In eerdere interviews die we deden, zei je altijd dat je niet weet wat het gaat worden als je begint met schrijven. Ayreon, Star One of nog iets anders. Op welk moment besloot je om er weer een Star One-album van te maken?

Deze keer was het anders. Van het begin af aan was het duidelijk: Star One. Bij mij is het meestal een reactie op het vorige album. Dat was Transitus. Het was geen prog-album, geen metal-album; het was een beetje een musical; de film is niet gelukt; er waren wat negatieve geluiden en reacties, zelfs van trouwe fans en journalisten. Daar baalde ik van. Ik had wat goed te maken. Ik moest even lawaai maken, ook voor mezelf. Dus gitaar inpluggen, lekker wat vette riffs spelen en het gewoon laten komen aanwaaien. Dus niet zoals bij Transitus echt gaan zoeken, minitieus dit en dat. Dat was een goede beslissing. Waar Transitus drie jaar kostte, was dit misschien drie weken.

Zo weinig?

Ik doe dit al sinds de jaren zeventig. Met Bodine en Vengeance al. Je had een riff en dat werd het nummer. Het gaat naar een bridge en automatisch naar een refrein. Dan komt het vanzelf. Dat zit in mijn bloed. Dat gaat me echt heel makkelijk af. Misschien dat ik het daarom ook niet zo vaak doe, want ik zoek altijd uitdagingen.

Voelde dat dan misschien te makkelijk?

Ja. Ook destijds bij Vengeance al. Ik wilde meer, ik wilde uitdagender. Vandaar dat ik toen met Ayreon begonnen ben. Op een gegeven moment heb je het wel gehad met een bepaalde periode. Het was natuurlijk aan de ene kant zonde dat de hele hardrock uit de zeventiger en tachtiger jaren door de grunge werd verpulverd, maar achteraf gezien was het genoeg. Grunge met Nirvana en Alice In Chains was ook super. Het was een frisse wind die heel welkom was.

Aangezien je net zei dat het nu heel snel kwam, wat was dan het eerste nummer dat je schreef?

De eerste riff was die van Beyond The Edge Of It All. Die ging echt heel snel. De verdere volgorde zou ik niet meer weten. Ik geloof dat ik 28 Days ook vrij vroeg had. Ik heb zo'n seven-string-gitaar waarvan ik de bas-snaar gedowntuned had naar een A. Dan heb je zo'n monsterlijk geluid. Zo had ik al lange tijd geen nummers geschreven. Dat was echt heerlijk om de versterker flink hard te zetten en dan die lage snaar te horen. Zo'n beetje een gemoderniseerde Tony Iommi-sound.

Wanneer ging je nadenken over de thema's van de nummers?

Ook dat was vanaf het begin al duidelijk. Tijdreizen is een van mijn favoriete onderwerpen uit films en verhalen. Ayreon bevat natuurlijk ook diverse tijdmanipulatie-verhalen. Dat wilde ik eigenlijk altijd al doen, maar het eerste Star One-album was best wel spacey. Daarvoor besloot ik om films te gebruiken die zich in de ruimte afspelen. De tweede was heel duister en heavy, dus die ging over dystopische en apocalyptische films als Blade Runner. Nu wilde ik wat lichters doen; iets meer catchy. Timetravel leent zich daar wel voor. Aan de ene kant heb je heel duistere films als Donnie Darko en Terminator, maar aan de ander kant heb je luchtigere films als Bill & Ted, Back To The Future of Groundhog Day. Het trok me wel aan dat het wat opener en up-beat is.

Over Bill & Ted gesproken, ik had echt nooit gedacht dat iemand daar ooit een nummer over zou maken. En ik moet zeggen, het is wel een van mijn favorieten geworden van Revel In Time.

Je kan die films niet overslaan als je films over tijd en tijdreizen gebruikt. Maar ik ging ze dus weer een keer bekijken als research en ik moet zeggen: "They didn't age very well."

Dat gevoel had ik dus ook toen ik ze een tijdje terug weer keek. Heb je het derde deel gezien, van een paar jaar terug?

Ik kwam er niet doorheen! Destijds vond ik die eerste films super, maar nu vond ik ze toch echt minder. Ik moet wel zeggen, de one-liners zijn nog altijd geweldig. "Most excellent! Party on, dude", dat soort dingen. Die zijn wel tijdloos. De films zelf alleen niet helemaal.

Daartegenover staat een film als Groundhog Day die dat juist weer wel is, in mijn ogen.

Absoluut tijdloos! Die heb ik dus ook weer gekeken en hij is ontroerend. Daar houd ik van, als een film me tot tranen brengt. Het is een beetje het oude Scrooge-verhaal, van A Christmas Carol. Dat is mijn favoriete verhaal aller tijden. Dat gevoel, van een slechte man die een goede man wordt, gespeeld door Bill Murray. Hij heeft ook al ooit Scrooge gespeeld, wat dus een beetje hetzelfde principe was. Back To The Future is trouwens ook zo'n film die de tand des tijds wel doorstaan heeft. Super eighties zoals het er uitziet, maar blijft wel sterk.

Welk van de drie Back To The Future-films vind jij de beste?

Ik vind ze alle drie leuk. De eerste blijft het speciaalste, maar ik vind ze alle drie goed. Dat komt niet vaak voor dat ik vervolgen goed vind.

Je hebt ook een paar obscure films erin zitten. Toen ik las dat je The Final Countdown erin had zitten, krabte ik me wel even achter mijn oren. Ik heb die film ooit in de jaren tachtig gezien, maar wat ik me ervan herinner is dat het eigenlijk een vrij slechte film is over een vliegdekschip dat teruggaat in de tijd naar 1941 en de mogelijkheid heeft om de aanval op Pearl Harbor te stoppen.

Toen ik die film terugzag had ik dat ook hoor. "Ach man, ach nee, wat slecht", dacht ik. Het is ��n grote reclame voor de Amerikaanse marine. Het blijkt ook dat die de film gesponsord heeft. De helft van de film bestaat uit vliegtuigen die op een schip landen. Maar ik had de beslissing al gemaakt om het daarover te hebben. De titel, The Year Of 41, klinkt gewoon supergoed.

Het stomme is, hoe slecht of die film ook mag zijn, je hebt er wel een gaaf nummer van weten te maken.

Het eindmoment, waar ze in die film in die auto zitten, is toch wel een mooi moment. Dus die film heeft toch wel wat leuke dingen. Maar eigenlijk hebben ze er weinig mee gedaan, met waar die film om draait. Het schip gaat terug in de tijd. Gaan ze er dan de oorlog mee winnen? Het principe of ze het wel of niet moeten doen, is dan wel mooi. Daar gaat de tekst dan ook over. Ik heb de tekst dan ook daarop gebaseerd en niet gewoon het verhaal van de film verteld.

Ik vond het wel leuk dat je een lijstje van de films online gezet had, met erbij "sorry als je favoriete film er niet bijstaat, maar ik moest uit veertig films een keuze maken." Heb je achteraf spijt dat je bepaalde films niet behandeld hebt?

Natuurlijk. The Time Machine, bijvoorbeeld. Hoe kan je een album maken over tijdreizen en dan die film overslaan? Vooral de oude film. Maar op een gegeven moment heb je gewoon te veel films, je kunt ze niet allemaal gebruiken. Er was echt een hele stapel films en series die dus niet aan bod komen. Had ik bijvoorbeeld Doctor Who moeten kiezen? Het doet gewoon pijn om er weer over na te denken. Maar het gaat op een gegeven moment ook om titels van nummers. Wat ik net zei, The Year Of 41 vind ik gewoon zo goed klinken, dat ik het wel moest gebruiken. Het is ook een beetje afgekeken van Queen, "in the year of '39." Dat gevoel had ik er ook wel een beetje bij. Het is dus ook vaak dat ik een titel heb die ik goed vind klinken. Zo had ik Beyond The Edge Of It All. Dat vond ik zo goed klinken en dan hoorde ik Jaycee Cuijpers dat al in mijn hoofd zingen. Omdat ik die titel had, heb ik de tekst gebaseerd op de serie Sapphire & Steel. Anders was het misschien iets heel anders geworden.

Over Jaycee gesproken: op de tweede cd staan meer nummers met hem op zang. Dat waren de "guide-vocals", maar bij dit nummer had je hem dus wel al in gedachten voor de uiteindelijke versie, begrijp ik?

Ja. Ik zei tegen hem dat ik de zangers deze keer niet kon overvliegen naar de studio, dus ik kon ze niet leiden. Daar baal ik als een speer van, dus ik moest de lat heel hoog leggen en ze guide-vocals sturen die zo vreselijk goed zijn, dat ze daar nog overheen moeten. Jaycee zei toen: "I'm your man!" Maar natuurlijk wilde ik dat hij ook een nummer zou zingen voor de plaat. Om een top-zanger als Jaycee te vragen en dan alleen guide-vocals te laten doen, dat kan je echt niet maken.

Zijn er nog wel zangers in je studio geweest?

Irene [Jansen] is in de studio geweest.

Maar die woont in Nederland.

Ja, precies. Maar niemand uit het buitenland is hier gekomen. Dat was gewoon niet mogelijk.

Met een aantal van de zangers en zangeressen had je al eerder samengewerkt, maar je hebt ook weer een paar nieuwe gezichten. Brittney Slayes (Unleash The Archers) en Brandon Yeagley (Crobot) bijvoorbeeld. Welk van deze nieuwen heeft jou echt het meest verbaasd?

Die twee sowieso. Holy shit, man! Meestal krijg ik het resultaat van gitaristen of vocalisten terug en dan heb ik altijd nog wel wat te zeiken. Als ik ze in de studio had gehad, had ik ze dit net iets anders laten doen of daar een harmonie net wat langer. Dat soort dingetjes. Maar als je zo op afstand werkt, gaat dat natuurlijk een stuk moeilijker. Bij de meesten had ik nog wel een paar opmerkingen, maar bij Brittney en Brandon niet. Ik kreeg het binnen en holy crap! Brittney is in haar stijl echt 'top of the world'. En ook zo'n leuke meid! Ze is ook een enorme Terminator-fan, dus dat nummer was echt perfect voor haar. Ik kreeg overal kippenvel. Je noemt nu wel die twee, maar ik kan net zo goed Jeff Scott Soto of Joe Lynn Turner noemen. Die zijn ook fantastisch. Of Ross Jennings van Haken, die heeft het ook super gedaan, samen met Micheal Mills. Al heb ik met Micheal natuurlijk al vaker gewerkt. Roy Khan was ook super.

Die is ook een tijd uit de muziekwereld weg geweest.

Ja. Het was dus ook maar de vraag of hij het zou doen. Maar het was geen enkel probleem. Hij zag het meteen zitten. Ik had specifiek hem in gedachten. Dat stuk in Lost Children Of The Universe met die lage stem, dat kan alleen hij op die manier. Er zijn een hoop zangers die hoog kunnen zingen, maar er zijn er niet heel veel die laag kunnen zingen en overtuigend overkomen. Roy is er daar een van.

Heb je nog moeite moeten doen om mensen te overtuigen?

Het klinkt hard om te zeggen, maar corona kwam nu heel goed uit. Gewoonlijk vraag ik dertig mensen en dan zeggen er vijftien ja. Nu vroeg ik er dertig en zeiden ze allemaal dat ze mee wilden doen. Normaal hebben ze een excuus dat ze op tour zijn of geen tijd hebben. Nu hadden ze allemaal dat excuus niet. Misschien klinkt het arrogant, maar misschien heeft het ook te maken met dat ik inmiddels wel met een heleboel topmuzikanten heb gewerkt. Ik kan nu tegen Steve Vai zeggen dat ik met Satriani en Gilbert gewerkt heb. Dat speelt heus wel mee. Mensen weten toch met wie ik gewerkt heb en dat ik garant sta voor kwaliteit, al zeg ik het zelf.

Je hebt ook weer een aantal heel grote gitaristen weten te strikken. Steve Vai, Bumblefoot, Adje Vandenberg. Hoe kom je er toch allemaal bij?

Ik moet een ingang hebben. Als ik geen ingang heb, is het vaak lastig. Met een Rob Halford is het niet gelukt, want dan moet ik door een manager heen en die ziet het om welke reden dan ook niet zitten. Dan gebeurt het dus niet. Halford krijgt het dan waarschijnlijk niet eens te horen. Ik denk dat als hij het hoort, dat hij het zeker wel wil doen. Er zijn dus altijd wel muzikanten die niet lukken. Dat zijn dus in principe wel de grote namen. De Ian Gillans en Robert Plants van deze wereld.

Over Robert Plant gesproken: op het moment dat Brandon Yeagley begint te zingen in het titelnummer Revel In Time geeft me dat echt een gigantisch Dazed & Confused-gevoel.

Dat is mijn Zeppelin-moment. Op ieder album heb ik mijn Rainbow-, Black Sabbath-, Led Zeppelin- en Deep Purple-moment. Dat is op dit album niet anders. Dat zijn dan ook de werktitels van die nummers.

Je noemde Micheal Mills daarnet al. Hij heeft deze keer ook tekst geschreven voor het nummer dat hij zingt, Prescient.

Ja. Ik had het nummer wel al af, maar het is gigantisch complex, met veel zanglijnen. Het ging me niet lukken om daar tekst voor te schrijven. Toen dacht ik: Er is maar ��n man op deze wereld die dat kan, dat is Mike. Dus ik heb hem benaderd en gevraagd of hij een favoriete film heeft die over tijd gaat. Hij zei meteen: "Primer. Dat is een film die gemaakt is voor zesduizend dollar, maar ik heb hem tig keer gezien. Daar kan ik een tekst over maken." Dus hij is er echt wel lang mee bezig geweest, maar holy shit, wat een topkwaliteit heeft hij geleverd. Die man kan echt alles.

Ik herinner me nog de clip van The Day That The World Breaks Down van Ayreon, waarin hij ook een klein stukje zingt, maar op een erg creatieve manier.

Ik heb hem toen gewoon de tekst gegeven. Nou ja, tekst ... Het waren wat enen en nullen, meer niet. Dus ik zei dat hij er mee mocht doen wat hij wilde en het resultaat was briljant.

Gaan jullie samen een keer een album maken?

Dat staat zeker in de planning. Het staat op mijn lijstje om absoluut een keer te doen.

Hij woont in Australi�, dus je kan niet even langs om een dagje in de studio te zitten.

Nee, dat wordt lastig.

Heb jij wel alle andere teksten geschreven?

Ja. Het ging vrij makkelijk deze keer. Je gaat de films kijken en tekst te schrijven. Het is wel moeilijk om niet gewoon het verhaal over te schrijven, want ik wil de achterliggende gedachte overbrengen. Dan ben ik een dag aan het klooien en onzin aan het opschrijven, maar uiteindelijk kom ik op een titel en dat is dan het basisgegeven. Daar moet het over gaan. Op dag twee schrijf ik dan de tekst en op dag drie ga ik het perfectioneren. Dat is vaste prik: drie dagen per tekst.

Heb je alle films opnieuw gekeken?

Sommige, zoals The Final Countdown, heb ik halverwege opgegeven. Bill & Ted ook. Sommige films heb ik al te vaak gezien, die ken ik uit mijn hoofd. Andere films, zoals Donnie Darko, keek ik opnieuw en dat was echt weer genieten. Die film blijft gaaf.

Het album bestaat uit twee cd's, maar de versies die op de tweede cd staan zijn niet alleen de guide-vocals.

Dat klopt. Ik had niet van alle nummers guide-vocals. En ik wilde ook niet een heel album maken met alleen Jaycee en Marcela [Bovio]. De zangers waar ik vaak mee mail en die echt vrienden zijn, zoals Mike Anderson, Wilmer Waarbroek en Alessandro Del Vecchio, wou ik toch ook wel op het album horen. Voor mij was het een kans om ook eens met die jongens te werken.

Had je voor A Hand On The Clock altijd al Floor Jansen in gedachten?

Ik had eerst alle nummers af en dan pas op mijn lijstje van zangers gekeken, om te bepalen welke stem in welk nummer past. Bij dat nummer had ik niet vanaf het begin het idee dat het voor Floor zou zijn. Maar met die power-coupletten en dan een heel melodieus refrein, moest ik wel iemand hebben die allebei kan. Dat leidt al snel naar Floor.

En in de versie op de tweede cd, zingt haar zus. Dat is vast geen toeval.

Nee nee, natuurlijk niet. Ik had Irene in de studio voor alle achtergrondzang. Binnen een paar uur waren we daarmee klaar. Toen leek het me gaaf als zij op cd 2 een couplet zou zingen in A Hand On The Clock. Dat wilde ze graag doen. Ze had de coupletten op haar manier ingezongen en die waren superruig. Die heb ik vervolgens naar Floor gestuurd en zij wilde daarna haar coupletten overdoen omdat ze die van haar zus zo goed vond. Het werd een rivaliteit tussen de zussen.

Wie de vinyl-versie koopt, krijgt echter alleen de versies zoals ze op cd 1 staan.

Anders zou het album vier lp's in beslag nemen. Dat is iets te veel.

Ik keek onlangs op je website en zag dat alle pre-orders uitverkocht waren.

Ja, al een tijdje. Alle gesigneerde exemplaren in ieder geval. Ik heb alle albums inmiddels ook gesigneerd. Daar ben ik vorige week de hele week mee bezig geweest. We hebben het hele huis ingericht met grote tafels waar dan overal wat op ligt.

En daarna had je een lamme arm?

Iedereen denkt dat dat signeren zo'n werk is, maar er komt veel meer bij kijken. Je moet die dozen naar binnen sjouwen, uitpakken, plastic eraf halen, alles op tafel neerleggen en dan nog eens signeren. Het kost aardig wat tijd. De krabbel is nog het minste werk. Bij het laatste Ayreon-album zat ik bij Mascot Records en die hadden een heel team dat alle voorbereiding voor me deed. Daar moest ik alleen nog de handtekening zetten. Nu moest ik de rest ook doen. Maar op zich was dat wel goed, want nu was ik niet constant aan het signeren. Vorige keer was ik alleen maar handtekeningen aan het zetten en na dag drie had ik wel pijn in mijn arm. Nu was er veel meer afwisseling. Maar het zou allemaal veel erger zijn als ik niets heb om te signeren, dus ik klaag niet.

Voor het artwork van de albumhoes heb je Jef Bertels gevraagd, waardoor de hoes ook aanvoelt als een Ayreon-album. Is dat met opzet?

Ik wilde niet specifiek dat het een Ayreon-album is, maar ik had Jef al heel lang niet gevraagd voor een hoes. Transitus en The Source leenden zich niet echt voor zijn stijl. Voor Revel In Time had ik een grote hal in gedachten met allemaal klokken een een centrale grote klok. En landschappen aan de zijkant. Er is er maar ��n die dat kan en dat is Jef. Ik vond wel dat dit album een 'Jef' verdient. En ik ben verhuisd. In het oude huis had ik geen ruimte meer voor zijn schilderijen, maar nu heb ik weer plek. Het is ook een enorm schilderij en die hangt hier nu.

Je zit met dit Star One-album weer bij InsideOut Music, waar ook de vorige twee bij uitkwamen.

Daarmee heb ik een contract voor drie albums, dus vandaar dat deze via InsideOut uitkomt. En ze brengen ook de eerste twee uit op vinyl. Die zijn ooit eens via een ander labeltje op lp uitgekomen, maar dat zijn superdure versies en heel slecht verkrijgbaar. Daar stond ik eigenlijk ook niet achter. Dus ik ben blij dat ze nu wel normaal beschikbaar komen.

Heb je nog iets eraan gesleuteld? Geremasterd, bijvoorbeeld?

Nee, ik vind ze perfect klinken. Dat remasteren is vaak ook een trucje geworden. "Het is geremasterd." Ja, wat is er dan gebeurd? Een beetje 'hoog' erbij gedaan ofzo? Vaak slaat het nergens op. Vooral vanaf het moment dat we echt digitaal gingen opnemen, is het niet echt nodig. Toen we nog op ADAT opnamen, was er nog wel wat te verbeteren. Maar sinds het jaar 2000 � 2005 ongeveer, valt dat mee. Bij de oude albums, zoals Universal Migrator, heb ik wel het gevoel dat ik het beter kan laten klinken. Dat is het volgende project. Die worden niet alleen geremasterd, maar krijgen ook een nieuwe mix. Dus ik denk dat ik alles tot The Human Equation wel beter kan laten klinken. Maar die daarna, daarvan zou ik niet weten hoe ik die nog beter kan maken.

Ben je al met dat project bezig?

Binnenkort ga ik eraan beginnen. Dat wordt een flinke klus. Ik moet alles van de ADAT-banden halen, daarna remixen, ook in 5.1. Dat heb ik met Into The Electric Castle ook gedaan en daar was ik wel een maandje of twee mee bezig. Dat moet ik over een paar maanden wel gedaan hebben, want die willen ze in september uitbrengen.

Dat is al snel.

Dat lukt wel hoor. Ik hoef niet alles opnieuw op te nemen. Dat remixen lukt wel.

Als je dan alles terugluistert, denk je dan wel eens: Wat heb ik hier in godsnaam gedaan?

Ik denk dat dat wel gaat komen. Bij Electric Castle had ik dat niet, want dat origineel klonk al zo goed. Daar was ik bang dat ik het niet beter kon laten klinken. Maar die moest ik sowieso doen, omdat we een 5.1-mix wilden maken. Maar bij Universal Migrator weet ik wel zeker dat ik wat ga opmerken. Ik weet zeker dat ik die beter kan laten klinken. Vooral de drums, weet ik nu al. Ik ben inmiddels een stuk beter geworden om die in de mix er goed uit te laten komen.

Blijven het twee losse cd's, of wordt het een dubbel-cd?

Dat wordt een dubbel-cd. Ik had die twee nooit los moeten uitgeven. Dat was een slecht plan. Ik dacht de mensen er een plezier mee te doen. De proggers kunnen The Dream Sequencer kopen, de metalboys Flight Of The Migrator, maar mensen vonden juist de combinatie leuk.

In het verleden deed je nog wel eens een liveshow, maar dat zit er nu met Star One ook niet in, denk ik?

Het plan was om in 2021 een show te doen rondom een Ayreon-album. Dat is niet gelukt. Toen hebben we het verschoven naar 2022. Ook dat zit er niet in, dus het gaat verschoven worden naar 2023. Eind dit jaar zal blijken of het mogelijk is, want we zijn er een jaar mee bezig.

Doe je nog wat bijzonders op de dag van release van Revel In Time?

Nee, niks. Voor mij is het een normale dag. Het album komt uit, maar de helft heeft hem al via de pre-orders. We gaan nog wel de vijfde videoclip uitbrengen die dag. Dat wordt 28 Days.

Ga je weer naar platenzaken om te signeren, als de hele corona-toestand het toelaat?

Het plan is er wel, maar ik doe het alleen als het mag. Als het veilig kan, zeg maar.