Het is een plaat over het element tijd. Tijd, zand, u begrijpt dat. Dat de Amerikanen kiezen voor tijd als centraal element is niet vreemd. Eerder kwamen vuur, water, aarde en lucht al aan bod. Tijd heeft ook betrekking op de gebeurtenissen in de families van de bandleden. De vrouw van bassist/vocalist Troy Sanders werd gediagnosticeerd met borstkanker, de moeder van drummer/vocalist Brann Dailor doorstond chemotherapie terwijl ze al veertig jaar het gevecht met kanker aangaat en de moeder van gitarist Bill Kelliher overleed vorig jaar aan een hersentumor.
Aangrijpende verhalen dus die voldoende inspiratie vormen voor elf veelal compacte songs met terugkerende Mastodon-elementen. Gezien de gebeurtenissen zou je zeggen dat het een depressief geheel is, maar dat is niet zo. Uiteraard zijn er wel momenten van verdriet en wanhoop, maar de muziek is juist veelzijdig, krachtig en melodieus.
Emperor Of Sand toont zowel het moderne Mastodon als de band voorafgaand aan Hunter. Zo zijn er passages in de songs die doen denken aan Blood Mountain en in mindere mate aan Crack The Skye, met name tijdens de tweede helft. En over die laatstgenoemde plaat gesproken: Brendan OBrien, die ook bij Crack The Skye betrokken was, heeft met zijn mix en productie uitstekend werk geleverd.
De eerste helft van het album is vooral toegankelijk en een vervolg op Once More Round The Sun. Melodieus, met veel ruimte voor de zang van Brann die hij goed benut. Hij toont onder meer in het uiterst catchy Show Yourself aan een betere zanger geworden te zijn. Zijn stem staat dan ook wat meer op de voorgrond. De muziek bevat weinig verrassingen en is goed gestroomlijnd. Opener Sultan's Curse is typisch Mastodon, Precious Stones bevat prachtig leadwerk in de tweede helft en Steambreather heeft een heerlijke vibe en veel diepgang. Het is n van de vroege hoogtepunten, samen met Roots Remain, dat ook sfeervol is en memorabele ideen bevat. Met name het gitaarspel van Kelliher verdient een compliment, maar ook het aandoenlijke, atmosferische middendeel dat je bij het verhaal betrekt, mag niet onvermeld blijven.
Kant B pakt wat steviger en experimenteler uit, al blijft de factor melodie altijd aanwezig en is het melancholische Clandestiny proggy met elektronica. De riffs zijn wat heavier, zoals te horen in Andromeda (met gastzang van Kevin Sharp van Brutal Truth) en Scorpion Breath, met vaste gastbijdrage van Scott Kelly van Neurosis en uitstekende riffs. Opmerkelijk is dat Words To The Wise een loopje bevat dat aan het begin van Dead Skin Mask van Slayer doet denken. Het afsluitende Jaguar God is het verhalende hoogtepunt van het album. De langste track (van bijna acht minuten) begint als ballad met clean getokkel, maar pakt daarna steviger en avontuurlijker uit.
Emperor Of Sand is een album dat wat vaker teruggrijpt op de middenperiode van de discografie dan zijn voorganger dat doet. Voor sommige fans die zweren bij het harde, experimentele of progressieve Mastodon van de beginjaren wellicht nog in te beperkte mate. Het is vooral de melodie en toegankelijkheid die er elke keer doorheen prikt. Dat Brann meer ruimte krijgt, pakt evenwel goed uit. Hij zorgt voor veel memorabele momenten. Er zijn ongetwijfeld fans die het album te veel een herhaling van zetten vinden en griezelen van Show Yourself, maar tegelijkertijd is er juist een groep die de combinatie van toegankelijke melodien en rockende metal kan waarderen. Over het algemeen is men zeer tevreden over het album, dus mocht je deze plaat nog niet hebben gehoord, dont waste your time! en begin met de clip van Steambreather die onder deze review staat.
Tracklist:
1. Sultans Curse
2. Show Yourself
3. Precious Stones
4. Steambreather
5. Roots Remain
6. Word To The Wise
7. Ancient Kingdom
8. Clandestiny
9. Andromeda
10. Scorpion Breath
11. Jaguar God
