To The Bone is het meest toegankelijke en songgerichte album in de carrire van de Britse multi-instrumentalist. Dat legt hem geen windeieren. Op het moment van schrijven staat To The Bone namelijk op nummer 1 in de Britse albumcharts. Naar eigen zeggen maakt hij momenteel intelligent pop; muziek die niet alleen toegankelijk is en die je op verschillende momenten in je hoofd meezingt of -neuriet, maar ook de diepte in gaat en tekstueel iets te bieden heeft. Vanwege de gelaagdheid groeien bepaalde nummers na meerdere luisterbeurten. Toch ligt het geheel al direct lekker in het gehoor.
Alhoewel het overduidelijk een Wilson-album is, worden andere artiesten meerdere keren aangehaald. De naam van Gabriel is al gevallen. Hem kom je al tegen in de zanglijnen van het titelnummer waarmee de plaat opent. Daarin zorgt de percussie voor een heerlijke, swingende vibe. Is het toevallig dat flarden van Coldplay-teksten in Nowhere Now (Six feet underground en At the speed of sound) terugkomen? In het zeer blije Permanating is er een referentie aan Mamma Mia van Abba. Tegelijkertijd herinneren sommige songs (zoals Song Of Unborn) aan de tijden van Porcupine Tree. Het rockende The Same Asylum As Before heeft overeenkomsten met Prodigal (van In Absentia). De nieuweling is echter wat steviger en rauwer. Uit deze track blijkt dat Wilson niet de beste zanger is. Zijn falsetto-stem aan het begin zal dan ook voor uiteenlopende meningen zorgen. Ondanks alle vergelijkingen met andere artiesten en projecten, geeft Steven er toch zijn eigen touch aan.
Het dynamische Pariah, een duet met de Isralische zangeres Ninet Tayeb, werpt zich al snel op als een van de eerste hoogtepunten. Steven werkte al eerder samen met Ninet in het prachtige Routine, dat op Hand.Cannot.Erase staat. Ze is ook nog te horen in het korte Blank Tapes. Pariah is nog meer voor haar zangstem geschreven dan bij Routine. Het is een van de vele, volmaakte liedjes. Refuge, dat over de vluchtelingenkampen in Calais gaat, is nog zon voorbeeld. Hierin is een mondharmonicasolo van Mark Feltham verwerkt en het einde is episch met meerdere lagen keyboardpartijen.
Song Of I, een duet met Sophie Hunger over obsessie in een relatie, is nog zon voorbeeld van een perfect opgebouwd en uitgewerkt nummer. De basis is elektronische pop uit de jaren tachtig met een lekkere vibe. Daaroverheen gedrapeerd zijn verschillende lagen als fraaie orkestraties en Massive Attack-achtige trip-hopelementen.
Detonation zal voor velen tot de favorieten behoren. Het is het meest proggy nummer en met dik negen minuten het langste nummer, beginnend met een Radiohead-vibe door middel van elektronische beats, zang en getokkel met veel reverb. De teksten handelen over de aanslagen in Orlando en de rechtvaardiging ervan vanuit religieus extremistisch oogpunt. Religieus fundamentalisme staat ook centraal in People Who Eat Darkness, dat over de onzichtbaarheid gaat van iemand die een aanslag wil plegen. Het is een stevige rocker met jarennegentigvibes en een baslijn die in positieve zin opvalt.
To The Bone is een album dat voor verdeeldheid onder de fans gaat zorgen. De songs zijn directer dan je van Steven gewend bent. De popsonggerichte aanpak zal niet iedereen aanspreken. Met name Permanating is een kwestie van love it or hate it. Dat meest blije nummer is echter niet exemplarisch voor de rest. Deze release heeft een progressief en vernieuwend karakter in de zin van variatie, gelaagdheid, de songgerichtdheid. Gaandeweg ontdek je hoeveel verschillende decennia muziek aan de songs ten grondslag liggen. Het is een bloemlezing uit verschillende tijden met een moderne touch en een uitstekende productie. Het is een plaat met songs die compleet zijn en als je m meerdere keren hebt gedraaid, blijf je elementen ontdekken in de gelaagde muziek. Erg knap gedaan.
Tracklist:
1. To The Bone
2. Nowhere Now
3. Pariah
4. The Same Asylum As Before
5. Refuge
6. Permanating
7. Blank Tapes
8. People Who Eat Darkness
9. Song Of I
10. Detonation
11. Song Of Unborn