluid te zacht in de mix staan. Ook het geluid van de bas is niet duidelijk hoorbaar. Het zijn de drums die een prominente plek innemen. Ondanks dat er vaker teruggeschakeld wordt, zit de snelheid er echter nog altijd in. Met Silent Scream en Ghosts Of War levert dat ijzersterke tracks op. Ook de versnelling in Live Undead geeft het nummer iets extra's.
Die versnelling brengt ons bij Dave Lombardo, die overigens nog met Sen Dog van Cypress Hill in de klas heeft gezeten. Ghosts Of War, dat begint met de laatste riffs van Chemical Warfare van Haunting The Chapel uit 1984, is slechts één van de vele voorbeelden waarin de huidige drummer van The Misfits, Dead Cross en Suicidal Tendencies zijn voortreffelijke kunsten toont. Maar ook als het tempo naar beneden gaat, weet hij met zijn fills en tempowisselingen (South Of Heaven en het tegendraadse ritme in Cleanse The Soul) de nummers naar een hoger niveau te tillen. Hij promoveert samen met de anderen Ghosts Of War, het titelnummer en Mandatory Suicide tot klassiekers.
Het is echter niet alleen het drumwerk, maar het zijn ook de ideeën van Hanneman die in meer dan de helft van de nummers dik in orde zijn. Dat begint al met de memorabele, sfeerzettende lead van het titelnummer, maar er zijn zo veel andere voorbeelden. De plaat staat er bijna bol van. Wat te denken van de riffs en leads in Mandatory Suicide en Read Between The Lies? Met wat fantasie kun je bij de eerste lead van Spill The Blood (vanaf 0.42) een vergelijking trekken met die van het titelnummer en lijkt het deel vanaf 27 seconden in Mandatory Suicide geïnspireerd door For Whom The Bell Tolls van Metallica.
De bandleden zelf kijken met gemengde gevoelens op de plaat terug. King en Hanneman waren bijvoorbeeld geen fan van Behind The Crooked Cross. King is het minst over deze vierde full-length te spreken (cleane zang, bepaalde riffs, zoals de aanvang van Cleanse The Soul), maar Araya ziet het toch positiever. Hij noemt het een laatbloeier. Ondanks alle kritiek op South Of Heaven is het een zeer goede, slim opgebouwde plaat, met veel afwisseling en een fijne balans tussen snellere en tragere nummers, al had een vollere productie de songs meer recht gedaan. Het is een vooruitstrevende collectie songs die aanvankelijk kritisch werd ontvangen, maar bij veel fans kon de klassieker jaren later op veel waardering rekenen. In 1992 bereikte het album de goud-status in Verenigde Staten.
Tot op heden verschijnen er covers van deze interessante groeiplaat. Zo coverde Decapitated Mandatory Suicide en Children Of Bodom Silent Scream en verschenen er met wisselend succes ook coveralbums zoals Slatanic Slaughter. De titeltrack en Mandatory Suicide van South Of Heaven staan nog altijd op de setlist van de optredens. Die zullen er ongetwijfeld nog steeds op staan tijdens de laatste wereldtournee van Slayer. De band waarvan de naam nog altijd het meest geschreeuwd is tijdens optredens van willekeurige bands, zowel in zaaltjes als op festivals. Slayer forever!
Tracklist:
1. South Of Heaven
2. Silent Scream
3. Live Undead
4. Behind The Crooked Cross
5. Mandatory Suicide
6. Ghosts Of War
7. Read Between The Lies
8. Cleanse The Soul
9. Dissident Aggressor
10. Spill The Blood
